Phương
Tây chưa thể đánh quỵ nền kinh tế Nga sau 10 tháng áp dụng các trừng phạt
Trọng Nghĩa
- RFI
Đăng ngày: 26/12/2022 - 14:04Sửa đổi
ngày: 26/12/2022 - 14:10
Tính đến ngày 24/12/2022, như vậy là cuộc chiến
tranh xâm lược Ukraina do Nga tiến hành đã tròn 10 tháng. Ngay sau khi Matxcơva
khởi chiến, phương Tây đã ban hành hàng loạt biện pháp trừng phạt kinh tế và
thương mại nhằm bóp nghẹt Nga, buộc nước này ngưng chiến. Tuy nhiên, thực tế
cho thấy là dù bị suy yếu, nền kinh tế Nga vẫn đứng vững bất chấp 10 tháng trừng
phạt.
Dầu lửa của Nga vẫn tiếp tục xuất khẩu bất chấp trừng phạt của phương
Tây. Ảnh : Tàu chở dầu xuất khẩu Nga tại cảng Novorossiysk, Nga, ngày
11/10/2022. AP
Phải nói là mục tiêu mà phương Tây đề ra với
các biện pháp trừng phạt đáng kể rất rõ ràng: “Cắt đứt mọi ràng buộc giữa
Nga và hệ thống tài chính toàn cầu”. Trên cơ sở đó, Hoa Kỳ và Liên Hiệp
Châu Âu đã quyết định nào là phong tỏa tài sản của Ngân Hàng Trung Ương Nga,
nào là loại trừ một số ngân hàng Nga khỏi hệ thống giao dịch tài chính quốc tế
SWIFT, nào là cấm vận dầu hỏa và khí đốt Nga…
Tuy nhiên, theo nhật báo Pháp Le Figaro ngày
23/12 vừa qua, các dữ liệu mới nhất về thương mại của Nga mà tổ chức tư vấn
Bruegel tại Bruxelles thu thập được cho thấy là Matxcơva vẫn tiếp tục, ở mức độ
thấp hơn, các giao dịch của họ với các nước Liên Âu, đồng thời tăng cường quan
hệ với các đối tác khác như Trung Quốc, Ấn Độ và Thổ Nhĩ Kỳ, những quốc
gia chưa bao giờ thực sự lên án cuộc chiến xâm lược Ukraina.
Ví dụ điển hình về sức đề kháng tốt của
Matxcơva là cán cân thương mại của Nga với 34 quốc gia trên thế giới – trong đó
có Liên Âu, Mỹ, Anh, Trung Quốc, Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ, Nhật Bản và Hàn Quốc – chiếm
75% kim ngạch xuất nhập khẩu của Nga vào năm 2019, năm cuối cùng trước đại dịch.
Vào tháng 3 vừa qua, ngay sau khi cuộc chiến bắt đầu, Nga đã đạt mức thặng dư
thương mại kỷ lục là 36,6 tỷ đô la, rồi sau đó ổn định ở mức gần với mức cuối
năm 2021.
Nghịch lý: Chính EU đã chi 106 tỷ cho Nga
Nga đã thu lợi được nhờ giá nguyên liệu thô
tăng vọt, đặc biệt là khí đốt và dầu mỏ, và các khoản thu liên quan, do cuộc chiến Ukraina gây
ra. Điều oái oăm là một mặt trừng phạt Nga, nhưng một mặt khác Liên Âu chưa từ
bỏ việc nhập năng lượng từ Nga. Vào tháng 10 năm 2022 chẳng hạn, gần một nửa số
nguyên liệu thô xuất khẩu của Nga được bán qua một quốc gia EU, với 9,7 tỷ đô la
được chi cho việc mua dầu và khí đốt. Nếu tính thêm tiền mua than, số tiền mà
các nước EU chi trả cho Nga lên tới 106 tỷ đô la trong khoảng thời gian từ
tháng 3 đến tháng 10 vừa qua!
Để giảm thiểu tác hại từ việc không xuất được
hàng qua Châu Âu, Nga đã ồ ạt gia tăng xuất khẩu sang Trung Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ và
đặc biệt là Ấn Độ. Trong thực tế, lượng dầu khí mà New Delhi mua của Nga đã
tăng lên gấn năm lần và vào tháng 11 vừa qua, Matxcơva đã trở thành nhà
cung cấp dầu hàng đầu cho Ấn Độ.
Đối với các sản phẩm khác mà Nga bán ra, xu hướng
cũng tương tự như dầu khí: Xuất khẩu sang phương Tây đã giảm: (-62% với EU,
-72% với Hoa Kỳ, -99% với Vương quốc Anh), trong lúc hàng hóa bán qua Trung Quốc
và Ấn Độ lại gia tăng.
Về phần mình, Thổ Nhĩ Kỳ, thành viên duy nhất
của NATO không áp dụng các biện pháp trừng phạt đối với Matxcơva, đã trở
thành khách hàng của hơn 40% hàng xuất khẩu của Nga sang 34 quốc gia được
nghiên cứu!
Trung Quốc: Nhà cung cấp chính cho Nga
Vế nhập khẩu trong cán cân thương mại của Nga
cũng tuân theo logic của vế xuất khẩu. Theo tổ chức Bruegel, sau cú suy giảm dữ
dội trong những ngày đầu tiên của cuộc chiến, việc mua hàng từ nước ngoài của
Nga đã tăng lên trở lại, thậm chí còn trở lại mức trước xung đột trong trường hợp
Trung Quốc, nước đã soán ngôi châu Âu trong tư cách là nhà cung cấp chính của
Matxcơva.
Nhìn chung, theo dữ liệu mới nhất hiện có, vào
tháng 10 năm 2022, giá trị nhập khẩu của Nga lên tới 14,2 tỷ đô la cho 34 quốc
gia được nghiên cứu, so với 17,7 tỷ đô la một năm trước đó. Mức suy giảm đó rất
đáng kể, nhưng rõ ràng là nền kinh tế Nga dường như còn lâu mới chuyển sang trạng
thái tự cung tự cấp như mong muốn của phương Tây.
Tuy nhiên, theo Le Figaro, việc kinh tế Nga
không bị đánh quỵ không có nghĩa là trừng phạt của phương Tây hoàn toàn thất bại.
Nếu có một lãnh vực có thể nói là hiệu quả, thì đó là các biện pháp trừng phạt
công nghệ.
Theo một ghi chú do nhà nghiên cứu Iryna
Bogdanova thuộc Viện Phát Triển Bền Vững Quốc Tế công bố, những đòn đánh vào
lãnh vực công nghệ “có khả năng có tác động tàn phá, không chỉ đối với
năng lực quân sự của Nga mà còn đối với khả năng phát triển các giải pháp công
nghệ cho mục đích phi quân sự, đặc biệt bằng cách hạn chế quyền tiếp cận của
Nga đối với các linh kiện bán dẫn”.
-------------------------------
CÁC NỘI
DUNG LIÊN QUAN
LHCÂ:
Lệnh cấm vận dầu hỏa của Nga bắt đầu có hiệu lực
Phương
Tây cấm vận công nghệ đẩy Nga phụ thuộc vào Trung Quốc
Bị
phương Tây trừng phạt, kinh tế Nga trụ được đến đâu ?
No comments:
Post a Comment