Phép màu nào cho Hoa Kỳ trong việc kiểm soát súng?
Mai Vũ Phạm -
Saigon Nhỏ
9 tháng 5, 2023
https://saigonnhonews.com/thoi-su/van-de-hom-nay/phep-mau-nao-cho-hoa-ky-trong-viec-kiem-soat-sung/
Thứ Tư tuần trước, lần đầu tiên một vụ xả súng
hàng loạt xảy ra ở một trường trung học, làm chấn động Cộng hòa Serbia, quốc
gia Đông Nam của châu Âu. Một cậu bé gần 14 tuổi đã nổ súng vào các bạn học của
mình, giết chết 8 bạn học và một nhân viên bảo vệ. Để yêu cầu chính quyền phải
mạnh tay hơn trong việc kiểm soát súng, hơn 10.000 người dân Serbia đã tuần
hành trước tòa nhà Quốc hội Serbia, yêu cầu kiểm soát súng và kêu gọi một số
quan chức cấp cao từ chức.
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2023/05/TS-allen-texas-2-1024x685.jpeg
Citaly
Ramirez, một nhân viên làm việc tại Allen Premium Outlets, cố gắng kìm tiếng
khóc khi đặt hoa tưởng niệm những nạn nhân chết vì súng ở Texas (Ảnh: Joe
Raedle/Getty Images)
Các quốc gia đồng nỗ lực kiểm soát súng
Vụ xả súng hàng loạt gần đây nhất của Serbia xảy
ra cách đây 10 năm, vào năm 2013, khi một cựu chiến binh đã nổ súng giết chết
13 người. Trong khi đó, tại Hoa Kỳ, một siêu cường thế giới, tính từ đầu năm
2023 đến nay, đã có 22 vụ xả súng giết người hàng loạt với tổng số người thiệt
mạng từ bốn trở lên, không bao gồm thủ phạm. Vụ xả súng hàng loạt mới nhất khiến
8 người chết và 7 người bị thương xảy ra tại một trung tâm mua sắm ở Allen, Texas vào cuối tuần qua. Dữ liệu
thống kê cho thấy các vụ xả súng hàng loạt ngày càng gia tăng ở Hoa Kỳ.
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2023/05/TS-cho-family.jpg
Gia đình này vốn có bốn thành viên, nhưng ba người đã chết trong vụ nổ
súng. Gồm người cha Cho Kyi Song, 37 tuổi; người mẹ Kang Shin Young, 35 tuổi;
và con trai James, 3 tuổi. Chỉ còn một bé trai 6 tuổi, tên William, bị thương
nhưng sống sót.(Hình: GoFundMe)
Hoa Kỳ không phải là quốc gia duy nhất nơi các
vụ xả súng giết người hàng loạt xảy ra. Nhưng Hoa Kỳ có tỷ lệ tử vong do súng
cao nhất trong số các nước phát triển: cao hơn gấp 8 lần so với Canada và gần
100 lần so với Vương quốc Anh. Theo nghiên cứu của Đại học danh tiếng John Hopkins, cuộc khủng hoảng bạo lực
súng đạn ở Hoa Kỳ không phải là mới. Trong hơn bốn thập kỷ, tỷ lệ tử vong do
súng liên tục tăng cao, với khoảng 1.357.000 người đã chết vì bạo lực súng đạn.
Con số này nhiều hơn số người Mỹ đã chết trong các cuộc chiến trong suốt lịch sử
Hoa Kỳ.
Trong khi đó, ở các quốc gia khác như Canada,
Nhật Bản, New Zealand, Vương quốc Anh, chỉ sau một, hai vụ xả súng hàng loạt,
cũng đủ tạo nên sức mạnh yêu cầu chính quyền phải thay đổi.
Canada
Sau khi 14 học sinh bị giết bằng súng trong một
lớp học ở Montreal vào năm 1989, Quốc hội Canada đã thông qua một đạo luật yêu
cầu những người muốn sở hữu súng phải học các khóa học về an toàn súng, kiểm
tra lý lịch, và tăng hình phạt đối với một số tội phạm về súng.
Vào năm 2020, sau khi một tay súng giết chết
13 người ở Nova Scotia, chính phủ Canada đã thông qua lệnh cấm hơn 1.500 loại
súng và linh kiện súng trường, đồng thời đặt ra quy định giới hạn về mức độ hủy
diệt của đạn. Nhờ các biện pháp kiểm soát súng, tỷ lệ giết người bằng súng của
Canada giảm đáng kể, là 0,5 trên 100.000 người, so với tỷ lệ của Hoa Kỳ là
4,12.
New Zealand
Chỉ một tuần sau khi một người theo chủ nghĩa
da trắng thượng đẳng bắn chết 51 tín đồ tại hai nhà thờ Hồi giáo ở
Christchurch, New Zealand, vào Tháng Ba năm 2019, Thủ tướng Jacinda Arden đã
công bố các cải cách sâu rộng trong việc kiểm soát súng, bao gồm mua lại súng của
người dân. Theo luật mới của chính phủ New Zealand, những người sở hữu súng có
sáu tháng để bán lại vũ khí của họ cho chính phủ. Kết quả là hơn 60.000 khẩu
súng và hơn gấp ba lần số lượng linh kiện, bao gồm cả băng đạn dung lượng lớn,
đã được bán lại cho chính phủ.
Vương quốc Anh
Năm 1996, một tay súng đã giết chết 16 học
sinh và một người lớn ở thị trấn Dunblane của Scotland bằng một khẩu súng ngắn.
Lúc đó, Vương quốc Anh không có đạo luật cụ thể nào quy định về súng ngắn. Tuy
nhiên, sau vụ xả súng giết người hàng loạt đó, cải cách pháp lý kiểm soát súng
đã trở thành một vấn đề nóng bỏng tại Anh.
Gia đình nạn nhân và công chúng kiên quuyết đặt
áp lực lên chính phủ Anh, buộc chính phủ thông qua lệnh cấm gần như hoàn toàn đối
với súng ngắn trong vòng một năm. Sau đó, lệnh cấm này được mở rộng để áp dụng
cho tất cả các loại súng ngắn. Chính phủ Anh cũng đã khởi xướng chương trình
mua lại súng của người dân với 20.000 cây súng được loại khỏi các đường phố. Kể từ năm 1997 khi đạo luật cấm bán
súng được áp dụng rộng rãi ở Anh, số ca tử vong do súng được ghi nhận thấp hơn
rõ rệt. Cho tới nay, Vương quốc Anh chưa trải chứng kiến một thảm họa xả súng
hàng loạt nào kể từ năm 1996.
Úc
Úc đã phải đối mặt với bạo lực súng đạn vào
năm 1996 khi Martin Bryant, 28 tuổi, xả súng giết người hàng loạt, dẫn đến cái
chết của 35 nạn nhân gồm đàn ông, phụ nữ, và trẻ em tại thị trấn yên bình Port
Arthur ở Tasmania, Australia. Chỉ trong vòng hai tuần sau vụ thảm sát kinh hoàng,
cả chính phủ liên bang và các nhà lập pháp tiểu bang đều ủng hộ lệnh cấm súng
trường bán tự động và súng bắn đạn hơi. Chính phủ Úc cũng đã mua lại it nhất
650.000 cây súng trường từ người dân Úc. Quốc hội cũng thông qua đạo luật yêu cầu người dân phải
có giấy phép chứng minh “nhu cầu thực sự” để sở hữu súng.
Sau đó, một vụ xả súng hàng loạt xảy ra vào
năm 2022, trong đó kẻ xả súng đã giết chết hai sinh viên tại một trường đại học
ở Melbourne bằng các loại súng ngắn khác nhau, đã thúc đẩy quốc hội Úc ban hành
các đạo luật kiểm soát súng nghiêm ngặt hơn: trừng phạt nghiêm khắc hơn đối với
việc lạm dụng súng ngắn, luật chống buôn bán và hạn chế các loại súng ngắn mà
người dân có thể sở hữu. Kể từ năm 1997, tỷ lệ người Úc có giấy phép sử dụng
súng đã giảm gần một nửa, tỷ lệ giết người bằng súng đã giảm đáng kể, và
đặc biệt không có vụ xả súng hàng loạt nào giết từ 4 người trở lên.
Hoa Kỳ: “Bệnh tâm thần dẫn đến nạn xả súng”
Viễn cảnh sau mỗi vụ xả súng ở Mỹ diễn ra theo
một quỹ đạo tương tự đến phẫn nộ: các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa đổ lỗi cho bệnh
tâm thần, mặc kệ dư luận đồng thanh yêu cầu thông qua các đạo luật kiểm soát
súng nghiêm ngặt hơn.
Nguồn gốc khiến Hoa Kỳ trở thành quốc gia duy
nhất phải đối mặt thường xuyên với các thảm kịch xả súng hàng loạt là do khả
năng mua súng quá dễ dàng. Ở hầu hết các tiểu bang Mỹ, một người 18 tuổi có thể
dễ dàng mua một khẩu AR-15 có sức hủy diệt kinh
hoàng trong vài phút, không cần trải qua khóa huấn luyện hoặc điều tra. Khi so
sánh các quy luật và chính sách kiểm soát súng ở 50 tiểu bang, kết quả rất rõ
ràng: 14 bang không áp dụng các biện pháp kiểm soát cơ bản, số người chết vì
súng cao gần gấp ba lần so với các bang có luật.
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2023/05/GettyImages-1245608035-2048x1365-1.jpg
SYMBOL – 12 November 2022, Baden-Wuerttemberg, Rottweil: A semi-automatic
AR-15 in 223 caliber Remington stands on a table of a sports shooter. Photo:
Silas Stein/dpa (Photo by Silas Stein/picture alliance via Getty Images)
Theo thăm dò mới nhất của đài bảo thủ Fox
News, 84% đảng viên Đảng Dân chủ và 36% đảng viên Cộng hòa ủng hộ một đạo luật
cấm bán súng trường. Phần lớn người tham gia cuộc thăm dò cho biết họ lo lắng sẽ
trở thành nạn nhân tiếp theo của bạo lực súng đạn. Tuy nhiên, trong gần hai thập
kỷ kể từ khi sắc lệnh cấm vũ khí tấn công liên bang hết hiệu lực năm 2004, quốc
hội Hoa Kỳ vẫn không thể thông qua được chính sách đáng kể nào nhằm hạn chế
súng. Nguyên nhân chính là Đảng Cộng hòa đã và đang từ chối hợp tác với Đảng
Dân chủ để thông
qua các dự luật kiểm soát súng.
Chỉ sau một vài thảm kịch xả súng hàng loạt,
các quốc gia phát triển đã nỗ lực thay đổi luật để họ không phải chứng kiến các
bi kịch súng như ở Hoa Kỳ. Hãy đặt câu hỏi: bạn có muốn sống ở nơi mà ai cũng
có quyền mua súng và nơi mà ai cũng đeo súng không? An toàn và hạnh phúc của
người dân là trách nhiệm của các chính quyền dân chủ. Khoa học đã chứng minh
cho thấy luật kiểm soát súng toàn diện có hiệu quả trong việc cứu mạng sống.
Hoa Kỳ không cần một phép
màu nào để hạn chế các vụ xả súng hàng loạt và thương vong kinh hoàng. Điều mà
phần lớn người dân Hoa Kỳ cần là đừng bỏ phiếu cho những kẻ tôn thờ cây súng vì
lợi ích của những kẻ tạo ra nó. Hãy bỏ phiếu cho những ứng cử viên dứt khoát
cam kết ủng hộ các đạo luật kiểm soát súng vì sự an toàn của bản thân và gia
đình mình.
—
Đọc thêm:
No comments:
Post a Comment