Chính
phủ Việt Nam bị tố "dối trá" khi bác bỏ các cáo buộc của LHQ về đàn
áp người Khmer Krom
RFA
2023.05.17
Chính phủ
Việt Nam bác bỏ toàn bộ các cáo buộc đàn áp người Khmer Krom trong văn
thư phản hồi Cơ chế nhân quyền đặc biệt của Liên Hiệp quốc
(LHQ), tuy nhiên người hoạt động nhân quyền nói rằng nội dung của thư không phản
ánh đúng sự thực.
Yoeung Kaiy- một người
Khmer Krom và bản in Tuyên ngôn của LHQ về quyền của người bản địa. Facebook Yoeung Kaiy
Gần đây, Văn phòng Cao uỷ Nhân quyền LHQ đã
công bố văn bản mang số hiệu No. 75/VNM.23 đề ngày 10/5/2023 của Phái đoàn Ngoại
giao của Việt Nam tại Văn phòng LHQ, Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) và các
cơ quan quốc tế khác tại Geneva (Thuỵ Sĩ). Văn bản này phản hồi chất
vấn của 7 báo cáo viên đặc biệt thuộc cơ chế nhân quyền LHQ
về cáo buộc đàn áp người Khmer Krom.
.
Việt
Nam nói không sử dụng khái niệm “dân tộc bản địa”
Chính phủ Việt Nam nói đã ký Tuyên bố của Liên
Hiệp quốc về quyền của người bản địa (UNDRIP) năm 2008 vì tinh thần quốc tế về
thúc đẩy và bảo vệ quyền con người nói chung nhưng cho rằng khái niệm “dân tộc
bản địa” không phù hợp với đặc điểm, lịch sử hình thành và phát triển của các
dân tộc ở Việt Nam.
Chính phủ cho rằng, ở Việt Nam không có khái
niệm về người bản địa mà chỉ có “người dân tộc thiểu số” và không có hàm ý phân
biệt chủng tộc.
Ngày 17/5, ông Trần Mannrinh, một thành viên của
Liên minh Khmer Krom (KKF), nhóm tranh đấu cho quyền của người bản địa Khmer
Krom, hiện đang ở tiểu bang Pennsylvania (Hoa Kỳ) nói qua điện thoại với phóng
viên Đài Á Châu Tự Do:
“Việt Nam tìm cách quanh co chối quẩn, nếu
Việt Nam không biết thế nào là ‘dân bản địa’ mà ký vào bản Tuyên ngôn của
LHQ có tầm quan trọng quốc tế mà không biết ý nghĩa thế nào mà đặt bút
ký là thế nào?”
.
Hợp
tác hoá để lấy đất của người bản địa Khmer Krom
Trong giác thư số hiệu Ref.: AL VNM 5/2022 của
bảy báo cáo viên thuộc cơ chế nhân quyền LHQ, Việt Nam bị cáo buộc thực
hiện chính sách hợp tác hoá sau năm 1975 để lấy đất đai của người Khmer. Chính
phủ Việt Nam bác bỏ cáo buộc này, viện lý do rằng đất đai thuộc sở hữu toàn dân
và Nhà nước thống nhất quản lý theo Hiến pháp 2013.
Hà Nội nói vùng đất của người Khmer cũng như
các dân tộc khác luôn thuộc quyền sở hữu của các dân tộc nói riêng và người Việt
Nam nói chung.
Ông Trần Mannrinh, người định cư ở Hoa Kỳ từ
năm 1985, cho biết sau năm 1975, chính quyền tỉnh Sóc Trăng thực hiện chính
sách hợp tác hoá, buộc người dân Khmer đưa đất đóng góp cho hợp tác xã rồi cùng
làm để hưởng công điểm. Sau một thời gian không hiệu quả, họ giải tán hợp tác
xã và đem ruộng đất ra chia đều cho người dân trong địa phương.
Ông nói về việc này ở xã Lai Hoà, huyện Vĩnh
Châu (nay là thị xã Vĩnh Châu), tỉnh Sóc Trăng, nơi ông cư trú trước khi sang định
cư tại Hoa Kỳ:
“Xã Lai Hoà 75% là người dân tộc Khmer. Đất
đai đa phần là của người Khmer. Khi mà họ bãi bỏ hợp tác xã, họ chia lại đất
đồng đều cho tất cả mọi người. Lúc đó người Khmer ở sát người Việt (Kinh-
PV) thì bị mất đất vì phải chia đồng đều cho người ta.”
Ông còn nói ở địa phương có trường học thuộc
chùa Khmer, sau này khi nhà nước quản lý các trường này, thì “đất trường học thành
ra đất của nhà nước.”
Ông còn cho biết thêm thời điểm xảy ra Chiến
tranh biên giới Tây Nam với Khmer đỏ, chính quyền Việt Nam buộc người Khmer sống
ở Châu Đốc gần biên giới với Campuchia phải đi các tỉnh khác. Sau khi Khmer đỏ
bị sụp đổ, họ được trở về nhà nhưng phần lớn đất đai và tài sản đã bị người
khác chiếm mất.
.
Việc
sách nhiễu, đàn áp người hoạt động
Trong giác thư gửi Hà Nội vào tháng 5/2022,
các báo cáo viên LHQ nêu quan ngại về một số vi phạm điển hình đối với thành
viên trong cộng đồng Khmer Krom, trong đó có các trường hợp công an thẩm vấn hoặc
đánh đập các ông Dương Khải, Danh Sết, Tăng Thủy, và Thạch Rine trong trong các
năm 2021-2022 vì các hoạt động nhân quyền liên quan đến quyền của người Khmer
Krom, bao gồm cả quyền tự quyết của họ.
Trong thư phản hồi, Việt Nam nói rằng Dương Khải,
Danh Sết, và Tăng Thủy là ba cá nhân từng có nhiều hoạt động phức tạp về an
ninh trật tự tại địa phương.
Những cá nhân này bị cho là có nhiều mối quan
hệ với các "phần tử cực đoan các tổ chức chống phá Việt Nam," thường
xuyên kích động hận thù dân tộc, đòi ly khai, tự chủ, chia cắt lãnh thổ Việt
Nam.
Chính phủ nói các cá nhân trên lan truyền
thông tin sai lệch và gây hiểu lầm về chính sách của chính quyền địa phương và
pháp luật, vu khống chính quyền đàn áp người Khmer, kích động người Khmer, gây
ra sự đe dọa đến chủ quyền của Việt Nam, ảnh hưởng đến quyền và lợi ích của tổ
chức, cá nhân khác.
Hà Nội nói vì các vi phạm trên, chính quyền địa
phương đã mời họ đến trụ sở địa phương để cung cấp thông tin, xác minh làm rõ sự
việc và đồng thời nhắc nhở các cá nhân không tiếp tục thực hiện hành vi vi phạm
pháp luật.
Tuy nhiên, ông Trần Mannrinh nói rằng họ bị cưỡng
bức lên đồn công an: ông Tăng Thủy bị đánh và dí súng, còn ông Danh Sết cũng bị
đánh và ép cung vì hành vi in Tuyên ngôn LHQ về người bản địa (UNDRIP) ra thành
sách và định phân phát cho đồng bào.
Ông Thạch Rine bị bắt vào tháng 10/2021 với
cáo buộc “lợi dụng các quyền tự do dân chủ” theo Điều 331 của Bộ luật Hình sự
vì đăng tải hình ảnh bôi nhọ Chủ tịch Hồ Chí Minh trên Facebook cá nhân.
Tháng 01/2022, ông Thạch Rine bị tuyên sáu
tháng tù giam và hết án vào tháng 4 cùng năm.
Ông Trần Mannrinh nhận định rằng, đây là một
cái bẫy để trả thù việc ông Thạch Rine là người đầu tiên đọc bản
Tuyên ngôn của LHQ về quyền của người bản địa bằng tiếng Khmer trên
Facebook. Ông nói thêm rằng ông Thạch Rine không có khả năng vẽ hình
xúc phạm ông Hồ, và cũng đặt dấu hỏi tại sao công an Việt Nam không điều tra rốt
ráo về tác giả của nó.
Phía Việt Nam nói rằng việc bắt giữ và kết tội
ông Thạch Rine theo đúng trình tự pháp luật Việt Nam trong khi phía LHQ có
thông tin cáo buộc bắt giữ tuỳ tiện và xét xử không công bằng, kể cả việc ông
không được quyền tiếp cận luật sư từ khi bị bắt đến khi được trở về nhà.
.
Các quyền bị vi phạm khác
Trong phản hồi của mình, Hà Nội cũng biện hộ về
việc bảo đảm các quyền giáo dục và dạy chữ Khmer cũng như quyền tự do tôn giáo
cho cộng đồng người Khmer Krom ở khu vực Đồng bằng Sông Cửu Long.
Ông Trần Mannrinh cho biết việc dạy tiếng
Khmer hạn chế ở các trường dân tộc nội trú với chỉ 2-3 tiết/tuần và giáo viên
không khuyến khích trẻ em người Khmer học tiếng mẹ đẻ mà khuyên học tiếng Việt,
dẫn tới việc nhiều trẻ em không thạo tiếng nói của dân tộc mình.
Việt Nam cấm sử dụng sách dạy tiếng Khmer in từ
Campuchia trong khi các sách giáo khoa về tiếng Khmer có nhiều sai sót về chính
tả và nội dung, vì được viết bởi người Kinh, ông nói.
Tuy vậy, trong một bài
báo năm 2022, Bộ Thông tin và Truyền thông nói rằng nhà giáo nhân dân
Lâm Es, người Khmer, là tác giả của các bộ sách giáo khoa bằng tiếng Khmer và từ
năm học 2005-2006, bộ sách mới chữ Khmer của ông dành cho học sinh tiểu học
vùng dân tộc thiểu số được chính thức đưa vào giảng dạy.
Đại diện của KKF cho biết, người Khmer không
được thành lập tổ chức Phật giáo của riêng mình mà các chùa Khmer theo phái Nam
Tông bị đặt dưới sự chỉ đạo của Giáo hội Phật giáo Việt Nam, một tổ chức thành
viên theo phái Bắc Tông của Mặt trận Tổ quốc. Người Khmer không có
quyền bổ nhiệm các vị sư chủ trì, thậm chí người giúp việc của các chùa Khmer.
Ông cũng nói KKF không phải là tổ chức chống
phá Nhà nước Việt Nam như Hà Nội khẳng định, mà chỉ có mục tiêu đòi quyền cơ bản
cho người Khmer Krom ở Việt Nam.
======================
Tin, bài liên quan
"Việt
Nam triệt để khai thác hình ảnh mới đắc cử Hội đồng Nhân quyền để tuyên truyền!"
Chính
phủ Việt Nam và Campuchia thúc đẩy hợp tác về tôn giáo
Một
người bị bắt với cáo buộc xuyên tạc lịch sử vùng Tây Nam Bộ
VN
thừa nhận bắt giữ người cổ xúy cho Tuyên Ngôn LHQ về Quyền của Các Dân tộc Bản
địa
Ân
Xá Quốc Tế lo ngại vi phạm nhân quyền ở Việt Nam khi giãn cách kéo dài
No comments:
Post a Comment