Chiến
tranh Ukraina: ‘Tướng bùn lầy’ rút lui, ‘Thống chế băng giá’ tiến quân
Biên dịch: GaD
Tháng Mười Hai 21, 2022
Mùa đông là mùa chiến
dịch trong chiến tranh Russophone. Bên nào có lợi thế khi bước vào năm
2023?
https://nghiencuulichsudotcom.files.wordpress.com/2022/12/aa-2.png
Quân đội Ukraina đã dựa
vào các tên lửa chống tăng do phương Tây cung cấp để chống lại cuộc xâm lược của
Nga. Hình ảnh: Twitter
Một năm mới không mấy vui vẻ đang đến gần ở Ukraina khi một mùa đông muộn
buông xuống những cánh đồng chết chóc.
Một thực tế cơ bản của chiến tranh là nó ủng hộ thế chủ động – bên tấn
công chứ không phải bên phòng thủ. Đối với nhiều người, ngược với trực
giác, mùa đông ở Nga và Ukraina là một yếu tố thúc đẩy cơ động mang lại nhiều lợi
thế cho những người đang tấn công.
Với việc tạm dừng hoạt động vào mùa thu hiện đã kết thúc và mùa chiến dịch
mùa đông đang bắt đầu, các nhà lãnh đạo, binh lính, nhà hậu cần và kỹ sư của cả
hai bên sẽ phải đối mặt với những thách thức mới liên quan đến thời tiết và việc
nổ súng.
Nga đang tập trung lực lượng và Ukraina đang kiểm soát tình trạng thiếu
đạn dược được thảo luận rộng rãi. Khi mặt đất băng giá đóng băng bùn, bên
nào có lợi thế và đâu là địa điểm có khả năng xảy ra cuộc tấn công tiếp theo?
Phương tiện truyền thông chính thống phương Tây tiếp tục tuyên bố rằng
mùa đông lạnh giá ở Ukraina sẽ buộc phải tạm dừng hoạt động. Đây là một sự
hiểu lầm giữa Bắc Mỹ và Tây Âu: Trong chiến tranh Russophone [vùng nói tiếng
Nga], mùa chiến dịch là mùa hè và mùa đông.
Đó là rasputitsa (“thời gian không có đường”) vào mùa
xuân và mùa thu khi mặt đất biến thành bùn và đường đất trở thành bùn lầy cản
trở phần lớn các hoạt động cơ động.
Xe tăng, pháo tự hành và một số xe bọc thép chở quân có thể được phép
hoạt động trong địa hình bùn lầy. Nhưng các phương tiện hỗ trợ có bánh xe
thiết yếu của họ – xe tải tiếp tế, xe chở đạn, xe chở nhiên liệu, xe cứu thương
– thì không thể.
Điều kiện theo mùa này – kết hợp với sự đa dạng của các trục tấn công,
sự thiếu chỉ huy tổng thể và những thất bại trong tình báo về sự sẵn sàng chiến
đấu của Ukraina – là những yếu tố khiến cuộc tấn công của Moskva vào cuối tháng
Hai và tháng Ba thất bại.
Sau một cuộc đảo chính thất bại – một cuộc tấn công trực
thăng vào sân bay Hostomel trên đường vành đai Kiev – các đoàn xâm lược Nga chắc
chắn đã được chuyển sang mạng lưới đường bộ phía bắc Ukraina. Trên các trục
tiến công dễ bị tổn thương và có thể đoán trước được, họ dễ dàng trở thành mục
tiêu của tên lửa chống tăng do quân phòng thủ bắn từ các cuộc phục kích bên đường,
cũng như cho drone và pháo binh.
Mùa hè, với mặt đất khô ráo và những ngày dài, là mùa chiến dịch hàng đầu. Nhưng
đối với người Nga và Ukraina, những người đã quen với mùa đông khắc nghiệt, mặt
đất băng giá cho phép ngựa và xe di chuyển rộng rãi gần như là lý tưởng.
https://nghiencuulichsudotcom.files.wordpress.com/2022/12/1-2.png
Trại
binh ngoài trời của Đại Quân Napoléon năm 1812. Ảnh: Bảo tàng Lịch sử Moskva/Wikimedia Commons
Thật vậy, nước Nga giành được nhiều chiến thắng vĩ đại nhất khi mùa
đông đến.
Mùa đông năm 1812, lực lượng Nga đã tấn công quân Napoléon Bonaparte từ
đống tro tàn Moskva, băng qua thảo nguyên băng giá và tiến vào châu
Âu. Grand Armee [Đại quân – tên riêng của quân đội Bonaparte] đã tan vỡ.
Tháng Mười Hai 1941, một cuộc phản công của Liên Xô sử dụng các sư đoàn
được triển khai từ Sibir đã cứu được Moskva, giáng một đòn kinh hoàng vào
Wehrmacht của Adolf Hitler và đẩy Đức Quốc xã vào một cuộc chiến lâu dài trên
hai mặt trận mà nước này không thể giành chiến thắng.
Tháng Mười Một 1942, trong một chiến dịch gọng kìm khổng lồ trên thảo
nguyên phủ đầy tuyết, quân đội Liên Xô đã chọc thủng phòng tuyến của Đức và đồng
minh, bao vây Tập đoàn quân số 6 của Hitler ở Stalingrad. Đế chế
[Quốc xã] (Reich) sẽ không bao giờ hồi phục sau thất bại đó.
Tuy nhiên, Quân đội Nga cũng quen thuộc với những nhà lãnh đạo kém cỏi
cũng như với những chỉ huy tài giỏi; với nhục nhã cũng như vinh quang.
Khi các lực lượng Liên Xô được lãnh đạo kém và thiếu huấn luyện xâm lược
Phần Lan tháng Mười Một 1939, họ đã bị quân phòng thủ khéo léo đánh bại và chịu
tổn thất lớn về người và vật chất. Tuy nhiên, ý chí bền bỉ và số lượng vượt
trội cuối cùng đã cho phép Moskva áp đặt các điều khoản hòa bình.
Tại sao mùa đông ủng hộ kẻ tấn công
Chiến tranh giành chiến thắng bằng cách tấn công, không phòng thủ. Tấn
công đòi hỏi phải di chuyển. Trong khi bùn làm ngừng chuyển động, băng giá
lại tăng tốc nó.
“Điều tồi tệ nhất là bùn, đặc biệt là bùn lạnh: Nó có mặt ở khắp mọi
nơi mà chỉ cần đi lại và làm những công việc đơn giản, nó sẽ dính vào quần áo,
thức ăn, vào báng súng của bạn,” Steve Tharp, một trung tá Quân đội Mỹ đã nghỉ
hưu, người đã trải qua các bài tập thời tiết lạnh giá tại Trung tâm Huấn luyện
Quốc gia Mỹ và ở nhiệt độ Siberia của mùa đông Hàn Quốc. “Sẽ dễ dàng hơn
khi trời trở lạnh hơn, vì bạn có thể bám đường, bạn có thể đặt mọi thứ lên lốp
xe – ngay cả những phương tiện bánh xích cũng có thể di chuyển dễ hơn trên mặt
đất đóng băng.”
Mùa đông cũng tạo ra các lỗ hổng cho bên phòng thủ. Các vị trí
kiên cố và đường hào, không có tán lá che phủ trên mặt đất, rất dễ phát hiện
khi có tuyết. Cái lạnh đòi hỏi lính tuần, lính gác thường xuyên quay trở về
khu vực ấm áp, nơi nơi binh lính nghỉ ngơi, xung quanh các nguồn nhiệt.
Douglas Nash, một sử gia về Mặt trận phía Đông của Thế chiến II cho biết:
“Tinh thần là một thứ vô hình quan trọng và [nhu cầu] thức ăn thì rất lớn. Thức
ăn nóng mỗi ngày một lần nếu có thể, và nhiều bữa ăn giàu calo, sẽ giúp ích rất
nhiều cho việc giữ tiếng càu nhàu trong chiến đấu.”
Điều này nguy hiểm. Các boong-ke có thể bị ám đen, nhưng các điểm
nghỉ ngơi ở phía sau – các tòa nhà được trưng dụng hoặc lều được sưởi ấm – rất
dễ bị tổn thương: nhiệt cung cấp tín hiệu ánh sáng cho drone và thiết bị dò tìm
pháo binh.
Tharp nói: “Tại Trung tâm Huấn luyện Quốc gia Sa mạc Mojave vào tháng
12, chúng tôi có thể nhìn thấy người ở khoảng cách rất xa và có thể giết họ. Nhưng
mùa hè, họ có thể hòa lẫn.”
https://nghiencuulichsudotcom.files.wordpress.com/2022/12/3-2.png
Quân
đội Nga tham gia huấn luyện mùa đông trước cuộc xâm lược Ukraina. Ảnh: Bộ
Quốc phòng Nga
Trong các cuộc chiến trước đây, mùa đông u ám và bóng tối sớm đã cản trở
nhiều hoạt động trinh sát trên không. Điều đó ít đúng hơn với các công nghệ
hiện đại có thể xuyên qua lớp mây che phủ và thu thập các dấu hiệu ánh sáng và
nhiệt của người và phương tiện.
Ukraina, quét chiến trường bằng các vệ tinh và drone được liên kết với
dữ liệu của NATO được kết nối với vũ khí có độ chính xác cao và truy cập thông
tin tình báo về vị trí từ các tín hiệu không được mã hóa, đã chứng tỏ khả năng
tấn công các mục tiêu phía sau rất thành thạo. Chúng bao gồm các nút chỉ
huy và kiểm soát của Nga và bãi chứa đạn dược.
Ngay cả những đội quân tấn công hiệu quả nhất của Moskva cũng đã bị
tiêu diệt sau hàng ngũ. Trong những tuần gần đây, một cứ điểm của người
Chechnya và một trụ sở của Tập đoàn Wagner đã bị tiêu diệt bằng hỏa lực tầm xa.
Trong bóng tối mùa đông, khi cận chiến, kính ngắm nhiệt và kính nhìn
ban đêm mang lại hiệu quả cho bộ binh. Kiểm tra giai thoại các cảnh quay
trên TV và mạng xã hội, cho thấy binh lính bộ binh Ukraina được trang bị tốt
hơn với những thiết bị hỗ trợ này.
Hơn nữa, nếu kẻ tấn công có thể chọc thủng phòng tuyến và làm lung lay
hệ thống phòng thủ, thì quân rút lui sẽ đối mặt với những nguy hiểm lộ liễu:
Chính trong khi tháo lui đã biến thành những hành trình quân đội chịu thương
vong thảm khốc nhất.
Mùa đông nhân đôi nguy cơ này. Trừ khi bên phòng thủ có một đội
hình vị trí phòng thủ để rút lui, nếu không, mặt đất đóng băng sẽ gây khó khăn
hoặc không thể đào các chiến hào hoặc hố đào mới. Máy đào hoặc chất nổ có
thể tạo ra các vị trí chiến đấu mới nhưng lại là vị trí quà tặng.
Tuy nhiên, tấn công giữa mùa đông cũng không dễ gì, đặc biệt là đối với
các đơn vị gắn kết.
Dấu vết xe cộ nổi bật trên tuyết, cho thấy bên tấn công tập trung đông
đảo ở các điểm xuất phát qua trinh sát trên không, một vấn đề trở nên trầm trọng
hơn do thiếu tán lá. Tharp nói: “Mùa đông có ít thảm thực vật hơn để che
chở sự di chuyển của bạn.
Sau đó là các vấn đề thiết bị.
Nash, một cựu sĩ quan thiết giáp, cho biết: “Tổ lái phải liên tục bảo
dưỡng phương tiện, đặc biệt là mức chất lỏng, độ căng bánh xích, v.v. và việc
giữ cho bộ sưởi khoang chiến đấu hoạt động là một vấn đề lớn. Bảo trì ắc-quy
cũng rất quan trọng: Nếu bạn bỏ qua nó, chiếc xe tăng chết tiệt đó có thể không
khởi động được khi bạn cần.”
Những yếu tố này gây áp lực lên các nhà hậu cần – một lĩnh vực mà Nga
đã thất bại nặng nề trong giai đoạn điều động mùa xuân của cuộc chiến, khi một
số đoàn xe thực sự hết nhiên liệu. Vào mùa đông, thách thức đối với nhân viên hậu
cần tăng gấp đôi vì cần phải có chất chống đóng băng và chất bôi trơn chuyên dụng.
Pháo binh cũng cần chất lỏng chuyên dụng. Nash cho biết: “Nếu bạn
sử dụng dầu giật không đúng độ nhớt trong thời tiết quá lạnh, bạn có thể gặp sự
cố khiến súng hết nguồn dầu giật, điều này không tốt chút nào.
Bộ binh tiên tiến yêu cầu đào tạo để quản lý nhiệt độ cá nhân và quần
áo. Tharp nói: “Bạn đốt cháy nhiều năng lượng hơn khi di chuyển và ngay
khi dừng lại, mồ hôi sẽ đông lại. Không thể di chuyển nếu mặc nhiều quần áo và
bạn không có thời gian thay đồ.”
Lạnh có thể giết người. Hướng dẫn đơn vị nhỏ là cần thiết, đảm bảo
quân đội duy trì ít nhất một bộ quần áo – một bộ ướt, một bộ khô – và theo dõi
tình trạng tê cóng. Tharp nhớ lại: “Chúng tôi thường nói. Lạnh giá là một
vấn đề về lãnh đạo’.
https://nghiencuulichsudotcom.files.wordpress.com/2022/12/4-1.png
Đơn
vị cơ giới Ukraina trong tuyết. Ảnh: Bộ Quốc phòng Ukraina
Các cuộc tấn công của Nga so với các cuộc tấn công
của Ukraina
Trong những tháng gần đây, Nga đã xây dựng các công trình phòng thủ khổng
lồ, đặc biệt là ở phía nam. Không rõ bên nào chuẩn bị tốt hơn để phát động
một cuộc tấn công mùa đông – và cả hai bên đã thực hiện các cách tiếp cận tấn
công khác nhau.
Kể từ khi cuộc tấn công ban đầu của họ bị đánh bại ở phía bắc, Nga đã cố
gắng – trước sự ngạc nhiên của nhiều người – không thực hiện bất kỳ hoạt động
cơ động “thâm nhập sâu” sâu rộng nào mà học thuyết Liên Xô/Nga yêu thích.
Ngay cả khi các gọng kìm phía bắc và phía nam đã sẵn sàng để gài bẫy
các cuộc tập trung quân của Ukraina ở Donbas vào mùa hè này, người Nga đã chứng
tỏ không thể đóng chúng lại. Điều này có thể là do chỉ huy, kiểm soát và
thông tin liên lạc xuống cấp, hoặc các vấn đề về lãnh đạo.
Thay vào đó, họ tiến hành các hoạt động đơn giản hơn: nghiền nát, tấn
công vào các thị trấn và thành phố của Ukraina sử dụng pháo binh chiến thuật mạnh
mẽ của Nga.
Trận giao tranh kiểu Thế chiến I này đã diễn ra ác liệt nhiều tháng
quanh Bakhmut. Cuộc chiến đấu bằng pháo binh/bộ binh kỹ năng thấp này có
thể tiếp tục giữa bùn lầy, nhưng các đơn vị cơ động Nga đã không thể bao vây
thành phố.
Người Ukraina đã chứng tỏ khả năng cơ động hơn. Trong cuộc phản công cuối
hè đầu thu ở phía đông bắc, và sau đó là ở Kherson, họ đã sử dụng chiến thuật
xâm nhập với nhiều đơn vị nhỏ thăm dò phòng tuyến của quân Nga. Khi các lỗ
hổng được phát hiện, bên tấn công tung ra các cuộc tấn công nhanh chóng để tiến
sâu và nhanh, phá tan hệ thống phòng ngự dọc theo chiến trường rộng lớn.
Nhưng trong khi người Ukraina chiếm lại những vùng địa hình rộng lớn, họ
đã không bao vây và bắt giữ một số lượng lớn quân Nga, những người đã có thể
“lùi theo cú đấm”, rút lui vào chiều sâu chiến lược. Ngay khi phía sau họ
chống lại Dniepr thấp hơn tại Kherson, các lực lượng Nga đã thực hiện một cuộc
rút lui có kiểm soát khéo léo.
Bất kỳ cuộc tấn công nào của Ukraina bây giờ có vẻ sẽ đẫm máu hơn.
Đầu tiên, ảnh vệ tinh cho thấy các lực lượng Nga đã đào các vị trí
phòng thủ liên kết với nhau trên phần lớn mặt trận của họ, đặc biệt là ở phía
nam. Thứ hai, do mất quá nhiều lãnh thổ ở phía đông bắc và tây nam, các
đơn vị Nga hiện tập trung hơn và do đó hoạt động hiệu quả.
Ai sẽ tấn công vào đâu?
Các câu hỏi mà Moskva phải đối mặt, có hai mặt.
Thứ nhất: Liệu sau khi huy động 300.000 quân dự bị để củng cố lực lượng
viễn chinh chuyên nghiệp – lực lượng được cho là có không hơn 200.000 binh sĩ ở
Ukraina, mà nhiều trong số họ đã thương vong – nó có thể giữ một mặt trận dài
khoảng 700 km hay không.
Thứ hai: Liệu sự kết hợp giữa các cựu binh và quân dự bị mới bổ sung,
có sự gắn kết đơn vị, khả năng chỉ huy và kiểm soát cần thiết cũng như các
phương tiện bọc thép hiện đại để phát động một cuộc tấn công đầy tham vọng hay
không.
Các quan chức Ukraina cấp cao đã nói với các nhà báo Anh rằng họ dự
đoán một cuộc tấn công lớn của Nga vào tháng Một hoặc Hai, có thể triển khai
150.000 lưỡi lê.
Đó có thể là một mánh khóe để giành thêm sự ủng hộ của phương
Tây. Nhưng nếu không, Nga có thể tấn công vào đâu tiếp theo? Trong
khi giao tranh ác liệt ở phía đông và phía nam, có nhiều đồn đoán rằng hiện nay
Tổng thống Nga Vladimir Putin đang ở Belarus, về một cuộc tấn công mới từ phía
bắc.
Tấn công một đô thị rộng lớn như Kiev dường như rất khó xảy ra: Nga thiếu
bộ binh và chiến tranh đô thị là một hệ số nhân lực đối với quân phòng thủ. Tuy
nhiên, một cuộc tấn công về phía nam từ Belarus để cắt đứt các tuyến đường cung
cấp vũ khí dẫn từ Ba Lan qua miền tây Ukraina đến tiền tuyến có vẻ đầy hứa hẹn
nguy hiểm
Nhưng khi việc tiếp tục chống lại Bakmut cho thấy rõ ràng, Moskva cũng
tìm cách chiếm lấy các khu vực còn lại của Donbas. Nhưng với thành công
trên chiến trường đang giảm dần, Nga có thể chỉ cần tiếp tục các cuộc tấn công
trên không vào cơ sở hạ tầng của Ukraina, củng cố lãnh thổ và hạ gục kẻ thù ở
phía đông.
Gastone Breccia, sử gia quân sự tại Đại học Pavia, cho biết: “Tôi đoán
người Nga sẽ đủ hài lòng nếu chiến tuyến vẫn giữ nguyên cho đến tháng Hai. Họ
có thể tiếp tục gây áp lực lên Bakhmut để làm hao mòn tài nguyên của Ukraina,
khiến họ mất đi ‘những thứ khả dụng’.”
https://nghiencuulichsudotcom.files.wordpress.com/2022/12/5.png
Một
bà già đi bộ trong ngôi làng được giải phóng vùng Arkhanhelske Kherson ngày 3
tháng Mười Một 2022. Ảnh: CNN / Screengrab / AFP
Nhưng Kiev cũng đang tăng cường sức mạnh.
Những lo ngại liên tục được nhắc lại về nguồn cung cấp đạn dược đã lắng
xuống. Kiev, vào tháng Mười Một, cuối cùng đã bắt đầu sản xuất đạn
pháo 122mm và 152mm kiểu Liên Xô cho các vũ khí cũ. Trong khi cả chính phủ
Anh và Mỹ đều đã đặt hàng nguồn cung cấp đạn pháo 155mm mới của NATO, sức mạnh
sản xuất của Hàn Quốc đã được Mỹ khai thác, được cho là đã mua 100.000 quả đạn
155mm.
Kiev đã công bố một cuộc tổng động viên toàn quốc ngay khi bắt đầu chiến
tranh, do đó, giữ được lợi thế về nhân lực, và có thể nói là cả tinh thần. Nó
cũng có các đồng minh: Ngoài các đợt huấn luyện luân phiên ở miền tây Ukraina,
khoảng 10.000 binh sĩ đã học các kỹ năng cơ bản ở Anh cho đến tháng 9, trong
khi Mỹ đã đào tạo khoảng 3.000 chuyên gia.
Ukraina đang bảo vệ Bakhmut và phần lãnh thổ còn lại ở miền nam
Donetsk. Giao tranh cũng đang diễn ra xung quanh một điểm nổi bật của Nga ở
Kreminna, Lunansk. Nếu khu vực đó và một đoạn đường cao tốc chiến lược bị
chiếm đoạt, nó sẽ cản trở lớn các hoạt động tiếp tế của Nga.
Nhiều cuộc thảo luận chuyên gia xoay quanh một chiến dịch lớn nhằm đột
phá và chiếm Melitopol ở phía nam. Điều đó sẽ cắt các lực lượng của Nga ở
phía nam thành hai phần và cắt hành lang đất liền quan trọng từ Rostov đến
Crimea.
Nhưng điều đó sẽ đòi hỏi một cuộc tấn công lớn và sâu vào một khu vực
được phòng thủ. Và những kẻ tấn công sẽ phải đối mặt với các cuộc phản
công tiềm năng của Nga từ cả hai bên sườn.
Ít nhất một chuyên gia tỏ ra hoài nghi.
Breccia nói: “Có quá nhiều lời bàn tán về một cuộc tấn công sắp xảy ra
của Ukraina đối với Melitopol, nhưng rõ ràng đây là một động thái, về mặt chiến
lược, sự bất ngờ là không thể đạt được và nó có thể dẫn đến một cuộc chiến tốn
kém nhằm vào các vị trí đã chuẩn bị sẵn. có thể là một đòn nhử trước cơ hội tốt
hơn để chọc thủng phòng tuyến của Nga ở những nơi khác.”
Nguồn:
Ukraine
war: ‘General Mud’ retreats, ‘Marshal Frost’ advances
December 20, 2022
No comments:
Post a Comment