Ukraina:
Vùng cấm bay, vũ khí nguyên tử, nguy cơ đối đầu trực diện Nga-NATO ?
Minh
Anh -
RFI
Đăng ngày: 07/03/2022 - 14:41
Cuộc chiến tại Ukraina hôm nay, 07/03/2021, đã bước
sang ngày thứ 12 và ngày càng gia tăng cường độ. Bất chấp nhiều lời kêu gọi từ
một số chính khách, chuyên gia, Liên Minh Quân Sự Bắc Đại Tây Dương NATO vẫn
bác khả năng lập vùng cấm bay để chặn đà tiến của quân Nga. Theo một chuyên gia
Mỹ, đây là một tiền đề nguy hiểm, có thể được áp dụng cho bất kỳ cuộc xung đột
nào giữa các nước có vũ khí hạt nhân, kể cả ở châu Á.
Ngoại trưởng Mỹ
Antony Blinken và tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg tại cuộc họp Hội Đồng Bắc Đại
Tây Dương trong khuôn khổ khóa họp các ngoại trưởng NATO tại trụ sở Liên Minh Bắc
Đại Tây Dương ở Bruxelles (Bỉ) ngày 04/03/2022. REUTERS - POOL
Trên trang mạng The Diplomat, ông Jacob Parakilas, nhà
nghiên cứu về chính sách đối ngoại Mỹ và an ninh quốc tế trước hết lưu ý một
vùng cấm bay (NFZ) không thể tuyên bố một cách tùy tiện. Kiểu lô-gic chiến lược
này chẳng khác gì một hành động tuyên chiến với Nga. Máy bay phản lực của NATO
khó có thể buộc tuân thủ NFZ do bị hệ thống phòng không của Nga đe dọa và dễ
dàng trở thành mục tiêu bị tấn công từ nhiều loại tên lửa như S-400
Triumf. Do vậy, để có thể tiến hành tuần tra trên không, những hệ thống
này của Nga cần phải bị hủy diệt. Điều đó cũng đồng nghĩa với việc NATO phải
tiêu diệt các binh sĩ Nga ngay trên lãnh thổ của Nga và Belarus, với khả năng
thương vong dân sự rất cao.
Nhưng vấn đề không chỉ dừng ở đó. Vẫn theo
chuyên gia này, cho đến hiện tại, lực lượng không quân Nga đóng một vai trò rất
hạn chế trong cuộc xung đột, dù rằng sự hiện diện của họ có thể giúp cải thiện
hiệu quả chiến thuật của Nga trên bộ. Hiểm họa thật sự cho thường dân Ukraina đến
giờ chủ yếu là từ pháo binh. Nếu NATO áp dụng vùng cấm bay, điều này nhanh
chóng trở thành vùng cấm lái xe như những gì từng diễn ra ở Libya.
Đương nhiên, tình trạng này sẽ không dẫn đến
chiến tranh hạt nhân tức thì. Nhưng đối với các nước có trang bị vũ khí hạt
nhân, một khi leo thang bắt đầu, thì việc giảm leo thang sẽ càng khó, và có
nguy cơ đi đến trượt đà nhiều hơn. Bởi vì, theo tác giả, việc NATO can dự trực
tiếp sẽ còn mở cửa cho các đòn trả đũa của Nga, tuy không gây chết người nhưng
có tính đột phá, chẳng hạn, cắt đường dây viễn thông dưới biển, làm nổ các vệ
tinh của Hoa Kỳ bằng vũ khí chống vệ tinh hoặc mở cuộc tấn công lớn nhắm vào
các cơ sở hạ tầng trên khắp châu Âu và Mỹ.
Vladimir Putin cũng có thể « ăn miếng
trả miếng » nếu thiệt hại nhân mạng phía Nga cao. Điện Kremlin có thể
huy động không quân và hạm đội tầu ngầm tấn công các mục tiêu quân sự trên bộ
và trên biển của NATO. Và các đơn vị tác chiến độc lập của Nga có thể tiến hành
các hoạt động phá hoại phía sau tuyến phòng thủ của NATO.
Vào thời điểm hai chiến binh có vũ khí hạt
nhân giao đấu, quá trình trượt đà khó mà cản được. Và trước những rủi ro tổn thất
cả về chính trị lẫn chiến lược, nguy cơ một bên thua mất khả năng nắm giữ các
đòn bẩy quyền lực – hoặc chính tính mạng của mình, thì rủi ro sử dụng vũ khí hạt
nhân lại càng cao. Đó chẳng khác gì như một giải pháp sau cùng, một hành động
điên cuồng tự sát, hoặc để cứu vãn một cuộc bại trận toàn diện, hoặc ngăn chặn
một cuộc đảo chính trong nội bộ, hay dập tắt một cuộc nổi dậy của quần
chúng.
Điều đáng lo đối với tác giả, khi đôi bên rơi
vào tình huống mất cân đối thế mạnh, vấn đề này còn trở nên nghiêm trọng. Đơn cử
ví dụ hồ sơ Bắc Triều Tiên chưa thể thực hiện được đòn tấn công hạt nhân thứ
hai và các lực lượng chính quy của Bắc Triều Tiên vẫn còn xa mới bằng Nga. Khi
xảy ra chiến tranh, rào cản cho Bắc Triều Tiên sử dụng vũ khí hạt nhân – hoặc
trên bán đảo Triều Tiên, hoặc nhắm vào các mục tiêu của Mỹ ở Thái Bình Dương
hay lãnh thổ Bắc Mỹ, hầu như là rất thấp.
Tuy nhiên, nguy cơ leo thang hạt nhân với
Trung Quốc – cho đến lúc này là rất thấp – tính đến chiều sâu chiến lược và kho
vũ khí hạt nhân vẫn còn khiêm tốn, thì những chuyển động gần đây cho thấy Trung
Quốc hướng tới khả năng lớn hơn mở rộng cửa cho một loạt các kịch bản leo thang
tiềm tàng.
Nhà nghiên cứu về chính sách đối ngoại Mỹ và
an ninh quốc tế kết luận, cuộc khủng hoảng Ukraina hiện nay nhắc nhở thế giới rằng
những hiểm họa hạt nhân tồn tại từ năm 1945 chưa bao giờ thật sự biến mất !
-----------------------------
CÁC NỘI DUNG LIÊN
QUAN
NATO
phản ứng thế nào đối với cuộc tấn công của Nga vào Ukraina
Mỹ
và NATO lên án mạnh mẽ Putin đe dọa « huy động lực lượng răn đe »
No comments:
Post a Comment