Cuộc
chiến về các giá trị của Châu Âu
Hanne Skartveit - VG
Hoàng Thủy Ngữ, chuyển ngữ
20/03/2022
https://baotiengdan.com/2022/03/20/cuoc-chien-ve-cac-gia-tri-cua-chau-au/
Tổng thống
Volodymyr Zelensky đã xoay chuyển cuộc chiến tranh ở Ukraine
thành vấn đề của các giá trị. Điều này làm cuộc chiến trở nên quan trọng hơn.
Và nó khiến việc tìm ra giải pháp có thể sẽ khó khăn hơn.
Bất kể
kết quả của cuộc chiến ra sao, Zelensky vẫn xuất hiện trong thời khắc lịch sử
này với tư cách là một trong những nhà lãnh đạo chính trị hàng đầu của thời đại
chúng ta. Gần giống như một tân Winston Churchill, thủ tướng Anh trong Thế chiến
thứ hai, tổng thống Ukraine dẫn dắt đồng bào của mình vượt qua chiến tranh và
khủng hoảng. Giống như Churchill, Zelensky vận dụng ngôn ngữ và đưa nó vào chiến
tranh. Những lời nói thúc đẩy lòng dũng cảm của con người, lúc nó có vẻ tuyệt vọng
nhất.
Xem Nga là nạn nhân
Và không
kém phần quan trọng – những từ ngữ đánh thức châu Âu và phương Tây. Nó khiến
người ta không thể quay lưng lại. Đây là cách mà Churchill, dưới thời của ông,
đã tác động đến các chính trị gia Mỹ, những người ban đầu rất hoài nghi về việc
tham gia [cuộc chiến]. Hoa Kỳ cuối cùng đã đến giúp chúng ta. Và châu Âu đã được
cứu thoát khỏi Hitler.
Ngày nay
chúng ta thật sự không biết mình đang đối mặt với những gì. Chúng ta không biết
Tổng thống Nga Vladimir Putin có thỏa mãn với cuộc xâm lược Ukraine hay không.
Hoặc những gì ông ta làm nếu ông ta không thành công. Một Putin, bị đẩy vào
chân tường, có thể giở thêm trò gì nữa?
Putin xem
nước Nga là nạn nhân, còn phương Tây là kẻ bạo hành. Trong thế giới của Putin,
mọi thứ đều là lỗi của người khác, và Nga là nạn nhân bởi sự xâm lược của
phương Tây. Ông ta dựng lên vai trò đó.
“Một phần của Nga “
Đối với
Putin, Ukraine còn có ý nghĩa nhiều hơn so với việc quốc gia này xin gia nhập
NATO. Ông ta muốn tái lập Đế chế Nga. Ukraine, với thủ đô là Kyiv, nằm ở trung
tâm của đế chế cổ đại này, đã có từ rất lâu trước thời kỳ của các Sa hoàng.
Khi Liên
bang Xô viết cũ được thành lập vào năm 1922, nó được tổ chức như một cái gọi là
khối thịnh vượng chung của các nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa. Phần lớn khu vực
này trước kia là một phần của Đế chế Nga. Putin tin rằng, các nhà lãnh đạo cộng
sản vào thời điểm đó đã mang lại cho Ukraine và các nước cộng hòa khác một địa
vị mà họ đáng lẽ không bao giờ có được. Và Ukraine do đó cũng không có quyền trở
thành một quốc gia độc lập và riêng biệt, mà ngược lại là một phần của Nga.
Nhưng
Ukraine là một cái gì đó hoàn toàn khác với Nga. Đó là một nền dân chủ non trẻ,
với một tổng thống trẻ và năng động. Một quốc gia hướng tới tương lai, không
chìm đắm trong những khái niệm lãng mạn của những ngày xưa xa lắc và sự vĩ đại
cũ. Họ không muốn bị đe dọa. Họ chiến đấu vì sự sống còn của mình và sẵn sàng
hy sinh mọi thứ.
Các nền dân chủ đang suy tàn
Tôi thuộc
về những người luôn tin rằng, khi mọi người giao thương xuyên biên giới quốc
gia, hiểu biết lẫn nhau, và với hệ thống xã hội của nhau, thì sẽ có nhiều
nền dân chủ hơn. Nhiều người có tự do hơn. Bởi vì nó quá minh bạch.
Phải thừa
nhận rằng, nền dân chủ thường lộn xộn và đầy dẫy những xung đột. Nhưng đó vẫn
là cách tốt nhất để giải quyết các xung đột lợi ích cố hữu trong bất kỳ xã hội
nào. Bởi vì những sở thích khác nhau phát huy tác dụng và bổ túc lẫn nhau. Và bởi
vì kết quả sẽ tốt hơn khi các đại diện dân cử biết cân nhắc các lợi ích mâu thuẫn
khác nhau.
Nhưng bây
giờ chúng ta thấy các nền dân chủ đang suy tàn trên khắp thế giới.
Điều tốt
nhất chúng ta có thể hy vọng thoát khỏi những gì đang xảy ra hiện nay là để
châu Âu khám phá lại chính mình. Linh hồn của nó [châu Âu] , thứ gắn kết chúng
ta với nhau. Chúng ta đã thấy những dấu hiệu này trong những tuần gần đây, sau
khi chiến tranh tái diễn ở châu Âu.
Anh ấy, [Zelensky] đã đánh thức chúng ta
chưa?
Liên minh
Châu Âu dựa trên một ý tưởng táo bạo, trên những lý tưởng cao cả. Rằng phương
Tây và các nước châu Âu chia sẻ một loạt các giá trị gắn kết chúng ta với nhau.
Trong thời gian quá dài, phần lớn EU mà chúng ta biết đã rơi vào tình trạng quan
liêu và nhỏ nhen tệ hại. Liệu những gì đang xảy ra hiện nay có thể đảo ngược xu
hướng này? Có phải Zelensky đã đánh thức chúng ta, khiến chúng ta thấy được điều
gì đang bị đe dọa? Nói đến kiểu xã hội mà chúng ta muốn, kiểu châu Âu mà chúng
ta mơ ước?
https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2022/03/1-8-768x575.png
Ảnh
minh họa. Nguồn: Roar Hagen
Zelensky
đã cho chúng ta thấy những giá trị mà một phần của thế giới chia sẻ – và thách
thức chúng ta. Thông điệp của ông là, nếu chúng ta không bảo vệ Ukraine, thì
chúng ta cũng sẽ không bảo vệ được chính mình.
Câu hỏi đặt
ra là, liệu Zelensky có gây khó khăn hơn trong việc tìm ra giải pháp cho cuộc
xung đột hay không. Khi nói đến các giá trị như quyền tự quyết, nhân quyền và
dân chủ, hầu như không thể nhân nhượng. Không quốc gia nào từ bỏ tự do.
Không một
dân tộc nào từ bỏ quyền quyết định vận mệnh của chính mình. Khi đó, việc thống
nhất về kích thước vật lý hoặc thực tế sẽ dễ dàng hơn. Như đất đai và các vùng
lãnh thổ. Hoặc các liên minh quân sự.
Lòng dũng cảm và sức nặng đạo đức
Nhưng ở
đây, còn có sự so sánh giữa Churchill và Zelensky. Winston Churchill đã có những
bài diễn văn nảy lửa – đồng thời với việc ông tự mình thương lượng với quỷ dữ –
Joseph Stalin – ở Yalta, về việc tái phân chia châu Âu. Churchill hiểu rằng cần
phải có hòa bình. Ông chấp nhận những thỏa hiệp đau đớn vì không còn con đường
thoát khỏi địa ngục trần gian nào khác.
Zelensky
cũng đã cho thấy ông có thể nhân nhượng khi cần thiết. Tổng thống Ukraine đã
phát tín hiệu ông có thể chấp nhận Ukraine trung lập, tức là không gia nhập
NATO. Đó là một trong những yêu sách của Putin. Nhìn chung, Tổng thống Ukraine
đã sẵn sàng đàm phán về các vấn đề gây tranh cãi lớn hơn, nếu chiến tranh có
triển vọng kết thúc và người Nga rút khỏi Ukraine.
Nếu có một
người có thể đưa người dân Ukraine đi đến một giải pháp thương lượng đau đớn
nhưng cần thiết, thì đó chính là Volodymyr Zelensky. Với lòng dũng cảm và sức nặng
đạo đức của mình, ông đã thuyết phục được cả thế giới. Ông ấy là người có thể
giành lấy hòa bình cho chính người dân của mình. Và tự do.
No comments:
Post a Comment