The Economist
Đỗ Đặng Nhật Huy
biên dịch
03/09/2020
http://nghiencuuquocte.org/2020/09/03/the-gioi-hom-nay-03-09-2020/
Chính phủ Đức cho biết Alexei Navalny, nhà
lãnh đạo đối lập Nga bị ốm trên chuyến bay từ Siberia hồi tháng trước, đã bị đầu
độc bằng chất độc thần kinh Novichok. Ông Navalny vẫn hôn mê ở Berlin.
Novichok cũng từng được dùng để đầu độc Sergei Skripal, một cựu điệp viên Nga,
và con gái ông ở Anh năm 2018. Các bác sĩ Nga đã nhiều lần phản bác cáo
buộc ông Navalny bị đầu độc.
Macy’s báo cáo khoản lỗ ròng 431 triệu đô la
trong ba tháng kết thúc vào ngày 1 tháng 8. Doanh số bán hàng tại chuỗi cửa
hàng thời trang Mỹ giảm 36% so với cùng kỳ năm ngoái xuống còn 3,6 tỷ đô la, mặc
dù doanh số bán hàng trực tuyến giúp giảm suy thoái, với khoản tăng trưởng 53%
so với quý trước. Kết quả này dù không lạc quan nhưng vẫn tốt hơn nhiều dự
đoán.
Vua Vajiralongkorn của Thái Lan đã phục hồi tước vị
cho quý phi của mình, gần một năm sau khi bà bị lật đổ vì ganh đua với
hoàng hậu. Sineenat Wongvajirapakdi, hoàng quý phi đầu tiên trong gần một
thế kỷ, lần trước chỉ tại vị vài tháng. “Do đó, có thể xem như bà chưa bao giờ
bị tước quân hàm hoặc mất tước vị hoàng gia,” tờ báo của Hoàng gia thông cáo.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo nói rằng các nhà ngoại
giao Trung Quốc ở nước này sẽ phải xin phép trước khi đến thăm các trường đại học,
gặp gỡ các quan chức chính quyền địa phương hoặc tổ chức các sự kiện văn hóa lớn.
Ông nói đây là “một động thái đáp trả trực tiếp đối với những hạn chế khắt khe
áp đặt lên các nhà ngoại giao của chúng ta”. Donald Trump đang cứng rắn với Bắc
Kinh trước thềm cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11.
Chính quyền Trump cho biết sẽ không tham gia chương trình
toàn cầu nhằm phát triển và phân phối vắc xin covid-19 vì có sự tham gia của
WHO. Ông Trump cho rằng WHO đang bị Trung Quốc kiểm soát. 170 quốc gia khác có
thể tham gia chương trình Covax. Ngoài ra, một cuộc thăm dò của Diễn đàn Kinh tế
Thế giới cho thấy một phần ba người Mỹ sẽ từ chối tiêm chủng.
Facebook và Twitter xác nhận Nga đang một lần nữa tìm
cách can thiệp bầu cử tổng thống Mỹ. Các mạng xã hội nói Cơ quan
Nghiên cứu Internet, có liên hệ với Điện Kremlin, đang truyền bá thông tin sai
lệch và các thuyết âm mưu với mục đích trợ giúp chiến dịch tranh cử của Donald
Trump, như đã làm trong cuộc bầu cử 2016. Facebook đã vô hiệu hóa một số tài
khoản.
WHO cho biết các steroid chống viêm nên được
sử dụng để điều trị covid-19 ở những bệnh nhân cần trợ thở sau khi một nghiên cứu
lớn mang lại “tín hiệu rõ ràng” rằng hydrocortisone, dexamethasone và methylprednisolone
liều thấp giúp giảm tỷ lệ tử vong. Mùa hè này, một nghiên cứu về dexamethasone
của Đại học Oxford cũng cho kết quả tương tự. Báo cáo mới do WHO hậu thuẫn đã
phân tích thử nghiệm đó và sáu thử nghiệm khác.
TIÊU ĐIỂM
Đài Loan
gây khó dễ cho các dịch vụ phát video của Trung Quốc
Năm ngoái, chính phủ Đài Loan đã lần đầu đàn áp các dịch vụ phát video
trực tuyến của Trung Quốc đại lục. Nhưng một số, như iQiyi của Baidu và Tencent
Video, vẫn có thể vượt qua các cơ quan quản lý Đài Loan bằng cách hợp tác với
các công ty địa phương. Song, từ hôm nay các nhà quản lý viễn thông của Đài
Loan sẽ vá lỗ hổng đó, cấm các dịch vụ như vậy hoạt động trong biên giới của
mình.
iQiyi và Tencent Video sẽ không bị chặn khỏi mạng internet của Đài
Loan. Thay vào đó, người đăng ký sẽ buộc phải sử dụng phiên bản tiếng
Trung đại lục của chúng, dẫn đến kết nối chậm hơn và cơ chế thanh toán xuyên
biên giới rắc rối. Mất quyền tiếp cận một thị trường tương đối nhỏ như vậy khó
có thể làm tổn hại đến lợi nhuận của Tencent hay Baidu. Nhưng nó làm giảm ảnh
hưởng của Trung Quốc tại Đài Loan, vốn là ưu tiên hàng đầu của Tổng thống Thái
Anh Văn. Nó cũng làm gia tăng môi trường khó khăn mà các công ty công nghệ
Trung Quốc đang phải đối mặt ở nước ngoài. Cả Mỹ và Ấn Độ gần đây đã đặt lệnh cấm
và trừng phạt đối với một loạt công ty và sản phẩm Trung Quốc.
Chính sách
phục hồi kinh tế của Pháp
Ba phần tư thế kỷ sau khi Pháp phát minh ra hệ thống lập kế hoạch quan
liêu để tái thiết đất nước bị tàn phá thời hậu chiến, “le Plan” đang trở lại. Thủ
tướng Jean Castex hôm nay sẽ hồi sinh thiết chế này. François Bayrou, một lãnh
đạo của một đảng trung dung, sẽ được chỉ định để điều hành nó. Tuy nhiên, lần
này kế hoạch không nhằm đề ra các mục tiêu 5 năm mà là chuẩn bị Pháp cho 10 năm
tới.
Trong khi đó, đất nước có nhiều vấn đề trước mắt hơn. Kinh tế Pháp đã
giảm 13,8% trong quý hai. Hôm nay, chính phủ hy vọng sẽ khởi động lại nền kinh
tế với gói kích thích trị giá 100 tỷ euro (118 tỷ USD). Nó cũng sẽ giúp phi
carbon hóa nền kinh tế, cũng như đầu tư vào kỹ năng, nghiên cứu, cơ sở hạ tầng
và số hóa để thúc đẩy năng suất về lâu dài. Hãy chờ đón một đợt xây dựng và cải
tạo — nếu không muốn nói là những dự án vĩ đại năm nào.
Ba Lan vẫn
còn hiềm khích với Đức
Sau ba tháng phải chờ đợi để nhận được chấp thuận ngoại giao chính thức
cho vị trí đại sứ Đức tại Warsaw, Arndt Freytag von Loringhoven hôm qua đã đến
Warsaw, một ngày sau lễ kỷ niệm 81 năm Đức Quốc xã xâm lược Ba Lan. Các bản chấp
thuận ngoại giao thường là một hình thức nhanh chóng. Nhưng Jaroslaw Kaczynski,
chủ tịch đảng Luật pháp và Công lý (PiS) cầm quyền, được cho là đã chặn việc bổ
nhiệm ông Freytag von Loringhoven vì cha ông từng là sĩ quan quân đội phục vụ
trong boongke của Hitler trong những tháng cuối cùng của Thế chiến II. (Bernd
Freytag von Loringhoven chưa bao giờ bị buộc bất kỳ tội ác chiến tranh nào.)
Berlin không rút lại việc bổ nhiệm; và chính phủ Ba Lan cuối cùng đã chấp
thuận hôm thứ Hai. Tuy nhiên, vụ việc nêu bật khuynh hướng dân túy của PiS
trong việc thổi bùng sự phẫn nộ chống Đức. Điều này được một số cử tri Ba Lan
ưa thích. Tuy nhiên, nó cũng gây ra nhiều thiệt hại cho quan hệ giữa hai nước
láng giềng vốn đạt được nhiều tiến bộ kể từ khi Bức tường Berlin sụp đổ.
Một người
nhà Kennedy thua ở Massachusetts
Hạ nghị sĩ Joe Kennedy đã thua vòng bỏ phiếu sơ bộ chọn ứng viên Thượng
nghị sĩ trước Ed Markey ở Massachusetts. Đây là lần đầu tiên một người nhà
Kennedy thua cuộc bầu cử ở bang này kể từ 1946, sau cả thảy 28 cuộc đua tranh.
Có rất ít sự khác biệt giữa hai chính trị gia nổi tiếng của đảng Dân chủ, ngoại
trừ tuổi tác. Các cuộc thăm dò cho thấy cuộc đua rất sít sao, khiến chiến dịch
đôi khi trở nên căng thẳng.
Gần đây, ông Markey, người có sự ủng hộ của Alexandria Ocasio-Cortez, một
nữ dân biểu cánh tả nổi tiếng của New York, đã vượt lên dẫn trước. Ông Kennedy
khiến nhiều thành viên Đảng Dân chủ ngạc nhiên khi thách thức ông Markey, một
chính trị gia Washington cần mẫn và đáng kính. Một số người cho rằng ông cảm thấy
có quyền ngồi vào chiếc ghế nhờ lịch sử gia đình mình. Nhưng tình hình chính trị
và nhân khẩu học của Massachusetts đã thay đổi trong mười năm qua kể từ khi ông
chú của ông, Ted Kennedy, còn là tiếng nói quan trọng ở Thượng viện. Dân số đa
dạng, bao gồm người thiểu số, người nhập cư và người trẻ lương cao, đã thay thế
các khu dân cư da trắng cổ cồn xanh từng ủng hộ trung thành gia tộc Kennedy.
Thủ tướng
Jamaica dễ dàng thắng cử
Với thế dẫn đầu hai chữ số trong các cuộc thăm dò dư luận, thủ tướng
Jamaica Andrew Holness mong đợi một chiến thắng dễ dàng trong cuộc bầu cử hôm
nay. Nhưng ông phải đối mặt với một cuộc chiến khó nhằn sau đó khi đất nước đấu
tranh với đại dịch. Dù tranh cử không có tuần hành và mít-tinh, số ca nhiễm mới
đã tăng gần gấp 10 lần trong hai tuần qua. Xe buýt chật kín và taxi đi chung đến
các điểm bỏ phiếu sẽ khiến vấn đề trở nên tồi tệ hơn.
Một số người nổi tiếng cũng đã dương tính, bao gồm Usain Bolt, người
chạy 100 mét nhanh nhất thế giới, sau một bữa tiệc sinh nhật không đúng
lúc. Du lịch, chén cơm của hòn đảo, đã bị ảnh hưởng nặng nề. Các sân bay đã mở
cửa trở lại từ giữa tháng 6 sau ba tháng ngừng hoạt động. Nhưng kể từ đó cũng
chỉ có rất ít du khách đến, mặc dù các khách sạn giảm giá mạnh và ra ưu đãi đặc
biệt. Một điểm sáng đáng ngạc nhiên là nguồn tiền lớn thứ hai của Jamaica, kiều
hối từ cộng đồng kiều bào ở Mỹ và các nơi khác. Sau khi giảm mạnh vào tháng 4,
dòng tiền vào tháng 6 đã cao hơn 42% so với mức bình thường. Ngay cả đối với những
người nhập cư khó khăn, mối quan hệ gia đình ở quê nhà vẫn sâu sắc.
No comments:
Post a Comment