Chris
Buckley - New York Times
Dịch giả: Christine
Nguyễn
07/07/2020
Hứa Chương
Nhuận (Xu Zhangrun) là người từ lâu dạy luật tại
Đại học Thanh Hoa danh tiếng, là một trong số ít các học giả ở Trung Quốc chỉ
trích gay gắt đảng Cộng sản cầm quyền.
Hứa Chương Nhuận,
giáo sư luật ở Trung Quốc đã bị cảnh sát bắt giữ tại Bắc Kinh hôm thứ Hai. Nguồn:
New York Times
Một giáo sư Luật người
Hoa đã để sẵn vài bộ đồ lót và bàn chải đánh răng trong túi xách nhỏ, chuẩn bị
sẵn ngày ông bị công an câu lưu vì những lời chỉ trích thẳng thắn của ông về đảng
Cộng sản dưới thời Tập Cận Bình.
Ngày đó dường như đã đến.
Sáng thứ Hai, đám công an
xuất hiện tại nhà của học giả Hứa Chương Nhuận ở phía bắc Bắc Kinh và đưa ông
đi, theo lời kể của ba người bạn. Ông Hứa bị câu lưu vì bị cáo buộc đi lại với
gái mại dâm, theo Cảnh
Tiêu Nam (Geng Xiaonan), một người bạn cho biết đã nói chuyện với vợ và
các sinh viên của giáo sư Hứa.
“Đây là lời vu khống
đê tiện họ sử dụng để chống lại bất cứ ai mà họ muốn dập tắt tiếng nói”, bà
Cảnh là một nữ doanh nhân làm phim ảnh và xuất bản, nói.
Bà nói: “Ông ấy đã thấy
trước ngày này. Ông ấy đã chuẩn bị sẵn vài bộ quần áo trong túi xách treo sau cửa
trước, để không phải đi mà không kịp thay đồ khi bị bắt”.
Giáo sư Hứa, 57 tuổi, là
một trong số ít học giả nổi tiếng Trung Quốc đã dám lên tiếng chống lại đảng Cộng
sản khi Tập Cận Bình thắt chặt quyền kiểm soát lên các trường đại học. Giáo sư
càng nổi tiếng hơn nữa sau khi đăng một bài tiểu luận hồi năm 2018, tuy không gọi
tên Tập, nhưng ông đã lên án sự cầm quyền của ông ta, đã đàn áp những không
gian tranh luận hạn hẹp nhỏ bé mà trước đây đảng Cộng sản vẫn còn khoan nhượng.
Bây giờ giáo sư Hứa có thể
nằm trong danh sách ngày càng dài những người chỉ trích đảng bị cầm tù, trừ khi
nhà cầm quyền quyết định làm nhục ông bằng cách kết một tội hình sự chả ra gì –
như mồi chài gái mại dâm – là đủ rồi sớm thả ông ra. Nhà cầm quyền đã từng sử dụng
những kiểu kết tội tương tự như vậy trong quá khứ, dường như là để cố gắng làm
mất uy tín của những người chỉ trích nhà cầm quyền.
“Câu nói cũ từ thời
nhà Tống là: ‘Nếu ta muốn buộc tội hình cho ai đó, sẽ luôn có lý do để buộc tội’”,
Geremie R. Barmé, một nhà Hán học người Úc ở New Zealand là người dịch rất nhiều
tiểu luận của giáo sư Hứa, nói qua điện thoại.
Ông Barmé nói, hơn hai
năm trước, giáo sư Hứa đã lưu ý đến nguy cơ này rằng “chúng có thể cố tìm cách
bắt ông về tội mồi chài gái mại dâm”, và ông đã cẩn thận để không bị gài vào tội
này.
Cảnh sát Bắc Kinh không
trả lời các câu hỏi được fax tới, cũng như các cuộc gọi hỏi về việc bắt bớ và
nơi giam cầm giáo sư Hứa; trường luật của đại học Thanh Hoa, nơi giáo sư giảng
dạy lâu nay cũng không trả lời.
Ngoài bà Cảnh, các tin tức
về việc giáo sư bị giam cầm đã được hai người bạn thân của ông ở Bắc Kinh nói,
với điều kiện ẩn danh vì lo sợ cho bản thân họ cũng sẽ bị câu lưu. Những bạn hữu
khác đã cố gắng gọi cho giáo sư suốt cả ngày, nói rằng Hứa đã không trả lời tin
nhắn và đã tắt điện thoại.
Việc giam cầm giáo sư Hứa
là ví dụ mới nhất về những nỗ lực mở rộng của nhà cầm quyền Trung cộng, nhằm dập
tắt những tiếng nói bất đồng. Kể từ khi Tập lên nắm quyền, đảng Cộng sản đã gia tăng một chiến dịch mạnh
mẽ trong các trường đại học và trong các nhà xuất bản để làm mất uy tín và dập
tắt những ý tưởng tự do, như kiểm tra tính hợp hiến về quyền lực của đảng và giải
phóng xã hội dân sự.
Tuần trước, Bắc Kinh đã
áp đặt luật an ninh quốc gia nhanh chóng để xiết chặt sự kiểm soát của nhà cầm
quyền lên Hong Kong, một cựu thuộc địa của Anh quốc. Trường hợp của giáo sư Hứa
có thể sẽ làm tăng thêm sự sợ hãi ở Hong Kong rằng các nhà phê bình trí thức của
đảng Cộng sản trong vùng đất bán tự trị này có thể cũng đối mặt với việc bị bắt
bớ.
Hồi tháng Tư, các nhà chức
trách của đảng Cộng sản đã xác nhận rằng ông Nhậm Chí Cường (Ren Zhiqiang),
một tay trùm bất động sản ở Bắc Kinh từng chơi thân với đám lãnh đạo đảng Cộng
sản, đã bị điều tra sau khi viết một bài táo bạo trên mạng chế nhạo Tập
là “thằng hề” khát quyền lực.
Hứa Chí Vĩnh, giáo sư luật
trở thành nhà hoạt động, là người trước đây từng bị cầm tù sau khi tổ chức chiến
dịch về quyền dân sự, đã bị bắt lại hồi đầu năm nay sau khi tham gia một cuộc tập
hợp về quyền của những nhà hoạt động và phát hành một bản tố cáo sắc bén về sự
xử lý dịch bệnh virus corona của Tập. Hai ông họ Hứa này không có liên quan với
nhau.
“Sự bắt bớ giáo sư Hứa
sáng nay là một lời nhắc nhở khác – và nhiều hơn nữa nếu cần – về việc nhà cầm
quyền Trung Cộng dễ dàng và sẵn sàng lạm dụng luật pháp để nhắm vào những người
bày tỏ quan điểm mà nhà cầm quyền không muốn người dân nghe được hay đọc được.
Một trong những mối quan ngại lớn nhất là công an sẽ buộc tội giáo sư với những
tội danh về an ninh quốc gia”, Joshua Rosenzweig, người đứng đầu tổ
chức Ân xá Quốc tế ở Trung Quốc, nói.
Những bài viết về chính
trị gần đây của giáo sư Hứa đã bị kiểm duyệt và cấm đoán ở Trung Hoa đại lục, mặc
dù các bài viết này được lưu hành bí mật trên mạng. Nhưng giáo sư đã phát hành
nhiều sách ở Hong Kong, bao gồm hai quyển tuyển tập các bài tiểu luận hồi năm
ngoái.
Ông Barmé nói: “Ông
tránh hoàn toàn loại ngôn ngữ lưỡi gỗ của đám công chức quan liêu Trung Cộng.
Ông viết bằng ngôn ngữ mang âm hưởng cổ điển sâu sắc mà cũng đề cập đến một số
tác giả lớn nhất của Tây phương”.
Giáo sư Hứa giảng dạy tại
trường Đại học Thanh Hoa – một trường học danh tiếng ở Bắc Kinh mà Tập và nhiều
lãnh đạo đảng Cộng sản đã từng theo học – trong hơn 20 năm sau khi hoàn thành bằng
tiến sĩ tại Đại học Melbourne ở Australia. Trong nhiều năm, ông đã nghiên cứu về
tội phạm học và tư tưởng pháp lý của Trung Quốc, mà không làm nhà cầm quyền giận
dữ.
Lần đầu ông thu hút sự
chú ý rộng rãi và sự khinh thị của những kẻ bảo vệ đảng Cộng sản là một bài viết
năm 2018, tố cáo quan điểm chính trị ngày càng cứng rắn của Tập. Sau đó, ông đã
tung ra một loạt các bài viết, sử dụng tiếng Trung Hoa thanh lịch và thâm sâu,
để lên án và giễu nhại sự thống trị ngày càng bành trướng của đảng Cộng sản dưới
thời Tập.
“Nhân dân cả nước, gồm
toàn thể tinh hoa quan liêu, một lần nữa cảm thấy ngày càng mất mát trong sự bấp
bênh về đường hướng của đất nước và về an ninh cá nhân của chính họ”, giáo
sư Hứa viết trong bài hồi năm 2018.
Năm 2019, Đại học Thanh
Hoa ngăn cấm ông giảng dạy và nghiên cứu, nhưng ông vẫn tiếp tục viết mặc cho
những cảnh báo của các quan chức trường đại học và nguy cơ bị trừng phạt thêm.
Năm nay, ông đã viết các bài thổi tung nhà cầm quyền Trung Cộng vì sự chậm trễ
và lừa dối trong những tháng đầu tiên của dịch bệnh virus corona, khởi đầu từ
Wuhan, một thành phố ở trung phần Trung Quốc.
“Dịch bệnh virus corona đã làm lộ ra điều cốt lõi thối nát trong việc
quản trị của Trung Quốc”, giáo sư Hứa viết hồi
tháng Hai, theo một bản dịch của ông Barmé.
Trong bài viết này và một
bài sau đó, giáo sư Hứa nói rằng, ông nhận thức rõ các nguy cơ mà ông phải đối
mặt khi tiếp tục lên tiếng.
Ông viết hồi tháng Năm: “Tôi
có thể dễ dàng tiên đoán rằng tôi sẽ phải chịu những hình phạt mới. Thật vậy,
điều này thậm chí có thể là điều cuối cùng tôi viết”.
--------------------------------------------
XEM THÊM
Thụy
My -
RFI
Đăng ngày: 07/07/2020 -
16:48
Libération hôm nay 07/07/2020 cho biết « Trung Quốc bắt khuôn mặt
đối lập Hứa Chương Nhuận (Xu Zhangrun) », Le Figaro nhận xét
« Tập Cận Bình dập tắt
tiếng nói của người tố cáo chủ nghĩa toàn trị của ông ta ».
Ảnh minh họa : Lễ
trao bằng tốt nghiệp tại trường đại học Thanh Hoa, nơi giáo sư Hứa Chương Nhuận
từng giảng dạy nhưng bị mất chức vì chỉ trích ông Tập Cận Bình. Ảnh chụp ngày
23/06/2020. © REUTERS/Tingshu Wang
Ngay từ sáng sớm hôm qua,
đông đảo công an đã bao vây khu nhà ở ngoại ô Bắc Kinh, khoảng 20 an ninh và 10
xe cảnh sát được huy động để bắt giáo sư Hứa Chương Nhuận, nhà trí thức 57 tuổi
là tiếng nói quan trọng phản đối Tập Cận Bình trong hai năm qua. Máy tính và
tài liệu cá nhân của ông bị tịch thu.
Le Figaro dẫn lời một người thân cho biết công an nói với vợ ông lý do bắt
vì « quan hệ với gái mại dâm ». Điều mỉa mai là chính giáo sư từ năm
2018 đã tố cáo trò bẩn của an ninh, dùng lý lẽ này để bôi nhọ người đấu tranh.
Hứa Chương Nhuận biết
mình đã bị theo dõi chặt chẽ từ tháng Hai, ông treo hẳn một túi xách với đồ
dùng cá nhân ở gần cửa để sẵn sàng cho ngày bị bắt. Trong bài « Cảnh
báo virus : Khi cơn giận vượt lên nỗi sợ » về vụ Lý Văn Lượng,
ông đã viết rằng mình sẽ bị trả thù, đây có thể là bài viết cuối cùng.
Tuy vậy tháng trước ông
còn đăng được một bài nữa, tố cáo sự mù quáng của các lãnh đạo đảng trong khi
người dân phải chịu đựng « hết thảm họa này đến thảm họa khác » :
sau khủng hoảng dịch tễ là thất nghiệp, nạn lụt ở miền nam Trung Quốc làm hàng
trăm người chết và mất tích…Giáo sư cho rằng « Trung Quốc phải
nhìn nhận các sai lầm trong xử lý dịch bệnh ».
Nhưng gây chấn động nhất
là vào mùa hè 2018 : trong một lá thư đăng trên mạng xã hội, được lan truyền
rộng rãi bất chấp kiểm duyệt, ông tố cáo « Sau 40 năm cải cách, bỗng
chốc chúng ta lại quay lại với chế độ cũ ». Trước đó vài tháng, Tập
Cận Bình đã hủy bỏ giới hạn trong Hiến Pháp để có thể trở thành chủ tịch trọn đời.
Bài viết này đã khiến Hứa Chương Nhuận bị mất chức giáo sư của trường đại học
danh giá Thanh Hoa, và bị điều tra.
Đàn áp tăng nhanh từ khi
dịch bệnh phát khởi. Có ít nhất bốn nhà báo độc lập đi điều tra tại Vũ Hán đã bị
bắt giam ở những nơi bí mật. Tháng Tư, đại gia địa ốc Nhậm Chí Cường (Ren
Zhiqiang) bị điều tra vì so sánh Tập Cận Bình với « tên hề ». Việc
công bố cách đây vài ngày những bài viết của Hứa Chương Nhuận bằng tiếng Anh
trên các trang web phương Tây có thể đã định đoạt số phận của ông. Một người
thân cho biết : « Trước khi đăng, dù đã bị đe dọa nhưng ông bất
chấp, có lẽ vì thế mà ông bị bắt ».
Từ sau cái chết của giải
Nobel Hòa Bình Lưu Hiểu Ba (Liu Xiaobo), qua đời trong cảnh tù tội năm 2017, Hứa
Chương Nhuận là một trong những tiếng nói cuối cùng đòi hỏi cải cách chính trị,
tố cáo sự độc tài của Tập Cận Bình và sự trở lại của nạn sùng bái lãnh tụ thời
Mao. Bằng ngôn ngữ ẩn dụ với nhiều điển tích, vị giáo sư báo động « ông
ta hủy hoại cuộc sống của người dân, của giới trí thức và gieo rắc tai họa cho
thế giới ».
Giáo sư Hứa Chương Nhuận
bị bắt vào lúc sắp đến ngày kỷ niệm 5 năm vụ đàn áp ngày 09/07/2015, hàng trăm
luật sư bị câu lưu, trong đó có những người như Tạ Dương (Xie Yang), chỉ vì kể
lại các vụ tra tấn dân oan mất đất tại các địa điểm thẩm vấn bí mật. Luật sư
này thậm chí không đặt vấn đề độc tài đảng trị, mà chỉ kêu gọi một hệ thống tư
pháp công bằng hơn.
« Tập hoàng đế đưa chúng ta trở về
một thời kỳ u ám của sợ hãi và tước đoạt » - Hứa Chương Nhuận đã cảnh báo từ nhiều năm qua.
No comments:
Post a Comment