Dịch giả: Song
Phan
15/05/2020
Phản ứng của truyền
thông
Các cơ quan truyền thông
và nhà báo tìm tin từ thực tế (Fact finding) nên phản ứng thế nào trước những nỗ
lực kiên quyết của Trump trong việc phá hoại uy tín của họ với công chúng Mỹ?
Những tuyên bố và tấn
công sai trái của Trump trên báo chí đã được các phương tiện truyền thông phe
phái và những kẻ ranh ma kỹ thuật số, phát tán thông tin méo mó khuếch đại lên,
khiến nhiều người Mỹ ngày càng khó phân biệt sự thật với tuyên truyền và dối
trá. Sự phân chia phe phái này cũng làm phức tạp vai trò của các phương tiện
truyền thông trong việc buộc tổng thống phải chịu trách nhiệm về hành động,
tuyên bố sai lầm và tấn công của mình – một trong những chức năng quan trọng nhất
của báo chí Mỹ – mà có vẻ không bị phản bác.
Chris Wallace, người dẫn chương trình của Fox News nói trong bài phát
biểu về tự do báo chí ngày 11/12/2019, tại Washington: “Tôi nghĩ rằng nhiều
đồng nghiệp của chúng tôi coi các cuộc tấn công của tổng thống, việc ông ta
liên tục đập mạnh các phương tiện truyền thông, như một lý do, như một cái cớ để
chính mình vượt qua lằn ranh, để chống lại, và đó là một sai lầm lớn”. Tôi
thấy mọi lúc trên trang nhất của các tờ báo lớn và tin dẫn đầu của bản tin buổi
tối: Sự thật trộn lẫn với ý kiến, những từ thông dụng như ‘bombshell (chuyện
xôn xao dư luận)‘ và ‘scandal (vụ tai tiếng)‘. Động cơ của phóng viên và
biên tập viên cũng đơn giản để thấy như tít báo”.
Trưởng khoa báo chí Dalgish của ĐH Maryland nói: “Tôi chưa bao
giờ quá lo lắng về thái độ của công chúng về truyền thông như bây giờ. Tôi mong
các phương tiện truyền thông không bị chi phối bởi mức độ họ ghét tổng thống.
Phòng chọn tin không có vẻ vô tư. Bình luận của ban biên tập nối thẳng vào lời
văn của những câu chuyện tin tức. Tôi không nghĩ rằng điều đó phục vụ chúng ta
tốt”.
David McCraw, phó tổng cố vấn của New York Times, có phần không đồng ý. Ông
nói với tôi: “Về phía báo chí, đã có một sự kiềm chế khác thường. Các cơ
quan báo chí dòng chính đã không tham gia vào nhiều hoạt động tấn công qua lại.
Chúng ta đặt mình vào thế khó khi chúng ta là chó tấn công hơn là chó canh giữ.
Chúng ta không thể để bị coi là phe phái trong một cuộc tranh luận chính trị”.
Biên tập viên Marty Baron của Washington Post, đã nói một câu nổi tiếng tại một hội nghị
báo chí hồi tháng 2 năm 2017, vào những ngày đầu của chính quyền Trump: “Theo
cách nhìn của tôi, chúng ta không đánh nhau với chính quyền, chúng ta đang làm
việc. Chúng ta đang làm công việc của mình”.
Tuy nhiên, những thay đổi
trong chuẩn mực của truyền thông dòng chính đã góp thêm phần khó khăn mà khán
giả có thể có trong việc tách sự việc ra khỏi ý kiến. Xu hướng tăng phân tích
và “tiếng nói” phóng sự trong các câu chuyện tin tức, dù làm cho chúng có nhiều
thông tin và hấp dẫn hơn, lại có thể xoay hướng vào điều cho thấy, thể hiện ý
kiến hoặc phe phái. Ngay cả khi được gắn tiêu đề đúng, tin tức và ý kiến vẫn
đan xen trên các trang web tin tức.
Mạng tin tức truyền hình
cáp trộn lẫn giữa tường thuật và ý kiến trên cùng một chương trình. Các phóng
viên báo chí thường xuất hiện với tư cách là khách, một số theo hợp đồng trả
lương dưới mức, trong các dạng thảo luận tin truyền hình cáp này, khiến người
xem khó nhận ra liệu họ có nêu ý kiến riêng trong khi diễn giải tin tức hay
không.
Les Leslie Stahl nói với tôi: “Chúng ta tự làm tổn thương chính mình bằng cách tiếp
tục xem các chương trình ý kiến, mặc dù các phóng viên tham gia chương trình cố
gắng không đưa ý kiến. Chỉ cần ở đó làm cho có vẻ như họ có ý kiến. Điều đó đã
từng bị cấm. Con đập bị vỡ, và bây giờ là một trận lụt”.
Các phóng viên được đưa
lên các chương trình thảo luận trên truyền hình cáp vơi tư cách là “các
chuyên gia về việc thật, nhưng công chúng lại bị khó khăn trong việc phân biệt
đâu việc thật, đâu là ý kiến”. Dalglish của ĐH Maryland nói: “Bạn
phải thật sự cẩn thận về chương trình nào bạn thực hiện, trừ khi bạn làm việc
cho trang ý kiến”.
Điều đó không có nghĩa là
báo chí nên rút lại không làm tin mạnh mẽ về trách nhiệm giải trình của Trump
và chính quyền của ông ta, đó rõ ràng là những gì ông ta muốn. “Chỉ ra những
lời dối trá của ông ta, nêu vấn đề, nhưng không được phe phái”, Steiger
của ProPublica nói với tôi.
Giáo sư luật truyền thông Jonathan Peters ĐH
Georgia nói: “Cách tốt nhất để
chỉnh sửa tiếng tăm là để các nhà báo làm việc tốt và hành động có trách nhiệm.
Họ nên cố hết sức để có được câu chuyện đúng và kể nó một cách công bằng. Họ phải
minh bạch đến mức có thể về bài báo của mình”.
Ông nói, tuy nhiên “ngoài
việc làm tốt công việc và hành động có trách nhiệm, báo chí cần phải tự đứng
lên như một tổ chức và cho vai trò của một nền báo chí tự do trong một nền dân
chủ” và “đôi khi tạm dừng các quan hệ bình thường với chính quyền”.
Peters đã đưa ra một số gợi
ý minh họa: “Nếu một quan chức hoặc người đại diện được biết là đưa ra các
tuyên bố sai, thì không nên để ông ta hoặc cô ta xuất hiện trên các chương
trình tin tức hoặc được sử dụng như một nguồn cung cấp tin. Nếu một quan chức từ
chối trả lời các câu hỏi của một nhà báo tại một cuộc họp báo, nhà báo tiếp
theo nên hỏi cùng câu hỏi đó. Nếu chính quyền loại trừ một nhà báo khỏi một sự
kiện trên cơ sở bài báo của anh ta hoặc cô ta, các nhà báo khác nên từ chối
tham dự”.
Ví dụ, cả Peters lẫn
Brown, từ Ủy ban phóng viên về tự do báo chí, đã hoan nghênh CNN ngay lập tức nộp
đơn kiện ở tòa án liên bang khi tòa Bạch Ốc thu hồi thẻ báo chí của phóng viên
CNN Jim Acosta vào năm 2018. ông Brown nói với tôi: “Điều quan trọng là CNN
đã tới tòa án để cho công chúng thấy tầm quan trọng của tự do báo chí”.
Jay Rosen, giáo sư báo chí và nhà phê bình truyền
thông của Đại học New York, gợi
ý, các tổ chức báo chí nên thay đổi cách đưa tin về tổng thống “về một bối cảnh
khẩn cấp”. Ông kêu gọi họ trên blog “Think Press” của ông, rằng họ nên ngừng
đưa tin trực tiếp về các bài phát biểu, các cuộc tập họp và các cuộc họp báo của
Trump, không còn tham gia vào các cuộc họp báo, spray và gaggle, và không đồng
ý với các cuộc họp và phỏng vấn mà các quan chức chính quyền không thể nêu tên.
Giáo sư luật truyền thông RonNell Anderson Jones của
ĐH Utah cũng muốn báo chí làm
nhiều hơn để chống lại. Bà nói: “Điều làm tôi cảm thấy khó chịu là các ký giả
vẫn đang giảm nhẹ mối đe dọa với báo chí mà tổng thống và chính quyền của ông
ta đặt ra. Báo chí vẫn đang cố gắng giữ các chuẩn mực riêng của mình và không
theo tổng thống xuống bùn. Báo chí cần ủng hộ người dân vì tầm quan trọng của tự
do báo chí”.
Đó là những gì mà một
liên minh của các nhóm tự do báo chí và các hãng tin đang làm. CPJ và Ủy ban
Phóng viên vì Tự do Báo chí năm ngoái đã phát động “Chiến dịch Bảo vệ Tự do
Báo chí”. Trên truyền hình, đài phát thanh, quảng cáo in và kỹ thuật số, và
các bài đăng trên mạng xã hội, 50 nhóm truyền thông tin tức và nhóm phi lợi nhuận
của ban vận động đang đề cao tự do báo chí và tầm quan trọng của việc giữ cho mọi
người được thông tin. Washington Post cũng bắt đầu lập Liên minh Tự do Báo chí
của riêng họ với CPJ, Ủy ban Phóng viên và các nhóm tự do báo chí khác.
“Đây là cơ hội để các
hãng tin nhắc nhở công chúng về vai trò quan trọng của tự do báo chí trong việc
giữ cho các cộng đồng của chúng ta được thông tin. Đây không phải là vấn đề
chính trị”, ong Brown, thuộc Ủy ban Phóng viên vì Tự do Báo chí, nói với
tôi.
Sulzberger, chủ báo New York Times và Ryan, chủ báo
Washington Post – cùng các trang biên tập
của họ – đã công khai đưa Trump vào nhiệm vụ và bảo vệ mạnh mẽ tự do báo chí theo
những cách có thể không phù hợp với các trang tin tức của họ. “Những người
thích hợp để đối phó là các biên tập viên, chủ báo, các nhóm báo chí”, luật
sư McCraw của New York Times nói.
Tôi đã dự định kiểm nghiệm
xem báo chí sẽ thay đổi như thế nào với ban vận động tranh cử năm 2020 trong việc
họ đối phó với các cuộc tấn công của Trump vào uy tín của họ, vì có thể nó vẫn
còn như vậy. Nhưng đại dịch COVID-19 đã đặt ra một cuộc thử nghiệm lớn hơn nhiều.
Báo chí có vai trò quan trọng kép: Thông báo cho người Mỹ đầy đủ nhất có thể được
về cuộc khủng hoảng kinh tế và y tế – và xem xét kỹ lưỡng, toàn diện cách chính
quyền liên bang, tiểu bang, địa phương và khu vực tư nhân đang đối phó ra sao.
Điều đó gồm việc tích cực đưa tin để giữ tổng thống và chính quyền của ông ta
chịu trách nhiệm về cách họ đang điều khiển đất nước vượt qua cơn bão nguy hiểm
này.
Trong bài viết này, tôi
tin rằng các cơ quan truyền thông đã nâng tầm ngang với thách thức đó, mặc dù
điều kiện làm việc ngày càng khó khăn. Bất chấp sự hoài nghi trước đó của công
chúng về hiệu suất của báo chí, khán giả của mạng truyền hình, tin tức truyền
hình cáp và các trang web báo chí đã tăng lên rất nhiều. Điều đó cũng có thể
làm tăng cả mối bận tâm của Trump với việc đưa tin về ông và cường độ của các
cuộc tấn công của ông đối với báo chí khi cuộc bầu cử đến gần. Trong khi hầu hết
mọi thứ về cuộc sống của người Mỹ tiếp tục thay đổi nhanh chóng và không đoán
trước được, tầm quan trọng của báo chí và cách nó đáp ứng thách thức đó sẽ chỉ
tăng lên.
Các ký giả giơ tay
đặt câu hỏi khi Trump tổ chức một cuộc họp báo ở New Delhi ngày 25/2/2020.
Chính quyền Trump đã rút khỏi vai trò truyền thống của Hoa Kỳ là bảo vệ tự do
báo chí trên toàn thế giới. Nguồn: Reuters / Adnan Abidi.
Khuyến nghị
Ủy ban Bảo vệ Ký giả đưa ra các khuyến nghị sau đây
cho chính quyền Trump:
Công khai thừa nhận và khẳng
định vai trò của một nền báo chí tự do trong một nền dân chủ và không được làm
mất tính hợp pháp hoặc làm mất uy tín của giới truyền thông hoặc nhà báo thực
hiện chức năng quan trọng của họ – nhất là trong cuộc khủng hoảng sức khỏe cộng
đồng như đại dịch COVID-19. Không được mạ lỵ cá nhân các nhà báo và các hãng
truyền thông, kể cả trên Twitter.
Tiếp tục trở lại với các
cuộc họp báo hàng ngày và bảo đảm rằng các phóng viên được Hiệp hội Phóng viên
tòa Bạch Ốc cấp thẻ độc lập, được phép tham dự. Bảo đảm các nhà báo và hiệp hội
của họ có quyền công bằng và hợp lý ra vào tòa Bạch Ốc và Bộ Ngoại giao, và
không bị trừng phạt vì đưa tin bất lợi.
Nói chuyện với các phóng
viên có ghi âm/ hình và tránh phụ thuộc quá nhiều vào các cuộc họp báo mật.
Tránh nhận thức thiên vị chính trị qua việc tổng thống cho phép các hãng tin được
thực hiện các cuộc phỏng vấn tổng thống, không chỉ những hãng đưa ra các bản
tin thuận lợi cho ông.
Không trả đũa giới truyền
thông qua việc can thiệp hoặc đe dọa can thiệp vào sự độc lập tài chính của các
chủ sở hữu của họ. Tránh đe dọa hủy bỏ giấy phép phát sóng của các đài truyền
hình và đài phát thanh được coi là quan trọng của chính quyền hoặc những người ủng
hộ.
Hướng dẫn tất cả các cơ
quan chính phủ bảo đảm tuân thủ kịp thời các yêu cầu của Đạo luật về quyền Tự
do Thông tin (FOIA) bất kể các tổ chức truyền thông hoặc phóng viên đòi hỏi các
yêu cầu đó là ai.
Tại Bộ An ninh Nội địa
(DHS) và Cục Hải quan và Biên phòng Hoa Kỳ (CBP), thực hiện các khuyến nghị được
đưa ra trong báo cáo năm 2018 của CPJ, “Không có gì để khai báo”, gồm yêu cầu
phải có lệnh xét cho việc lục soát thiết bị và đưa ra báo cáo minh bạch về các
vụ lục soát đó.
Cấm các nhân viên của DHS
và CBP hỏi các nhà báo về các chuyến đi của họ, ý kiến, các mối liên hệ hoặc
bài vở của họ. Cung cấp thông tin liên quan đến CBP như yêu cầu trong hồ sơ kiện
liên quan đến Đạo luật Tự do Thông tin do CPJ và Ủy ban Phóng viên về Tự do Báo
chí (RCFP) đã nộp mà không trì hoãn thêm nữa.
Chấm dứt thực hiện những
cáo buộc gián điệp đối với các nguồn rò rỉ thông tin mật cho các nhà báo, vì nó
tạo ra hiệu ứng làm thui chột và hạn chế luồng thông tin tự do về các vấn đề lợi
ích công cộng. Bỏ các cáo buộc gián điệp đối với Julian Assange và ngừng nỗ lực
dẫn độ ông ta sang Mỹ.
Ra lệnh cho Văn phòng
Giám đốc Tình báo Quốc gia tuân thủ yêu cầu, theo Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng,
cung cấp một báo cáo không thuộc loại mật (unclassified) cho Quốc hội liệt kê
các cá nhân được xác định có liên quan theo bất kỳ cách nào trong vụ giết người
của báo Washington Post, là nhà báo Jamal Khashoggi. Áp dụng các biện pháp trừng
phạt đối với những người được coi là có trách nhiệm, bao gồm Thái tử Ả Rập
Saudi Mohamed bin Salman.
------------------------------------------------
BÀI TRƯỚC :
13/05/2020
.
06/05/2020
.
03/05/2020
.
02/05/2020
.
CHÍNH
QUYỀN TRUMP & PHƯƠNG TIỆN TRUYỀN THÔNG (Ủy Ban Bảo Vệ Ký Giả - CPJ) : PHẦN 1
- PHẦN 2 - PHẦN
3 -
PHẦN 4
01/05/2020
No comments:
Post a Comment