Nguyệt Quỳnh
08/06/2019
Tôi thích cái khái niệm “Black Friday” với ý niệm “vất
bỏ cái cũ” trong các cuộc tổng biểu tình vào ngày thứ sáu của người dân
Algeria. Tại Hoa Kỳ, “Black Friday” là tên gọi của ngày thứ Sáu theo ngay sau
ngày lễ Tạ Ơn (Thanksgiving).
Đây là dịp đại hạ giá lớn nhất trong năm của các cửa
hàng ở Hoa Kỳ, nhằm để bán tống, bán tháo một loạt những hàng hóa cũ. Với cái
khái niệm vất bỏ cái cũ, cái già cỗi, cái lỗi thời, người dân Algeria đã chống
lại cái quyết định tiếp tục ra tranh cử của vị Tổng thống 82 tuổi của họ, người
đã bị tê liệt vì đột quỵ từ năm 2013.
Người dân Algeria
xuống đường biểu tình chống tổng thống độc tài Abdelaziz Bouteflika. Nguồn:
Ryad Kramdi, AFP
Bắt đầu từ thứ Sáu ngày 22/2/2019, tuổi trẻ và người
dân Algeria đã ùa xuống đường. Con số người tham gia các cuộc biểu tình không
chỉ hàng trăm, hàng ngàn, mà đã lên đến hàng triệu người. Có những khẩu hiệu của
người dân Algeria mà người VN nào khi đọc, cũng thấy chạm vào nỗi xốn xang của
riêng mình: “Bọn họ là lũ cướp, chúng cướp đất nước này”, “Chúng tôi thức tỉnh
rồi, các ông phải trả giá”, “Chúng tôi đã quyết, Algeria sẽ hồi sinh”, … Và
cùng với khẩu hiệu “Hãy cút đi” trên tay, dân Algeria nói với đám lãnh đạo già
nua rằng họ muốn thay đổi. Hãy cút đi những tập đoàn mafia, hãy cút đi những kẻ
tham nhũng, bất tài, tham quyền cố vị.
Hòa trong đoàn biểu tình là tuổi trẻ Algeria – lớp
người vẫn bị xem thường là những kẻ đứng dựa tường, vô tích sự, thờ ơ và vô cảm.
Có nhìn thấy khí thế của cuộc biểu tình, người ta mới cảm nhận hết được sức mạnh
của mỗi cá nhân. Vâng! ngày hôm nay tuổi trẻ Algeria không im lặng nữa, họ đã
xuống đường, họ đang góp mặt. Nhìn nét rạng rỡ của họ, tôi chạnh nhớ đến tuổi
trẻ Nhân Văn Giai Phẩm; tôi nhớ những Trần Dần, Phùng Quán, Nguyễn Hữu Đang và
nỗi khát khao trong những câu thơ của Lê Đạt:
Tôi đã sống rất nhiều ngày thảm hại
khôn ngoan không dám làm người
Chưa biết cuộc cách mạng Algeria sẽ ra sao, nhưng những
khẩu hiệu của họ nói với chúng ta rằng ngày hôm nay họ xuống đường vì nhân phẩm
của chính họ. Và với tôi, như thế đã đủ cho chúng ta nhìn thấy tương lai của
Algeria.
Sự vĩ đại của một dân tộc không chỉ được đánh giá bằng
những mặt nổi của thành công về kinh tế hay những chiến thắng lẫy lừng về quân
sự. Tôi muốn nói đến cái thâm trầm, sâu lắng, vĩ đại của người dân Hàn Quốc. Mặc
dù có mối thù với Nhật bản vì bị quân phiệt Nhật xâm lược và chiếm đóng; sau thế
chiến thứ hai, lãnh đạo Hàn Quốc đã quyết định lấy sách giáo khoa của kẻ thù
làm kim chỉ nam về giáo dục cho dân mình. Người Hàn Quốc muốn nền kinh tế của họ
phải dựa trên lòng tự hào dân tộc, tính kỷ luật và đạo đức như người Nhật.
Và rồi, chỉ sau 4 thập niên, từ những đổ nát của chiến
tranh, Hàn Quốc đã vươn mình trở thành một trong hàng những quốc gia thịnh vượng
nhất thế giới.
Nếu Nhật và Đại Hàn đặt trọng tâm vào đạo đức con
người để phát triển thì Việt Nam ngược lại. Do sự kiêu ngạo và yếu kém của hàng
ngũ lãnh đạo; bốn thập niên sau chiến tranh, điều đau đớn và đáng tiếc nhất cho
đất nước chúng ta, là sự hủy hoại hoàn toàn các giá trị nền tảng của con người.
Và sức tàn phá của nó thật kinh khủng!
Có thể nói quá trình dẫn đến một Việt Nam tụt hậu,
suy đồi của ngày hôm nay là do sự suy sụp nhân cách của con người. Đã từ lâu,
đa số người Việt Nam đã tự nguyện từ bỏ các giá trị cá nhân, lòng tự trọng và
quyền lực của bản thân. Thái độ ấy cũng đã tạo nên một tầng lớp thanh niên bơ
vơ, thui chột niềm tin, què quặt lý tưởng. Con em chúng ta ngày nay phấn khích
vì những giá trị kiểu Khá Bảnh, Dương Minh Tuyền, Phúc XO; đi bão, nhảy múa,
reo hò, tự hào quá mức cho những thành công còn rất giới hạn so với thế giới.
Sự thiếu vắng trách nhiệm của người lớn trong một thời
gian dài đã góp phần vào tương lai đen tối của các em. Hãy nói riêng về vụ tham
ô trong ngành giáo dục, vụ nâng khống điểm thi cho con cái cán bộ đã biến những
em học sinh từ học lực yếu kém trở thành thủ khoa các trường đào tạo Sỹ Quan;
biến những kẻ vô đạo đức, năng lực tầm thường thành lãnh đạo. Và mặc nhiên, các
bậc phụ huynh đã cho chúng cái đặc quyền được lãnh đạo đất nước và các thế hệ
con em mình.
Theo thông tin trên báo chí (xin được tránh nêu tên
các em ở đây) năm 2018, chỉ riêng tại ba tỉnh Hà Giang, Hòa Bình, Sơn La, vụ
gian lận điểm thi đã đem các em từ học lực cuối lớp trở thành thủ khoa các trường:
Sỹ quan Lục Quân 1, trường Sỹ quan phòng Hóa, trường Học viện Kỹ thuật quân sự.
Tiếp theo là thủ khoa trường Đại Học Sư Phạm Hà Nội. Về Y khoa, có em còn lọt hẳn
vào 1 trong 3 thí sinh có điểm số cao nhất trúng tuyển vào trường Đại học Y Hà
Nội. Sự tha hóa, lũng đoạn đâu chỉ dừng ở cửa công quyền, nó ảnh hưởng trực tiếp
đến giáo dục học đường. Rốt cuộc, chính con người, chính chúng ta mới là vấn đề
của mọi vấn đề. Khi nào chúng ta thật sự thay đổi, đất nước mới có thể đổi
thay.
Gần nửa thế kỷ sống trong “thảm hại” (chữ của
Lê Đạt) người VN mới nhận ra rằng sống cam chịu không phải là “khôn ngoan”.
Đất nước này cần những con người có trách nhiệm và có tiếng nói. Đã có rất nhiều
trí thức VN lên tiếng, kiến nghị đòi chấn hưng về văn hóa và nhân cách con người.
Đặc biệt trong phiên thảo luận của quốc hội ngày 21/5 vừa qua, một số đại biểu
đã nhắc đến yêu cầu là VN cần có triết lý giáo dục.
Tôi tin với lòng thành tâm và quyết tâm, ở vị trí
nào, người ta cũng có thể góp phần vào việc thay đổi xã hội. Hãy nói về người
tù Ba Sàm Nguyễn Hữu Vinh. Chỉ trong năm 2017, anh Vinh đã gửi đi tổng cộng 21
kiến nghị, 16 trong số đó đã được giải quyết. Anh đã giúp các tù nhân biết được
các quyền chính đáng của họ như: quyền được tiếp xúc với văn bản pháp luật, quyền
được có tủ sách, quyền được mua văn phòng phẩm bằng tiền lưu trú,… Những người
như Nguyễn Hữu Vinh, Trần Huỳnh Duy Thức, … trong mọi hoàn cảnh, chưa bao giờ họ
buông rơi nhân cách và trách nhiệm của mình. Đó chính là văn hóa, là triết lý
giáo dục Việt Nam.
Ngày trước khi chế độ đang cực thịnh, khi bạo lực Cộng
sản ở vào giai đoạn hà khắc, tàn bạo nhất, đất nước vẫn có những thanh niên
dũng cảm như Trần Dần, Phùng Quán, Lê Đạt,… Tiếc rằng chỉ kịp đến khi con cái
chúng ta phát cuồng theo các “anh hùng” xăm trỗ Khá Bảnh, Phúc XO, ta mới nhận
ra tuổi trẻ Nhân Văn Giai Phẩm đã không phí hoài. Một thời tuổi trẻ của họ đã sống
qua những thời điểm khắc nghiệt nhất của trù dập và bôi xóa. Tiếc rằng phải đợi
đến khi đạo đức xã hội chạm đáy, chúng ta mới nhớ tiếc cái văn hóa “không
thành công cũng thành nhân” của cha ông mình.
Thế nên, đừng tìm xem cách mạng Venezuela hay
Algeria sẽ đi về đâu mà hãy hỏi xem mình đang đứng ở đâu trước thực trạng của
xã hội và đất nước? chúng ta sẽ làm gì trước cái tương lai đầy bóng đêm của con
em mình? … Từ một góc độ giới hạn, người tù Ba Sàm còn có thể tạo đổi thay. Liệu
chúng ta có sẵn sàng, để từ chỗ đứng của mình, ngăn chận những cái xấu, cái ác,
cho điều thiện lương được nở rộng?
Tôi đã nhìn thấy cái khái niệm “Black Friday” của
người dân VN ở những trạm BOT. Tôi cũng nhìn thấy qua thái độ của thầy giáo trẻ
Nguyễn Năng Tĩnh trước những ánh mắt hướng lên thầy. Họ đang vất bỏ cái cũ kỹ,
vất bỏ cái lỗi thời, vất bỏ những năm tháng cam chịu bằng sự có mặt của chính
mình. Khi chúng ta đã quyết, chính chúng ta sẽ hồi sinh.
Trần Ngọc Phúc, Phan Kim Khánh, anh Ba Sàm, Nguyễn
Văn Hóa, Hoàng Đức Bình, Nguyễn Văn Oai
Tôi nghĩ đến những trận đòn và các vết bầm trên người
của Nguyễn Văn Hóa trong những ngày bị biệt giam ở trại giam An Điềm. Hình như
Hóa bị đánh nhiều lắm. Tôi nghĩ đến Trần Hoàng Phúc, Phan Kim Khánh, Hoàng Đức
Bình, Nguyễn Văn Oai, … tôi nghĩ đến những tiếp nối và sự mạnh mẽ của họ mà xúc
động. Bất chợt thấy thấm thía những câu thơ của Rudyard Kipling
Nếu con có thể bình tâm khi mà tất cả
Hết thảy kinh hoàng và đổ lỗi cho con
Thì thế giới này sẽ là của con, cùng tất cả những gì
trong đấy
Và – quan trọng hơn – con trai, con là một con người.
(IF – Rudyard Kipling)
*
1
COMMENT
Tuổi trẻ VN không hề hèn kém, không hề nhu nhược so
với tuổi trẻ các nước khác trên thế giới. Nhưng, rất tiếc, tuổi trẻ VN đã bị ĐẢNG&ĐOÀN
csVN khống chế, tẩy não, nhồi sọ... từ khi lọt lòng mẹ, cho đến khi qua đời bằng
đủ mọi hình thức, từ tuyên truyền nhồi sọ, cho đến cưỡng chế, ép buộc... ! Chỉ
một số người có ý chí, quyết tâm cao cũng như tinh thần cầu tiến mới thoát ra
khỏi những áp lực và cái vòng kiềm chế khác nghiệt này !
No comments:
Post a Comment