Đặng Vũ Chấn
02/09/2016
Khi
sự tự tin bắt đầu tăng dần cũng là lúc ý chí đề kháng bắt đầu thức dậy và từ từ
hồi phục. Tinh thần đề kháng phục hồi dần đến một mức độ mà sự bạo hành càng
tàn độc của kẻ ác sẽ càng thôi thúc tính đề kháng cho tới một lúc nó bùng lên
thành hành động quyết liệt dứt khoát, nhất là khi nạn nhân cảm thấy mình tới đường
cùng không thể mất hơn.
Ảnh: RFA
Những
nạn nhân của sự bạo hành mãn tính
Những chuyên gia tâm lý thường không xa lạ với tâm
trạng của những nạn nhân bị bạo hành dai dẳng lâu ngày. Từ bạo hành ở đây có
nghĩa ức hiếp hành hạ bao gồm về mặt thể xác (cưỡng bức tình dục, đánh đập đầy
đoạ thân thể, nhục hình) và/hay về mặt tinh thần (liên tục làm tổn thương tâm
lý, hạ thấp nhân phẩm).
Nạn nhân thường bị kẻ bạo hành cô lập cắt đứt liên lạc
với thế giới bên ngoài và đẩy vào thế bị lệ thuộc vào thủ phạm, và thủ phạm có
thể khống chế, kiểm soát chi phối hoàn toàn nạn nhân, và khiến nạn nhân phải
nghĩ rằng mình là kẻ đang thọ ơn kẻ bạo hành như công cha nghĩa mẹ dung dưỡng
mình.
Lâu ngày, nạn nhân quen dần với sự bất lực của mình,
an phận chịu đựng, coi đó là chuyện đương nhiên, tuyệt vọng không tin rằng mình
có thể làm gì được để thoát ra khỏi tình trạng bị bạo hành. Ý chí và sức đề
kháng do đó bị bào mòn triệt tiêu đưa tới tình trạng liệt kháng. Rồi trở nên vô
cảm thậm chí còn cưỡng lại mọi tác động thay đổi từ bên ngoài vì sợ phá đi cái
không gian sinh tồn nhỏ bé còn lại của mình mà mình đã phải trải qua nhiều đau
khổ để thích ứng.
Sự lệ thuộc vào kẻ bạo hành khiến nạn nhân nhiều khi
còn quyết tâm bênh vực thủ phạm sợ thủ phạm mất đi thì mình cũng chẳng còn, sợ
thủ phạm không mất đi mà chỉ bị thương tích xây xát thì sẽ giáng cơn tức giận
lên đầu mình, mình còn khổ hơn.
Trong khi đó kẻ bạo hành thường khéo léo khi xiết mạnh,
khi mở để nạn nhân cảm kích thọ ơn. Ví dụ khi bị xiết cổ lâu ngày trong trạng
thái gần ngạt thở, đến lúc được nhả lỏng ra cho thở dễ hơn để khỏi chết, nạn
nhân dễ thấy đó là hạnh phúc và rất đội ơn kẻ bạo hành đã tử tế nương tay cho
phép mình thở dễ hơn, quên đi rằng thở bình thường tự nhiên là quyền tự nhiên của
mình không ai được xúc phạm tước đi.
Kẻ bạo hành nhiều khi cũng rất là tử tế với nạn
nhân, nhất là khi cảm thấy con run xéo mãi cũng quằn vùng vẫy, hay khi muốn thưởng
cho nạn nhân đã ngoan ngoãn triệt để phục tòng. Những giây phút tử tế đó làm nạn
nhân càng thêm mủi lòng, từ khổ tận cùng lên đến hạnh phúc tuyệt vời, và dễ
dàng chấp nhận những năm tháng dài bị đầy đọa như là cái giá hợp lý phải trả
cho giây phút hạnh phúc ngắn ngủi đó và trở nên sợ mọi sự thay đổi hiện trạng e
sẽ không còn cơ hội hưởng cái cảm giác phê đã ấy.
Những cơ quan xã hội muốn can thiệp giúp đỡ nạn nhân
trong một gia đình mà người chồng, người cha là kẻ bạo hành lạm dụng vợ và con,
không hiếm khi gặp những người vợ tuy là nạn nhân, vẫn hết mình bênh vực bảo vệ
chồng, vô cảm với nỗi đau khổ của con đang bị cha lạm dụng bạo hành, thậm chí
còn mắng con, bắt nó im lặng không kháng cự lại cha, và từ chối thậm chí chống
lại sự giúp đỡ từ người ngoài.
Khi đã bị liệt kháng và hoàn toàn bị thuần phục như
con chó trung thành trong nhà, thì dù có được thả lỏng cho đi ra bên ngoài, nạn
nhân vẫn sẽ ngoan ngoãn quay trở về lại với kẻ bạo hành.
Lúc này nếu người ngoài muốn can thiệp giúp họ, muốn
khích động sự đề kháng của họ bằng cách chửi bới tô vẽ hình ảnh kẻ bạo hành là
kẻ tàn độc, hình ảnh càng tàn độc, thì càng làm họ thêm sợ hãi, liệt kháng thay
vì tức giận phản kháng.
Những nạn nhân đã thoát khỏi được tâm lý liệt kháng
nói trên, thường trải qua tiến trình tiệm tiến, không dễ một sớm một chiều.
Trước hết là họ tiếp cận được với thế giới xung
quanh, tầm nhìn được mở rộng để dần thấy rằng kẻ bạo hành không phải là mạnh vô
song, là tất cả thế giới của họ như họ đã từng tin, từ đó mới dần dần thấm rằng
cuộc sống của họ là hiện trạng không bình thường như họ đã quen.
Họ bớt tuyệt vọng và tin rằng mình có thể có một cuộc
sống an toàn ngoài sự bao bọc kiểm soát chi phối của kẻ bạo hành rồi dần có
thêm tự tin rằng mình không hoàn toàn bất lực mà có thể làm được cái gì đó cho
cuộc sống mình khá hơn không cần phải thông qua kẻ bạo hành. Rồi bắt đầu có những
rụt rè dọ dẫm thử mức độ an toàn cho mình. Trong tiến trình này trong thâm tâm
họ vẫn luôn mong và hy vọng kẻ bạo hành sẽ chủ động thay đổi tử tế hơn để đôi
bên hòa thuận vui vẻ cho cuộc sống dễ dàng hơn, mặc dù hy vọng đó thường hão
huyền vì bản chất kẻ bạo hành khó thay đổi, nhất là nếu không bị áp lực thường
trực, không cưỡng lại được.
Khi sự tự tin bắt đầu tăng dần cũng là lúc ý chí đề
kháng bắt đầu thức dậy và từ từ hồi phục. Tinh thần đề kháng phục hồi dần đến một
mức độ mà sự bạo hành càng tàn độc của kẻ ác sẽ càng thôi thúc tính đề kháng
cho tới một lúc nó bùng lên thành hành động quyết liệt dứt khoát, nhất là khi nạn
nhân cảm thấy mình tới đường cùng không thể mất hơn.
Hành động dứt khoát có thể như người vợ dắt con bỏ
trốn sẵn sàng phá bỏ cuộc hôn nhân hoặc sẵn sàng tử chiến với kẻ bạo hành.
Chế
độ CS bạo hành và nạn nhân của nó: người dân
Những chế độ độc tài như CS vốn có bản chất của kẻ bạo
hành với cùng cung cách duy trì quyền lực và áp bức nạn nhân là nhân dân như ở
trên.
Nhìn lại những năm gần đây ta thấy một sự chuyển biến
nơi người dân tương tự như các nạn nhân bị bạo hành kể trên.
Tình trạng bưng bít thông tin bị phá vỡ, người dân
trong nước kết nối được với thế giới bên ngoài, thái độ vô cảm makeno đã bớt đi
nhiều, cũng thấy bớt đi hiện tượng những gia đình mắng mỏ, thậm chí đánh đuổi
con cái của mình vì đã dám dấn thân vào đấu tranh khiến gia đình bị làm khó dễ.
Thay vào đó, ta thấy những người mẹ, người cha, anh
chị em càng thêm sát cánh bênh vực con em của mình, thậm chí hết sợ mà còn hãnh
diện về thái độ và tinh thần quả cảm của người thân đang đối kháng lại sự áp bức.
Từ những rụt rè dò dẫm bày tỏ bất đồng chính kiến với
chế độ, núp sau những hình ảnh Hồ Chí Minh và lá cờ đỏ sao vàng, như những tấm
khiêng chắn, càng ngày ta càng thấy những cuộc xuống đường của người dân trong
đó hoàn toàn không có những thứ khiêng chắn trên.
Lúc ban đầu sau mỗi đợt trù dập bắt bớ của nhà cầm
quyền, các người đấu tranh phải lặn im một thời gian khá lâu trước khi có người
mới công khai đứng lên; nhưng càng về sau, hễ có ai bị trù dập bắt bớ thì liền
sau đó có lớp người mới dứng dậy tiếp nối. Có vẻ đang tới giai đoạn mà càng trù
dập thì sự đề kháng càng thôi thúc.
Bạn bè của những người bị bắt đi đòi người. Ảnh:
Facebook
Khởi đi từ lên tiếng phản kháng của vài cá nhân,
càng ngày càng nhiều người lên tiếng chỉ trích nhà cầm quyền, mới đầu ta thán
chửi bới cho nhau nghe, về sau trực diện công khai nhắm cho Đảng và nhà nước
nghe.
Rồi sự đề kháng không còn ở mức chửi đổng, chửi
suông mà đang bước qua hành động. Càng ngày các cuộc xuống đường càng nhiều và
dạn dĩ hơn. Xuống đường bày tỏ thái độ công khai về mọi lãnh vực: bảo vệ cây
xanh, khiếu kiện của dân oan, phản đối đắp bờ sông thay đổi giòng lưu, phản đối
Trung Cộng và Tập Cận Bình, đòi biển sạch v.v… Người dân đang thêm tự tin để
đòi lại quyền làm chủ cuộc sống của chính mình.
Một điều đáng quan tâm, nhất là đối với chế độ cầm
quyền cần quan ngại, là người dân có vẻ đang bước vào ranh giới của sự bạo động.
Trước đây những cuộc xuống đường rất ôn hoà, các
clip phim tên youtube dạo đó thường cho thấy người dân thường nhẫn nhịn, ngay cả
khi bị công an côn đồ đánh đập bạo hành, người dân vẫn chỉ thụ động chịu đựng đứng
nhìn, cùng lắm là la làng và quay phim làm chứng; chỉ thỉnh thoảng mới có vài
cá nhân riêng lẻ đối kháng bạo động trong vô vọng như Đoàn Văn Vươn Ở Tiên
Lãng, Đặng Ngọc Việt ở Thái Bình (bắn 5 cán bộ rồi tự sát).
Gần đây mức độ bạo động lên mức tập thể, như vụ dân
Nghệ An ném đá tới tấp vào công an khi lực lượng này định dẹp biểu tình, dân
Khánh Hòa mạnh dạn nhào tới xô đẩy lực lượng CSCĐ và trên Youtube ta thấy lực
lượng này nhiều phần ở vị thế chống đỡ, dân Lâm Đồng chém chết 1 cán bộ kiểm
lâm khi xô sát với lực lượng công an và kiểm lâm đến cưỡng chế đất làm rẫy của
họ.
Đây là tiếng chuông báo động cho giới cầm quyền
CSVN. Với thảm họa môi trường đe doạ trực tiếp đến sinh mạng của người dân, với
viễn cảnh bị Bắc Thuộc với gương của Tây Tạng, Ngô Duy Nhĩ bị Trung Cộng tiêu
diệt văn hoá bản sắc dân tộc, nhiều người dân bắt đầu cảm thấy mình không còn
gì để mất hơn. Với sự tự tin và sức đề kháng đang được phục hồi đủ để bước sang
hành động, người dân sẽ dễ bước vào giai đoạn dứt khoát quyết liệt. Và lúc này,
cầm quyền CSVN chỉ còn vài lựa chọn đối với người dân.
Những
lựa chọn cho giới cầm quyền CSVN
Khi mà người dân hay nạn nhân của bạo hành bắt đầu đứng
dậy phản kháng giành lại quyền làm chủ vận mạng mình, phản ứng đầu tiên của kẻ
bạo hành là gia tăng trấn áp bức hại nạn nhân. Nhưng khi mà nạn nhân đã hết liệt
kháng đủ tự tin và ý chí để không chịu quỳ gối mà muốn đứng dậy, thì càng bị trấn
áp, nạn nhân càng nung nấu lòng uất hận căm thù.
Bạo lực trấn áp có thể thắng trong một thời gian,
nhưng khi lòng căm thù uất hận lên cao, giống như áp xuất trong nồi xúp de càng
căng đến một lúc sức đè của bạo lực trấn áp không đủ để kìm giữ, cơn cuồng nộ nổ
bùng, bạo lực từ nạn nhân đối với kẻ bạo hành sẽ không thể kềm hãm được. Số phận
cuối đời của vợ chồng nhà độc tài Ceaucescu ở Romania, Saddam Hussein ở Iraq,
Khadafi ở Lybia là ví dụ điển hình.
Thiên
An Môn VN? Trong sự chai lỳ muốn duy trì quyền lực bằng mọi
giá, nhóm độc tài CSVN có thể muốn theo gương sư phụ của mình là chế độ Bắc
Kinh, chuẩn bị theo khuôn xử lý của Đặng Tiểu Bình, Lý Bằng trong vụ thảm sát
Thiên An Môn. Nhưng nhìn kỹ lại vụ Thiên An Môn theo các tài liệu lịch sử tổng
hợp phổ biến trên Youtube, lực lượng quân đội đầu tiên được phái đến triệt hạ
quần chúng biểu tình đã quay xe trở ra khỏi Bắc Kinh sau khi tiếp cận trực diện
với người dân, vì đây là những đơn vị đóng gần xung quanh thủ đô nên dễ thông cảm
với người dân Bắc Kinh khi hai bên từng có những liên hệ xa gần có khi ruột thịt
với nhau để dễ truyền đạt cho nhau tình hình thời sự.
Nhà cầm quyền Trung Cộng sau đó đã phải điều động
quân về từ Tân Cương, trong khung cảnh bưng bít thông tin, sau khi đã nhồi sọ
các binh lính này rằng những người biểu tình là những tên phản động xấu xa đang
phá hoại đất nước XHCN và cần phải bị tiêu diệt. Nên cuộc đàn áp tàn sát không
nương tay đã xẩy ra.
Tàn sát kiểu Thiên An Môn sẽ khó xẩy ra tại Việt
Nam. Vì nước ta không rộng nghìn trùng như nước Tàu, ngày nay sự bưng bít thông
tin đã bị phá vỡ, sự ta thán bất mãn của quần chúng đối với giới cầm quyền rộng
khắp mọi miền đất nước, bộ đội công an chẳng còn mấy ai cực đoan tin vào lý tưởng
CS XHCN để mà hăng hái tiêu diệt người dân “phản động”, khi chính trong những
đám dân chúng “phản động” này có nhiều người là bà con họ hàng của họ.
Dù họ có nằm trong bộ máy bạo lực chuyên chế, được Đảng
CS ưu đãi cho nhiều quyền lợi vật chất khiến nhiều phụ nữ vẫn mong được kết hôn
với họ, để họ cảm thấy “Còn Đảng còn mình”, nhưng lương tâm con người Việt Nam
sẽ khó làm cho họ thẳng tay mạnh dạn tàn bạo với người dân trong khi vẫn phải
kiên nhẫn nhịn nhục với sự lấn áp của giặc tàu cộng.
Một người biểu tình thuyết phục lực lượng an ninh ở
Sài Gòn “mở đường” để những người xuống đường vì môi trường hôm 1-5-2016 có thể
ra. về Ảnh: YouTube BBC
Nhìn lại các clip phim gần đây về những đụng độ giữa
dân biểu tình và CSCĐ mặc quân phục, ta càng ngày càng thấy những nét mặt thẫn
thờ, cánh tay buông lỏng nơi nhiều anh CS trước những lời thuyết giảng của bà
con đối kháng. Và những lời chống chế biện bạch: “Chúng tôi chỉ làm theo lệnh của
cấp trên!”
Có lẽ nhiều người trong họ cũng đang bắt đầu cảm thấm
rằng mình cũng là nạn nhân của chế độ, nhất là khi biết được rằng những thành
phần quyền lực nhân danh Đảng và chế độ, mà mình đang bảo vệ nơi tuyến đầu tiếp
cận với dân, lại đang rủ nhau chuẩn bị bỏ chạy ra nước ngoài.
Syria
VN? Có thể giới lãnh đạo ở Ba Đình cũng đang cân
nhắc học tập gương của Assad ở Syria. Trong tinh thần thà mất nước hơn mất Đảng
(quyền), đám này có thể để cho đất nước tan hoang, rơi vào nội chiến trong khi
vẫn giữ được quyền lưc. Nhưng phải biết rằng lực lượng trung thành với Assad
không phải chỉ vì Assad, mà là chính vì yếu tố sắc tộc với mối thù truyền kiếp
giữa phái Shia (Assad) và phái Sunni (phần lớn quân nổi dậy), và tranh chấp
lãnh thổ với phái Kurd.
Sự trung thành của quân đội công an đối với CSVN
không phải là vô điều kiện mà căn bản hiện nay chỉ dựa trên lợi ích được những
ưu đãi đặc quyền hơn người dân bình thường. Khi các xếp lớn của họ đang lo dọn
đường thủ sẵn những bãi đáp an toàn cho gia đình và bản thân tại các xứ Tây
Phương, các bộ đội công an sẽ dần phải thấy rằng nếu họ triệt để thi hành lệnh
dùng bạo lực đàn áp dân, thì khi đổi đời lúc cơn cuồng nộ của người dân nổ
bùng, chính họ có nhiều xác xuất trở thành nạn nhân trực tiếp đầu tiên của lòng
uất hận mà người dân đã chất chứa bấy lâu và đang bùng vỡ mất kiểm soát.
Vì họ là biểu tượng trực tiếp với dân của chế độ bạo
hành. Họ đã phải thấy cơn phẫn nộ của người dân có thể sẽ như thế nào qua hiện
tượng dân làng xúm lại đập chết các kẻ trộm chó chỉ vì bực tức đã bị liên tục mất
trộm chó nhiều lần.
Những tên Lê Chiêu Thống đương đại? Cũng vẫn với
tinh thần thà mất nước hơn mất ghế quyền lực, các kẻ chóp bu cầm quyền ở Ba
Đình có thể sẵn sàng bán mình cho TC, để được làm lãnh chúa quận vương của một
châu quận Việt nằm trong nước Tàu vĩ đại để được “hoàng đế” ở Bắc Kinh che chở
giúp trấn áp dân Việt đang nổi dậy. Nhưng đây cũng không phải là lựa chọn thật
sự an toàn cho chóp bu CSVN.
Cùng là CS hiểu rất rõ về cách ứng xử CS, sẵn sàng
thanh toán giết hại nhau như Mafia mà điển hình là vụ thanh toán nhau ở Yên Bái
gần đây nhất, các chóp bu ở Ba Đình phải biết rằng họ có thể bị CS TQ thanh
toán, hay vất thải dễ dàng khi giao sinh mạng mình trong tay các đồng chí Tàu.
Họ cũng phải đối diện với nguy cơ thanh toán tàn sát
trong nội bộ để giành lấy sự tin tưởng của chủ Bắc Kinh để được chủ phong cho
ngôi vị đứng đầu phiên quận Việt. Không biết họ có còn thấy không một nguy cơ nữa
quan trọng nhất: khi không còn liệt kháng, dân tộc VN (bao gồm cả dân lẫn quân)
đã từng chứng tỏ truyền thống lịch sử bất khuất trước xâm lược phương Bắc và Lê
Chiêu Thống đã phải chết ô nhục bên Tàu.
Xuôi theo hay đón đầu diễn tiến hoà bình. Những người
lãnh đạo CS không phải không thấy xu hướng tất yếu của trào lưu dân chủ hoá
trên thế giới nhưng lòng tham mê ghiền quyền lực làm họ cố kéo chậm tiến trình
này càng lâu càng tốt cho họ có thì giờ chuẩn bị thích ứng để vẫn nắm quyền lực
trong bối cảnh dân chủ mới.
Giáo dân Giáo phận Vinh xuống đường vì môi trường
ngày 14.8.2016. Ảnh: GNsP
Họ hay nhân danh sự ổn định để chống lại mọi thay đổi
nhanh chóng vượt ngoài vòng kiểm soát của họ. Hy vọng qua hiện tượng 3 đến 4 chục
ngàn giáo dân giáo phận Vinh xuống đường ôn hoà làm sạch bảo vệ môi trường vừa
nói lên nguyện vọng của mình ngày 14 tháng 8 vừa qua, cầm quyền CSVN sẽ tỉnh ngộ
để thấy rằng nếu để cho người dân cơ hội tranh đấu cho quyền lợi của mình một
cách bất bạo động mọi chuyện sẽ êm ả trong hoà bình ổn định.
Thật vậy, khi lực lượng cảnh sát trấn áp chỉ khoanh
tay đứng nhìn, bà con giáo phận Vinh sau khi đạt được chỉ tiêu cho cuộc xuống
đường của mình đã tự động giải tán trong ôn hoà trật tự chỉ sau 1 thời gian ngắn.
Lực lượng trấn áp chẳng phải tốn công mất sức, không giọt máu nào đã phải đổ.
Đây là bài học hy vọng bộ máy bạo lực chuyên chế của
đảng CS nắm được và áp dụng ngay cả trong những khi mà tương quan lực lượng
nghiêng hẳn về phía công an cảnh sát. Bởi vì bạo lực trấn áp đến lúc này chỉ
làm sôi sục thêm lòng uất hận căm thù của nạn nhân là dân với kẻ bạo hành mà hậu
quả về sau đối với kẻ bạo hành sẽ khó lường đươc, dù các tổ chức và phong trào
đấu tranh có kêu gào bất bạo động.
Lực lượng bạo hành cũng nên nhớ rằng ngay tại Thiên
An Môn, khởi đi từ cuộc xuống đường ôn hoà bất bạo động, khi cầm quyền Bắc Kinh
ra tay trấn áp bằng bạo lực, trong những giây phút bạo hành hỗn chiến đó, có những
lính TC đã bị người dân thiêu sống treo xác lên cao.
Áp lực của phong trào đấu tranh bất bạo động từ quần
chúng sẽ thúc đẩy tiến trình dân chủ hoá đi nhanh hơn là tốc độ mà chóp bu CSVN
muốn. Đây là tiên trình tất yếu, khó thể cưỡng lại. Nếu chọn lựa những cách chống
lại như liệt kê ở trên chỉ đem lại những kết quả cuối cùng nguy hiểm cho CSVN,
thì xuôi theo diễn tiến hoà bình có nhiều phần an toàn hơn cho họ, như họ đã thấy
ở Đông Âu và Liên Sô trong thập niên 90.
Người dân Hà Nội tọa kháng tại Hồ Gươm sáng ngày
1.5.2016. Ảnh: http://nhathothaiha.net
Nếu khôn hơn nữa trong đối phó với áp lực từ quần
chúng, CSVN nên chủ động đón đầu diễn tiến dân chủ hoá hoà bình này, như Thein
Sein tại Miến Điện, để cùng góp tay vào một cuộc chuyển giao quyền lực êm ả
sang thể chế dân chủ mà trong đó họ có thể hạ cánh an toàn ngay chính trên quê
hương mình.
Được như thế, rồi sẽ chẳng còn chế độ bạo hành và
dân chúng nạn nhân, và với bản chất bao dung và hay quên hận thù của người dân
nói chung trên thế giới, và của dân Việt nói riêng, cuộc đại hòa hợp hoà giải
dân tộc thực sự sẽ xẩy ra để tất cả mọi thành phần dân tộc có thể cùng nhau góp
phần canh tân xã hội và đất nước cũng như đoàn kết để bảo vệ chủ quyền và độc lập
cho nước nhà.
Đặng
Vũ Chấn
No comments:
Post a Comment