BBC Tiếng Việt
27-6-2016
Việc
giới chức phải tìm phương án nhằm tạm ngưng hiệu lực Bộ luật Hình sự cho thấy
một "cuộc khủng hoảng về lập pháp và tư pháp" ở Việt Nam, một
luật sư từ Hà Nội nói với BBC Tiếng Việt.
Báo Tuổi Trẻ
ngày 27/6 nói: "Cơ quan chức năng đã phát hiện bộ luật này có tới hơn 90 nội
dung cần sửa đổi, bổ sung."
Điều này khiến
việc đưa Bộ luật Hình sự vào thực thi từ 1/7 tới đây là bất khả thi.
Ngày 1/7 cũng là thời điểm có một số bộ luật khác
liên quan tới ngành tư pháp có hiệu lực.
"Bộ luật
Hình sự và Bộ luật Tố tụng Hình sự có vấn đề. Hai bộ luật này có liên quan
đến nhau, nhiều điều khoản mâu thuẫn nhau, và gây hậu quả không tốt tới dân
chúng và các nhà kinh doanh nếu đem ra thực hiện," luật sư Trần Vũ Hải nói.
Sáng hôm 27/6, Ủy ban Thường vụ Quốc hội có phiên họp
bất thường, khẩn cấp nhằm tìm giải pháp tình thế, theo đó cơ quan này muốn đề
xuất giải pháp lùi hiệu lực của Bộ luật Hình sự và cả hai văn bản luật liên
quan; Trong thời gian tạm hoãn, Quốc hội sẽ điều chỉnh sửa đổi các nội dung
có sai sót trong các văn bản này.
Bộ luật Hình sự, vốn được thông qua với tỷ lệ nhất
trí cao trong Quốc hội, đạt 84% đại biểu có mặt, được xác định có tới 95 nội
dung, điều khoản sai sót, trùng lặp hoặc mắc lỗi kỹ thuật.
Mức độ sai sót nhiều như vậy là điều gây ngạc
nhiên, khi mà các cơ quan dự thảo luật của Việt Nam luôn rất thận trọng
thậm chí tới mức dè dặt trong việc soạn thảo, và các điều khoản dự thảo cũng
được cân nhắc rất kỹ khi đưa ra Quốc hội thảo luận nếu đó là các chủ đề nhạy
cảm.
Chẳng hạn như dự thảo Luật về Hội, cũng do Bộ Tư
pháp chịu trách nhiệm xây dựng nội dung, "được nâng lên, đặt xuống khá
nhiều lần" trước khi đưa ra Quốc hội thảo luận, đại biểu Dương Trung Quốc
nói với BBC Tiếng Việt trong một cuộc phỏng vấn hồi tháng Chín 2015.
Kể cả đã được chuẩn bị kỹ càng như vậy, nhưng Chủ tịch
Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng khi đó vẫn xác định 'nên tạm lùi để chuẩn bị kỹ hơn'
và cho đến nay văn bản này vẫn nằm ở mức dự thảo.
Tính
pháp lý của quá trình điều chỉnh
Quốc hội khóa 13, là khóa thông qua Bộ luật Hình
sự 2015 mắc nhiều sai sót, đã mãn nhiệm và Quốc hội khóa mới sẽ phải đảm
nhận trách nhiệm "sửa sai".
Cuộc "khủng hoảng về lập pháp và tư
pháp" này, theo lời luật sư Trần Vũ Hải, đòi hỏi phải được tháo gỡ thận
trọng, với sự tham vấn đầy đủ từ các chuyên gia pháp luật.
Trong lúc đó, Quốc hội khóa mới "gần 65% là
người chưa có kinh nghiệm lập pháp, 35% là những người cũ, là những người chịu
trách nhiệm về các sai lầm về Bộ luật Hình sự", theo luật sư Trần Vũ Hải.
"Bản thân các
đại biểu Quốc hội có khá ít các chuyên gia có thể hiểu được tầm quan trọng của
vấn đề này," ông Hải nói. "Trong
lúc đó, bộ máy nhân sự của cơ quan tư pháp cũng đã thay đổi rất nhiều trong thời
gian gần đây, gồm cả việc thay đổi các vị trí Chánh án Tòa tối cao, Viện trưởng
Viện Kiểm sát Tối cao, và Bộ trưởng Tư pháp."
"Lẽ ra trưởng
ban dự thảo Bộ luật Hình sự phải từ chức và bị kỷ luật. Các quan chức đã làm
quá cẩu thả, không chấp nhận được," ông Hải nói
thêm.
Tuy nhiên, vị luật sư từ Hà Nội nói việc 'chữa
cháy' bằng một nghị quyết của Quốc hội là điều chấp nhận được theo luật
Việt Nam.
Đây không phải là lần đầu tiên các văn bản pháp
luật do Quốc hội Việt Nam thông qua bị phát hiện có sai sót nghiêm trọng.
Trường hợp tương tự xảy ra trước đây là với Luật Bảo
hiểm Xã hội 2014, với điều 60 của luật này bị phản ứng gay gắt. Quốc hội sau
đó đã ra Nghị quyết 93 hoãn thi hành điều khoản này.
Luật sư Trần Vũ Hải nêu giải pháp cho lần này, với
việc áp dụng tạm đình chỉ các điều khoản có nội dung cần sửa đổi. Tuy nhiên,
ông nhấn mạnh, "nghị quyết mới không được phép sai lầm thêm".
Ông Hải cũng chỉ ra rằng trình tự làm luật của
Việt Nam hiện nay đang "có vấn đề" và đó là nguyên do dẫn tới những
sai sót lớn trong quá trình lập pháp.
"Có nhiều điều
luật thậm chí các đại biểu Quốc hội còn chưa được bàn tới mà vẫn được đưa
vào. Ví dụ như trong Bộ luật Hình sự 2015 có điều luật 292 đang được nêu ra,
theo tôi nghiên cứu thì tới tháng Chín, tháng Mười 2015 điều luật đó mới được
đưa vào. Trước đó các doanh nghiệp chưa được biết tới điều khoản này [trong
các bản dự thảo được công bố trước đó]. Vậy mà tháng Mười Một đã được đem ra
bàn thảo rồi thông qua."
Phiên họp khẩn cấp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, với
sự tham dự mở rộng của các trưởng hoặc phó đoàn đại biểu, các đại diện từ
ngành tòa án, kiểm sát và một số bộ ngành khác, được tiến hành khi chưa đầy
một tháng nữa, Quốc hội khóa mới theo kế hoạch sẽ có phiên họp đầu tiên, bắt
đầu từ 20/7.
No comments:
Post a Comment