Sunday, January 30, 2011

TIN TỔNG HỢP TÌNH HÌNH AI CẬP NGÀY 30-1-2011 (BBC & RFI)

BBC
Cập nhật: 14:43 GMT - chủ nhật, 30 tháng 1, 2011

Người biểu tình đã chiếm trung tâm thủ đô Cairo của Ai Cập trong ngày biểu tình thứ sáu chống lại chế độ cai trị của Tổng thống Hosni Mubarak.
Cảnh sát, lực lượng đã có đụng độ bạo lực với người biểu tình trong những ngày qua, đã gần như vắng bóng trên đường phố.
Quân đội hiện diện đông đảo trong thành phố nhưng họ không can thiệp.
Tuy vậy cũng có tin một số trực thăng quân đội bay thấp trên đầu người biểu tình và đây được xem sự thách thức.
Trong khi đó chương trình phát thanh của kênh truyền hình Al-Jazeera qua vệ tinh của Ai Cập đã bị ngưng.
Trước đó chính phủ Ai Cập đã ra lệnh cho kênh này đóng cửa hoạt động sau khi họ đưa tin toàn diện về các cuộc biểu tình.
Ngày biểu tình thứ sáu cũng chứng kiến những hình ảnh gây kinh ngạc, trong đó có chuyện người biểu tình công kênh một viên sỹ quan quân đội.
Cho tới giờ các binh lính không có hành động gì cản trở người biểu tình nhưng hiện chưa rõ liệu Tổng thống Mubarak có ra lệnh cho các xe tăng đang có mặt trong thành phố trấn áp người biểu tình hay không.

100 người thiệt mạng
Phóng viên đài BBC ở Cairo Wyre Davies nói nhiều người đã tử vong trong các vụ đụng độ với cảnh sát và một số người bị bắn được chữa trị trong những bệnh viện dã chiến nơi không có cả thuốc tê và các dụng cụ căn bản.
Wyre Davies cho biết 50 người đã chết trong 24 giờ qua theo lời một bác sỹ.
Tính từ khi các cuộc biểu tình diễn ra hôm thứ Ba, ít nhất 100 người thiệt mạng trong các cuộc đụng độ giữa người biểu tình với lực lượng an ninh, chủ yếu là cảnh sát chống bạo động.
Hàng ngàn người bị thương khi bạo lực bùng nổ không chỉ ở Cairo mà còn cả ở Suez và Alexandria.
Tại Cairo, nhiều người biểu tình đã tập trung ở quảng trường Tahrir (Giải Phóng) bất chấp lệnh giới nghiêm.
Sáng Chủ Nhật họ hô vang "Mubarak, Mubarak, máy bay đang đợi" với hy vọng ông Mubarak sẽ từ chức và rời Ai Cập.
Nhiều người biểu tình đã trèo lên xe tăng và xe bọc thép ở quanh quảng trường và binh lính có vẻ thân thiện với người biểu tình.
Ngày Chủ Nhật là ngày bắt đầu một tuần làm việc mới ở Trung Đông nhưng nhiều công ty ở Cairo vẫn đóng cửa.
Internet hiện vẫn lúc có lúc không.

Cướp bóc
Phóng viên BBC Jeremy Bowen nói mặc dù các văn phòng chính phủ chính được canh gác cẩn mật, hiện dường như đang có khoảng trống quyền lực tại nhiều vùng.
Trong khắp thành phố, những nhóm công dân vũ trang đã được lập ra để đối phó với tệ cướp bóc và vô luật lệ.
Trên khắp Ai Cập, hàng ngàn tù nhân đã vượt ngục sau khi áp đảo cai ngục.
Các nước phương Tây đã thúc giục Tổng thống Mubarak tránh bạo lực và thực hiện cải cách.
Ông Mubarak đã bổ nhiệm vị trí phó tổng thống - đó là người đứng đầu ngành tình báo Omar Suleiman. Bộ trưởng hàng không Ahmed Shafiq cũng được bổ nhiệm làm thủ tướng.
Hôm Chủ Nhật, một loạt các phong trào đấu tranh ở Ai Cập ra tuyên bố chung kêu gọi lãnh tụ đối lập Mohamed ElBaradei lập chính phủ lâm thời.
Hoa Kỳ kêu gọi công dân của họ rời Ai Cập càng sớm càng tốt trong khi Anh khuyên công dân nước này không nên tới Cairo, Alexandria, Luxor và Suez trừ khi thật cần thiết.
Một số nước Châu Âu cũng khuyến cáo công dân họ không nên tới Ai Cập.
Cuộc nổi dậy ở Ai Cập theo sau khởi nghĩa tại Tunisia hai tuần trước mà trong đó Tổng thống Zine al-Abidine Ben Ali bị lật đổ sau 23 năm cầm quyền.
.
.
.
Tú Anh / Đc Tâm  -  RFI

Trước áp lc ca đường ph mi ngày mi gia tăng, tng thng Ai Cp Mubarak b nhim hai nhân vt có uy tín vào chc v phó tng thng và th tướng. Tuy nhiên, phong trào đi lp không chp nhn gii pháp na vi. Tng thng M mt ln na thúc gic Ai Cp ci cách thc s trong lúc b Ngoi giao M kêu gi kiu dân di tn. Phong trào phn kháng ca người dân Rp đã làm cho mt s chính quyn Châu Á đc bit là Trung Quc và Cam Bt lo ngi.

Phong trào xung đường đòi dân ch ti Ai Cp bước vào ngày th sáu dù cho tng thng Mubarak thông báo thay đi ni các.
Theo AFP, t sáng sm hôm nay, 30/01/2011, hàng trăm người t nhiu ngã đường kéo v quãng trường Tahir (Gii phóng), nơi mà t năm ngày qua quy t mi ngày hàng chc ngàn người đòi lt đ tng thng Hosni Mubarak cm quyn liên tc t 30 năm qua.
Ti nhiu tnh và nhiu khu vc th đô, cuc ni dy biến thành xung đt đm máu gia cnh sát chng bo đng và người biu tình.
Da trên s liu do các bnh vin cung cp, AFP cho biết có 111 người chết và hơn 2000 người b thương sau năm ngày biu tình. Nhiu xe cnh sát k c thiết giáp b đt cháy. Người biu tình tn công vào c b Ni v, đt tr s đng Quc gia Dân ch ca tng thng Mubarak và hàng chc cơ quan cnh sát ti Cairo và các tnh.
Nhiu nhà tù b phá làm cho hàng ngàn tù thường phm và hàng trăm tù chính tr trong đó có thành viên t chc cc đoan « Huynh đ hi giáo » vượt thoát.
Theo AFP, do nhân viên canh mt nhà tù cách Cairo 100 cây s đã b nhim s, tù nhân đây đã trn hết. Nhưng trên đường dn ra nhà tù, người ta thy có nhiu chc xác người.
Sinh hot kinh tế trong nước cũng b tác đng, nhiu ngân hàng, máy rút tin b tn công. K thi gia năm ca sinh viên phi di li vô hn đnh.
Sau th đô , hai thành ph ln khác là Alexendria và Suez b gii nghiêm. Quân đi b trí xe tăng ti các đa đim chiến lược.
Trong lãnh vc chính tr, báo chí Ai Cp « đi ging » và tp trung nói đến « đi mi » và tp trung nói nhiu v các khuôn mt dân s thuc gii doanh nhân và chính tr gia thân cn vi hai b con tng thng.

Ch đnh phó tng thng và th tướng
Trước sc ép đòi ci t, ngày hôm qua, 29/01/2011, tng thng Hosni Mubarak đã có bước nhượng b đu tiên là b nhim mt phó tng thng và ch đnh mt th tướng mi.
Chc v phó tng thng đã b b trng k t khi ông Mubarak lên nm quyn năm 1981.
Người va được b nhim là ông Omar Suleiman, ph trách cơ quan tình báo Ai Cp. L nhm chc được chiếu trên truyn hình Ai Cp.
Ni tiếng là người liêm khiết, ông Suleiman thường xuyên được coi là mt trong nhng nhân vt có kh năng thay thế tng thng Mubarak.
Sinh năm 1936 ti Qena, min nam Ai Cp, ông Suleiman đã tng tham gia quân đi, được đào to quân s ti Liên Xô cũ. T năm 1993, ông lãnh đo cơ quan tình báo Ai Cp.
Tên tui ca tân phó tng thng Ai Cp được biết đến nhiu qua các n lc làm trung gian trong vn đ Cn Đông, mt h sơ có vai trò quan trng trong quan h gia M và Ai Cp. Ông Suleiman cũng là người tìm cách thúc đy đi thoi gia các phe phái Palestin, gia t chc Fatah và lc lượng Hi giáo Hamas.
Theo gii quan sát, khi chp nhn ch đnh mt phó tng thng, tng thng Hosni Mubarak dường như chun b cho kh năng đưa người lên thay mình, bi vì chính ông Mubarak đã tng gi chc phó tng thng vào thi đim tng thng Anouar el Sadate b ám sát, năm 1981.
Cho đến nay, theo mt s ngun tin ti Ai Cp thì có nhiu trin vng ông Gamal Mubarak, 47 tui, con trai ông Mubarak, s lên thay cha làm tng thng. Tuy nhiên, vi vic b nhim ông Suleimain làm phó tng thng, thì kh năng này coi như b gt b.

Cũng trong ngày hôm qua, tng thng Mubarak đã ch đnh tướng Ahmed Shafik, nguyên b trưởng b Hàng không làm th tướng. Ni các cũ do ông Ahmed Nazif đã b tng thng Mubarak gii tán hôm th sáu, 28/01.
T
ân phó tng thng và tân th tướng Ai Cp đu là nhng người thân cn ca tng thng Hosni Mubarak.
Nhn đnh v nhng thay đi này, ông Shadi Hamid, giám đc ph trách nghiên cu thuc Brookings Doha Center cho rng, dù sao thì có vn còn hơn không. Đó cũng là du hiu cho thy chính quyn xem xét vn đ mt cách nghiêm túc và nhn thc được mc đ nghiêm trng ca tình hình.
Tuy nhiên, theo AFP, nhng đng thái này không làm thay đi thái đ ca nhng người biu tình ti th đô Ai Cp, h vn hô vang nhng khu hiu đòi tng thng Mubarack phi ra đi và không chp nhn nhng nhân vt thân cn vi ông.

Ông Mohamed Mustafa ElBaradei, nguyên tng giám đc Cơ quan Năng lượng Nguyên t Quc tế, gii thưởng Nobel Hòa bình và là mt trong nhng nhân vt đi lp ni bt nht ti Ai Cp tuyên b rng nhng b nhim mi này là chưa đ và ông kêu gi tng thng Mubarak nên nhanh chóng t chc vì li ích ca đt nước. Trong khi đó, tng thng M Barack Obama li mt ln na yêu cu chính quyn Mubarack phi tiến hành ci t và có thái đ kim chế. Tng thư ký Liên Hip Quc Ban Ki Moon kêu gi kim chế, tránh bo lc và tôn trng các quyn cơ bn ca người dân.
Th tướng Israel hôm nay, khng đnh li rng Israel mong mun duy trì quan h hòa bình vi Ai Cp và n đnh trong khu vc. Ai Cp cùng vi Jordani là hai nước duy nht trong khu vc ký hip đình hòa bình vi Israel.
Cũng trong ngày hôm nay, ti hi ngh thượng đnh Liên Hip Châu Phi th đô ca Ethiopia, tng thng Pháp Nicolas Sarkozy tuyên b là Pháp « sát vai vi nhân dân Tunisia và Ai Cp trong hoàn cnh cc k then cht này và mong mi có mt cuc thay đi ôn hòa ».
Trong khi đó Quc v khanh đc trách thanh niên và sinh hot hi đoàn ca Pháp , bà Jeannette Bougrab tuyên b là tng thng Mubarak phi « ra đi » vì sau 30 năm cm quyn, đã đến lúc phi chp nhn đi mi chính tr.

« Al Jazeera b cm »
Đ gây khó khăn cho phong trào biu tình, chính quyn Ai Cp ra lnh cho các nhà dch v internet phong ta mng thông tin đin t trên toàn quc. Hôm nay, chính quyn tiến thêm mt bước na là cm đài truyn hình Rp Al Jazeera, nhưng đài này hướng dn khán gi điu chnh tn s cũng như antenne.
.
.
.

No comments: