BOM NỔ Ở TÂY NGUYÊN

Bom Nổ Ở Tây Nguyên!
Trần Hùng
Cập nhật ngày: 24/02/2009
http://www.viettan.org/spip.php?article8339
Từ 2 tuần lễ nay, số lượng tin tức, bài vở liên quan đến vấn đề bauxite Tây Nguyên gia tăng rõ rệt. Tất cả những diễn đàn truyền thông của người Việt hải ngoại như báo in, báo mạng, các trang thông tin điện tử, truyền thanh, truyền hình, phòng paltalk… đều liên tục đề cập về đề tài này. Truyền thông ngoại quốc cũng có mặt, tất cả những chương trình Việt ngữ của các đài phát thanh BBC, VOA, RFI, FRA… đều loan tin. Ngoài ra, biến cố này còn được loan truyền rộng rãi qua các trang blog mà chủ nhân của nó ở cả hải ngoại cũng như trong nước. Và điểm đặc biệt là những bài viết về bauxite Tây Nguyên còn được tìm thấy trên các trang báo online của nhà nước, một số bài được đăng tải từ trước, vẫn còn duy trì tại đó, nhưng cũng có bài mới được đưa lên sau khi Nguyễn Tấn Dũng đã có chỉ thị cấm loan tin về việc này. Nếu truy nhập qua google để tìm chủ đề "bauxite tây nguyên" hoặc "khai thác bauxite", người ta sẽ có khoảng 500 đường dẫn đến các bài viết về đề tài trên. Có tác giả so sánh nó với quả "bom bùn 20 tấn nằm ngoài vòng kiểm soát". Có thể nói rằng đây là vấn đề đang được người Việt quan tâm nhất hiện nay, mặc dù hiện tại tình hình Việt Nam vẫn còn nhiều điểm nóng khác nữa.

Hơn một năm trước đây, CSVN đã ký quyết định số 167 ngày 1-11-2007 về việc khai thác quặng nhôm bauxite tại vùng Tây Nguyên, theo đó việc phân vùng, thăm dò, khai thác, chế biến, sử dụng quặng bauxite sẽ được thực hiện từ năm 2007 đến năm 2015. Cụ thể trong năm 2008, tại 2 vùng Tân Rai (Lâm Đồng) và Nhân Cơ (Đắc Nông) sẽ có thể sản xuất 1,2 triệu tấn nhôm hàng năm. Lẽ ra nó phải được hân hoan chào đón như một yếu tố giúp cho nền kinh tế đang khủng hoảng của Việt Nam được tăng trưởng, nhưng ngược lại, chỉ là những lời phản đối mạnh mẽ kèm theo những cảnh báo thống thiết. Vậy thì việc gì đã xẩy ra?

Đọc những bài viết về vấn đề khai thác bauxite ở Tây Nguyên, người ta hiểu rõ tại sao lại có dư luận phản đối quyết liệt như vậy. Tất cả những bài viết này đều dựa trên những nghiên cứu khoa học công phu, cũng như cung cấp những dữ kiện cụ thể đầy tính thuyết phục. Đặc biệt là bài viết của một số nhân vật hữu danh trong nước như ông Võ Nguyên Giáp, đại tướng quân đội cộng sản, ông Nguyễn Trung, nguyên thành viên ban nghiên cứu của cố thủ tướng CSVN Võ Văn Kiệt, hay các chuyên gia như tiến sĩ Tô Văn Trường, tiến sĩ Nguyễn Thành Sơn, tiến sĩ Phạm Bích San… Đại tướng Giáp ngày 5/1/2009 đã gửi thư tới Nguyễn Tấn Dũng kêu gọi ngừng triển khai dự án vì nó có "nguy cơ nghiêm trọng đối với môi trường tự nhiên và xã hội". Ông Nguyễn Trung đã thực hiện chuyến đi khảo sát thực tế một tuần lễ vào cuối năm 2008, sau đó đưa ra nhận định: "kế hoạch cầm chắc là sẽ lỗ lớn", "tác hại nhiều tiềm năng phong phú của địa phương" và "tăng thêm nguy cơ uy hiếp an ninh và sự ổn định chính trị của Tây Nguyên, mà cũng có nghĩa là của cả nước".

Tựu trung, các tác giả trong và ngoài nước cùng thống nhất với nhau ở 4 nguy cơ chính sau đây:

1- Kế hoạch khai thác bauxite không có hiệu quả về kinh tế:
Loại quặng bauxite ở Tây Nguyên là loại quặng non, cho ra loại nhôm có phẩm chất thấp. Ngoài ra, quy trình sản xuất rất phức tạp và tốn kém. Để được 1 tấn alumina người ta phải xử dụng 60m3 nước và 1 tấn than, là những nguyên liệu địa phương không thể cung ứng. Ngoài ra, người ta phải phá từ 3000 đến 7000 mẫu rừng cho một địa điểm khai thác. Nhôm không phải là kim loại quý nên giá hạ, tiền thu vào không đủ so với phí tổn bỏ ra. Vì thế, "kế hoạch cầm chắc là sẽ lỗ lớn" như ông Nguyễn Trung đã nhận định. Như thế khai thác bauxite để làm gì?

2- Làm huỷ hoại môi sinh:
Việc khai thác bauxite như nói trên phải phá huỷ một diện tích rừng rộng lớn. Ngoài ra, mỗi khi sản xuất được 1 tấn nhôm, nó lại thải ra 3 tấn bùn đỏ chứa nhiều chất độc hại, từ từ hình thành một sa mạc bùn đỏ rộng mênh mông mà không loại cây cối nào có thể sinh sống được. Có nhà khoa học ví bùn đỏ giống như “bom bẩn” treo lơ lửng trên đầu. Theo ước tính, mỗi năm công trường sẽ tạo ra khoảng 20 triệu tấn bùn đỏ, là một khối lượng khổng lồ.
Cũng trong quá trình khai thác, khí thải từ động cơ của các thiết bị máy móc, từ mìn nổ gây ra có khả năng kết hợp với hơi nước tạo ra các hạt mù axit làm chai đất, phá hủy rễ cây, hạn chế khả năng đâm chồi, giảm năng suất cây trồng, đồng thời gây kích ứng niêm mạc phổi, làm loét phế quản con người.

3- Việc khai thác Bauxite tạo bất ổn xã hội:
Để khai thác quặng Bauxite, phải di dời cư dân đang sinh sống, có nghĩa là cả một cộng đồng người thiểu số tại đây phải thay đổi địa bàn sinh sống, thay đổi sinh kế, thay đổi văn hóa cộng đồng, có nguy cơ bị mất đi một số di sản văn hóa, lịch sử, danh lam thắng cảnh… Việc phá huỷ nếp sống an lành ổn định đang có, đẩy họ vào những môi trường hỗn tạp cũng sẽ làm nẩy sinh những loại tội phạm xã hội, tạo xung đột giữa cư dân cũ với người mới nhập cư, giữa cư dân với công ty đầu tư cũng như giữa cư dân với chính quyền địa phương. Chưa kể đến việc đền bù đất đai bất hợp lý khi giải phóng mặt bằng sẽ làm trầm trọng thêm vấn đề dân oan đang tràn lan khắp nước.
Kế hoạch cũng cho thấy các dự án chỉ xử dụng một số rất nhỏ công nhân địa phương, hầu hết là cơ bắp. Như thế, việc khai thác quặng bauxite hoàn toàn không giúp giải quyết nạn thất nghiệp, và các sắc tộc thiểu số tại Tây Nguyên sẽ chịu thiệt hại hầu như toàn bộ.

4. Ảnh hưởng đến an ninh, quốc phòng
Chỉ với những tác hại to lớn trong 3 lãnh vực trên cũng đủ khiến kế hoạch bị huỷ bỏ. Như vào thập niên 80, khi CSVN đề nghị hợp tác đa phương với khối COMECON để khai thác bauxite tại Tây nguyên, chính khối này đã đề nghị bác bỏ vì các nguy cơ sinh thái. Vậy mà bây giờ CSVN lại ngoan cố thực hiện, ngay cả khi nó có thêm tác hại thứ 4, còn to lớn và nguy hiểm hơn 3 nguy cơ kể trên, đó là ảnh hưởng đến an ninh quốc gia qua việc đặt kế hoạch này vào tay nhà thầu Tianjin-Chec 3 của Trung cộng. Trên phương diện chuyên môn, các công ty của Trung cộng đã nổi tiếng về kỹ thuật lạc hậu, cung cách làm việc vô trách nhiệm, và đặc biệt là tàn phá môi sinh. Nay những đoàn công nhân Trung cộng thao túng trên miền Tây nguyên thì hiểm họa mất miền đất này đã hiện ngay trước mắt. Đại tướng Giáp tiết lộ vào tháng 12-2008 đã có hàng trăm công nhân Trung cộng đến vùng này, và con số sẽ còn tăng lên đến nhiều ngàn người. Đảng viên Việt Tân Lý Nam Bình trong chuyến thám sát tại xã Nhân Cơ tỉnh Đăk Nông vào giữa tháng 2-2009 cho biết "lực lượng công an cộng sản đã được rải thảm" tại khu vực này để ngăn ngừa người lạ. Rõ ràng, bất chấp những lời phản kháng quyết liệt từ mọi phiá, bất chấp nhiều vụ mất đất đã xẩy ra như Nam Quan, Bản Giốc, Hoàng Sa, Trường Sa… nay đến lượt vùng Tây Nguyên nằm trong vòng ảnh hưởng của
Trung cộng. Người ta còn nhớ, trong chuyến đi chầu Bắc Kinh đầu tháng 6-2008, Nông Đức Mạnh đã phải ký kết với Hồ Cẩm Đào một bản Tuyên Bố Chung 9 điểm, trong đó Trung cộng đã chỉ thị: "Hai bên tăng cường hợp tác trong các dự án như Bôxít Đắc Nông…". Hai chữ "hợp tác" chỉ nhằm che dấu một âm mưu xâm thực hiểm độc. Cũng vì thế, vào đầu tháng 2, Nguyễn Tấn Dũng đã phải lớn tiếng tuyên bố "việc khai thác bauxite tại Tây Nguyên là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước". Đồng thời hứa hẹn "sẽ tổ chức một hội thảo về các phương án khai thác nguồn tài nguyên to lớn này một cách bền vững, hiệu quả, đảm bảo môi trường sinh thái và an ninh quốc gia", nhưng lại ra lệnh cấm các cơ quan truyền thông nhà nước đưa tin về chủ đề này.

Tất cả những tin tức liên quan đến sự việc này cho thấy những lời cảnh báo thống thiết đang vang lên từ những người yêu nước là để tránh cho đất nước khỏi rơi vào một tương lai cực kỳ bi thảm. Không phải chỉ miền Tây Nguyên bị đặt dưới hiểm họa của một trái "bom bùn 20 tấn", mà toàn bộ giải đất hình chữ S cũng sẽ bị xâm thực nhanh chóng sau khi vùng chiến lược này bị chiếm lĩnh. Hãy cùng gióng lên tiếng chuông báo động để tất cả mọi người Việt đều hiểu rõ nguy cơ này và cùng tiếp tay ngăn chặn. Những cán bộ trong hàng ngũ truyền thông nhà nước hãy đặt quyền lợi của tổ quốc lên trên quyền lợi của một đảng phái. Đây là cơ hội để các bạn cùng góp phần với toàn thể nhân dân đẩy mạnh tiến trình thực hiện dân chủ cho đất nước.