TỔNG HỢP MỘT SỐ TIN QUỐC TẾ NGÀY 1/11/2025
***
Bóng ma quá khứ của
Nga trở lại vây hãm nghệ sĩ trẻ trên phố
Steve Rosenberg
Biên
tập viên chuyên về Nga của BBC, đưa tin từ Saint Petersburg
BBC News Tiếng Việt
1
tháng 11 2025, 13:29 +07
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/c0l770lr36ro
Trong
một khu rừng ven Saint Petersburg, từng cái tên một được xướng lên.
Mỗi
âm thanh là tên một nạn nhân của cuộc Đại thanh trừng do nhà độc tài Liên Xô
Joseph Stalin phát động.
Ở
nơi này của nước Nga, có hàng ngàn cái tên cần được đọc lên - hàng ngàn linh
hồn cần được tưởng nhớ trong Ngày tưởng niệm các nạn nhân của đàn áp chính trị,
được tổ chức hằng năm tại Nga.
Tại
hoang mạc Levashovo, người ta tin rằng có ít nhất 20.000 người, thậm chí có thể
lên đến 45.000 người, đã bị tố giác, xử bắn rồi chôn tập thể - từ những cá nhân
đến các gia đình bị xóa sổ hoàn toàn trong cuộc thanh trừng vào thập niên
1930 của Stalin.
Người
ta gắn lên thân những cây thông ảnh chân dung của các nạn nhân bị hành quyết.
Đứng ở đây, có thể cảm nhận như linh hồn quá khứ của nước Nga vẫn còn lởn vởn
quẩn quanh.
Vậy
còn hiện tại thì sao?
Ngày
nay, chính quyền Nga ít nhắc đến tội ác của Stalin đối với chính người dân
của mình, thay vào đó, họ khắc họa nhà độc tài này là một nhà lãnh đạo vẻ
vang thời chiến.
Hơn
nữa, trong những năm gần đây, một loạt điều luật hà khắc đã được ban hành nhằm
trừng phạt những tiếng nói bất đồng và bịt miệng những lời chỉ trích đối với Điện
Kremlin và cuộc chiến của Nga ở Ukraine.
Những
người chỉ trích Điện Kremlin có thể không còn bị tố cáo là "kẻ thù của
nhân dân" như dưới thời Stalin, nhưng ngày càng nhiều người bị dán nhãn là
"gián điệp nước ngoài".
Giới
chức Nga cho rằng việc dán nhãn này là để bảo vệ đất nước trước các mối đe dọa
từ bên ngoài.
Hơn
ba năm rưỡi sau khi phát động cuộc xâm lược toàn diện Ukraine, chính quyền Nga
hiện có hai mục tiêu chính: chiến thắng bên ngoài và thuần phục bên trong.
Bất
kỳ ai ở đây dám công khai thách thức, nghi ngờ hoặc chỉ cần tỏ ý không tin vào
câu chuyện chính thống rằng Nga là bên "chính nghĩa" trong cuộc chiến
đó, đều có nguy cơ trở thành mục tiêu.
=====================
Những
cuộc thử nghiệm hạt nhân của các cường quốc cuối thế kỷ 20
Đăng
ngày: 31/10/2025 - 16:25 - Sửa đổi ngày: 31/10/2025 - 16:26
==========================
Bi kịch nguyên soái
Zhukov: Một động cơ chính trị đê hèn của Khrushchev
Lê Thọ Bình
- Báo Tiếng Dân
01/11/2025
Tháng
10 năm 1957, khi chiếc máy bay chở Nguyên soái Georgi Zhukov vừa hạ cánh xuống
sân bay Matxcơva sau chuyến công du Nam Tư, ông chưa kịp về Bộ Quốc phòng thì
đã nhận lệnh triệu tập khẩn lên dự Hội nghị Trung ương. Chỉ ít ngày sau, người
hùng huyền thoại của Chiến tranh Thế giới thứ hai, người từng giải phóng
Berlin, người được nhân dân tôn là “cứu tinh của nước Nga”, bị cách hết mọi chức
vụ, buộc nghỉ hưu.
Đằng
sau quyết định ấy là một nỗi sợ sâu thẳm: Nỗi sợ mang tên Bonapartism, khi một
vị tướng chiến thắng trở nên quá mạnh, có thể đe dọa quyền lực của đảng cầm quyền.
https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2025/11/1.jpeg
Nguyên
soái Zhukov. Nguồn: Normandy 1944
Từ
người hùng chiến tranh đến “mối nguy chính trị”
Sau
cái chết của Stalin (1953), Liên Xô bước vào thời kỳ chuyển giao đầy giằng xé.
Nikita Khrushchev, một chính trị gia không có nền tảng quân sự, từng dựa vào uy
tín và sức mạnh của Zhukov để củng cố vị thế. Chính Zhukov là người ra lệnh cho
các sư đoàn xe tăng bao vây Matxcơva, bắt giữ Lavrenti Beria – “bàn tay sắt” của
thời Stalin, mở đường cho Khrushchev lên nắm quyền.
Nhưng
chỉ bốn năm sau, người đồng minh ấy trở thành “mối nguy tiềm tàng”. Bởi khi quyền
lực đã được thiết lập, điều khiến nhà lãnh đạo lo sợ nhất không còn là kẻ thù
bên ngoài, mà là người từng giúp mình lên ngôi.
Zhukov
khi đó là Bộ trưởng Quốc phòng, uy tín ngút trời trong quân đội và xã hội. Ông
chủ trương hiện đại hóa quân đội, giảm vai trò của các chính ủy, những người đại
diện cho Đảng trong các đơn vị. Điều ấy, theo Khrushchev, là “tách quân đội khỏi
sự lãnh đạo của Đảng”, là “dấu hiệu của chủ nghĩa Bonapart”.
Ngày
22/10/1957, tại Hội nghị Trung ương, Khrushchev nói trước hàng trăm đại biểu: “Đồng
chí Zhukov đã quên rằng quân đội Xô viết không phải của riêng ông, mà là quân đội
của Đảng. Chúng ta không cần một Bonapart mới”.
Tất
cả hiểu rằng, số phận của Nguyên soái đã được định đoạt.
Những
lý do được đưa ra và những nguyên nhân thật sự
Theo
biên bản Hội nghị Trung ương công bố sau này, Khrushchev đưa ra bốn cáo buộc
chính:
–
Zhukov tách quân đội khỏi sự lãnh đạo của Đảng;
–
Thái độ kiêu ngạo, độc đoán, quân phiệt;
–
Biểu hiện của “Bonapartism”, nguy cơ đảo chính quân sự;
–
Tự ý phát ngôn và hành động khi đi công du nước ngoài, vi phạm nguyên tắc lãnh
đạo tập thể.
Về
hình thức, đó là những lỗi “chính trị nghiêm trọng”. Nhưng giới sử học ngày nay
gần như đồng thuận rằng đó chỉ là những cái cớ hợp thức hóa cho một quyết định
mang tính quyền lực cá nhân.
Roy
Medvedev trong Let History Judge nhận xét: “Khrushchev sợ Zhukov giống như
Stalin từng sợ Tukhachevsky, một người lính có thể trở thành biểu tượng độc lập
với Đảng”.
Nhà
sử học Dmitri Volkogonov còn viết gay gắt hơn: “Khrushchev nợ Zhukov chiếc
ghế của mình, và đó là lý do ông ta phải loại bỏ ông”.
Nỗi
sợ của Khrushchev không vô cớ. Trong một hệ thống chính trị nơi Đảng nắm độc
quyền quyền lực, mọi trung tâm ảnh hưởng khác đều bị coi là mối đe dọa. Một vị
tướng có trong tay quân đội và được nhân dân sùng kính là điều không thể dung
thứ.
Lời
biện hộ của người lính:
Trước
hội nghị, Zhukov vẫn bình tĩnh: “Tôi không chống Đảng. Nhưng tôi cho rằng
quân đội cần được tổ chức khoa học. Không thể để chính trị can thiệp vào từng mệnh
lệnh chiến đấu”.
Khi
Khrushchev ngắt lời, ông nói thêm, giọng cứng rắn: “Nếu tôi muốn giành quyền
lực, tôi đã làm từ năm 1953, khi các đồng chí sợ hãi trước Beria. Tôi có cơ hội,
nhưng tôi không làm. Vì tôi là người lính của Tổ quốc, không phải của âm mưu”.
Những
lời ấy không cứu được ông. Nhưng chúng làm sáng tỏ một điều: Zhukov là người
lính chuyên nghiệp, trung thành với Tổ quốc hơn là với một cá nhân chính trị
nào. Trong một hệ thống chính trị mà lòng trung thành với Đảng quan trọng hơn mọi
thứ khác, đó lại chính là “tội lỗi”.
Cái
giá của chiến công
Sau
hội nghị, Zhukov bị miễn nhiệm Bộ trưởng Quốc phòng, bị khai trừ khỏi Ủy viên
Trung ương, và “nghỉ hưu” bắt buộc. Truyền thông Xô-viết im lặng. Cái tên
Zhukov biến mất khỏi báo chí, phim ảnh, lễ kỷ niệm, một sự xóa tên không tuyên
bố, nhưng rõ ràng.
Ông
sống ẩn dật ở ngoại ô Matxcơva, dành thời gian viết hồi ký “Nhớ lại và suy
nghĩ”. Trong đó, ông không nói lời oán hận, chỉ ghi: “Tôi không tiếc công
lao, chỉ tiếc cho đất nước, nơi người ta có thể quên đi chiến thắng chỉ vì sợ
hãi quyền lực của một người lính”.
Phải
đến sau khi Khrushchev bị Brezhnev phế truất (1964), danh dự của ông mới dần được
phục hồi. Khi Zhukov qua đời năm 1974, hàng trăm nghìn người Matxcơva tiễn đưa,
bất chấp không có chỉ thị nào cho phép tụ tập. Năm 1985, Gorbachev chính thức
khôi phục toàn bộ danh hiệu cho ông.
Bài
học từ “nỗi sợ Bonapart”
Lịch
sử Liên Xô có thể được nhìn như một chuỗi dài của nỗi sợ Bonapart, nỗi sợ rằng
quân đội có thể vượt khỏi sự kiểm soát của Đảng. Từ vụ xử bắn Tukhachevsky
(1937), đến việc loại Zhukov (1957), rồi sau này là việc Brezhnev cẩn trọng với
các tướng lĩnh thời Chiến tranh Lạnh, tất cả đều xuất phát từ nguyên lý ấy.
Nhưng
nghịch lý là: Chính nỗi sợ ấy cũng làm suy yếu khả năng tự bảo vệ của nhà nước.
Một quân đội bị trói chặt trong kỷ luật chính trị, thiếu tính chuyên nghiệp,
khó có thể linh hoạt trong chiến tranh hiện đại. Khi Liên Xô tan rã năm 1991,
nhiều nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng mối quan hệ cứng nhắc giữa Đảng và quân đội
là một trong những nguyên nhân khiến hệ thống không thể tự cải tổ.
Câu
chuyện Zhukov vì thế không chỉ là một bi kịch cá nhân, mà còn là biểu tượng của
xung đột giữa tài năng và quyền lực, giữa chuyên môn và chính trị, giữa người
có công và người có quyền.
Một
cái nhìn hôm nay
Từ
góc nhìn hiện tại, vụ Zhukov – Khrushchev là minh chứng rằng: Trong bất kỳ chế
độ nào, khi quyền lực chính trị tuyệt đối, công lao và năng lực quân sự cũng trở
nên nguy hiểm.
Sự
sợ hãi của người cầm quyền trước người có công lớn thường khiến lịch sử phải trả
giá bằng việc mất đi những tài năng hiếm có.
Zhukov
không hề có âm mưu, nhưng ông bị loại bỏ chỉ vì quá nổi tiếng, quá thẳng thắn,
và quá được yêu mến. Khrushchev, người đã giương cao khẩu hiệu “phi Stalin
hóa”, cuối cùng cũng hành xử giống hệt như Stalin, chỉ khác ở chỗ, ông không cần
dùng đến súng.
Nhà
sử học Volkogonov từng viết: “Liên Xô không sụp đổ vì thiếu tướng lĩnh, mà
vì không biết tin tưởng những người như Zhukov”.
Đó
là một câu nói đắt giá. Bởi trong mọi thời đại, xây dựng quyền lực là cần thiết,
nhưng sợ hãi tài năng thì là khởi đầu của suy tàn.
Khi
nhìn lại, ta thấy bi kịch của Zhukov không chỉ là số phận của một nguyên soái,
mà là tấm gương phản chiếu cấu trúc quyền lực của cả một thời đại.
Một
đất nước cần những người biết cầm súng, nhưng cũng cần những người biết tin tưởng.
Khi
nỗi sợ lấn át lòng tin, thì chiến công hôm qua cũng không cứu nổi danh dự hôm
nay.
Zhukov
đã từng nói trong những năm cuối đời: “Tôi là người lính của Tổ quốc, không
phải của bất kỳ cá nhân nào”.
Lời
nói ấy, đến nay vẫn vang vọng, như một lời nhắc nhở rằng lịch sử không chỉ được
viết bằng chiến thắng, mà còn bằng cách người ta đối xử với những người làm nên
chiến thắng đó.
======================
Tên
lửa Tomahawk cho Ukraina: Lầu Năm Góc bật đèn xanh, Trump còn do dự
Thanh
Phương - RFI
Đăng
ngày: 01/11/2025 - 10:13 - Sửa đổi ngày: 01/11/2025 - 14:22
https://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF/20251101-my-tomahawk-ukraina
Theo tin từ
kênh truyền hình Mỹ CNN hôm qua, 31/10/2025, Lầu Năm Góc đã chấp thuận cho Nhà
Trắng cung cấp cho Kiev các tên lửa Tomahawk, có tầm bắn lên tới 1.600 km,
để quân đội Ukraina có thể tấn công sâu hơn vào trong lãnh thổ Nga. Đối với bộ
Quốc Phòng Hoa Kỳ, việc cung cấp loại tên lửa này không ảnh hưởng đến kho dự trữ
tên lửa của Mỹ.
HÌNH
:
Ảnh
minh họa, không có ngày, do bộ Quốc Phòng Úc công bố ngày 10/12/2024 cho thấy
tàu HMAS Brisbane đang bắn tên lửa Tomahawk ngoài khơi bờ biển phía tây Hoa Kỳ.
© AUSTRALIAN DEFENCE / AFP
Quyết định cuối cùng nằm trong tay tổng
thống Donald Trump, nhưng chủ nhân Nhà Trắng vẫn trì hoãn việc chuyển
giao tên lửa Tomahawk cho Ukraina. Khi tiếp tổng thống Volodymyr Zelensky ngày
17/10 tại Nhà Trắng, tổng thống Mỹ đã tuyên bố với các phóng viên rằng Hoa Kỳ "cần" những
tên lửa Tomahawk để bảo vệ lãnh thổ của mình. Tuyên bố này trái ngược với những
phát biểu của tổng thống Trump chỉ vài ngày trước đó, rằng ông sẵn sàng xem xét
việc chuyển giao những tên lửa tầm xa cho Kiev.
Theo
CNN, ông Trump đã đổi ý sau cuộc điện đàm với tổng thống Vladimir Putin. Chủ
nhân Điện Kremlin được cho là đã hạ thấp tác động quân sự của tên lửa Tomahawk,
đồng thời cảnh báo rằng việc chuyển giao những tên lửa này sẽ gây tổn hại
nghiêm trọng đến quan hệ giữa Washington và Matxcơva.
Lầu
Năm Góc đã chuẩn bị sẵn sàng các kế hoạch chuyển giao để có thể triển khai
nhanh chóng nếu tổng thống Trump bật đèn xanh. Vấn đề là Ukraina sẽ sử dụng những
tên lửa Tomahawk như thế nào? Tên lửa tầm xa này thường được phóng từ tàu chiến
hoặc tàu ngầm, nhưng hải quân Ukraina hiện đang suy yếu. Các bệ phóng trên bộ của
Mỹ có thể được cung cấp cho Kiev hoặc được điều chỉnh tại Ukraina, như đã từng
làm với tên lửa Storm Shadow của Anh. Trên mạng X, tổng thống Volodymyr
Zelensky đã tái khẳng định rằng Ukraina có kế hoạch tăng cường năng lực tấn
công tầm xa vào cuối năm nay.
Về
tình hình chiến sự, theo hãng tin AP, tổng thống Zelensky hôm qua cho biết quân
đội Nga đã triển khai khoảng 170.000 quân ở vùng Donetsk, miền đông Ukraina,
nơi họ đang cố đánh chiếm thành phố Pokrovsk. Ông Zelensky thừa nhận một số đơn
vị Nga đã xâm nhập vào thành phố, nhưng khẳng định lực lượng phòng thủ Ukraina
đang “tiêu diệt” những đơn vị này.
------------------------------
Các
nội dung liên quan
Chiến
tranh Ukraina : Tổng thống Trump có thể dùng tên lửa Tomahawk để đe dọa Nga
Mỹ
từ chối cấp tên lửa Tomahawk cho Ukraina
Donald
Trump : Ukraina không nên tấn công vào Matxcơva
==========================
Chiến
sự ác liệt tại Pokrovsk, quân đội Ukraina đối mặt với tình trạng thiếu binh sĩ
========================
Nov
1, 2025
https://www.youtube.com/watch?v=s7qs9yebZoM
.
5,849
views Nov 1, 2025
00:00:00 Đài Hiệu
00:00:20 Giới thiệu chương trình
00:00:36 Ukraine đã phá hủy hỏa tiễn
'Oreshnik' bên trong lãnh thổ Nga, Tổng thống Zelenskiy nói
00:02:07 Tổng thống Zelenskiy cho biết 170.000
quân Nga được điều đến khu vực Pokrovsk
00:03:49 Tây Ban Nha được tường trình sẽ tổ chức
hội nghị thượng đỉnh 'bí mật' của 'Liên minh những người tự nguyện' vào ngày 4
tháng 11
00:06:54 Cựu Đại sứ: Hoa Kỳ có thể bắn hỏa tiễn
Tomahawk vào Venezuela 00:10:25 Ba Lan lại chặn máy bay trinh sát của
Nga
00:11:09 Khả năng Hoa Kỳ mở cuộc tấn công trên
bộ vào Venezuela
00:14:36 Hỏa tiễn Neptune tấn công cơ sở hạ tầng
năng lượng và nhà máy lọc dầu của Nga, Ukraine xác nhận
00:15:56 Tổng thống Trump cho biết Orban đã
yêu cầu miễn trừ lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ đối với dầu mỏ của Nga nhưng chưa
được chấp thuận
00:19:01 Khả năng Hoa Kỳ thay đổi chế độ
Nicolas Maduro
00:21:31 Tình báo Pháp liên kết vụ phá hoại
đài tưởng niệm Holocaust với chiến dịch hỗn hợp bị cáo buộc của Nga
00:24:41 Tổng thống Trump và vấn đề Colombia
00:28:49 Kết thúc
00:29:19 Closing Credits
=========================
Viện trợ nhỏ giọt:
Tình hình nguy cấp ở Pokrovsk. Khủng bố liên kết với Nga hoành hành trên đất
Pháp
Nov
1, 2025
https://www.youtube.com/watch?v=5_qenMGxafA&t=4s
.
6,798
views Nov 1, 2025
00:00:00 Đài Hiệu
00:00:20 Giới thiệu chương trình
00:00:38 Nga ném bom nhà máy điện ở tỉnh
Donetsk, Tổng thống Zelenskiy nói: 'Người bình thường không chiến đấu như thế
này'
00:02:01 'Đôi khi, bạn phải để họ chiến đấu',
Tổng thống Trump nói về cuộc chiến của Nga ở Ukraine
00:04:50 Trận chiến đường phố, 'Tình hình nguy
cấp' ở Pokrovsk
00:10:06 Đồng minh của Tổng thống Trump mua
máy bay phản lực NATO của đối thủ khi các cuộc đàm phán về F-35 bị đình trệ
00:14:34 Thêm 5 nghi phạm bị bắt giữ liên quan
đến vụ trộm bảo tàng Louvre 00:17:23 Éo le Điện Cẩm Linh đe dọa sẽ 'TIÊU
DIỆT' các chiến binh nước ngoài ở Ukraine… trong khi hàng ngàn người Bắc Hàn
tham gia cuộc thảm sát của Putin 00:25:36 Video cho thấy máy bay điều khiển từ
xa của Nga tấn công trạm xăng Sumy — 4 người bị thương, bao gồm cả nhà báo
00:26:54 Lithuania tạm dừng giao thông hàng
không trên thủ đô vì khinh khí cầu 00:28:34 Nga có động thái siết chặt hình phạt
đối với những người lính đào ngũ 00:31:58 Cuộc chiến tranh hóa học mở rộng của
Nga chống lại Ukraine
00:32:58 Orbán cân nhắc về 'cuộc tấn công từ
bên ngoài' sau khi nhà máy lọc dầu Hung Gia Lợi phát nổ
00:35:18 Tòa án được báo cáo rằng những tay
phá hoại theo lệnh của Moscow đã từng đến Đức, Thụy Sĩ sau vụ đột kích ở Paris
00:39:25 Kết thúc
00:39:54 Closing Credits
No comments:
Post a Comment