Donald
Trump trở lại cầm quyền, châu Âu bất lực trước bốn thách thức lớn
Minh Anh - RFI
Đăng
ngày: 06/11/2024 - 14:28Sửa đổi ngày: 06/11/2024 - 14:55
Bất
chấp nỗi lo phải đối mặt với một Donald Trump « khó lường », cứng rắn
hơn trở lại cầm quyền, nhưng châu Âu suy yếu và bị chia rẽ đã tỏ ra bất lực
trong việc xây dựng một nền phòng thủ chung và đề ra các đối sách chống cuộc
chiến thương mại của Mỹ.
HÌNH
:
Ông
Donald Trump tại Palm Beach County Convention Center, bang Florida, Mỹ, ngày
06/11/2024. REUTERS - Carlos Barria
Theo
truyền thông Mỹ, Donald Trump đã giành chiến thắng áp đảo trong cuộc chạy đua
vào Nhà Trắng và trở thành tổng thống thứ 47 của Hoa Kỳ.
Thắng
lợi của ông Donald Trump đã được nhiều nhà quan sát và truyền thông châu Âu dự
phóng từ nhiều tháng qua. Khác với năm 2016, châu Âu lần này có nguy cơ đối mặt
với một Donald Trump đã trở nên cực đoan hơn, thô bạo hơn và tự tin vào chính
mình hơn, khi trở lại cầm quyền với những người thân cận có cùng suy nghĩ với
ông.
Vấn đề đầu
tiên đặt ra cho châu Âu chính là hồ sơ Ukraina. Khu vực 27 nước thành viên phải chuẩn
bị trước viễn cảnh Hoa Kỳ dưới nhiệm kỳ hai của Donald Trump có nguy cơ « bỏ
rơi » Ukraina.
Thách thức
lớn thứ hai cho châu Âu là vấn đề phòng thủ. Quan hệ xuyên Đại Tây Dương dưới thời
Biden dường như đã được củng cố và thắt chặt hơn. Tuy nhiên, theo quan sát của
ông Axel Krause, cựu tổng biên tập tờ International Herald Tribune tại Paris,
chủ đề này không là mối bận tâm của Mỹ, và hầu như vắng bóng trong các cuộc
tranh luận bầu cử.
Liệu
rằng Donald Trump tái đắc cử có thể rút Hoa Kỳ khỏi Hiệp ước Liên minh Quân sự
Bắc Đại Tây Dương ? Cựu đại sứ Pháp tại Washington và Tel Aviv, ông Gerard
Araud, trong hội thảo có chủ đề « Hoa Kỳ : Lại bị chao đảo ? », do
Viện Quan hệ Quốc tế và Chiến lược IRIS tổ chức ở Nantes hồi cuối tháng 9/2024,
khẳng định đó không phải là điểm thực sự để tranh luận.
Điều
khoản số 5 của hiệp ước mới là đáng quan tâm.
Nếu một thành viên của khối bị Nga tấn công, chẳng hạn như Estonia, nước Mỹ của
Donald Trump có sẽ đến ứng cứu hay không ? Chắc chắn là Không. Đây sẽ là một
thách thức thực sự cho nền phòng thủ châu Âu.
Về
điểm này, chuyên gia về quốc phòng Mỹ, Martin Quencez, giám đốc trung tâm cố vấn
German Marshall Fund, chi nhánh tại Paris, trong một chương trình của RFI nhận
định rằng bất chấp việc nhiều nước thành viên trong NATO đã tăng mức ngân sách
quốc phòng nhưng giữa Mỹ và các nước đồng minh châu Âu vẫn có một sự cách biệt
lớn.
Và
hố sâu ngăn cách này cần được suy ra từ tình trạng suy thoái tương đối của châu
Âu trên nhiều lĩnh vực lớn, từ trí tuệ nhân tạo, các nền công nghệ mới, kinh tế,
thương mại, cho đến quân sự. Mối quan tâm đến châu Âu vẫn còn đó nhưng ngày
càng ít đi, bởi vì, « khả năng châu Âu hỗ trợ Mỹ áp đặt một số mô hình
và quy định trên cấp độ toàn cầu chỉ có giảm dần », nhất là trong bối
cảnh nhiều nước đồng minh châu Âu lớn, được cho những đầu tầu kinh tế của khu vực
như Pháp, Đức… đang ngày càng lún sâu trong khủng hoảng kinh tế - chính trị.
Vấn đề thứ
ba đặt ra là thương mại.
Donald Trump muốn giảm thâm hụt trao đổi mậu dịch giữa hai bờ Đại Tây Dương từ
mức 190 tỷ đô la xuống bằng 0. Châu Âu khó có thể đối phó với những biện pháp cứng
rắn sắp tới của chính quyền Trump 2.0 do việc nhiều doanh nghiệp lớn châu Âu hối
thúc Bruxelles chớ nên phản ứng : Thị trường Mỹ là một thị trường quan trọng
không thể bỏ qua.
Thách thức
cuối cùng là Trung Quốc. Mối
quan hệ quốc tế quan trọng nhất sẽ định hình tương lai thế giới trong 20 năm sắp
tới chính là quan hệ Trung – Mỹ. Cũng giống như những gì từng diễn ra dưới thời
Chiến Tranh Lạnh, quan hệ Liên Xô – Hoa Kỳ đã định hướng tương lai châu Âu thời
đó, Washington sẽ một lần nữa, bằng cách này hay cách khác, buộc châu Âu phải
theo Mỹ để đối phó với Bắc Kinh.
Ngay
sau khi có kết quả bầu cử có lợi cho Donald Trump, thủ tướng Ba Lan Donald Tusk
kêu gọi lục địa Già nên nắm bắt thời cơ, rằng đã đến lúc châu Âu « phải
tự lớn mạnh » và thời kỳ « là nhà thầu phụ địa chính
trị đã qua ». Chỉ có điều, với mức tăng ngân sách quốc phòng hơn
4%, Ba Lan vẫn là một trong những khách hàng vũ khí lớn khi mua nhiều xe tăng
và chiến đấu cơ từ các hãng vũ khí lớn của Mỹ.
--------------------------
Các
nội dung liên quan
BẦU
CỬ TỔNG THỐNG MỸ 2024
Theo
truyền thông Mỹ, Donald Trump đắc cử tổng thống Hoa Kỳ
No comments:
Post a Comment