Chào
mừng đến với thế giới của Trump
The Economist
Cù
Tuấn dịch thuật
Tóm
tắt:
Chiến thắng vang dội của Trump sẽ làm rung chuyển mọi thứ
-----
Một
chiến thắng đầy kinh ngạc đã đưa Donald Trump lên vị trí Tổng thống Mỹ có tầm ảnh
hưởng nhất kể từ Franklin D. Roosevelt. Sau khi đánh bại Kamala Harris—không với
tỷ số sít sao mà còn với tỷ số cách biệt lớn—thì Tổng thống thứ 45 của nước Mỹ
sẽ trở thành Tổng thống thứ 47. Việc ông Trump sẽ là người đầu tiên giành chiến
thắng trong các nhiệm kỳ không liên tiếp kể từ Grover Cleveland năm 1892 là
không đủ khi nói về thành tích của ông. Ông đã định hình một kỷ nguyên chính trị
mới cho nước Mỹ và thế giới.
Theo
nhiều phương diện thì kỷ nguyên của Trump sẽ rất hiện đại. Nó trở nên khả thi
nhờ những thay đổi về công nghệ và sự phân mảnh của phương tiện truyền thông,
vào thời điểm mà việc phân biệt luật pháp với chính trị và chính trị với giới
showbiz là rất khó khăn. Nhưng kỷ nguyên này cũng là sự trở lại với ý tưởng cũ
về nước Mỹ. Trước khi cuộc chiến chống chủ nghĩa phát xít đã thuyết phục
Roosevelt rằng việc giúp mang lại trật tự và thịnh vượng cho thế giới là vì lợi
ích của đất nước ông, nước Mỹ đã có thái độ thù địch với người nhập cư, khinh
thường thương mại và hoài nghi về sự ràng buộc với nước ngoài. Vào những năm
1920 và 1930, điều đó đã dẫn đến thời kỳ đen tối. Lịch sử có thể lặp lại một lần
nữa.
Sau
chiến thắng ngày 6.11, cả thế giới giờ đây thuộc về ông Trump. Ông đã giành được
một nhiệm kỳ và rất có thể là quyền kiểm soát Washington mà ông cần để thực hiện
nhiệm kỳ đó. Trong cuộc bầu cử được cho là rất căng thẳng, ông Trump không chỉ
giành được hầu hết các tiểu bang chiến trường. Nhờ những thay đổi lớn ở các tiểu
bang ổn định, bao gồm Florida, New Jersey và New York, ông còn giành được đa số
phiếu phổ thông. Như các cuộc thăm dò dự đoán, ông đã nhận được sự ủng hộ lớn từ
nam giới gốc Latinh. Nhưng phụ nữ, những người mà bà Harris mong đợi sẽ đổ xô đến
các điểm bỏ phiếu vì bà, cũng chuyển sang ủng hộ ông Trump. Chiến thắng của ông
sẽ được hoàn tất khi đảng Cộng hòa giành lại đa số tại Thượng viện và vẫn giữ
được Hạ viện.
Sẽ
có thời gian để những người theo đảng Dân chủ chỉ trích về những điều họ đã làm
sai, nhưng câu trả lời ban đầu là: hầu như mọi thứ. Cuộc thăm dò sau cuộc thăm
dò cho thấy nước Mỹ dưới thời Tổng thống Joe Biden đang đi sai hướng. Các cử
tri không bao giờ tha thứ cho ông vì sự bùng nổ lạm phát bắt đầu vào mùa hè năm
2021. Chính quyền Biden đã thúc đẩy quan điểm về văn hóa không phù hợp với hầu
hết người Mỹ, đặc biệt là về giới tính, vốn xuất hiện trong một phần lớn các quảng
cáo chiến dịch của Trump. Gây tổn hại nhất là các cử tri trên khắp đất nước này
đã vô cùng tức giận vì đảng Dân chủ không ngăn chặn được những người vượt biên
trái phép vào biên giới phía nam. Và đảng này đã làm trầm trọng thêm những sai
lầm của mình bằng cách che đậy sự yếu kém không đủ tư cách của ông Biden cho đến
khi không thể phủ nhận nổi nữa. Nhưng đến lúc đó, họ đã không còn thời gian để
tìm ra một tài năng chính trị có khả năng đánh bại ông Trump.
Một
điều gì đó sâu sắc hơn cũng đang diễn ra. Vào năm 2016, một số đồng minh của Mỹ
đã tự an ủi mình bằng suy nghĩ rằng nhiệm kỳ tổng thống của ông Trump là một sự
bất thường. Bằng cách chọn cách bỏ qua những nỗ lực ngăn chặn việc chuyển giao
quyền lực cho ông Biden vào năm 2020, các cử tri đã cho thấy kết luận đó sai lầm
như thế nào. Thay vào đó, họ đã tán thành việc ông Trump không ngừng sử dụng
tinh thần đảng phái làm cơ sở cho hoạt động chính trị của mình, bao gồm cả việc
vu khống những người đối đầu với ông là tham nhũng và phản bội – đã lan
truyền sự hoài nghi và tuyệt vọng về giá trị của nền dân chủ có thể phục vụ
ông, nhưng sẽ không phục vụ nước Mỹ. MAGA là một phong trào phá bỏ thần tượng
chống lại những người theo chủ nghĩa quốc tế nhân từ đã nắm Nhà Trắng trong 70
năm. Tuần này, phần lớn người Mỹ đã chấp nhận nó một cách có chủ đích.
Nếu
ông Trump đã phá hủy trật tự cũ, thì điều gì sẽ thay thế? Trong khi nước Mỹ cũ ủng
hộ thương mại tự do, ông Trump sẽ đẩy nhanh sự trở lại của chủ nghĩa trọng
thương trước chiến tranh. Ông là người tin tưởng mạnh mẽ vào thuế quan. Ông
tuyên bố rằng thâm hụt thương mại là bằng chứng cho thấy người nước ngoài đang
coi đất nước của ông là những kẻ ngốc và kẻ thua cuộc. Dưới sự giám sát của
ông, nước Mỹ có khả năng sẽ tiêu rất nhiều tiền, vì ông và đảng của ông thúc đẩy
cắt giảm thuế, điều này sẽ làm gia tăng thêm thâm hụt ngân sách. Ông Trump đã hứa
sẽ bãi bỏ các quy định trên diện rộng. Điều đó có thể mang lại lợi ích, nhưng
ông Trump sẽ lại thèm khát sự nịnh hót. Có nguy cơ ông sẽ tạo ra các thỏa thuận
đặc biệt cho những người ủng hộ mình, chẳng hạn như Elon Musk, người giàu nhất
thế giới.
Hy
vọng của chúng tôi là ông Trump sẽ tránh được những cạm bẫy này, và chúng tôi
thừa nhận rằng trong nhiệm kỳ đầu tiên, ông đã làm được điều đó. Chúng tôi lo
ngại rằng trong nhiệm kỳ tổng thống lần này, ông sẽ ở trạng thái cực đoan và
không kiềm chế nhất, đặc biệt là nếu, với tư cách là tổng thống lớn tuổi nhất từ
trước đến nay của Mỹ, sức mạnh tinh thần của ông bắt đầu suy yếu. Sau khi học
được từ Trump 1, nhóm của ông sẽ đảm bảo rằng bất kỳ ai có khả năng kiềm chế
ông sẽ không được bổ nhiệm vào chính quyền mới. Do đó, ông Trump sẽ có thể tận
dụng tối đa quyền kiểm soát đối với Quốc hội và khả năng thu hút quần chúng của
mình.
Trong
những thập kỷ sau Roosevelt, chính sách đối ngoại của Mỹ hoạt động thông qua
các liên minh lâu đời. Ngược lại, bản năng của ông Trump coi mọi cuộc gặp gỡ
như một thỏa thuận để kiếm tiền. Ông thích nói rằng mình quá khó đoán đến nỗi
các đối thủ của Mỹ sẽ quá sợ hãi để thử bất cứ điều gì. Ông thực sự có thể đạt
được một thỏa thuận với Vladimir Putin về Ukraine mà không kết thúc bằng việc
xe tăng Nga tiến vào Kyiv. Ông cũng có thể gây áp lực lên Iran và ngăn cản
Trung Quốc sử dụng sức mạnh quân sự để thống trị châu Á. Nhưng nếu sức mạnh là
tất cả, thì những nghi ngờ về độ tin cậy của ông Trump cũng có khả năng kích động
việc xâm lược của Trung Quốc và Nga.
Điều
chắc chắn là sự khó lường của ông sẽ gây ra phí tổn cho các đồng minh của Mỹ, đặc
biệt là ở châu Âu. Nếu họ lo sợ rằng họ không thể trông cậy vào ông Trump để hỗ
trợ họ nếu họ bị đe dọa, họ sẽ thực hiện các bước để tự bảo vệ mình. Ít nhất
thì các đồng minh của Mỹ sẽ cần phải chi nhiều hơn cho quốc phòng của chính họ.
Nếu các nước này không thể tập hợp đủ vũ khí thông thường để ngăn chặn kẻ xâm
lược, nhiều nước trong số họ, ngoài Anh và Pháp, có thể có vũ khí hạt nhân.
Một
phần trong việc lãnh đạo toàn cầu của Mỹ là thông qua sức mạnh của việc làm
gương. Trong chính trị của riêng mình và trong hành vi quốc tế, họ luôn lưu tâm
đến những tiền lệ mà mình đã thiết lập. Điều đáng chú ý không phải là các tổng
thống Mỹ đôi khi phá vỡ các quy tắc, mà là mức độ họ tuân thủ các quy tắc đó.
Dưới thời ông Trump, điều ngược lại sẽ đúng. Chiến thắng của ông sẽ có hiệu ứng
biểu dương ở những nơi khác. Ở Brazil, Jair Bolsonaro được bầu hai năm sau khi
ông Trump giành chiến thắng vào năm 2016. Ở Pháp, Marine Le Pen hiện có vẻ như
sẽ là tổng thống có nhiều khả năng hơn vào năm 2027. Phong trào dân túy, dân tộc
chủ nghĩa ở tầm quốc tế dường như đang suy yếu sau năm 2020 sẽ được hồi sinh và
ông Trump sẽ truyền cảm hứng cho những người lãnh đạo mới bắt chước ông. Nếu
Trump sử dụng hệ thống tư pháp Mỹ để chống lại những người đối lập với ông, như
ông đã khẳng định, thì điều đó sẽ tạo ra một tấm gương nguy hiểm.
**
Trật tự cũ trong thế giới mới
Chiến
thắng của ông Trump đã thay đổi nước Mỹ, và thế giới sẽ cần phải hiểu điều đó
có nghĩa là gì. Nước Mỹ vẫn sẽ là cường quốc vượt trội. Bất chấp sự suy thoái của
nền chính trị, nền kinh tế của nước này vẫn đứng đầu thế giới—ít nhất là cho đến
bây giờ. Nước này thống trị trí tuệ nhân tạo. Nước này giàu có và lực lượng vũ
trang của nước này là vô song, ngay cả khi Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung
Hoa đang bắt kịp.
Tuy
nhiên, nếu không có việc luôn luôn tập trung vào lợi ích cá nhân của người Mỹ
như một nguyên tắc tổ chức, thì sân chơi sẽ mở ra cho những kẻ thích bắt nạt.
Các quốc gia sẽ có khả năng đe dọa các nước láng giềng của mình, về mặt kinh tế
và quân sự, mà không sợ hậu quả. Các nạn nhân của họ, do không thể nhờ Mỹ hỗ trợ,
sẽ có nhiều khả năng thỏa hiệp hoặc đầu hàng. Các sáng kiến toàn cầu, từ giải
quyết biến đổi khí hậu đến kiểm soát vũ khí, sẽ trở nên khó khăn hơn.
Ông Trump
chắc chắn sẽ đáp trả rằng đây là vấn đề của thế giới, không phải của nước Mỹ.
Dưới thời ông, người Mỹ có thể tiếp tục cuộc sống của mình mà không phải chịu
gánh nặng trách nhiệm đối ngoại. Tuy nhiên, hai cuộc chiến tranh thế giới và sự
sụp đổ thảm khốc của thương mại vào những năm 1930 cho thấy nước Mỹ không có được
sự xa xỉ đó. Trong một thời gian—có thể là nhiều năm—nước Mỹ sẽ rất ổn. Và sau
đó thế giới sẽ rất hỗn loạn.
HÌNH
: https://www.facebook.com/photo?fbid=122158973756323532&set=a.122095297286323532
Tác
giả
Bài gốc https://www.economist.com/.../11/06/welcome-to-trumps-world
ECONOMIST.COM
Welcome
to Trump’s world
.
==============================================================
.
.
Thế
giới nghĩ gì về Trump, Ukraine và sự thống trị của Trung Quốc
Cù
Tuấn dịch thuật
Tóm
tắt:
Một cuộc thăm dò mới với 30.000 người trên toàn thế giới đã đưa ra một số kết
quả đáng ngạc nhiên
-----
Vào
đêm trước cuộc bầu cử tổng thống Mỹ, nhiều người trên khắp thế giới đang hồi hộp
chờ đợi. Mặc dù những người không phải là người Mỹ không được quyền bỏ phiếu,
nhưng kết quả của cuộc bầu cử sẽ có những tác động vượt xa biên giới Mỹ về các
vấn đề như thương mại quốc tế, uy tín của các liên minh quốc phòng Phương Tây
và sự trỗi dậy của Trung Quốc. Để đánh giá được dư luận của công chúng, The
Economist, hợp tác với Globescan, một công ty tư vấn và thăm dò ý kiến, đã hỏi
30.000 người trên toàn thế giới về quan điểm của họ.
Kết
quả cho thấy sự ủng hộ rộng rãi cho chiến thắng của Đảng Dân chủ trong cuộc đua
giành chức Tổng thống nhưng cũng cho thấy một nhóm người hâm mộ đáng kể của
Donald Trump tồn tại bên ngoài nước Mỹ. Trong khi Ukraine đã bị Nga lấn lướt
trên chiến trường, nước này vẫn giành được sự ủng hộ rộng rãi, ngay cả ở các nước
đang phát triển. Và cuối cùng, ngay cả khi Mỹ đang tổ chức một cuộc bầu cử căng
thẳng và sức mạnh của nước này bị thử thách bởi một quan hệ đối tác mới của các
chế độ độc tài, thì sức mạnh mềm của Mỹ vẫn vượt xa Trung Quốc, theo cuộc thăm
dò cho thấy.
Trong
suốt hai tháng, Globescan đã tiến hành khảo sát trực tuyến 30.000 người ở 29 quốc
gia, cộng với một vùng lãnh thổ là Hồng Kông. Các cuộc khảo sát bao gồm các nền
kinh tế tiên tiến lớn và các nền kinh tế mới nổi lớn nhất, ngoại trừ Trung Quốc
đại lục. Trong số lượng lớn và không đồng nhất này, ba câu hỏi đã được đặt ra một
cách nhất quán:
-
bạn muốn ứng cử viên nào giành chiến thắng trong cuộc bầu cử của Mỹ vào tháng
11;
-
bạn muốn thấy Nga hay Ukraine chiến thắng; và
-
bạn muốn Mỹ hay Trung Quốc trở thành cường quốc hàng đầu thế giới.
Ở
mỗi quốc gia, một mẫu đại diện gồm khoảng 1.000 người đã được liên hệ vào tháng
7 và tháng 8. Tổng thống Joe Biden đã rút lui khỏi cuộc đua trong giai đoạn đầu
của cuộc đua, vào ngày 21 tháng 7; các câu hỏi được thiết kế để cho phép chuyển
đổi sang ứng cử viên mới.
Biểu đồ
1: Bạn thích ứng cử viên nào?
https://www.facebook.com/photo?fbid=122158371308323532&set=pcb.122158371386323532
Bắt
đầu với câu hỏi đầu tiên: người trả lời thích "ứng cử viên của Đảng Dân chủ"
hay "ứng cử viên của Đảng Cộng hòa". Trên khắp các quốc gia, trung
bình 45% người dân chọn Đảng Dân chủ, ứng cử viên hiện tại của đảng này là
Kamala Harris, trong khi trung bình 33% số người thích Donald Trump. Ở châu Âu,
biên độ lớn hơn: 55% thích đảng Dân chủ giành chiến thắng so với chỉ 26% chọn
ông Trump. Trên toàn thế giới, đảng Dân chủ dẫn trước với cả hai giới tính và
trên tất cả các nhóm trình độ học vấn và thu nhập.
Tuy
nhiên, bất chấp kiểu chính trị tập trung vào nước Mỹ của Trump, vẫn có những
vùng mạnh mẽ ủng hộ ông Trump trên toàn thế giới. Một ví dụ là những người trẻ
tuổi. Họ gần như chia đều sự ủng hộ. Ví dụ, trong số những người trong độ tuổi
25-34, trung bình 40% ủng hộ một tổng thống Dân chủ và 38% muốn một tổng thống
Cộng hòa. Trong tất cả các nhóm tuổi, ông Trump đã dẫn trước ở một phần ba các
quốc gia hoặc vùng lãnh thổ bao gồm Argentina, Ai Cập, Nigeria, Ả Rập Xê Út, Thổ
Nhĩ Kỳ và Việt Nam. Những lời giải
thích có thể bao gồm sự đồng cảm với chế độ cai trị độc tài và sự tức giận đối
với các chính sách Trung Đông của chính quyền Biden.
Biểu đồ
2: Ukraine hay Nga sẽ thắng?
https://www.facebook.com/photo?fbid=122158371248323532&set=pcb.122158371386323532
Còn
câu hỏi thứ hai về Ukraine thì sao? Sự ủng hộ dành cho Ukraine rất mạnh mẽ trên
toàn thế giới, với trung bình 54% số người được hỏi cho biết họ muốn thấy
Ukraine giành chiến thắng trong cuộc chiến, so với chỉ 20% ủng hộ Nga (xem biểu
đồ 2). Trong số 30 quốc gia hoặc vùng lãnh thổ, có nhiều người ủng hộ Ukraine
hơn là Nga tại 25 quốc gia hoặc vùng lãnh thổ. Phong trào ủng hộ Ukraine mạnh
nhất ở Châu Âu và trong số các đồng minh khác của Mỹ như Hàn Quốc và Nhật Bản.
Tuy nhiên, đáng ngạc nhiên là sự ủng hộ anỳ cũng mạnh mẽ ở một số nền kinh tế mới
nổi "không liên kết" lớn, bao gồm Brazil, Mexico và Nam Phi, nơi các
chính phủ đang ở thế trung lập hoặc tệ hơn. Brazil đang hợp tác với Trung Quốc
để thúc đẩy các cuộc đàm phán hòa bình, trong khi đảng cầm quyền của Nam Phi có
mối quan hệ chặt chẽ với Điện Kremlin. Tuy nhiên, cuộc thăm dò của chúng tôi
cho thấy rằng ngay cả khi các chính trị gia của các quốc gia này chiều theo
Nga, cử tri của họ vẫn ít nhiệt tình hơn nhiều. Hồng Kông do Đảng Cộng sản điều
hành vẫn ủng hộ Ukraine mạnh mẽ.
Dù
ít khích lệ hơn, năm quốc gia mà người dân ủng hộ Nga đều lớn và quan trọng: Ai
Cập, Ấn Độ, Indonesia, Ả Rập Xê Út và Việt
Nam. Một
lời giải thích cho vị thế của Ấn Độ và Việt Nam có thể là họ một phần dựa vào
nguồn cung vũ khí từ Nga và có mối liên hệ lịch sử có từ thời Chiến tranh lạnh.
Sự ủng hộ của Ả Rập Xê Út đối với Nga là đáng lo ngại: quốc gia này hy vọng sẽ
bảo đảm được một hiệp ước quân sự mới với Mỹ nhưng 37% số người được hỏi muốn
Điện Kremlin giành chiến thắng, so với 19% cho Ukraine. Tại Ai Cập, nơi đang nhận
được 1,3 tỷ đô la viện trợ quốc phòng từ Mỹ trong năm nay, 49% ủng hộ Nga so với
30% ủng hộ Ukraine. Cả
năm quốc gia ủng hộ Nga đều khao khát một nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của
Trump.
Biểu đồ
3: Mỹ hay Trung Quốc?
https://www.facebook.com/photo?fbid=122158371272323532&set=pcb.122158371386323532
Câu
hỏi cuối cùng thăm dò xem mọi người muốn nước nào lãnh đạo thế giới; Mỹ hay
Trung Quốc. GlobeScan nhận thấy rất ít mong muốn về một trật tự do Trung Quốc
lãnh đạo. Trung bình 59% số người được hỏi cho biết họ thích Mỹ là cường quốc
hàng đầu thế giới nếu được lựa chọn giữa nước này và Trung Quốc, trong khi chỉ
có 22% số người được hỏi chọn. Sự ủng hộ dành cho Mỹ mạnh mẽ đến bất ngờ ở các
nước đang phát tsriển. Ở Ấn Độ, quốc gia đông dân nhất thế giới, 79% ủng hộ Mỹ,
cũng như đa số ở cả năm quốc gia Mỹ Latinh được thăm dò. Ba quốc gia ở Châu Phi
được thăm dò, Kenya, Nigeria và Nam Phi, cũng ủng hộ Mỹ. Điểm đáng chú ý là ở một
đồng minh hiệp ước của Mỹ, Thổ Nhĩ Kỳ, mọi người thích một thế giới do Trung Quốc
điều hành. Một lần nữa, Ai Cập và Ả Rập Xê Út, mặc dù phụ thuộc vào mối quan hệ
quân sự của Mỹ ở một mức độ nào đó, nhưng lại có những người dân các nước nước
này muốn Trung Quốc bá quyền.
Các
đồ họa được các cuộc thăm dò đưa ra cho thấy rằng về câu hỏi ai sẽ thắng cử ở Mỹ,
thế giới nghiêng về bà Harris nhưng có mức độ phân cực cao. Tuy nhiên, bất kỳ
ai sẽ là Tổng thống tiếp theo của nước Mỹ nên cân nhắc rằng thế giới phần lớn đứng
sau Ukraine và Mỹ có một số lượng người ủng hộ khổng lồ trên bình diện quốc tế,
đưa nước này vượt xa Trung Quốc khi nói đến quyền lực mềm. Một chính quyền Mỹ
khôn ngoan sẽ xây dựng trên lập trường này, chứ không phải phá vỡ nó.
Tác giả
Bài gốc https://www.economist.com/.../what-the-world-thinks-of...
ECONOMIST.COM
What the
world thinks of Trump, Ukraine and Chinese supremacy
What the world thinks of Trump, Ukraine and Chinese supremacy
No comments:
Post a Comment