Hoàng Hưng
12/03/2024
https://diendantheky.net/hoang-hung-nhung-ngay-thang-khong-quen/?fbclid=IwAR1ecDIFUAlvEVy6mJOL5VHDVbvAqvo4rSrZK_g-3MFKedpbdTrLvZ1nz88
(Cái
“Buổi ban đầu” của Ban Vận động Văn đoàn Độc lập)
Hình
: https://diendantheky.net/wp-content/uploads/2024/03/Van-Doan-Doc-lap-hinh-1-1536x1152.jpg
Cuộc
gặp mặt của những người khởi xướng việc thành lập Ban Vận động Văn đoàn Độc
lập. Từ trái sang: nhà thơ Bùi Chát, nhà nghiên cứu ngữ học Hoàng
Dũng, nhà thơ Hoàng Hưng, nhà văn Nguyên Ngọc, nhà báo Lê
Phú Khải. Người chứng kiến: nhà báo Tống Văn Công
Ngày
đầu tiên không thể quên là một ngày giữa tháng 1/2014, tại một quán cơm niêu
trên đường Ngô Thời Nhiệm Sài Gòn, 6 người đầu tiên họp mặt để cụ thể hoá ý tưởng
lập ra một tổ chức quy tụ các cây bút không phải do đảng Cộng sản lập nên và
lãnh đạo! Nhà văn Nguyên Ngọc, nhà báo Lê Phú Khải, nhà ngữ học Hoàng Dũng, nhà
thơ Bùi Chát, nhà văn Phạm Đình Trọng, và tôi; có mặt nhà báo Tống Văn Công mà
tôi mời tới “chứng kiến”. Cũng “vui” là một em an ninh mà tôi biết mặt từ trước
– trong một sự kiện tại Sàn Art khi tôi trình bày về diễn đàn talawas.org của
nhà văn Phạm Thị Hoài ở Đức – xuất hiện trong vai “quản lý”, ra đón và nhiệt
tình sắp xếp bàn ăn cho chúng tôi!
Ý
tưởng về “tổ chức” này thực ra đã được nung nấu từ lâu trong lòng không ít cây
bút đã chán ngán với Hội Nhà Văn chính thống, một công cụ của đảng Cộng sản tập
hợp và điều khiển các nhà văn đi theo đúng đường lối chính trị và văn nghệ của
đảng . Ngay từ năm 1981, nhà văn Nguyên Ngọc từng nói với lãnh đạo đảng Cộng sản
Lê Đức Thọ về việc nên có nhiều tổ chức văn học phong phú để văn học phát triển
mạnh. Nhà thơ Ý Nhi sau “sự cố” 20 người tuyên bố rút tên khỏi Hội Nhà Văn Việt
Nam (năm 2015) mới công bố lá đơn mình đã xin ra khỏi Hội từ 2002. Các nhà văn ở
Đà Lạt (Bùi Minh Quốc, Tiêu Dao Bảo Cự…) cũng từng nghĩ đến việc lập ra một tổ
chức khác. Bản thân tôi, giữa năm 2007, sau khi đi dự Hội nghị châu Á-Thái Bình
Dương của Pen Club International, tiếp xúc với các tổ chức PEN các nước, nhất
là Trung tâm PEN Độc lập của các cây bút China lục địa và hải ngoại (Lưu Hiểu
Ba là chủ tịch), đã bàn với nhà văn Nguyên Ngọc và nhà phê bình Phạm Xuân
Nguyên về việc này. Nhưng khi ấy tình hình xã hội chưa thuận. Nhà văn Nguyên Ngọc
nói: “Lúc này chưa được!”
Phải
đến đầu thập niên 2010, khi tinh thần “xã hội dân sự” bắt đầu sôi động ở Việt
Nam, nhất là sau sự kiện trí thức văn nghệ sĩ sôi nổi phản đối dự án Bauxite
Tây Nguyên từ đó hình thành diễn đàn phản biện đầu tiên “Bauxite Vietnam” do
Nguyễn Huệ Chi, Phạm Toàn, Nguyễn Thế Hùng khởi xướng (trong Ban Biên tập có
nhà ngữ học Hoàng Dũng (PGS, TS, giảng viên Đại học Sư phạm TPHCM), tôi cũng
tham gia một thời gian); rồi “Diễn đàn Xã hội dân sự” do TS Nguyễn Quang A chủ
trương (TS Nguyễn Quang A là cựu Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển IDS đã
tuyên bố tự giải tán để phản đối chính sách hạn chế hoạt động của thủ tướng
Nguyễn Tấn Dũng), với lời kêu gọi thành lập các nhóm hoạt động độc lập… thì ý
tưởng lập một tổ chức các nhà văn đứng ngoài mọi “sự lãnh đạo” mới chín muồi.
Một
tối đến chơi và ngủ lại nhà nhà báo Lê Phú Khải, tháng 1/2014 (Lê Phú Khải là
nhà báo “chính thống” lâu năm của Đài Tiếng nói Việt Nam thường trú đồng bằng
sông Cửu Long, cộng tác viên thân thiết của nhiều tờ báo đảng ở TPHCM và
lục tỉnh. Sau khi anh về hưu, chính tôi đã “rủ rê” anh đi vào con đường “lề
trái”: ký tên vào Kiến nghị phản đối khai thác Bauxite, dự đám tang ông Hoàng
Minh Chính, viết bài cho Talawas của Phạm Thị Hoài… Sau này, tôi cũng là người
thúc đẩy anh viết hồi ký về đời làm báo và giới thiệu cho báo Người Việt ở Mỹ
in – “Lời ai điếu” -, thúc đẩy anh viết sách về đồng bằng sông Cửu Long –
“Viết từ đồng bằng sông Cửu Long”). Trong đêm đó, hai chúng tôi đã nhất trí:
đây là lúc thích hợp để lập ra một tổ chức tập hợp các cây bút độc lập.
Mấy
hôm sau, nhà văn Nguyên Ngọc vào Sài Gòn làm Giám khảo cuộc thi viết kỷ niệm 20
năm thành lập Khu đô thị Phú Mỹ Hưng, tôi cũng được mời tham gia Ban Giám khảo
(cùng với nhà văn Dạ Ngân) và ngủ chung phòng với anh. Tôi nêu lại ý tưởng
thành lập một tổ chức nhà văn khác Hội Nhà văn Việt Nam, anh nói: “Để đêm nay
mình suy nghĩ”. Sáng hôm sau, anh trả lời: “Giờ lập được đấy. Nhưng về đảng
thì tớ chưa thể ra khỏi đảng vì công việc còn đang cần” (Anh đang là Chủ tịch Hội
đồng quản trị trường đại học ngoài công lập Phan Châu Trinh ở Hội An).
Ngay
hôm sau, tôi đến rủ nhà ngữ học Hoàng Dũng (tôi với anh đang cùng làm Biên tập
viên của diễn đàn Bauxite Vietnam) rồi 2 người đến rủ nhà văn Phạm Đình Trọng ở
gần đó (Phạm Đình Trọng đang nổi tiếng trên mạng với những bài viết phê phán
nhiều vấn đề xã hội chính trị Việt Nam), tiếp đó là nhà văn Nguyễn Quang Lập. Lập
chưa nhận lời, nói do quá bận việc làm blog Quê Choa (một blog phản biện đình
đám bậc nhất lúc đó, vài tháng sau thì anh bị bắt vì nó).
Tôi
mời thêm nhà thơ Bùi Chát, một tác giả trẻ khởi xướng nhóm Mở miệng (đang là hiện
tượng phá cách gây tranh cãi rất ồn ào), lập Nhà xuất bản không xin phép “Giấy
vụn” và nhờ đó đã được Giải thưởng Tự do Xuất bản 2011 của Hiệp hội Xuất bản Quốc
tế IPA. Chủ ý của tôi là để khẳng định từ đầu khuynh hướng khuyến khích sáng tạo
của tổ chức và để tổ chức có nhân tố trẻ tiếp nối công việc trong khi những người
khác đều đã cao tuổi.
Tôi
rủ người bạn vong niên, nhà báo Tống Văn Công nguyên Tổng biên tập báo Lao Động,
tờ báo “Đổi mới” mạnh mẽ nhất mà tôi là biên tập viên phụ trách văn hoá văn nghệ
trong những năm sôi động nhất (đầu thập niên 1990), đến dự buổi gặp mặt của 6
người “khởi xướng” (trước đó anh cũng được tôi “rủ rê” viết những bài đầu tiên
cho “báo lề trái” talawas.blog trong đó có bài gây tiếng vang “Đổi mới đảng
để tránh nguy cơ sụp đổ” ký tên Thiện Ý).
Trong
buổi gặp mặt nói trên, nhà văn Nguyên Ngọc chính thức nhận trách nhiệm làm “Trưởng
ban vận động (Ban Vận động )”, tôi (Hoàng Hưng) nhận soạn thảo các văn bản và
điều phối những việc chuẩn bị cho việc thành lập Ban. Và 6 người bắt đầu liên lạc
với các thân hữu để mời họ tham gia.
Buổi
gặp mặt thứ hai diễn ra tại nhà riêng nhà giáo Phạm Toàn (tức nhà văn Châu
Diên) ở Hà Nội ngày 9/2/2014, có trên 10 người tham dự, nhà văn Nguyên Ngọc từ
Hội An tham dự qua “Skype”. Trong buổi này, nhà phê bình Phạm Xuân Nguyên nhận
làm Thư ký của Ban (sau đó anh đã cùng nhà văn Trang Hạ trả lời đài BBC về việc
hình thành Ban Vận động; nhưng tới ngày ra Tuyên bố thì anh đã phải rút lui trọng
trách ấy, chắc do áp lực từ thành uỷ thành phố Hà Nội mà anh đang giữ chức Chủ
tịch Hội Nhà Văn và từ Viện Văn học mà anh đang giữ chức Trưởng phòng Văn học
so sánh). Nhà văn Trang Hạ (đang là một gương mặt rất đông fan trẻ trong các
phương tiện truyền thông) cũng được tôi chủ ý mời làm nòng cốt cho Tổ chức ở
phía Bắc, giống như với Bùi Chát ở Sài Gòn; nhưng sau đó chị cũng bị áp lực rất
nặng nề của an ninh nên đã không làm một việc gì của Ban Vận động trong
thực tế.
Buổi
gặp thứ ba, chốt lại mọi việc để tuyên bố ra mắt, diễn ra tại nhà riêng nhà thơ
Ý Nhi (Sài Gòn) ngày 26/2 cũng có trên 10 người tham dự, có sự chứng kiến của
TS Chu Hảo, Giám đốc NXB Tri Thức. Nhà văn Nguyên Ngọc chủ trì, tôi (HH) vẫn nhận
làm công việc giúp anh Nguyên Ngọc cho đến khi hoàn tất việc chuẩn bị ra mắt.
Ngày
ra mắt Ban Vận động được chọn là ngày 3/3, Ngày Nhà văn Quốc tế.
(Cũng
tình cờ, Ban Vận động ra đời đúng 80 năm sau ngày Tự lực Văn đoàn “chính thức
trình diện” 2/3/1934).
Giữa
3 buổi gặp là những cuộc trao đổi rất sôi nổi qua email, mời và tiếp nhận thêm
thành viên, đặc biệt là thảo luận dân chủ đi đến biểu quyết về nội dung bản
Tuyên bố thành lập.
Có
2 chi tiết được tranh luận sôi nổi nhất:
1.
Tổ
chức có nên bao gồm cả các cây bút hải ngoại?
(Nội
dung này đã kể trong bài “Các nhà văn hải ngoại tham gia Ban Vận động và diễn
đàn V.V.”)
2.
Tên
gọi của tổ chức: Văn đoàn Tự do hay Văn đoàn Độc lập?
Cuộc
thảo luận chia 2 “phe” rõ rệt. “Phe” thích chữ Tự do vì nó mạnh mẽ, đối chan
chát với thực trạng tâm thế “nô lệ” của không ít người viết tại Việt Nam. “Phe”
thích chữ Độc lập muốn nhấn mạnh tinh thần của một tổ chức dân sự đích thực,
không phụ thuộc, không bị chi phối, không chịu lãnh đạo của bất cứ thế lực nào
bên trên/bên ngoài nó.
Ai
cũng có lý lẽ hùng hồn! Cuối cùng phải biểu quyết! Kết quả “phe Độc lập” quá
bán!
Tất
nhiên, dễ dàng thấy: trong một thể chế mà tất cả mọi sinh hoạt xã hội đều do một
đảng lãnh đạo “toàn diện và triệt để”, thì một tổ chức tự tuyên bố là ĐỘC LẬP
đã mang hàm ý “chính trị” mạnh mẽ như thế nào. Nhất là một tổ chức của những
người cầm bút, vốn đã được đảng Cộng sản coi là lực lượng cách mạng hàng đầu
“dùng cán bút làm đòn xoay chế độ/ mỗi vần thơ bom đạn phá cường quyền”!
Có
câu chuyện “vui” như sau: Một hôm an ninh đến nhà tôi, hỏi về Ban Vận động,
trong có có câu “Các bác có định thành lập một chính đảng không?”. Tôi cười và
nói ngay: “Chúng tôi không hoạt động chính trị. Vả lại, trong Ban Vận động hiện
có trên 20 đảng viên đảng Cộng sản. Nếu muốn, họ có thể lập Chi bộ trong
Ban Vận động, nhưng không thể “lãnh đạo”! Chúng tôi không chấp nhận sự “lãnh đạo”
của bất kỳ ai, bất kỳ tổ chức nào!”
Trong
Tuyên bố ghi rõ: “Văn đoàn độc lập Việt Nam là một tổ chức của
xã hội dân sự, ái hữu nghề nghiệp, hoàn toàn độc lập đối với mọi hệ thống tổ chức
và thiết chế trong và ngoài nước”.
Để
bảo vệ triệt để tính “độc lập” của Ban Vận động, chúng tôi đã kiên quyết đấu
tranh ngay với một cá nhân trong nội bộ còn nhận thức mơ hồ và từ chối những lời
mời gặp gỡ, giúp đỡ của một số Sứ quán nước lớn tại Việt Nam.
Lưu
ý là 2 chữ ĐỘC LẬP còn hàm ý: mỗi thành viên trong tổ chức đều là một cây bút ĐỘC
LẬP, tự chịu trách nhiệm mọi tác phẩm, mọi dòng viết của bản thân, tổ chức
không khống chế, chi phối, “định hướng” các thành viên của mình. ĐỘC LẬP chính
là yêu cầu thiết yếu của sáng tạo văn học.
Còn
tại sao đến tận bây giờ, sau 10 năm, tổ chức vẫn mang tên “Ban Vận động”? Lý do
không khó hiểu: Luật lập Hội hiện hành của Việt Nam qui định: mỗi lãnh vực hoạt
động chỉ được có 1 Hội! Việt Nam đã có Hội Nhà văn (của đảng Cộng sản) thì
không ai cho phép lập một hội thứ hai! Ban Vận động không bao giờ chủ trương “đối
lập”, “đối đầu” với ai, nên không thể tự cho mình làm trái luật hiện hành. Ít
lâu sau ngày lập Ban Vận động Văn đoàn, một tổ chức ĐỘC LẬP khác cũng ra đời: HỘI
NHÀ BÁO ĐỘC LẬP, bất chấp luật hiện hành, và đã bị thẳng tay đàn áp! (Lưu ý là
ngay tổ chức PEN (Văn bút) quốc tế cũng không chủ trương lập các Hội không hợp
pháp ở các nước).
Sau
gần 2 tháng tích cực chuẩn bị, Tuyên bố ra mắt Ban Vận động đã ra đúng như dự
kiến: ngày 3/3/2014
Cũng
có một sự cố diễn ra bất ngờ ngay trước ngày ấy: vì bị áp lực lớn, người nhận
làm Thư ký của Ban Vận động đã phải rút lui vào ngày chót. Lại có ý kiến muốn
hoãn ngày ra mắt để rà soát lại mọi việc cho chặt chẽ về mọi mặt, nhất là mặt
pháp lý.
Trước
tình hình ấy, tôi thưa với anh Nguyên Ngọc: Mặc dù ngay từ ban đầu tôi đã có lời
chính thức với toàn thể thành viên Ban Vận động là sẽ trao lại toàn bộ công việc
cho người đảm nhận trách nhiệm Thư ký sau khi đã hoàn tất việc chuẩn bị ra mắt,
nay tôi xin tiếp tục “giúp việc” cho anh điều hành, chứ không nhận bất cứ chức
danh nào trong Ban Vận động, cho đến khi có được người thay thế chính danh. Và
kiên quyết yêu cầu tuyên bố ra mắt Ban Vận động đúng ngày dự kiến.
Bản
Tuyên bố đã có được ngay bản tiếng Anh do nhà văn Châu Diên dịch, bạn tôi là
nhà thơ Mỹ nổi tiếng Paul Hoover giúp hoàn thiện và lan truyền trên không gian
mạng tiếng Anh.
Con
số thành viên có tên trong Tuyên bố ngày 3/3/2014 là 60 người. (Sau đó cũng có
vài người xin rút vì bị áp lực nào đó, nhưng lại có rất nhiều người trong nước
và hải ngoại gửi thư xin gia nhập. Trừ vài trường hợp đặc biệt, Ban Vận động
quyết định ngưng tiếp nhận, hẹn đến khi có điều kiện lập Văn đoàn chính thức
thì sẽ mời họ tham gia. Con số ổn định về sau là 61).
Trong
số những cây bút trong nước tham gia Ban Vận động, có trên 20 người đang là hội
viên Hội Nhà văn Việt Nam; có những tên tuổi đáng chú ý như: nhà nghiên cứu Phạm
Xuân Nguyên (đương chức Chủ tịch Hội Nhà Văn Hà Nội), nhà thơ Lê Hoài Nguyên
(nguyên Đại tá an ninh văn hoá Thái Kế Toại, đương chức Phó Chủ tịch Hội Điện ảnh
Hà Nội), nhà thơ Nguyễn Duy (Giải thưởng Nhà nước về VHNT), nhà nghiên cứu Đào
Tiến Thi (đương là uỷ viên Ban chấp hành Hội Ngôn ngữ học Việt Nam)…
Trường
hợp Nguyễn Duy khá tiêu biểu cho tinh thần, chí khí của những người tham gia
Ban Vận động. Tôi đã trực tiếp mời Nguyễn Duy khi gặp ông trong đám tang Lê Hiếu
Đằng ngày 26/ 2/2014. Ngay khi biết tin ông có tên trong danh sách Ban Vận động,
viên Đại tá an ninh Cục phó Cục A 25 (An ninh văn hoá tư tưởng) đã đến nhà thuyết
phục ông rút tên. Ông khẳng khái trả lời: Tổ chức này là do các bạn nhà văn mà
tôi yêu quí và tin tưởng khởi xướng, tôi không rút. Tiếp đó, một uỷ viên Bộ
Chính trị đảng Cộng sản gọi điện thoại từ Hà Nội, mượn “tình đồng hương Thanh
Hoá” để thuyết phục ông hơn một tiếng đồng hồ. Lý cớ chủ yếu là: đây có thể là
một tổ chức chính trị đối lập với đảng Cộng sản, có quan hệ với nước ngoài… Nhà
thơ trước sau kiên quyết không rút, chỉ thòng một câu: Khi nào thấy Ban Vận động
có hoạt động chính trị sai trái, tôi sẽ rút cũng không muộn.
Trước
ngày được chọn làm ngày Tuyên bố ra đời Ban Vận động đúng một ngày, ngày
2/3/2014, tôi nhận được giấy “mời làm việc” của An ninh. (Đây là lần thứ 3 tôi
được “mời làm việc”, lần đầu là sau khi nhóm nhà văn Hà Nội công bố kiến nghị
phản đối tịch thu tập Thơ Trần Dần năm 2008, lần hai là sau khi tôi công bố Thư
thỉnh nguyện gửi các vị lãnh đạo Việt Nam về việc đàn áp 400 tu sinh Làng Mai ở
tu viện Bát Nhã, Bảo Lộc năm 2009). Vào cuộc gặp, tôi chủ động hỏi ngay: “Chắc
là về việc lập Ban Vận động?” Họ hỏi: Tại sao đã có Hội Nhà văn Việt Nam mà các
bác còn định lập ra một hội khác? Tôi đáp: Hội Nhà văn Việt Nam đang trở thành
một “nhóm lợi ích” dùng tiền Nhà nước để làm những việc không mấy ích lợi cho
văn học (dẫn chứng: Họ vừa tổ chức Hội thảo “Thơ Hoàng Quang Thuận” – một anh
nhà giàu hợm hĩnh – và toan đề cử ông này vào Giải Nobel! Ông Hữu Thỉnh giữ chặt
ghế Chủ tịch Hội bao nhiêu năm, thậm chí người của Công an như Nguyễn Quang Thiều,
trung tướng Hữu Ước muốn lên thay thế cũng không xong hihi). Tôi còn nhắc đến
thời kỳ sau Đổi mới, chính phủ đã từng dự kiến bãi bỏ ngân sách nuôi các hội
đoàn, được báo chí đăng tải và hoan nghênh, nhưng chính các vị giữ quyền ở các
hội kịch liệt phản đối! Tôi chủ động thuyết phục họ về về xu hướng tất yếu của
các tổ chức dân sự tự nguyện sẽ thay cho các đoàn thể do Nhà nước lập ra và
nuôi dưỡng bằng tiền thuế của dân, và kết luận: “Lẽ ra Nhà nước phải ủng hộ
chúng tôi chứ?”
Thực
tình, khi nhận được “giấy mời”, tôi đã thông báo cho tất cả anh chị em trong
Ban Vận động và các cơ quan truyền thông quen biết ở các nước về việc này, và dặn
“phòng hờ”: “Nếu đến 12 giờ trưa tôi không về thì chắc… có chuyện”. Nhưng đã…
không có chuyện gì! Họ chỉ hỏi và nghe tôi nói là chính.
DIỄN
ĐÀN VĂN VIỆT (19/3/2014)
Như
đã xác định ngay từ lúc đầu, do hoàn cảnh khó khăn thực tế và tận dụng lợi thế
không gian mạng, hoạt động chủ yếu của Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam sẽ
thông qua một diễn đàn online. Nhà văn Nguyễn Quang Lập, chủ blog Quê Choa đang
là blog phản biện nổi như cồn, đã nhận lời thiết kế và làm admin website mang
tên Văn Việt: vanviet.info (sau này sẽ có thêm phiên bản
vandoanviet.blogspot.com). Ngày 19/3/2014 Văn Việt chính thức ra mắt với slogan
“Vì một nền văn học Việt Nam đích thực” và lời ra mắt nhấn mạnh “không làm cái
đuôi của chính trị” theo bất cứ chiều hướng nào.
Ban
Biên tập tạm thời của website gồm nhiều cây bút: Bùi Chát, Ý Nhi (chuyên mục
Thơ), Kim Cúc, Dạ Ngân (chuyên mục Văn), Mai Sơn, Hoàng Dũng, Hoàng Hưng
(chuyên mục Nghiên cứu-Phê bình)… Bên cạnh đó, có những thành viên Ban Vận động
và cộng tác viên hết sức nhiệt tình đóng góp bài vở và làm trung gian tổ chức cộng
tác viên cho Văn Việt, như nhà thơ Giáng Vân (khi đó đang là Biên tập viên báo
Phụ Nữ Thủ đô); nhà thơ Nguyễn Đức Tùng từ Canada tình nguyện làm hồ sơ “40 năm
Thơ Việt Hải ngoại” cho Văn Việt.
Ngay
từ đầu, Ban Biên tập Văn Việt đã xác định một nguyên tắc hết sức dân chủ: Các
Biên tập viên phụ trách mỗi chuyên mục có toàn quyền quyết định bài vở trong
chuyên mục của mình. Nhà văn Nguyên Ngọc là Chủ nhiệm, nhà thơ Hoàng Hưng là
người “giúp việc” anh Nguyên Ngọc theo dõi và điều phối công việc, nhà văn Nguyễn
Quang Lập là admin và xử lý kỹ thuật, không ai can thiệp vào chuyên môn của các
Biên tập viên. (Đến tháng 5/2014 thì Hoàng Dũng – khi đó đang dạy học ở Hàn Quốc
– tiếp nhận vai trò admin của Nguyễn Quang Lập). Khi có sự khác biệt ý kiến thì
thảo luận dân chủ, và nhà văn Nguyên Ngọc sẽ có ý kiến quyết định. Có lẽ lần đầu
tiên ở Việt Nam có một “tờ báo” có cơ chế làm việc dân chủ và “mở” đến thế! Và
có lẽ nó thích hợp với giới nhà văn, những con người thích phóng khoáng!
Nhìn
chung, suốt thời gian dài, Ban Biên tập luôn có sự bàn bạc và nhất trí cao về
bài vở, trên nguyên tắc tôn trọng mọi khác biệt về tư tưởng và nghệ thuật của
các tác giả, chỉ chú trọng chất lượng nghệ thuật của tác phẩm. Nhưng riêng về
lĩnh vực Thơ, thì ngay từ đầu đã có sự chưa nhất trí về tiêu chí đánh giá. Một
thành viên chủ chốt của Ban Biên tập và vài thành viên của Ban Vận động rất dị ứng
với những bài thơ mà họ cho là “khó hiểu”, “tắc tị”, “siêu hình”, “không có nội
dung xã hội”, trong khi những nhà thơ trong Ban Biên tập thì quyết ủng hộ sự
tìm tòi, sáng tạo. Mâu thuẫn này đã kéo dài và bùng nổ với Giải Thơ Văn Việt lần
thứ 5 trao cho Vũ Lập Nhật, đó là lần đầu tiên mâu thuẫn về quan điểm nghệ thuật
trong Ban Vận động “bị” phơi bày công khai. Sau đó 2 thành viên Ban Vận động đã
rút tên khỏi Ban Vận động (Lê Phú Khải và Phạm Đình Trọng).
Ba
tháng sau khi ra đời, Văn Việt đã tỏ rõ sức sống mạnh mẽ với những thành tựu đầu
tiên:
“Tính
từ 19/3 đến 6/6, đăng 410 bài, lượng truy cập trên 220.000 lượt, trung bình 5 bài/ngày,
2700 lượt truy cập/ngày, lượng này ngày càng tăng bất chấp bị tường lửa từ đầu
tháng 5. Văn Việt vẫn ở hàng đầu các trang văn chương tiếng Việt, có bạn đọc
nhiều nhất ở Việt Nam, Đức, Nhật, Mỹ, nằm trong số các trang mạng xếp hạng khá
trên toàn thế giới.
Lượng
tác giả và bài vở gửi đến ngày càng tăng, đến nay có nguồn dự trữ bài vở dồi
dào; số bài có chất lượng, số tác giả có uy tín xuất hiện đều đặn ở tất cả các
mục.
Có
sự cân đối cần thiết giữa nội dung văn chương và tiếng nói xã hội chính trị. Đặc
biệt trong sư kiện Giàn khoan Trung Quốc xâm lược, Văn Việt kịp thời lên tiếng
mạnh mẽ và chững chạc với bản tuyên bố song ngữ ngay ngày 7/5, nên Ban Vận động
VĐ của ta là tổ chức đầu tiên (và duy nhất trong thời gian dài) lên tiếng chính
thức, tạo được uy tín và tiếng vang trong công luận. Văn Việt cũng tập trung thảo
luận sâu về hiện tượng Luận văn Đỗ Thị Thoan [Nhã Thuyên] với nhiều bài chất lượng
và độc quyền, thu hút rất nhiều người đọc” (trích biên bản họp BBT ngày
7/6/2014).
(Về
Bản tuyên bố phản đối giàn khoan HD 981 của Tàu : tôi đang trên xe bus từ nhà
anh Nguyên Ngọc ở Hội An vào Sài Gòn thì nhận được tin giàn khoan xâm nhập vùng
biển Việt Nam. Tôi gọi cho Dạ Ngân, đề nghị anh Nguyễn Quang Thân là chồng chị
viết một bài “xã luận” cho Văn Việt. Chị nói: Phải làm một tuyên bố phản đối!
Vì đang ngồi trên xe không viết được, tôi gọi điện nói Lê Phú Khải khởi thảo.
Lê Phú Khải không biết gõ “digital” nên viết tay, nhờ người chụp và gửi email
cho tôi. Vào đến SG, tôi soạn lại bản tuyên bố từ sơ thảo của Lê Phú Khải và gửi
cho anh Nguyên Ngọc thông qua. Anh chỉnh sửa và duyệt cho công bố).
Trong
những tuyên bố, kiến nghị của Ban Vận động trên Văn Việt, có chuyện đáng kể lại
là Kiến nghị đòi trả tự do cho nhà văn Nguyễn Quang Lập và một số blogger bị bắt
vào tháng 12/2014.
(Theo
Wikipedia: “Ngày 11 tháng 12 năm 2014 một bản kiến nghị với chữ ký của 141 nhà
văn, nhà báo, trí thức ở Việt Nam và hải ngoại đã được gởi đến Chủ tịch nước,
Thủ tướng và Bộ trưởng Công an Việt Nam, yêu cầu trả tự do cho nhà văn Nguyễn
Quang Lập. Bản kiến nghị nhấn mạnh đến tình trạng sức khỏe của nhà văn Nguyễn
Quang Lập: liệt nửa người do di chứng chấn thương sọ não nên sinh hoạt thường
ngày cần phải có người giúp đỡ, cùng nhiều bệnh nặng khác, nên việc giam giữ
ông là trái với tinh thần nhân đạo của các quốc gia văn minh”).
Thực
tế diễn ra như sau:
Vài
tháng trước đó, nhà thơ Lê Hoài Nguyên (nguyên đại tá an ninh Thái Kế Toại) đã
nhờ tôi nhắn với Nguyễn Quang Lập là anh có thể bị bắt vì blog Quê Choa có nhiều
bài động chạm rất nặng mà có quá đông người đọc. Lập trả lời là an ninh đã làm
việc với anh nhiều lần và cảnh cáo, nhưng giờ thì quá muộn (kiểu đã trên lưng
ngựa, muốn xuống cũng khó!).
Ngay
khi Lập bị bắt, tôi thảo kiến nghị và xin ý kiến anh Nguyên Ngọc cùng các thành
viên Ban Vận động và đã được sự nhất trí. Kiến nghị được gửi qua email, có ngay
hơn 100 người ký tên trong đó có những nhân vật có tên tuổi. Nhưng vài ngày
sau, nhà báo Huy Đức nhắn là gia đình được an ninh thông báo sẽ trả tự do (vì Lập
thành khẩn nhận tội), nên anh đề nghị không công bố kiến nghị. Tôi phải xin ý
kiến tập thể. Đại đa số không tán thành việc ngưng kiến nghị, vì đây là tiếng
nói cần thiết để phản đối việc bắt bớ tuỳ tiện những người phản biện ôn hoà,
không chỉ riêng Nguyễn Quang Lập. Đặc biệt, các anh ở Đà Lạt kể lại một sự việc
tương tự đã xảy ra vài năm trước ở Đà Lạt: gần Đại hội đảng tỉnh Lâm Đồng, có một
đảng viên lão thành bị bắt vì mạnh mẽ tố cáo tham nhũng, các cụ hưu trí chuẩn bị
lên tận đại hội chất vấn thì họ vận động vợ cụ không để cho sự việc được công
khai, sau đó lặng lẽ thả cụ… như không có chuyện gì xảy ra. Nhà văn Mai Thái
Lĩnh, nguyên Phó chủ tịch Hội đồng Nhân dân TP Đà Lạt gửi email cho các thành
viên Ban Vận động để rút kinh nghiệm: “Tôi kể lại chuyện này để chúng ta cùng
nhau rút kinh nghiệm: không thể để cho nhà văn Nguyễn Quang Lập bị bắt công
khai ở cửa trước để rồi “lén thả” ở cửa sau và sau đó cho chìm xuồng… Nếu những
người có quyền bắt bớ cứ bắt bớ tùy tiện bắt và sau đó phủi tay, coi như
vô can, thì không bao giờ chế độ pháp trị có thể sinh ra và tồn tại, phát triển
trên đất nước ta!”
Ý
kiến quyết định cuối cùng của anh Nguyên Ngọc là cứ công bố Kiến nghị.
Kiến
nghị đã thu được gần 2000 chữ ký, và chính nhà báo Huy Đức cũng ký tên.
Ngày
10 tháng 2 năm 2015, Nguyễn Quang Lập được tại ngoại để điều tra, 20 tháng 10
năm 2015 được đình chỉ điều tra.
Sau
một năm, vừa làm việc vừa rút kinh nghiệm và kiện toàn tổ chức, công việc của
Ban Vận động và Văn Việt đã đi vào ổn định. Giao diện Văn Việt cũng đã ổn định
sau khi được sửa đổi từ tháng 9/2014 với nhiều chuyên mục phong phú: Vấn đề hôm
nay, Văn, Thơ, Nghiên cứu phê bình, Thảo luận, Văn học miền Nam, Media Văn Việt,
Biếm hoạ…
(Việc
sửa giao diện Văn Việt cũng khá rắc rối. Sau khi nhận lại website từ Nguyễn
Quang Lập, theo góp ý của nhiều thành viên, tôi đã liên lạc với không ít cơ sở
thiết kế website để nhờ sửa giao diện, nhưng đến giờ chót họ đều… âm thầm rút
lui! May mắn, phút chót tôi đã gặp được một nhóm bạn trẻ đang hoạt động sôi nổi
về phổ biến tri thức, và được 1 bạn rất giỏi I.T nhận giúp (bạn này đang làm việc
cho một công ty nước ngoài nên không gặp rắc rối với an ninh Việt Nam). Bạn làm
rất nhanh, chỉ trong 1 ngày là xong).
https://diendantheky.net/wp-content/uploads/2024/03/Van-Doan-Doc-lap-hinh-2-1024x687.jpg
Gặp
mặt kỷ niệm 1 năm ra đời Ban Vận động Văn đoàn Độc lập tại Sài Gòn
Một
Ban Biên tập chính thức đã ra mắt:
Chủ
nhiệm:
Nguyên Ngọc
BBT:
1/
Hoàng Hưng: – Giúp Chủ nhiệm điều phối chung
·
Phụ
trách các mục: Văn (ký, truyện dịch), Tư liệu, Văn học miền Nam (cùng Lê Hoài
Nguyên), Thảo luận, Nghệ thuật
2/
Hoàng Dũng: Phụ trách Vấn đề hôm nay, Nghiên cứu phê bình
3/
Ý Nhi: Phụ trách Thơ (cùng Bùi Chát), Thư bạn đọc
4/
Bùi Chát: Phụ trách Thơ
5/
Kim Cúc: Phụ trách Văn (Truyện ngắn)
6/
Lê Hoài Nguyên: Phụ trách Văn học miền Nam (VHMN)
7/
Đặng Văn Sinh: Phụ trách Tiểu thuyết
(trích
biên bản cuộc họp Ban Đại diện Ban Vận động do Trưởng ban chủ tọa ngày
31/5/2015)
Về
các chuyên mục của Văn Việt, đáng lưu ý nhất ngoài 3 chuyên mục chủ yếu (Văn,
Thơ, Nghiên cứu Phê bình), là các chuyên mục:
·
Thảo
luận: nổi bật ngay từ những ngày đầu là cuộc thảo luận về vụ luận văn Nhã
Thuyên, thảo luận “Thoát Trung về văn hoá” (nhà thơ Hoàng Hưng đã thay mặt Văn
Việt trình bày tại cuộc toạ đàm công khai ở trụ sở Liên hiệp các Hội Khoa học Kỹ
thuật vào tháng 8/2014), Viện Khổng Tử, Dạy Văn trong nhà trường…
·
“Văn
học miền Nam 1954-1975” là hồ sơ kéo dài trên 730 kỳ, có thể nói là hồ sơ
online đầy đủ nhất cho đến nay về VHMN (nhà thơ Lê Hoài Nguyên – cựu đại tá an
ninh Thái Kế Toại phụ trách chính, Hoàng Hưng cùng phụ trách và thực hiện).
·
Trong
chuyên mục Thơ có hồ sơ “40 năm Thơ Việt Hải ngoại” đã được Văn Việt phối hợp với
báo Người Việt (Hoa Kỳ) xuất bản thành sách năm 2017 (chủ biên là nhà thơ-phê
bình thơ Nguyễn Đức Tùng ở Canada). Trong chuyên mục Văn có hồ sơ “Văn Hải ngoại”
đã kéo dài trên 300 kỳ (chủ biên là Hoàng Hưng với sự giúp đỡ của nhà văn Trần
Vũ và một số nhà văn ở Hoa Kỳ).
Cũng
trong cuộc họp này, Ban Đại diện có bàn về ý kiến của một số
thành viên muốn bỏ tên Ban Vận động, biến tổ chức thành một Văn đoàn Độc lập
chính thức. Kết luận như sau:
“Về
một số ý kiến muốn thành lập Văn đoàn chính thức: sau khi cứu xét mọi
điều kiện chủ quan và khách quan, Ban Đại diện thấy chưa thuận lợi vào lúc này.
Chủ quan: lực lượng thực sự gánh vác công việc của ta còn rất thiếu, lại hạn chế
về tuổi tác, sức khỏe. Khách quan: các luật lệ hiện hành chưa thích hợp với việc
thành lập một Hội độc lập thực sự.
Vậy
ta vẫn duy trì hình thức Ban Vận động như lâu nay cho đến khi hội đủ điều kiện
thành lập Văn đoàn chính thức”.
(trích
biên bản cuộc họp).
GIẢI
THƯỞNG VĂN VIỆT
Cũng
trong cuộc họp ngày 31/5/2015, Ban Đại diện quyết định lập Giải thưởng Văn Việt
từ năm 2016. Giải lần đầu xét trên cơ sở các bài đăng trên Văn Việt trong 2 năm
đầu (2014, 2015), các giải lần sau sẽ xét từng năm. Giải được trao mỗi dịp kỉ
niệm ra Tuyên bố thành lập Ban Vận động (3/3).
Việc
xét giải Văn Việt mang tinh thần dân chủ rất cao. Mỗi Ban Xét Giải bộ môn (Văn,
Thơ, Nghiên cứu Phê bình, Dịch) gồm 5 thành viên bao gồm thành viên Ban Biện tập,
người ngoài Ban Biện tập kể cả ngoài Ban Vận động, có cả người trong nước và
người ngoài nước. Kết quả bỏ phiếu của mỗi Ban bộ môn là kết quả cuối cùng, Chủ
tịch Hội đồng và Thường trực Hội đồng Xét Giải không can thiệp. Qui chế làm việc
của Giải Văn Việt như thế cũng chưa từng có ở các tổ chức giải trong nước lâu
nay (thường bị “định hướng” bởi một người có uy thế hay bởi những tiêu chí
“ngoài chuyên môn”).
Buổi
trao giải Văn Việt lần thứ nhất (ngày 3/3/2016) diễn ra tại nhà riêng nhà thơ Ý
Nhi là buổi mở đầu hết sức tốt đẹp, tạo uy tín cho Giải ngay từ buổi đầu.
https://diendantheky.net/wp-content/uploads/2024/03/Van-Doan-Doc-lap-hinh-3.jpg
Trong
buổi trao giải Văn Việt lần thứ nhất: nhà văn Nguyên Ngọc trao giải Đặc biệt về
Văn cho cố nhà văn Bùi Ngọc Tấn, nhà thơ Dương Tường thay mặt gia đình BNT
nhận Giải.
Chỉ
cần xem danh sách Hội đồng Xét Giải và các tác giả, tác phẩm được Giải:
Danh sách
Hội đồng Xét Giải lần thứ nhất (2016):
Chủ
tịch: nhà văn Nguyên Ngọc. Thường trực: nhà thơ Hoàng Hưng
-Văn:
nhà văn Nam Dao (Canada), nhà văn Ngô Thị Kim Cúc, nhà văn Nguyên Ngọc, nhà
giáo Nguyễn Thị Bình (giảng viên Văn ĐHSP Hà Nội), nhà nghiên cứu Thuỵ Khuê
(Pháp)
–
Thơ: nhà thơ Bùi Chát, nhà thơ Nguyễn Đức Tùng (Canada), nhà thơ Thanh Thảo
(đương chức Chủ tịch Hội đồng Thơ của Hội Nhà văn Việt Nam), nhà thơ Thi Hoàng,
nhà thơ Ý Nhi
–
Nghiên cứu phê bình: nhà nghiên cứu Hoàng Dũng, nhà thơ-phê bình thơ Hoàng
Hưng, nhà nghiên cứu Lại Nguyên Ân, nhà văn Nguyên Ngọc, nhà phê bình Phạm Xuân
Nguyên (đương chức Chủ tịch Hội Nhà văn Hà Nội).
Các tác giả
đoạt Giải:
·
Giải
đặc biệt: (truy tặng) cố nhà văn Bùi Ngọc Tấn (Văn), Thuỵ Khuê (Nghiên cứu Phê
bình)
·
Giải
Chính thức: Di-Hạnh Nguyên (Văn), Nguyễn Hoàng Anh Thư (Thơ), Inrasara (Nghiên
cứu Phê bình)
·
Giải
của Chủ tịch HĐ: Tuấn Khanh (Tản văn).
Giải
Văn Việt đã được nhiều “Mạnh Thường Quân” trong và ngoài nước tài trợ hào
phóng, đến trước ngày trao Giải lần thứ nhất đã có được gần 300 triệu đồng,
trong đó có TS Nguyễn Quang A, cựu nhà báo Đinh Quang Hùng, 2 doanh nhân, 1 nhạc
sĩ, 1 nhà văn không muốn nêu tên… TS Nguyễn Quang A sẽ là người bảo trợ lâu dài
của Giải cho đến bây giờ (Giải lần thứ 9).
https://diendantheky.net/wp-content/uploads/2024/03/Van-Doan-Doc-lap-hinh-4.jpg
TS
Nguyễn Quang A, nhà tài trợ chính của Giải Văn Việt
Giải
Văn Việt đã phát hiện được những gương mặt mới, trẻ như nhà văn Di-Hạnh Nguyên,
các nhà thơ Nguyễn Hoàng Anh Thư, Pháp Xa Chan, Vũ Lập Nhật, Thái Hạo…
Trong
3 năm đầu tiên, Ban Vận động còn hết sức cố gắng XUẤT BẢN THÀNH SÁCH IN một
số tác phẩm đã đăng trên mạng. Ba ấn phẩm do Văn Việt đầu tư được xuất bản ở
Hoa Kỳ: 2 tuyển tập Truyện ngắn (có “nối bản” trong nước) do Ngô Thị Kim Cúc chủ
biên và tập “40 năm Thơ Việt hải ngoại” do Nguyễn Đức Tùng chủ biên.
Sau
3 năm hoạt động, tổ chức Ban Vận động và diễn đàn Văn Việt đã đi vào nề nếp ổn
định, trôi chảy. Cơ cấu tổ chức được điều chỉnh lần cuối như sau:
Phân
công công việc của Ban Vận động Văn đoàn Độc lập
Sau
3 năm: Để củng cố và nâng cao chất lượng hoạt động của Ban, Nhà văn Nguyên Ngọc,
Trưởng Ban, quyết định phân công công việc trong Ban kể từ hôm nay (25/3/2017)
như sau:
THƯỜNG
TRỰC BAN VẬN ĐỘNG: Nhà nghiên cứu & Giảng dạy Ngôn ngữ Hoàng Dũng.
THỦ
QUỸ: Nhà thơ Ý Nhi.
DIỄN
ĐÀN VĂN VIỆT:
–
Chủ nhiệm: Nhà văn Nguyên Ngọc.
–
Điều phối viên: Nhà nghiên cứu Hoàng Dũng.
–
Biên tập viên: Nhà văn Đặng Văn Sinh, Nhà nghiên cứu Hoàng Dũng, Nhà thơ Hoàng
Hưng, Nhà thơ Lê Hoài Nguyên, Nhà văn Ngô Thị Kim Cúc, Nhà thơ Ý Nhi
HỘI
ĐỒNG GIẢI VĂN VIỆT:
–
Chủ tịch: Nhà văn Nguyên Ngọc.
–
Thường trực: Nhà thơ Hoàng Hưng.
(trích
biên bản cuộc họp).
Ghi
chú: Nhà thơ Hoàng Hưng vẫn tiếp tục giúp nhà văn Nguyên Ngọc và Nhà nghiên cứu
Hoàng Dũng điều phối công việc. Đến tháng 3/2020, nhà thơ Hoàng Hưng kẹt Covid
bên Mỹ không về được, đã xin rút khỏi Ban Biên tập và chức trách Thường trực Hội
đồng Xét Giải Văn Việt – Hoàng Dũng tiếp nhận chức trách này cho đến nay. Năm
2022 nhà văn Đặng Văn Sinh buộc phải rút khỏi Ban Biên tập vì bị áp lực quá lớn
của an ninh đối với gia đình.
PGS
TS ngữ học Hoàng Dũng là người từ đầu đến nay đóng góp công sức rất lớn cho Văn
Việt trong vai trò admin và người biên tập mảng Nghiên cứu phê bình, mảng đòi hỏi
sự nghiêm túc và cẩn trọng nhất. Mặc dù bận rộn về công tác giảng dạy đại học
và nghiên cứu khoa học, lại có thời gian dài mắc bệnh nặng, anh hầu như giành tất
cả các đêm cho Văn Việt. Nhiệt huyết và kiến thức, đức kiên trì và sự chuẩn xác
của anh trong công tác biên tập và admin đã góp phần quan trọng làm nên uy tín
của diễn đàn văn chương này đối với cả trong và ngoài nước.
https://diendantheky.net/wp-content/uploads/2024/03/Van-Doan-Doc-lap-hinh-5.png
BBT
Văn Việt hiện nay (2024): Ngồi: nhà văn Nguyên Ngọc. Đứng, từ trái sang: nhà
thơ Ý Nhi, nhà nghiên cứu Hoàng Dũng, nhà văn Ngô Thị Kim Cúc
PHỤ
LỤC:
Ban
Vận động & VĂN VIỆT TRƯỚC SỰ TẤN CÔNG TỪ HỆ THỐNG “CHÍNH THỐNG”
Ngay
từ khi ra đời, Ban Vận động và diễn đàn Văn Việt đã chịu nhiều sự tấn công gay
gắt của cả hệ thống chính trị, tấn công bằng nhiều biện pháp kể cả những biện
pháp vô pháp trắng trợn, kéo dài đến tận bây giờ.
·
Trước
tiên là từ An ninh Việt Nam:
Chính
thức và dùng mạng lưới “dư luận viên” vu cáo Ban Vận động là tổ chức “phản động”,
“phản bội”, “ăn tiền của các thế lực phản động nước ngoài”. Từ đó gây áp lực, đặc
biệt là đánh vào công ăn việc làm, kế sinh nhai của bản thân hoặc con cái, để một
số thành viên Ban Vận động phải rút tên, một số cộng tác viên của Văn Việt (nhất
là các cây bút trẻ) phải ngưng cộng tác hoặc không dám nhận giải thưởng Văn Việt.
Trường hợp tiêu biểu là nhà văn Đoàn Lê ở Hà Nội đã phải xin rút khỏi Ban Vận động
vì an ninh đến tận nhà doạ sẽ không cho thực hiện bộ phim mà chị đang chuẩn bị.
Họ thảo sẵn cho chị lá đơn xin rút với lý do “Ban Vận động nhận tiền của tổ chức
nước ngoài” để chị ký tên. Nhà văn không chịu ký, nhưng sau đó đành gửi đơn xin
rút vì lý do “sức khoẻ”.
Trong
những người bị “tận diệt” về công ăn việc làm có nhà thơ Bùi Chát ở Sài Gòn,
nhà thơ Giáng Vân ở Hà Nội.
Hầu
như mọi cuộc gặp gỡ của Ban Vận động và thân hữu đều bị gây khó khăn trở ngại
(áp lực để nhà hàng huỷ phòng, cắt điện giữa chừng…) và đều có các nhân viên an
ninh công khai theo dõi ở bàn bên cạnh.
Biện
pháp trắng trợn, bất chấp pháp luật là gác cửa nhà, chặn đường một số thành
viên Ban Vận động hoặc người được Giải Văn Việt đi dự các cuộc gặp mặt hoặc
trao giải hàng năm. Thô bạo nhất là nhà thơ Thái Hạo từ Thanh Hoá bị chặn đánh
giữa đường.
Trước
những hành xử trên, Ban Vận động luôn công khai tỏ thái độ:
·
Lập
tức phản đối bằng văn bản trên Văn Việt những việc làm sai trái, bất chấp pháp
luật của an ninh.
·
Luôn
công khai minh bạch mọi hoạt động của mình (như công bố danh sách những cá nhân
trong, ngoài nước góp Quỹ cho hoạt động của Ban Vận động).
·
Mặt
khác, luôn công khai tuyên bố tinh thần “độc lập” chứ không “đối lập”, không “đối
đầu”.
Một
câu chuyện “vui”: An ninh theo dõi rất chặt chẽ các cộng tác viên của Văn Việt.
Một ngày nọ, một nghệ sĩ rất nổi tiếng bỗng có 1 xe con chở mấy sĩ quan an ninh
tới “thăm”, mang theo 1 chai rượu “xịn”! Nghệ sĩ tỉnh queo, hỏi: “Có gì mà phải
đem rượu xịn đến? Chắc lại vì chuyện Văn Việt?” (Anh mới cho Văn Việt đăng loạt
bài của mình, lại góp cho quỹ Giải Văn Việt một khoản tiền không nhỏ). Anh nói
ngay: “Văn Việt thì sao? Những người chủ trương Văn Việt như Hoàng Hưng bạn tôi
đều là các nhà thơ, nhà văn đích thực mà!” Họ cười: “Vâng, bác chơi với các bác
ấy thì xin góp ý với Văn Việt là đừng đăng những bài đả kích chính quyền là được!”
Tất nhiên, sau buổi “thăm” ấy, nghệ sĩ phải ngưng cộng tác với Văn Việt (nếu
còn muốn tiếp tục hoạt động trên sân khấu chính thống!)
·
Từ
hệ thống tuyên giáo:
Lãnh
đạo Ban Tuyên giáo, Hồng Vinh đi khắp nơi nói chuyện, lên án Văn đoàn Độc lập.
Đã
có chỉ thị không đăng bài của các thành viên trên báo chí, không cho họ xuất hiện
trên tivi. Cuối cùng là lệnh rút ra khỏi Sách giáo khoa tác phẩm của các nhà
văn trong Ban Vận động (kể cả những người đã “rút tên” từ lâu!)
Riêng
Hội Nhà văn Việt Nam:
Hữu
Thỉnh, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam đi nói chuyện ở địa phương đã công khai nhận
định Nhân văn-Giai phẩm là “phản động” và Ban Vận động Văn đoàn Đôc lập là “các
nhà văn bất mãn, diễn biến hoà bình”!
5/5/2015:
Đại hội cấp cơ sở của Hội Nhà Văn Việt Nam tại TPHCM nêu danh sách các hội viên
tham gia Ban Vận động Văn đoàn Độc lập không được bầu đi dự Đại hội Nhà
văn cấp quốc gia.
Việc
này đã dẫn đến sự cố đình đám trong truyền thông lúc ấy: 20 nhà văn tuyên bố “từ
bỏ Hội Nhà Văn Việt Nam”: Võ Thị Hảo, Dư Thị Hoàn, Trịnh Hoài Giang, Bùi Minh
Quốc, Đặng Văn Sinh, Đỗ Trung Quân, Hoàng Minh Tường, Lê Hiền Phương, Ngô Thị
Kim Cúc, Nguyên Ngọc, Nguyễn Huệ Chi, Nguyễn Quang Thân, Phạm Đình Trọng, Thuỳ
Linh, Vũ Thế Khôi, Ý Nhi (một số tuyên bố rút khỏi mọi tổ chức kể cả Ban Vận động
: Dạ Ngân, Nguyễn Quang Lập (2 người đã tuyên bố rút từ cuối năm 2015), Nguyễn
Duy, Trần Kỳ Trung).
Hoàng
Hưng
.
.
.
No comments:
Post a Comment