Bầu
cử tổng thống Mỹ : Cuộc đọ "tuổi cao" giữa Joe Biden và Donald Trump
Chi
Phương - RFI
Đăng
ngày: 25/03/2024 - 13:03
Vào
những tháng sắp tới, trước cuộc bỏ phiếu vào tháng 11, các vấn đề về sức khỏe
năng lực sẽ là những chủ đề được nhắc lại nhiều lần trong cuộc tranh cử tổng thống
mà các ứng viên là những người “già nhất” trong lịch sử bầu cử
nước Mỹ.
Ảnh
minh họa : Joe Biden (T) và Donald Trump tái tranh cử trong cuộc bầu cử tổng thống
Mỹ 2024. AP - Andrew Harnik
Theo
một thăm dò gần đây, được tạp chí Time trích dẫn, 67 %
người dân Mỹ cho rằng Joe Biden hiện 81 tuổi, “quá già” để có
thể tiếp tục lãnh đạo đất nước thêm 1 nhiệm kỳ nữa một cách hiệu quả. Đối với
Donald Trump, 77 tuổi, tỷ lệ này là 41 %. Cả hai chính trị gia gần đây đã nhiều
lần nhầm lẫn tên hoặc sự kiện, để lộ ra “chứng hay quên”, vốn là điều
thường thấy ở người cao tuổi. Cả hai phe sẽ đều muốn công kích đối thủ già nua ốm
yếu, còn thể hiện mình qua hình ảnh già nhưng vẫn dồi dào “sinh lực ”.
Tạp
chí Time nhắc lại mô tả của một luật sư thuộc phe Trump về Biden :“lớn
tuổi, tốt bụng và trí nhớ kém”, trong vụ điều tra tài liệu mật liên
quan đến vị tổng thống đương nhiệm. Vào năm 2022, Biden hỏi liệu một nữ
nghị sĩ vừa qua đời trong một vụ tai nạn ô tô, có tham dự một sự kiện ở Nhà Trắng
hay không. Năm 2023, ông gọi cuộc chiến ở Ukraina là cuộc chiến ở Iraq. Tại một
sự kiện vận động tranh cử ở Las Vegas, trước công chúng Biden cho biết gần đây
ông đã “gặp cựu tổng thống Pháp François Mitterrand”, trên thực tế
đã qua đời gần ba mươi năm trước, nhưng ông đã nhanh chóng sửa sai. Biden cũng
nhầm lẫn thủ tướng Đức Angela Merkel với cố lãnh đạo Helmut Kohl.
Biden
không phải là người duy nhất có những phút giây “nhớ nhầm”. Donald Trump từng
nhầm Nikki Haley - từng là đối thủ trong cuộc bầu cử sơ bộ, là cựu chủ tịch Hạ
Viện Nancy Pelosi, thuộc đảng Dân Chủ. Ông Trump cũng đã nhiều lần bối rối trước
công chúng, khiến lãnh đạo Hungary và Thổ Nhĩ Kỳ e ngại khi cảnh báo hai nước
này đang trên bờ vực của chiến tranh thế giới, chúc mừng sự lãnh đạo của Viktor
Orban (thủ tướng Hungary) ở Thổ Nhĩ Kỳ. Ông Trump cũng nói rằng đã đánh bại
Barack Obama thay vì Hillary Clinton trong cuộc bầu cử năm 2016.
Tuổi
tác của Biden đáng lo ngại hơn Trump ?
Tuy
nhiên, tuổi tác dường như là vấn đề đáng ngại hơn đối với Biden, đặc biệt là
dáng vẻ bề ngoài theo như đánh giá của Time Magazine và New
York Times. Beverly
Hallberg, giám đốc của District Media Group, cũng là bên tư vấn truyền thông
cho đảng Cộng Hòa khẳng định rằng điều thay đổi gần đây đối với Biden là cách
mà ông ấy nói chuyện, “lầm bầm” thay vì cách nói mạnh mẽ, phát âm rõ ràng, dõng
dạc như trước kia.
Patrick
Kenger, nhà tạo mẫu của Pivot Image Consultant, thì cho rằng mái tóc bạc của
Biden có thể khiến cử tri coi ông già hơn Trump nhiều tuổi. Một bức ảnh gần đây
của Getty Image dường như đã làm nổi bật mức độ trang điểm của Trump tại một cuộc
vận động tranh cử ở Iowa. Khuôn mặt của ông lấp lánh và có màu cam. Tuy nhiên,
Kenger cho rằng làn da của Biden trông kém trẻ trung hơn làn da của Trump.
Aline
Corvol, bác sĩ tại một bệnh viện ở Rennes, trả lời Ouest France, thì cho rằng
những bối rối, lầm lẫn hay quên, có thể xảy ra đối với bất cứ ai, bất cứ độ tuổi
nào chứ không nhất thiết là vì tuổi già.
Không
ứng viên nào muốn thẳng thắn, công khai nói chuyện về vấn đề tuổi tác. Cả hai đều
đưa ra báo cáo từ các bác sĩ chỉ ra rằng họ đang có thể trạng tốt, nhưng đều
không trả lời câu hỏi nào về sức khỏe của mình. Trong khi bác sĩ của Nhà Trắng
đã được các tổng thống tiền nhiệm Hoa Kỳ cho phép tiếp xúc với các phóng viên,
thì hiện Biden thấy “chưa phù hợp khi cho phép bác sĩ của mình trả lời
các câu hỏi chi tiết”.
Không
ai sẵn sàng từ bỏ quyền lực dù suy yếu đến đâu
Giả
sử là hai ứng viên đều đủ điều kiện về sức khoẻ để tham gia cuộc tranh cử hiện
nay, thế nhưng, theo New York Times, khó có thể biết được trong những năm tới
liệu tổng thống sa sút về thể chất tinh thần, ảnh hưởng đến việc lãnh đạo hay
không. Trong trường hợp này, liệu họ có sẵn sàng lùi bước, từ chức hay không ?
Lịch
sử Hoa Kỳ đã chỉ ra rằng các tổng thống không sẵn lòng từ bỏ quyền lực cho dù họ
có suy yếu đến đâu. Ví dụ như tổng thống James A. Garfield bị ám sát vào năm
1881 những vẫn duy trì vị trí lãnh đạo trong 80 ngày trước khi trừ trần. Tổng
thống Ronald Reagan bị bắn vào 1981 và phải nhập viện hai tuần, nhưng các
nhân viên của ông vẫn nỗ lực, khiến mọi người tin rằng Reagan vẫn có thể lãnh đạo
từ giường bệnh. Hay trường hợp của Franklin Roosevelt, vị tổng thống luôn
phải vật lộn với vấn đề chính trị về y tế. Dù hai chân bị bại liệt nhưng vẫn
thành công thuyết phục người dân bầu cho mình lần đầu tiên vào năm 1932.
Một
trường hợp khác liên quan đến sức khỏe lãnh đạo là tổng thống Woodrow Wilson.
Ông bị đột quỵ vào năm 1919, không đủ sức để làm việc và phó mặc cho vợ là
Edith Wilson và một vài trợ lý để che chắn mình trước công chúng và điều hành đất
nước “một cách hiệu quả” trong gần một năm rưỡi.
Ngày
nay, những vụ việc như trên khó có thể che mắt truyền thông và giới chính trị
nhưng những người phụng sự tại Nhà Trắng có thể vẫn nỗ lực “che chở cho
các tổng thống ốm yếu”, theo nhận xét của New York Times.
Trên
thực tế Hoa Kỳ có cơ chế pháp luật để “phế truất” một tổng thống, được quy định
trong điều 25 của Hiến Pháp. Một trong những nội dung của điều luật này là yêu
cầu phó tổng thống và đa số nội các phải tuyên bố rằng tổng thống “không
thể thực hiện quyền hạn và nhiệm vụ trong văn phòng của mình”. Với những
người được bổ nhiệm trung thành thì điều này khó có thể thực hiện nếu tổng thống
không đồng ý. Ngay cả khi họ làm như vậy, thì tổng thống vẫn có thể kháng cáo
lên Quốc Hội, và cần phải có 2/3 phiếu bầu của Hạ Viện và Thượng Viện để có thể
cách chức lãnh đạo.
Dân
số già, lãnh đạo cũng già hơn
Trump
và Biden cũng là hai trong số ba người cao tuổi nhất từng giữ chức tổng thống.
Nghiên cứu của các nhà nhân khẩu học thuộc đại học Texas, chỉ ra rằng dân số mà họ lãnh đạo cũng ngày
càng già đi. Độ tuổi trung bình của dân số Mỹ vào năm 2022 là 38,9, so với 28,1
vào năm 1970 và chỉ 16,7 vào năm 1820. “Nếu xét về tuổi của dân số,
trên thực tế, Biden không lớn tuổi hơn các tổng thống đầu tiên của Hoa Kỳ, thậm
chí bao gồm cả Thomas Jefferson (tổng thống thứ ba của Hoa Kỳ ở tuổi 57)”,
theo như nhận định của James Chappel, nhà nghiên cứu tại đại học Duke, trên New
York Times. Tại nhiệm kỳ thứ hai của Jefferson, sự chênh lệch giữa tuổi của tổng
thống và độ tuổi trung bình của dân số Hoa Kỳ, là 45 năm.
Nếu
so sánh gần đây hơn, như trường hợp của tổng thống Ronald Reagon, làm tổng thống
ở tuổi 70, và già hơn 43 tuổi so với độ tuổi trung bình của người dân Mỹ hồi
1981 (gần 30 tuổi).
Nếu
như Biden thắng cử nhiệm kỳ thứ hai, ông sẽ già hơn 42 tuổi so với tuổi trung
bình ngày nay. Còn nếu Trump tái đắc cử, thì ông sẽ già hơn mức trung bình hiện
nay 38 tuổi. Theo các nhà nhân khẩu học, dân số Hoa Kỳ cũng già đi và có
thể yếu tố tuổi tác ít quan trọng hơn đối với cử tri. Tuy nhiên, đây không phải
là một sự thay đổi ngay lập tức mà có thể xảy ra trong vài thập kỷ nữa.
Nếu
như "tuổi cao" là điều khiến các cử tri ủng hộ Biden
lo ngại, thì phe ủng hộ Trump cũng phải bận tâm về những tố tụng nhắm vào
Trump. Các cử tri sẽ lựa chọn ra ứng viên phù hợp với những giá trị của họ,
bất kể tuổi tác, như các vấn đề về thuế, chính sách đối ngoại, nhập cư hay phá
thai. Dù ai giành chiến thắng vào tháng 11, theo nhận định của New York
Times, số phận của nước Mỹ dường như đã được định sẵn dưới sự lãnh đạo của một
“tổng tư lệnh” đã quá tuổi nghỉ hưu thông thường. Donald Trump sẽ 82 tuổi
vào cuối nhiệm kỳ tiếp theo và Joseph Biden sẽ 86 tuổi.
------------------------------
Các
nội dung liên quan
BẦU
CỬ TỔNG THỐNG MỸ - DONALD TRUMP
BẦU
CỬ - HOA KỲ
Bầu
cử tổng thống Mỹ 2024 : Đảng Dân Chủ mở màn bầu sơ bộ tại bang South
Carolina
BẦU
CỬ TỔNG THỐNG MỸ 2024 - DONALD TRUMP
Bầu
cử tổng thống Mỹ 2024 : Thủ tướng Hungary Orban đến dinh thự Mar-a-Lago ủng
hộ Donald Trump
No comments:
Post a Comment