KẾT QUẢ CUỘC GẶP PUTIN - TẬP (Reuters)

 

Kết quả cuộc gặp Putin-Tập

Reuters

23/03/2023

https://www.voatiengviet.com/a/ket-qua-cuoc-gap-putin-tap/7017075.html

 

Tổng thống Nga Vladimir Putin đã tiếp đón Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong hội nghị thượng đỉnh kéo dài hai ngày tại Moscow trong tuần này.

 

https://gdb.voanews.com/EDB2EEDA-5C9A-40CE-AAEB-8CE6EBF1450E_w1023_r1_s.jpg

Tổng thống Nga Vladimir Putin gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

 

 

Ukraine

 

Ông Putin nói các đề nghị của Trung Quốc có thể được sử dụng làm cơ sở cho một giải pháp hòa bình ở Ukraine, nhưng không có gì nổi lên từ cuộc gặp này để có thể trói tay Putin về mặt quân sự. Một tuyên bố chung từ hội nghị thượng đỉnh lặp lại ngôn ngữ từ tài liệu 12 điểm của Trung Quốc vào tháng rồi khi kêu gọi đối thoại, mặc dù trong đó không bao nhắc tới việc tôn trọng sự toàn vẹn lãnh thổ của tất cả các quốc gia. Tuy nhiên, nó đã cảnh báo chống lại “đối đầu khối” và lên án các chế tài đơn phương – đề cập đến việc NATO vũ trang cho Ukraine và việc phương Tây giáng đòn mạnh vào nền kinh tế Nga. Nga biết rằng Ukraine sẽ không đồng ý với bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào mà không khôi phục được toàn bộ lãnh thổ đã bị chiếm và Hoa Kỳ nói rằng bất kỳ lệnh ngừng bắn nào hiện nay sẽ chỉ chốt lại những thắng lợi của Nga và cho quân đội Nga thời gian để tập hợp lại. Vì vậy, ông Putin có thể nói rằng ông ủng hộ kế hoạch của Trung Quốc khi biết rằng nó sẽ không đi đến đâu, ngăn chặn bất kỳ sự bất ngờ nào từ hoạt động ngoại giao tiếp theo có thể xảy ra giữa ông Tập và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy.

 

Điểm mấu chốt: Ngôn ngữ của hội nghị thượng đỉnh đã được thống nhất phù hợp với mục đích của ông Putin, cho phép ông tiếp tục chiến đấu trong khi nói rằng ông sẵn sàng đàm phán hòa bình.

 

Đường ống dẫn khí đốt

 

Hội nghị thượng đỉnh đã đạt được 14 thỏa thuận về các chủ đề từ đậu tương đến năng lượng nguyên tử, nhưng nó không mang lại giải thưởng lớn mà Nga mong muốn: thỏa thuận về đường ống dẫn khí đốt mới, Power of Siberia 2, để bơm thêm 50 tỷ mét khối khí đốt hàng năm của Nga đến Trung Quốc qua Mông Cổ. Ông Putin nói “các thỏa thuận với Mông Cổ” đã đạt được nhưng Phó Thủ tướng Alexander Novak nói rõ rằng đó chưa phải là một thỏa thuận được thực hiện, đồng thời cho biết chỉ thị đã được đưa ra cho công ty khí đốt khổng lồ Gazprom phải giành được hợp đồng càng sớm càng tốt. Có hai vấn đề có thể xảy ra: ai sẽ xây dựng đường ống dài 2.600 km và khí đốt sẽ được định giá như thế nào. Trung Quốc có vị trí thuận lợi để thúc đẩy một cuộc mặc cả khó khăn, vì Moscow cần thỏa thuận này hơn: Gazprom đang tìm đến Trung Quốc để bù đắp cho sự sụp đổ của thị trường châu Âu từng chiếm 80% xuất khẩu của họ. Do các lệnh trừng phạt và các vụ nổ không rõ nguyên nhân vào năm ngoái trong các đường ống Nord Stream dưới Biển Baltic, các nhà phân tích dự đoán Gazprom sẽ chỉ cung cấp 50-65 tỷ mét khối cho châu Âu và Thổ Nhĩ Kỳ trong năm nay, giảm từ mức đỉnh khoảng 200 tỷ mét khối trong năm 2018.

 

Điểm mấu chốt: Nga vẫn đang chờ đợi một thỏa thuận và Trung Quốc có đòn bẩy mạnh mẽ để đảm bảo các điều khoản về giá có lợi.

 

Tình bạn Putin-Tập và mối quan hệ Trung-Nga

 

Thực tế chuyến thăm của ông Tập là một lực đẩy kịp thời cho ông Putin, ba ngày sau khi Tòa án Hình sự Quốc tế cáo buộc ông về các tội ác chiến tranh ở Ukraine. Chuyến thăm của ông Tập cho phép Putin chứng tỏ rằng bất chấp những nỗ lực của phương Tây nhằm cô lập ông, ông có sự hậu thuẫn của một người bạn quyền lực, người có cùng quan điểm phản đối ý tưởng về một “thế giới đơn cực” do Hoa Kỳ thống trị. Bản chất cá nhân của mối quan hệ - họ đã gặp nhau khoảng 40 lần và gọi nhau là “bạn thân” - ràng buộc ông Tập Cận Bình với ông Putin theo cách có nghĩa là bất kỳ thất bại nào của ông Putin ở Ukraine cũng sẽ gây tổn hại cho nhà lãnh đạo Trung Quốc.

 

Tuy nhiên, ở những khía cạnh khác, chuyến thăm cho thấy bản chất ngày càng lệch lạc của mối quan hệ và những lợi ích mà Bắc Kinh thu được, vốn đã tiết kiệm được hàng tỷ đô la nhờ giảm giá dầu và than từ Nga kể từ khi bắt đầu chiến tranh. Ông Putin cho biết các công ty Trung Quốc sẽ là những công ty đầu tiên thay thế các công ty phương Tây vốn đã rời bỏ Nga. Ông cũng cho biết Nga ủng hộ việc tăng cường sử dụng đồng nhân dân tệ của Trung Quốc trong giao dịch thương mại với châu Á, châu Phi và châu Mỹ Latin.

 

Điểm mấu chốt: Lợi ích ngắn hạn dành cho ông Putin nhưng sự thay đổi dài hạn có lợi cho Trung Quốc.

 

Trong thỏa thuận có gì cho ông Tập?

 

Các nhà phân tích nói việc ông Tập thúc đẩy các đề nghị hòa bình của Bắc Kinh về Ukraine phù hợp với cách nói của Trung Quốc về mình như một cường quốc toàn cầu có tính xây dựng và có trách nhiệm: họ muốn thể hiện mình là người vô tư và làm chệch hướng những lời chỉ trích rằng họ đang đứng về phía một kẻ xâm lược chống lại một quốc gia có chủ quyền. Trung Quốc đánh giá cao sự hỗ trợ của Nga khi đối mặt với áp lực từ phương Tây và nhận thấy những lợi ích thiết thực từ các thỏa thuận về thương mại, đầu tư, tài chính và năng lượng - ví dụ, trong trường hợp xảy ra xung đột quân sự ở Đài Loan, Nga sẽ có thể cung cấp cho Trung Quốc một sự hỗ trợ đáng tin cậy về năng lượng và các tài nguyên khác.

 

Điểm mấu chốt: Trung Quốc tìm cách tự khẳng định mình là một trung gian hòa giải trong cuộc khủng hoảng Ukraine trong khi ký kết các thỏa thuận hữu ích với Nga vào thời điểm Bắc Kinh có lợi thế thương lượng mạnh hơn so với Moscow.