Gạc Ma 35 năm nhìn lại:
Với tân chủ tịch nước, VN có thay đổi gì trong chính sách Biển Đông?
Mỹ Hằng
BBC News Tiếng
Việt
9 tháng 3 2023
https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-64871401
Ba lăm năm trôi qua kể từ ngày 14/3/1988 với sự kiện
Gạc Ma tại Trường Sa khiến 64 chiến sỹ Việt Nam tử trận vì súng đạn của Quân Giải
phóng Nhân dân Trung Hoa.
https://ichef.bbci.co.uk/news/800/cpsprodpb/DFE5/production/_128871375_gettyimages-515535332.jpg
Người dân tuần
hành kỷ niệm sự kiện Gạc Ma tại Hà Nội năm 2016
Kể từ đó tới nay, Việt Nam có thay đổi gì
trong chính sách biển đảo nói chung và chủ quyền Gạc Ma nói riêng? BBC News Tiếng
Việt có cuộc trao đổi với giảng viên luật quốc tế, ông Hoàng Việt về các vấn đề
này.
Ông Hoàng Việt cũng là người tham gia cùng một
nhóm các bạn trẻ ở Sài Gòn thành lập một trang web về Hoàng Sa, Trường Sa cách
đây nhiều năm để kết nối các cựu binh Gạc Ma và đưa tin về sự kiện lịch sử này.
Cựu binh Gạc Ma: 'Nhắc đến
Trung Quốc chỉ có căm giận'
Đại tướng Lê Đức Anh
'luôn vì quyền lợi quốc gia'
Báo chí VN ‘mạnh mẽ’ viết
về Gạc Ma 1988
"Thay đổi trong chính sách dài hạn của Việt
Nam thì không nhưng thái độ thì có khác," ông Hoàng Việt nói với BBC từ
Sài Gòn.
"Mọi năm báo chí đăng rầm rộ trước thềm kỷ
niệm sự kiện Gạc Ma, nhưng năm nay có vẻ im ắng. Có thể Việt Nam đang học cách
của Malaysia, làm trên thực tế chứ không nói nhiều."
"Dù vậy, trên thực địa vẫn rất căng thẳng,
Việt Nam vẫn duy trì các hoạt động bảo vệ biển đảo của mình. Hình ảnh tàu Trung
Quốc - Việt Nam rượt đuổi nhau vẫn luôn xảy ra. Tàu Việt Nam vẫn đeo bám tàu TQ
quyết liệt. Vẫn có hình ảnh về tàu Trung phụt nước vào tàu Việt Nam trên Biển
Đông."
Dấu ấn tân chủ tịch nước
Về việc Việt Nam có tân chủ tịch nước liệu có
dẫn đến việc thay đổi chính sách của Việt Nam với Trung Quốc trong vấn đề chủ
quyền Biển Đảo, trong đó có Gạc Ma, ông Hoàng Việt nhận định:
'Tôi cho rằng không có khả năng Việt Nam thay
đổi các chính sách hiện nay với Trung Quốc nói chung và sự kiện Gạc Ma nói
riêng.
"Tôi đã gặp ông Võ Văn Thưởng một lần tại
một hội thảo Quảng Ngãi năm 2012, sau sự kiện Trung Quốc cắt cáp của Việt Nam.
Ông Thưởng khi đó là bí thư tỉnh uỷ Quảng Ngãi và ông rất nhiệt tình gặp mặt
các học giả.
AUDIO :
Đại tá Phạm
Hữu Thắng, Viện Lịch sử Quân sự Việt Nam, nói về trận Gạc Ma và tưởng niệm.
https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-64871401
"Tuy nhiên ở Việt Nam, các chính sách đối
ngoại không phải do một người quyết định mà là 'tập thể', trong đó Bộ Chính trị
có tiếng nói quyết định.
"Có những ban bệ với những hoạch định từ
rất lâu rồi, bất cứ ai lên thì cũng không thể thay đổi được hướng đi đó. Do đó
các chiến lược, chính sách của VN đối với vấn đề Biển Đông hay Gạc Ma cũng nằm
trong tổng thể đó."
Bên cạnh đó, ông Hoàng Việt chỉ ra rằng, quan
điểm của Việt Nam vẫn là xây dựng thực lực và quốc tế hoá, thúc đẩy quan hệ hợp
tác trên mọi lĩnh vực với nhiều quốc gia trên thế giới.
https://ichef.bbci.co.uk/news/800/cpsprodpb/91C5/production/_128871373_gettyimages-51345798.jpg
Một công
trình của Trung Quốc ở Gạc Ma - Ảnh do hải quân Phillipines chụp năm 1999
Giữa lúc dư âm của đại dịch covid và khủng hoảng
kinh tế, cùng với cuộc chiến Nga-Ukraine, Việt Nam xác định vấn đề kinh tế là rất
quan trọng, và không muốn làm mất lòng Trung Quốc.
"Trung Quốc có rất nhiều cách để gây áp lực
đối với Việt Nam, đặc biệt trong trao đổi thương mại.
"Ví dụ vài năm trước, gần Tết,Trung Quốc
áp dụng chính sách Zero Covid, đóng cửa biên giới, không chấp nhận hàng hoá xuất
khẩu của Việt Nam trong đó nông lâm sản, khiến thương lái và nông dân Việt Nam
điêu đứng.
Chiến tranh Biên giới
1979: Ý kiến nói 'cảnh giác' trong quan hệ với TQ
Lập đài tưởng niệm Gạc
Ma và nhìn lại
"Nhưng sau chuyến đi thăm Trung Quốc hồi
cuối năm ngoái của ông Nguyễn Phú Trọng, Trung Quốc đã mở cửa cho rất nhiều
trái cây và nông sản của Việt Nam."
Về việc Việt Nam có thể kiện Trung Quốc để đòi
lại Gạc Ma hay không, ông Hoàng Việt cho rằng "thực tế khó đòi lại Gạc Ma
và lúc này, nhất là khi Trung Quốc đang ngày càng lớn mạnh và còn đang lấn vào
vùng biển của các nước khác. Giữ được chủ quyền hiện có đã khó. Nhưng theo công
pháp quốc tế, việc Trung Quốc chiếm giữ các thực thể như Gạc Ma không được quốc
tế công nhận về mặt lý thuyết.
"Ngoài ra, về mặt pháp lý, về chủ quyền,
muốn kiện ra tòa quốc tế thì phải được sự đồng thuận của cả hai bên, nhưng
Trung Quốc không bao giờ chấp thuận thì dù muốn Việt Nam cũng không thể đưa sự
việc ra toà được."
.
Lịch sử cần được tôn trọng
Nhìn lại 35 năm sự kiện Gạc Ma, ông Hoàng Việt
nhận định rằng có vài năm Việt Nam lên tiếng mạnh nhưng có những năm lại im lặng.
Và điều này có thể những hậu quả nhất định.
"Trong
35 năm qua, nhiều năm chính phủ Việt Nam gần như không nhắc tới sự kiện Gạc Ma.
Mãi tới năm 2007, 2009 thì vấn đề Biển Đông mới nhắc tới, tới đỉnh điểm là khi
Trung Quốc cắt cáp năm 2011 và đưa giàn khoan dầu tới vùng biển Việt Nam năm
2014, thì đó là những lúc được nói về Trung Quốc và phân tích tình hình Biển
Đông rất thoải mái
"Nhưng
sau này lại rất im lặng. Chẳng hạn như năm 2019 với sự kiện Bãi Tư Chính. Nhiều
người thắc mắc nhưng báo chí chính thống không nhắc hoặc có nhắc thì cũng rất
muộn.
"Tôi đi
dạy học mà thấy có rất nhiều sự kiện học trò không biết tới. Những câu truyện
chiến sỹ hi sinh bảo vệ biển đảo tổ quốc gần như giới trẻ không biết. Như vậy
thì khó giáo dục được tinh thần y yêu nước trong giới trẻ.
"Từ mẫu
giáo tới tiểu học, phổ thông, Việt Nam đã thấy đưa vào vấn đề về chủ quyền
Hoàng Sa Trường Sa, nhưng lại chỉ nói chung và hô khẩu hiệu 'Hoàng Sa Trường Sa
là của Việt Nam'.
"Chẳng
hạn như Gạc Ma, lẽ ra phải đưa vào giảng dạy, nói rõ ràng sự kiện đã xảy ra như
thế nào, bao nhiêu người hi sinh vì sao. Khi lịch sử được hiểu một cách sâu sắc
thì tình yêu với đất nước, biển đảo mới bền vững và lâu dài.
"Tôi đồng
ý rằng cần thiết giữ hoà khí với Trung Quốc và đẩy mạnh quan hệ giữa hai bên, đặc
biệt trong bối cảnh thế giới đầy biến động như hiện nay. Tuy nhiên, việc nói rõ
về lịch sử cũng cần thiết phải là và rất quan trọng.
"Im lặng
đôi khi khiến dư luận trong nước và nước có cái nhìn không tốt về đảng và nhà
nước."
.
Cựu binh Gạc Ma và cuộc sống 'khốc liệt'
Nhắc tới các cựu binh Gạc Ma - những người may
mắn sống sót sau sự kiện đẫm máu cách đây 35 năm, ông Hoàng Việt cho hay qua một
số lần gặp gỡ, điều đau xót đọng lại trong ông là 'họ rất nghèo. Cuộc sống thực
sự rất khốc liệt.'
Cựu binh Lê
Văn Đông cùng các đồng đội trong ngày họp mặt tại Sài Gòn
"Trên
thực tế, họ đã bị lãng quên suốt một thời gian dài. Trong thời gian đó, nhiều
người sống trong nghèo túng, bệnh tật, rất đáng thương.
"Mãi
sau này báo chí mới nhớ ra họ, khui lại. Cuộc sống của họ sau này vì thế có thể
tốt lên đôi chút.
"Tuy
nhiên tôi cho rằng những hỗ trợ về vật chất chỉ là một phần. Nếu nhà nước chỉ
lo cho các cựu binh này thì có thể lại bất công với các cựu binh khác, trong
khi cả nước có rất nhiều cựu binh.
"Điều
quan trọng là họ và sự kiện họ hy sinh xương máu để bảo vệ biển đảo của Tổ quốc
phải được nhớ tới và nhắc đến một cách trang trọng. Và phải được đưa vào chương
trình giáo dục cho các thế hệ học sinh.
"Nói hải
chiến là không đúng, Việt Nam chỉ đưa bộ đội công binh ra để cắm mốc chủ quyền,
chứ không mang súng đạn ra chiến đấu mà chỉ mang theo lưỡi lê trong người.
Trung Quốc đã sử dụng pháo trên chiến hạm bắn vào bộ đội Việt Nam. Đây là cuộc
thảm sát, phải nói để giới trẻ hiểu được giá trị biển đảo quê hương."
-----------------------
Xem
thêm:
TQ tuyên bố 'xây cất ở Biển
Đông là hợp lý'
Việt Nam đẩy mạnh mở rộng
các tiền đồn ở Biển Đông - think tank Mỹ
.
TIN LIÊN QUAN
Nói về Tướng Lê Đức Anh
trong quan hệ với TQ và vụ Gạc Ma 1988
1 tháng 5 năm 2019
.
Về 'mệnh lệnh' tranh
cãi trận Gạc Ma 29 năm trước
19 tháng 7 năm 2017
.
VN: Lập đài tưởng niệm
trận Gạc Ma và nhìn lại
18 tháng 7 năm 2017
.
Báo chí VN ‘mạnh mẽ’ viết
về Gạc Ma 1988
14 tháng 3 năm 2018
.
No comments:
Post a Comment