Thursday, February 2, 2023

TỪ VỤ ÁN BÊN TRUNG QUỐC DÙNG CÔNG NGHỆ MỚI, NGHĨ VỀ HỒ DUY HẢI (LS Ngô Ngọc Trai)

 



Từ vụ án bên Trung Quốc dùng công nghệ mới nghĩ về Hồ Duy Hải

Luật sư Ngô Ngọc Trai

Gửi bài tới Diễn đàn BBC từ Hà Nội

2 tháng 2 2023

https://www.bbc.com/vietnamese/forum-64494180

 

https://ichef.bbci.co.uk/news/549/cpsprodpb/0EA5/production/_128494730_hdhmama.jpg

Cậu bé hay cười Hồ Duy Hải hồi nhỏ với mẹ

 

Tháng 12 năm ngoái, bà Nguyễn Thị Loan mẹ tử tù Hồ Duy Hải một lần nữa đến gặp luật sư, sau khi lắng nghe những chia sẻ tôi đề nghị gia đình gửi cho những bức ảnh chụp Hải khi còn nhỏ.

 

Sau đấy em gái của Hải đã gửi cho tôi 06 bức ảnh, hầu hết là những ảnh Hải chụp chung với các em và đã được khai thác chia sẻ đâu đó trên các trang mạng xã hội trong những năm qua.

 

Người hay cười

 

Khi được xem đồng thời một lúc những bức ảnh tôi chợt nhận ra vài điều.

 

Những bức ảnh chụp cho thấy Hải không phải là một đứa trẻ lớn lên trong hoàn cảnh bị ngược đãi hoặc thiếu thốn tình yêu thương, ngược lại Hải nhận được nhiều tình yêu thương săn sóc từ người mẹ.

 

Các bức ảnh chụp ở độ tuổi khác nhau từ bé đến lớn cho thấy bà Loan muốn lưu giữ hình ảnh lớn lên của cậu con trai để lưu lại kỷ niệm, những bức ảnh như vậy về sau khi xem lại luôn gợi lại cho người xem những cảm xúc đẹp đẽ ngọt ngào.

 

Có thể hình dung là những bức ảnh đó nhiều lần Hải đã xem lại trong những năm tháng lớn lên, điều đó sẽ tác động tới phát triển nhân cách tâm hồn tình cảm của Hải.

 

Những bức ảnh đều chụp Hải đứng ngồi cùng với một bầy em nhỏ cho thấy rõ ràng Hải lớn lên không phải trong tình trạng cuộc sống lẻ loi cô độc, ngược lại đó là môi trường gia đình đông đúc ồn ào.

 

Có vẻ như Hải là người anh lớn của những đứa nhỏ, những ảnh chụp Hải ôm em bé hoặc choàng tay ôm các em cho thấy như Hải là người nhiều tình cảm và trong tiềm thức bản năng Hải là người có ý thức bảo vệ chở che cho các em là những người yếu ớt hơn mình.

 

Vụ tử tù Hồ Duy Hải: Cơ hội, niềm tin và cảm xúc

Chánh án TANDTC: 'Hồ Duy Hải có mặt hiện trường khi vụ án xảy ra'

Trí thức Việt Nam ký kiến nghị về Hồ Duy Hải 'vì trách nhiệm công dân'

 

Hải thiếu bố tử nhỏ, từ khi 5 tuổi thì bố mẹ chia tay, nhưng bởi đó Hải lại ở trong một đại gia đình lớn, ở cùng với mẹ, bà ngoại, các dì ruột, và sau này có thêm chồng của dì và những đứa em.

 

Môi trường sống đông đúc như vậy cùng với tình cảm từ nhiều người dành cho rất có thể giúp Hải lớn lên trở thành một cậu thanh niên hoạt bát hay cười, bởi trong mọi bức ảnh đều thấy Hải nở nụ cười, cho thấy Hải là người dễ thích ứng với các môi trường hoàn cảnh giao tiếp.

 

Bà Loan không thể nào tin nổi đứa con bà yêu thương lại trở lên tàn bạo mất kiểm soát một lúc sát hại hai cô gái, bởi vậy nên vẫn không ngừng kêu cầu tới các nơi minh oan cho con bà.

 

Dấu vân tay

 

Mới đây tôi đọc được bài báo trên báo điện tử VnExpress tường thuật về một vụ án hình sự ở Trung Quốc có tiêu đề 'Vô tình đánh lạc hướng điều tra do quên túi tiền ở hiện trường'.

 

Vụ án xảy ra từ năm 2005 khi hai người ở một tiệm tạp hóa bị sát hại nhưng cảnh sát không bắt được thủ phạm, hai dấu vân tay ở hiện trường là cơ sở duy nhất hy vọng bắt được thủ phạm.

 

https://ichef.bbci.co.uk/news/800/cpsprodpb/5707/production/_109997222_26111923_1908581976124056_2000024772122121619_n.jpg

Hồ Duy Hải trong một phiên tòa. Hiện tử tù này vẫn bị giam

 

Bài báo cho biết thời điểm ấy kỹ thuật chưa mấy tiến bộ, cảnh sát sử dụng hai dấu vân tay mà họ tìm được để so sánh với những tên tội phạm có tiền án tương tự ở thành phố.

 

Vì công nghệ liên quan chưa đủ phát triển vào khoảng năm 2005 nên khi cảnh sát so sánh dấu vân tay vào thời điểm đó, vẫn phải phân biệt từng người một bằng mắt thường.

 

Nhiều năm trôi qua nhiều manh mối ngày càng thưa thớt, hai dấu vân tay được lấy tại hiện trường đã trở thành hy vọng duy nhất để giải quyết toàn bộ vụ án. Chỉ đến 12 năm sau, cùng với sự phát triển của thời đại, cơ sở dữ liệu thông tin của công an được hoàn thiện.

 

Cuối cùng vào năm 2017 cảnh sát thu được chứng cứ có tính chất bước ngoặt khi một người đàn ông có dấu vân tay trùng khớp cao với dấu vân tay tại hiện trường, sau đó một nhóm 3 nghi phạm bị bắt giữ được xác định là thủ phạm.

 

Trở lại với vụ án Bưu điện Cầu Voi cũng có hai cô gái bị giết hại trong đêm trong hoàn cảnh không có nhân chứng.

 

Khi khám nghiệm tử thi thấy nạn nhân có những vết thương tích trầy xước trên mặt, vùng da đầu tụ máu và mi mắt bị rách, cả hai bị vết dao cắt ở cổ là nguyên nhân chính dẫn đến tử vong.

 

Những thông tin này báo chí đã đưa tin nhiều người đều đã biết, nhưng điều tôi nhận ra từ đó là hai nạn nhân đã không bị những cú tấn công hiểm hóc có thể gây tử vong mau chóng, ví như dao đâm vào tim phổi hoặc vật cứng đánh vào hộp sọ.

 

Vết dao cắt ở cổ nhiều khả năng là cú kết liễu cuối cùng sau khi nạn nhân đã không còn kháng cự, cho thấy thủ phạm là người quen không muốn nạn nhân có thể sống chỉ ra thủ phạm. Nhưng cũng không kẻ có chủ đích giết người nào lại chuẩn bị trước một con dao chỉ có thể cắt thay vì đâm hoặc chém.

 

Ảnh chụp hiện trường cho thấy đồ vật trong phòng văng vương vãi, gần vị trí nạn nhân có những đồ vật như thớt, bếp dầu, ghế gấp cho thấy đã có sự tấn công qua lại và chống đỡ quyết liệt của nạn nhân.

 

Những điều đó cho thấy thủ phạm đã không có chủ đích gây án nên không chuẩn bị công cụ gây án từ trước, và do vậy cũng không chuẩn bị vật dụng trang bị để tránh để lại dấu vết như găng tay.

 

Với những phán đoán về diễn biến hành vi của nghi phạm thì có thể đoán định chắc chắn sẽ để lại dấu vết ở những đâu, ví như trên cốc uống nước, trên những vật như thớt gỗ, ghế gấp, tay nắm cánh cửa, trên vòi khóa nước nhà vệ sinh.

 

Thực tế là quá trình điều tra cũng đã thu giữ được những dấu vân tay và khi giám định đã cho kết luận là không trùng khớp với 10 dấu vân tay của Hồ Duy Hải.

 

Với chứng cứ này thì có thể cho là Hải không liên quan nhưng thực tế là vẫn bị kết tội dựa vào lời khai nhận, vậy giờ phải làm sao, có thể làm gì với những dấu vân tay đã thu giữ được?

 

Còn ai quan tâm?

 

Từ câu chuyện vụ án bên Trung Quốc tôi nghĩ tới vụ án Hồ Duy Hải, mới đây ở nước ta người dân được làm lại Thẻ căn cước công dân, mọi người được lấy lại dấu vân tay.

 

Điểm đáng chú ý như tôi thấy là việc lăn tay thực hiện trên một chiếc máy kết nối trực tiếp với máy tính, theo đó cơ sở dữ liệu sẽ được số hóa luôn, thay vì như trước đây khi làm Chứng minh nhân dân thì lăn tay trên một bản giấy sau đó cơ quan sẽ đưa về lưu trữ trong kho hồ sơ.

 

Khi dữ liệu đã được số hóa thì việc so sánh sự trùng khớp với dấu vân tay mẫu sẽ nhanh chóng và dễ phát hiện hơn nhiều so với khi xưa so sánh dấu của từng người một.

 

Vậy nhưng không rõ hiện nay có cơ quan nào còn quan tâm đến việc so sánh đối chiếu cơ sở dữ liệu vân tay dân cư mới có được để tìm ra dấu vân tay thu được ở bưu điện Cầu Voi là của ai.

 

Nếu làm việc đó và tìm ra người đó thì vụ án của Hồ Duy Hải sẽ có cơ sở để xem xét lại. Mong lắm thay.

 

--------------------------

Bài thể hiện quan điểm riêng của luật sư Ngô Ngọc Trai ở Hà Nội.

 

TIN LIÊN QUAN

 

Chánh án TANDTC: 'Hồ Duy Hải có mặt hiện trường khi vụ án xảy ra'

7 tháng 5 năm 2020

.

Vụ tử tù Hồ Duy Hải: Cơ hội, niềm tin và cảm xúc

9 tháng 5 năm 2020

.

Trí thức Việt Nam ký kiến nghị về Hồ Duy Hải 'vì trách nhiệm công dân'

18 tháng 5 năm 2020

 





No comments: