BAO
GIỜ THÌ CÓ NGUYÊN THỦ QUỐC GIA ĐÚNG NGHĨA?
1
Thể chế
chính trị Việt Nam hiện nay chia quyền lực cho 4 trụ cột: Tổng bí thư (TBT), Chủ
tịch nước (CTN), Thủ tướng (TT), Chủ tịch Quốc hội (CTQH), nên không có một ai
trong số đó đảm nhận vai trò nguyên thủ quốc gia đúng nghĩa.
TBT là người có quyền lực cao nhất trong Đảng, nhưng không phải là đại diện
cho quốc gia, mà chỉ đại diện cho đảng phái. Vì thế khi đi thăm các quốc gia
khác, nhiều nước không tiếp đón theo nghi lễ nguyên thủ quốc gia. Thậm chí, muốn
đi thăm cũng không có lý do để nguyên thủ các quốc gia khác cất lời mời. Khi đi
thăm, vấn đề rải thảm đỏ, bắn đại bác chào mừng, tổ chức quốc yến… theo nghi lễ
nguyên thủ đòi hỏi những đàm phán vất vả của ngoại giao. TBT cũng không điều
hành bộ máy của quốc gia, không điều hành nền kinh tế của đất nước. TBT không
phải là nguyên thủ quốc gia.
CTN theo danh nghĩa là nguyên thủ quốc gia. Nhưng CTN không có quyền quyết
định nhân sự như TBT. CTN cũng không điều hành đất nước như TT. Trên thực tế
CTN ít quyền hơn TBT, ít quyền hơn TT.
TT điều hành trực tiếp
chính phủ. Nhưng nhân sự chính phủ cũng không do TT quyết định mà do BCH TƯ Đảng
và Bộ Chính trị quyết định. TT tướng cũng không thực quyền điều hành chính phủ.
Đi thăm các quốc gia khác, TT cũng không phải là nguyên thủ quốc gia.
CTQH điều hành Quốc hội (QH)
nhưng mọi quyết định quan trọng của QH đều do Đảng quyết định trước, sau đó mới
đưa cho QH thông qua để hợp lệ về thủ tục. CTQH ít quyền hơn TBT, ít quyền hơn
TT.
Thực chất, Việt Nam hiện nay không có nguyên thủ quốc
gia đúng nghĩa.
2.
Đại sa số các nước chọn
ra nguyên thủ quốc gia hoặc qua thể thức bàu cử trực tiếp, hoặc qua thể thức
bàu ra nghị viện, rồi nghị viện bàu ra nguyên thủ quốc gia.
Thể thức
bàu cử trực tiếp là thể thức tốt nhất chọn nguyên thủ quốc gia. Bởi vì đây là thể thức đối đầu trực tiếp, mang tính được mất, sống
còn. Nên nguyên thủ quốc gia chọn ra từ thể thức bàu cử trực tiếp thường là những
thân hình chính trị mạnh mẽ, thông tuệ.
Thể thức bàu nguyên thủ quốc gia thông qua nghị
viện có lúc mang tính thoả hiệp, nên nguyên thủ quốc gia chọn qua thể thức này
ít quyết liệt, không phải ai cũng có tính cách thủ lĩnh.
Nhưng dẫu bằng thể thức nào thì nhờ tính dân
chủ và minh bạch, sòng phẳng và thực chất chứ không giả hiệu trong bàu cử, các
nguyên thủ quốc gia đều sắc sảo và mạnh mẽ, tuy mức độ có khác nhau.
Vị trí CTN của Việt Nam được Đảng quyết định nhân sự trước, nhưng không phải bỏ phiếu trong
toàn Đảng, cũng không phải bàu cử trực tiếp ở Ban chấp hành Trung ương Đảng, mà
bằng sự thảo luận và quyết định của các uỷ viên Bộ chính trị. Sau đó ứng
viên CTN được đưa ra để QH thông qua.
CTN của Việt Nam không
được chọn theo các thể thức như đa số các nước trên địa
cầu.
3.
Nguyên thủ quốc gia là vị trí quan trọng nhất trong
bộ máy nhà nước. Nguyên thủ quốc gia là thân hình chính trị lớn nhất của một nước.
Nguyên thủ quốc gia là bộ mặt của nhà nước. Nhìn vào nguyên thủ quốc gia biết
trạng thái đất nước.
Một nguyên thủ quốc gia yếu không thể đại diện
cho một quốc gia mạnh.
Một quốc gia mạnh không thể có một nguyên thủ
quốc gia yếu.
Nhìn vào nguyên thủ quốc gia, có thể tự hào.
Nhìn vào nguyên thủ quốc gia có thể xấu hổ.
Nhìn vào nguyên thủ quốc gia, có thể vui mừng.
Nhìn vào nguyên thủ quốc gia có thể lo lắng.
Nhìn vào nguyên thủ quốc gia, có thể hy vọng.
Nhìn vào nguyên thủ quốc gia có thể bi quan.
Đất nước cần một nguyên
thủ quốc gia mạnh mẽ, thông tuệ, thực quyền để thực sự có ích cho đất nước. Một
ước mơ mà ở các nước được hiện thực sau mỗi nhiệm kỳ 4 -5 năm. Nhưng ở Việt Nam thì đến bao
giờ?
Đã
nhiều thập niên Việt Nam chưa có một CTN để lại ấn tượng. Rất cần phải cải cách
thể thức lựa chọn nguyên thủ quốc gia.
.
No comments:
Post a Comment