02/06/2019
(VNTB)
- Ngày 31-5, trước tuyên bố ‘nhận trách nhiệm’ của bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ ở
nghị trường Quốc hội, nhưng không nêu rõ ‘nhận xong thì thế nào’, thầy Trần
Chút, cựu chủ tịch Hội Ngôn ngữ học (Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật
TP.HCM), đặt vấn đề, phải chăng đây là hệ lụy tất yếu của nền giáo dục Việt Nam
vốn chỉ nhằm đào tạo cán bộ cho đảng cộng sản?
Nếu là nền giáo dục thích hợp cho việc đào tạo cán bộ
của đảng cầm quyền, thì trách nhiệm của người đứng đầu đảng sẽ ra sao, trong
trường hợp Phùng Xuân Nhạ, cũng như hàng loạt quan chức đảng viên trong vụ gian
lận điểm thi được cơ quan điều tra xác nhận là ‘sai phạm cố tình’?
“Trong Luật Giáo dục hiện hành ghi rằng ‘Nền giáo
dục Việt Nam là nền giáo dục xã hội chủ nghĩa có tính nhân dân, dân tộc, khoa học,
hiện đại, lấy chủ nghĩa Mác_Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng’. Nội
dung này có thể phù hợp với Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, cơ sở
chuyên đào tạo cán bộ của đảng cộng sản Việt Nam. Còn nền giáo dục cho toàn dân
thì không thể như vậy. Đó phải là nền giáo dục nhân bản, khai phóng, đào tạo
người lao động Việt Nam tự do sáng tạo, tự chủ, tự lập, tự trọng”. Thầy Trần
Chút biện giải.
Như vậy vấn đề có tính nguyên tắc của kim chỉ nam:
Thế nào là nền giáo dục xã hội chủ nghĩa, trong khi trên thực tế ở lần góp ý sửa
đổi Hiến pháp phiên bản 1992, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã phát biểu
(trích): “Đến hết thế kỷ này không biết đã có chủ nghĩa xã hội hoàn thiện ở Việt
Nam hay chưa. Cho nên nếu có sửa thì phải nói là “đạt được những thành tựu to lớn,
có ý nghĩa lịch sử trong công cuộc đổi mới đưa đất nước đi lên chủ nghĩa xã hội”
sẽ chuẩn hơn”. [https://thanhnien.vn/thoi-su/tong-bi-thu-nguyen-phu-trong-phat-bieu-tai-to-ve-du-thao-sua-doi-hien-phap-1992-469414.html].
Liên Xô đã tan rã. Phần lãnh thổ Đông Âu của nó bây
giờ thuộc về Liên minh Âu châu. Trung Quốc được cho là có một nền kinh tế thị
trường, song với những diễn biến thời sự chính trị - kinh tế hiện tại, cho thấy
diện mạo chủ nghĩa xã hội ở Trung Quốc là mớ hổ lốn của nền công nghiệp ‘đánh cắp’.
Còn các nhà nước “xã hội chủ nghĩa” Bắc Hàn, Cuba và Venezuela đang trong đống
đổ nát về kinh tế.
Hình mẫu tốt đẹp ra sao về cái gọi là ‘nền giáo dục
xã hội chủ nghĩa’, cho tới nay vẫn chưa tìm thấy ở bất kỳ quốc gia xã hội chủ
nghĩa nào. Các từ tố gắn theo ‘có tính nhân dân, dân tộc, khoa học, hiện đại, lấy
chủ nghĩa Mác_Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng’, càng khó hiểu hơn. Bởi
nói như lời của giáo sư triết học Nguyễn Đức Bình (1927 – 2019), “Không thể vừa
là chiến sĩ cộng sản lấy việc xóa bỏ chế độ bóc lột làm lý tưởng đời mình, lại
vừa làm ông chủ tư bản lấy bóc lột lợi nhuận làm lẽ sống. Thật vô cùng nghịch
lý khi nghĩ rằng kết nạp cả tư sản để mở rộng cơ sở xã hội, cơ sở quần chúng
cho cách mạng xã hội chủ nghĩa! Quần chúng công nông, các lực lượng vũ trang
con em công nông sẽ hỏi chúng ta ngay: vậy các anh là Đảng của ai?”.
Bàn luận thuần góc nhìn học thuật, ông Hồ Bá Thâm,
nguyên giảng viên của trường Tuyên huấn Trung ương, cũng bày tỏ phân vân quanh
vấn đề chủ nghĩa xã hội mà Việt Nam theo đuổi, có hình hài ra sao để có thể làm
kim chỉ nam cho giáo dục như nhận xét của thầy Trần Chút.
“Dù là sở hữu công cộng và nhà nước của dân nhưng đất
nước còn nghèo thì chưa phải là chủ nghĩa xã hội, hay cùng lắm là chủ nghĩa xã
hội cổ điển, nguyên thủy. Nhưng một nước giàu mạnh cũng chưa hẳn là chủ nghĩa
xã hội, nếu dân không được hưởng và làm chủ thật sự”. Ông Hồ Bá Thâm, nhận xét.
Trách
nhiệm của ông Nguyễn Phú Trọng đến đâu?
Với mối bùng nhùng nói trên, cho thấy việc bộ trưởng
Phùng Xuân Nhạ tuyên bố suông ở nghị trường hôm 31-5, (về giải trình tại phiên
thảo luận kinh tế xã hội của Quốc hội, đề cập vụ gian lận điểm thi trung học phổ
thông quốc gia năm 2018 ở Hà Giang, Sơn La, Hòa Bình): “Bộ và cá nhân tôi là bộ
trưởng, phụ trách ngành, xin nhận trách nhiệm và thiếu sót ở một số việc” [https://vtc.vn/video-bo-truong-phung-xuan-nha-nhan-trach-nhiem-vu-gian-lan-thi-cu-d477828.html];
song không nêu bất kỳ đề xuất tự kỷ luật nào, cho thấy mặc dù như lời nhận xét
của thầy Trần Chút “giáo dục ở Việt Nam chỉ nhằm đào tạo cán bộ cho đảng cộng
sản”, thì việc đào tạo đó cũng đang hư hỏng, cần mạnh dạn thay đổi.
“Nhận trách nhiệm rồi sao nữa bộ trưởng?” là câu hỏi
đang đặt ra. Bởi bộ trưởng không nhận trách nhiệm thì ai nhận?. Nếu lứa được
nâng điểm năm 2018 sau 4 - 5 năm sau sẽ trở thành bác sĩ, công an, kỹ sư... thì
sao nhỉ? Chưa chắc những năm tiếp theo hoặc những năm trước đó trong sạch.
Tội cho con em thường dân nỗ lực hết mình, vượt
nghèo vượt khó để kiếm được kiến thức vững chắc mong về phục vụ nhân dân, quê
hương đất nước, nhưng không có cơ hội khi mà con cháu quan chức, đại gia được
trải thảm đỏ từ nhỏ đến khi ra đi làm. Tất cả những điều ấy phải chăng là hệ lụy
tất yếu, điều không thể tránh khỏi và vẫn đang tiếp tục xảy ra, khi mà Việt Nam
vẫn chăm bẳm vào nền giáo dục vốn chỉ nhằm đào tạo cán bộ cho đảng cầm quyền?
Với một nền giáo dục ‘vì đảng’ đến như vậy, chỉ xét
từ năm 2004 đến nay, gần như tất cả những lần bộ trưởng rời khỏi chức vụ đều là
do Quốc hội phê chuẩn đề nghị từ Thủ tướng với xuất phát điểm từ yêu cầu cụ thể
của Bộ Chính trị; kể cả trường hợp gần đây của ông Trương Minh Tuấn. Chỉ có số ít
trường hợp Quốc hội (hoặc cơ quan thuộc Quốc hội) chủ động xoá bỏ tư cách của một
người do mình bầu. Đó là khi Quốc hội xoá bỏ tư cách nguyên bộ trưởng của ông
Vũ Huy Hoàng và ông Nguyễn Bắc Son (do Uỷ ban thường vụ Quốc hội làm). Và cũng
xuất phát từ chỉ đạo mang tính bắt buộc từ Bộ Chính trị.
Lần thứ hai là khi Quốc hội chủ động miễn nhiệm...
các đời chủ tịch nước để dọn đường cho chủ tịch nước mới lên. Ông Trương Tấn
Sang được miễn nhiệm khi Uỷ ban thường vụ Quốc hội đề nghị miễn nhiệm để ông Trần
Đại Quang lên thay. Bãi nhiệm thì chưa xảy ra.
Luật sư Phạm Công Út, diễn giải thêm câu chuyện của
nền giáo dục ‘vì đảng’: “Vụ việc ở Sơn La, Lào Cai... phải do thường trực tỉnh
uỷ chỉ đạo, UBND tỉnh triển khai. Có lẽ cấp dưới họ vẫn chờ ý kiến chỉ đạo đấy
thôi. Kiểm điểm rút kinh nghiệm. Thanh tra xử lý kỷ luật. Khởi tố vụ án. Đình
chỉ chức vụ từ trưởng ban chỉ đạo kỳ thi cấp tỉnh, giám đốc sở, thư ký hội đồng
thi, giám khảo, chuyên viên... Cuối cùng là ban nội chính tỉnh uỷ có đề nghị xử
lý với các phụ huynh hay không”. Nhận thức tới đâu ý kiến tới đâu đều có thường
trực cân nhắc. Cấp thi hành chờ cho ý kiến chỉ đạo.
Tất nhiên là với tư cách người đứng đầu ngành giáo dục,
ông Nhạ có thể phải có công văn yêu cầu điều tra, xác định phạm vi xử lý, đề
nghị đại biểu quốc hội, đoàn đại biểu quốc hội cùng vào cuộc giám sát, kêu nài
phó thủ tướng, thủ tướng chỉ đạo, đề nghị ban nội chính trung ương, ban chỉ đạo
chống tham nhũng, ban bí thư, tổng bí thư đưa vào chương trình trọng điểm phòng
chống tham nhũng...
Tất nhiên, ông Nhạ tin tưởng tổng bí thư chưa chỉ đạo
hẳn còn cân nhắc chuyện gì đó. Chứ tổng bí thư đã chỉ đạo thì cũng chưa tới
phiên ông Nhạ có việc...”.
Như vậy, liệu trách nhiệm của người đứng đầu đảng cộng
sản sẽ được quy kết thế nào, và liệu có ai dám đứng ra kêu gọi ông Nguyễn Phú
Trọng hãy tự trọng từ chức, giống như làn sóng yêu cầu bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ
ở hiện nay?
No comments:
Post a Comment