NỘI
DUNG :
Putin
có thể bị truy tố trước Tòa Án Hình Sự Quốc Tế hay không?
Der Spiegel
.
Cuộc
chiến của Putin sẽ làm rung chuyển thế giới
Gideon Rachman
- Financial Times
=========================================
.
.
Putin
có thể bị truy tố trước Tòa Án Hình Sự Quốc Tế hay không?
Der
Spiegel , 24/02/2022
Nguyễn Xuân Hoài dịch
thuật
26/02/2022
Giáo sư luật
quốc tế Daniel-Erasmus Khan coi cuộc xâm lược Ukraine của Nga là một cuộc chiến
tranh xâm lược. Ông giải thích liệu Putin có thể bị đưa ra xét xử vì điều này tại
Tòa án quốc tế La Hay hay không.
SPIEGEL:
Thưa ông Khan, có thể nào biện minh cho cuộc tấn công của Nga vào Ukraine
hay không?
Khan: Hiếm khi trong các cuộc
xung đột quốc tế, lại có thể dễ dàng có một câu trả lời như vậy, đó là không.
Rõ ràng, đây là một cuộc chiến tranh xâm lược chống lại một quốc gia có chủ quyền,
thậm chí còn là một thành viên của Liên Hợp Quốc. Người ta khó có thể tưởng tượng
một trường hợp rõ ràng hơn. Việc cấm một cuộc tấn công như vậy có lẽ là điều
then chốt, quan trọng nhất của trật tự pháp lý quốc tế sau Chiến tranh thế giới
lần thứ hai. Và Nga cũng đang vi phạm nhiều hiệp ước quốc tế khác, bao gồm cả
những hiệp ước liên quan đến mối quan hệ của nước này với Ukraine.
SPIEGEL: Trước
cuộc tấn công, tổng thống Putin đã cố gắng biện minh một phần cho hành động của
mình về mặt pháp lý.
Khan: Nỗ lực đó đã thể hiện
rõ rệt. Chỉ có điều, mọi lập luận ở đây đều là giả dối, tất cả các quốc gia và
các tổ chức quốc tế cần vạch rõ sự thật này. Theo Hiệp hội Luật Quốc tế Đức,
không thể biện minh cho hành động xâm lược quân sự này! Bộ trưởng Ngoại giao
Annalena Baerbock đã nói đúng, đây là “một ngày đáng xấu hổ”. Đây chính là câu
nói của Tổng thống Mỹ Franklin D. Roosevelt sau cuộc tấn công của quân đội Nhật
hoàng ở Trân Châu Cảng. Bộ trưởng Baerbock đã bị cười nhạo khi cô tự mô tả mình
là một chuyên gia về luật quốc tế, mặc dù cô ấy chỉ tham gia một khóa học sau đại
học về chủ đề này. Nhưng ở đây, cô ấy đã cho thấy về trực giác, cô là người am
hiểu vấn đề. Vì thế Baerbock đã nói rất thẳng thắn, rõ ràng, đây là cuộc khủng
hoảng của Nga, chứ không phải cuộc khủng hoảng của Ukraine.
“Vẻ bề ngoài hợp pháp”
SPIEGEL:
Ông có thể hiểu động cơ của Putin không? Ông ta nhiều lần nhắc
đi nhắc lại Nga đã từng nhượng các vùng lãnh thổ cho Ukraine. Sau khi Ukraine
tuyên bố độc lập, và sau khi Liên Xô sụp đổ, Nga đã mất đứt những vùng lãnh thổ
này.
Khan: Người ta có thể cảm nhận
được nỗi đau của ông ta trước sự sụp đổ của đế chế Liên Xô, tuy nhiên về lý
trí, người ta không thể hiểu được động cơ của ông ta. Nỗi đau vì mất một điệp
viên KGB ở Dresden, lúc đó là Putin, không thể nào biện minh cho một cuộc chiến
tranh xâm lược. Chấm hết.
SPIEGEL: Còn
cái gọi là nước Cộng hòa nhân dân Donetsk và Luhansk …
Khan: … điều đó không hề
thay đổi cái gì ở đây cả, đây vẫn là vùng lãnh thổ của Nhà nước Ukraine. Việc
thừa nhận điều này dường như chỉ để tạo vẻ hợp pháp cho cuộc tấn công sau đó.
Thực chất, đây là một sự can thiệp vào công việc nội bộ của Ukraine, và do đó
vi phạm luật pháp quốc tế. Và việc triển khai quân đội kéo dài cả tháng trời
cũng đã là một sự vi phạm quy định cấm xâm lược.
SPIEGEL: Liệu ông ta
có thể theo con đường hợp pháp để giành được hai nước “cộng hòa nhân dân” này
không?
Khan: Mọi tranh chấp giữa các
nước đều có thể được giải quyết, kể cả tranh chấp về lãnh thổ. Nhưng chỉ theo
con đường hòa bình, tức là thông qua đàm phán. Do đó, việc thay đổi hiện trạng
lãnh thổ là không thể thực hiện được, nếu không có sự đồng ý của Ukraine. Các
chuyên gia luật quốc tế đồng ý rằng việc sử dụng vũ lực không có tác dụng hợp
thức hóa: không phải chỉ đối với Crimea mà còn bất kỳ nơi nào khác. Quyền tự
quyết của các dân tộc chỉ có thể là một lý lẽ để đòi ly khai trong trường hợp cực
đoan nhất, ví dụ trong trường hợp xảy ra diệt chủng. Tuy nhiên, trong trường hợp
cụ thể này, đây là một lập luận sai trái, trắng trợn nhất.
SPIEGEL: Giờ
đây, tranh chấp còn liên quan đến việc NATO mở rộng về phía Đông. Putin phàn
nàn NATO đã cam kết miệng với Liên Xô rằng NATO sẽ không mở rộng về phía đông
sau khi nước Đức thống nhất.
Khan: Liệu có những kỳ vọng
nhất định đã được đôn lên, có niềm tin nhất định đã bị phản bội ở đây không? Có
lẽ thế. Kiểu cam kết miệng như vậy có thể chỉ là cử chỉ ngoại giao, nhưng cũng
có thể là một hành động pháp lý có ý nghĩa ràng buộc, nhưng khả năng này rất
đáng ngờ. Tuy nhiên, cuối cùng thì điều đó không quan trọng. Đe dọa quân sự, và
đương nhiên là cả việc áp dụng các hành động quân sự, đơn giản không được coi
là những phản ứng được cho phép trước những thất vọng trong quan hệ quốc tế.
Hơn nữa, mọi quốc gia có chủ quyền, trong đó có Ukraine, đều có quyền tự do lựa
chọn liên minh cho mình. Xét về vấn đề an ninh đối với nước Nga, cần phải nói
rõ, NATO không đe dọa bất kỳ ai.
SPIEGEL: Vậy lúc này
cộng đồng quốc tế có thể làm gì? Nga có quyền phủ quyết trong Hội đồng Bảo an
Liên Hợp Quốc.
Khan: Đúng vậy, tuy
nhiên, vẫn có một lối thoát. Đã từng có sự bế tắc như vậy trong Chiến tranh Triều
Tiên, vào thời điểm đó Đại hội đồng Liên Hợp Quốc, tức là phiên họp của tất cả
các quốc gia thành viên, đã tuyên bố quyền cho phép sử dụng vũ lực quân sự để
chấm dứt xung đột quốc tế. Bất chấp liệu điều đó có hợp lý hay không trong trường
hợp này, thì đây vẫn là một lựa chọn khả dĩ.
“Tất cả các nước đều
có quyền chi viện quân sự cho Ukraine”
SPIEGEL: Liệu Putin
có thể bị truy tố trước Tòa án Hình sự Quốc tế ở La Hay không?
Khan: Về cơ bản là có. Ngay từ
năm 2014, Ukraine lần đầu tiên đã công nhận quyền tài phán của La Hay liên quan
đến cuộc khủng hoảng Crimea và các sự kiện ở miền đông Ukraine. Các cuộc điều
tra đang diễn ra. Vì vậy, nếu bây giờ tội ác chiến tranh được thực hiện, và
Putin có thể phải chịu trách nhiệm với tư cách là tổng tư lệnh, một bản cáo trạng
cũng có thể được đưa ra chống lại ý chí của Nga. Tuy nhiên, khi nói đến tội xâm
lược, phải có sự chấp thuận của Hội đồng Bảo an, nhưng ở đây Nga lại có quyền
phủ quyết.
SPIEGEL: Sang một
khía cạnh khác: Hiện nay Cộng hòa Liên bang Đức có được cung cấp vũ khí quốc
phòng cho Ukraine không?
Khan: Về pháp lý là có, nhưng
vì các lý do lịch sử chính đáng, Hiến pháp hết sức cẩn trọng về vấn đề này. Xét
cho cùng, đây là một quyết định liên quan đến chính trị.
SPIEGEL: Vậy những
biện pháp trừng phạt nào giờ đây được coi là được phép?
Khan: Mọi biện pháp trừng phạt
về kinh tế và chính trị. Nhưng điều mà cho đến nay hầu như không được đề cập,
là Ukraine không chỉ có quyền tự vệ, mà mọi quốc gia khác đều có thể khẩn
trương viện trợ quân sự cho Ukraine. Bản thân Putin cũng ám chỉ đến quyền tự vệ
tập thể này bằng cách cảnh báo cộng đồng quốc tế không được giúp đỡ Ukraine.
Tuy nhiên, thử hỏi ai muốn mạo hiểm với một cuộc chiến tranh hạt nhân?
-----------------
Daniel-Erasmus
Khan, sinh năm 1961, là giáo sư luật công, luật châu Âu và luật quốc tế tại Đại
học Lực lượng Vũ trang Liên bang ở Munich. Là luật sư về công pháp quốc tế,
Khan đã từng nhiều lần làm việc tại Tòa án Công lý Quốc tế ở La Hay.
Nguồn:
Ukraine-Invasion:
“Der Verlustschmerz eines KGB-Agenten kann keinen Angriffskrieg rechtfertigen”,
DER SPIEGEL, 24/02/2022.
.
===============================================
.
.
Cuộc
chiến của Putin sẽ làm rung chuyển thế giới
Gideon
Rachman - Financial
Times
Trần Hùng, biên dịch
25/02/2022
https://nghiencuuquocte.org/2022/02/25/cuoc-chien-cua-putin-se-lam-rung-chuyen-the-gioi/
Nga dự định thành lập một chính phủ bù nhìn ở Kiev.
Phương Tây giờ đây phải phản ứng.
Cuộc chiến giả vờ đã kết thúc. Cuộc chiến thực
sự đã bắt đầu. Trong vài tuần qua, chính phủ Mỹ và Anh đã tin rằng Vladimir
Putin có ý định thực hiện một cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine. Điều này hiện
đang xảy ra.
Các mục tiêu chính xác của quân đội Nga vẫn
đang dần lộ diện. Nhưng rõ ràng đây không phải là một cuộc tấn công hạn chế, chỉ
giới hạn trong các khu vực tranh chấp ở miền đông Ukraine. Các vụ nổ đã được
nghe thấy ở thủ đô Kiev của Ukraine. Và có nhiều báo cáo về việc quân đội Nga
đã vượt qua biên giới từ Belarus – con đường ngắn nhất và trực tiếp nhất dẫn tới
Kiev.
Các cơ quan an ninh phương Tây, vốn đã dự đoán
chính xác diễn biến của các sự kiện cho đến nay, tin rằng Putin có ý định lật đổ
chính phủ Ukraine và thành lập một chế độ bù nhìn thay thế. Chiến lược “chặt đầu”
này sẽ không chỉ được thực hiện đối với chính quyền trung ương, mà còn cả các
chính quyền địa phương và chính quyền khu vực. Danh sách các quan chức Ukraine
sẽ bị bắt hoặc bị giết đã được đưa ra.
Theo một quan chức Mỹ, các chiến thuật quân sự
mà Nga sử dụng có thể cực kỳ tàn bạo, “kiểu mà chúng ta đã thấy ở Syria và
Chechnya”. Việc triển khai lực lượng pháo binh và không quân của Nga đồng nghĩa
với việc Ukraine sẽ hứng chịu thương vong quân sự và dân sự nặng nề. Một số nguồn
tin phương Tây đã nói về khả năng 50.000 người sẽ chết trong vòng một tuần.
Quân đội Ukraine quyết tâm chống trả. Nhưng họ
có khả năng sẽ bị áp đảo. Mục tiêu của Nga có thể là bao vây Kiev và buộc chính
phủ Ukraine, do tổng thống Volodymyr Zelensky đứng đầu, phải từ chức.
Phía Nga sẽ không muốn tham gia vào các cuộc
giao tranh trong đô thị, nếu họ có thể tránh được. Họ cũng quyết tâm giữ cho
phương Tây không can dự vào cuộc xung đột này. Trong bài phát biểu của mình để
thông báo về cuộc xâm lược, Putin cảnh báo những nước bên ngoài muốn can thiệp
rằng sẽ có “hậu quả mà bạn chưa từng thấy bao giờ trong lịch sử” – một cách nói
bóng gió ám chỉ chiến tranh hạt nhân.
Hiện tại, phản ứng của phương Tây sẽ chỉ giới
hạn trong các lệnh trừng phạt kinh tế. Lo sợ rằng thời điểm Nga xâm lược sẽ đến
rất nhanh, các nhà ngoại giao Hoa Kỳ và châu Âu đã bàn thảo một gói trừng phạt
phối hợp trong vài tuần qua. Các biện pháp này sẽ được triển khai trong những
ngày tới.
Giờ đây, Nga sẽ phải hứng chịu các lệnh trừng
phạt về tài chính, cá nhân và công nghệ. Các ngân hàng Nga sẽ bị cắt khỏi hệ thống
tài chính. Các cá nhân quyền lực của Nga sẽ không thể đi sang các nước phương
Tây và sẽ bị đóng băng tài sản tại các ngân hàng phương Tây. Nga sẽ bị chặn tiếp
cận các công nghệ tiên tiến – chẳng hạn như chất bán dẫn và các bộ phận máy
bay.
Tác động đối với nền kinh tế Nga có thể sẽ rất
sâu sắc. Nhưng điều đó không có khả năng làm Putin chuyển hướng khỏi con đường
ông ta đã chọn. Bản thân nhà lãnh đạo Nga này sẽ không bị đói. Thay vào đó, ông
ta có khả năng sử dụng cuộc chiến mà mình đã gây ra như một cái cớ để xóa sổ những
dấu tích cuối cùng của tự do chính trị ở Nga. Đất nước này giờ đây sẽ chuyển
sang chế độ độc tài toàn diện, điều sẽ tạo điều kiện cho việc dập tắt mọi bất đồng
chính kiến từ những người Nga đang bất
mãn với con đường mà Putin đã chọn.
Một sự chia rẽ kinh tế giữa Nga và phương Tây
cũng sẽ gây ra những hậu quả kinh tế nghiêm trọng đối với châu Âu và Mỹ. Ngay cả
trước khi cuộc xung đột này nổ ra, giá năng lượng đã tăng vọt. Nếu Nga cắt nguồn
cung khí đốt cho châu Âu, thì người tiêu dùng và các ngành công nghiệp sẽ bị ảnh
hưởng nặng nề. Tác động trực tiếp sẽ được cảm nhận rõ nhất ở những quốc gia phụ
thuộc nhiều nhất vào khí đốt của Nga, đặc biệt là Đức và Ý. Nhưng toàn bộ thế
giới phương Tây cũng có thể bị đẩy vào suy thoái và lạm phát. Và các nhà lãnh đạo
chính trị phương Tây dễ bị tác động bởi dư luận hơn nhiều so với Putin.
Mặc dù NATO đã nói rõ rằng họ có ý định đứng
ngoài cuộc chiến ở Ukraine, nhưng có nguy cơ xung đột có thể mở rộng. Một kịch
bản mà các nhà lãnh đạo phương Tây lo ngại là không quân Nga có thể đuổi theo
không quân Ukraine vào không phận Ba Lan. Điều đó có thể dẫn đến các cuộc đụng
độ trực tiếp giữa người Nga và Ba Lan, một thành viên của NATO. Các cuộc không
kích của Nga cũng có thể giết chết các công dân Mỹ hoặc châu Âu đang cư trú ở
Ukraine, làm tăng áp lực lên chính phủ của họ trong việc đáp trả.
Các chính phủ phương Tây cũng đang tích cực
tranh luận về cách giúp lực lượng kháng chiến của Ukraine – nếu và khi một lực
lượng như vậy nổi lên – để chống lại sự chiếm đóng của Nga. Những người ủng hộ
kế hoạch hành động này tin rằng việc hỗ trợ người Ukraine tiếp tục chiến đấu sẽ
vừa là một nghĩa vụ đạo đức, vừa là một mệnh lệnh chiến lược. Những người khác
lo lắng rằng việc hỗ trợ một cuộc kháng chiến có thể biến Ukraine thành một
Syria mới ở biên giới châu Âu.
Những cuộc tranh luận này sẽ diễn ra ngày càng
cấp bách trong những tuần tới. Tuy nhiên, hiện tại, Putin đang là người chủ động
cuộc chơi.
Nguồn:
Gideon Rachman, “Putin’s
war will shake the world”, Financial Times, 24/02/2022.
No comments:
Post a Comment