Wednesday, March 21, 2018

KHI FACEBOOK KHÔNG BẢO VỆ ĐƯỢC DỮ LIỆU CÁ NHÂN (Thanh Phương - RFI)




Đăng ngày 21-03-2018

Vụ công ty Cambridge Analytica và mạng xã hội Facebook đang bị Anh và Mỹ điều tra đang một lần nữa đặt lại vấn đề bảo vệ các dữ liệu cá nhân của những người sử dụng các mạng xã hội, đặc biệt là Facebook.  

Trụ sở công ty Cambridge Analytica ở Luân Đôn. Reuters

Cambridge Analytica bị cáo buộc những gì?

Theo nhiều phương tiện truyền thông, trong đó có The New York Times của Mỹ và The Observer của Anh, công ty Cambridge Analytica của Mỹ, chuyên về truyền thông chiến lược, đã thu thập trái phép các dữ liệu cá nhân của 50 triệu người sử dụng mạng xã hội Facebook ở Hoa Kỳ. Dựa trên các dữ liệu này, Cambridge Analytica  đã tạo ra một phần mềm giúp dự báo và tác động lên lá phiếu cử tri.

Vấn đề là công ty này đã từng làm việc cho chiến dịch tranh cử tổng thống Mỹ của ông Donald Trump vào năm 2016, nhưng Cambridge Analytica khẳng định là các dữ liệu của Facebook đã không được sử dụng cho chiến dịch tranh cử đó và họ không có làm quảng cáo nào cho ứng cử viên Cộng Hòa. Họ cũng khẳng định là không hề làm việc cho cuộc trưng cầu dân ý về Brexit ở Anh Quốc.

Trong vụ này, Facebook bị cáo buộc là đã để cho Cambridge Analytica sử dụng trái phép các dữ liệu của người sử dụng. Nhưng Facebook cho biết họ rất “phẫn nộ” vì đã bị công ty này lường gạt như vậy và thông báo đã đóng tài khoản của Cambridge Analytica, đồng thời đã mướn một công ty kiểm toán để điều tra về vụ này.

Không chỉ có vậy, các cán bộ lãnh đạo của Cambridge Analytica còn bị phát hiện đã muốn gài bẫy các chính khách. Hôm thứ sáu tuần trước, kênh truyền hình Channel 4 News đã phát một phóng sự điều tra, trong đó một nhà báo của đài này giả danh là một đại gia Sri Lanka để tiếp xúc với tổng giám đốc của Cambridge Analytica, Alexander Nix và được ông này chỉ dẫn cách thức dùng tiền hoặc dùng mỹ nhân kế để gây khó khăn cho các ứng cử viên đối địch.

Trả lời báo chí Anh, Alexander Nix đã chối là không hề gài bẫy các chính khách. Cambridge Analytica cũng đã ra ngay thông cáo khẳng định phóng sự điều tra nói trên đã được “dàn dựng” để làm sai lệch một cách “thô thiển” nội dung các trao đổi của lãnh đạo công ty này.

Cambridge Analytica bị điều tra tứ phía

Sau những tiết lộ nói trên, công ty Cambridge Analytica và mạng xã hội Facebook đang nằm trong tầm ngắm của nhiều cơ quan  Anh, Mỹ và châu Âu.

Hôm qua, cơ quan độc lập đặc trách việc bảo vệ dữ liệu cá nhân của Anh Quốc, Information Commissionner's Office (ICO), đã cho biết họ muốn điều tra vào các dữ liệu trong các máy chủ của công ty Cambridge Analytica. Lãnh đạo cơ quan này nói thêm là, theo yêu cầu của ICO, mạng xã hội Facebook đã ngưng cuộc điều tra của riêng họ về Cambridge Analytica, để không làm ảnh hưởng  đến cuộc điều tra mà cơ quan của ICO. Trong khi đó, một ủy ban của Quốc Hội Anh Quốc hôm qua đã yêu cầu chủ nhân của Facebook Mark Zuckerberg ra điều trần để đích thân giải thích về cáo buộc lạm dụng dữ liệu cá nhân của người sử dụng mạng xã hội này.

Cơ quan đặc trách việc bảo vệ các dữ liệu trong Liên Hiệp Châu Âu hôm qua cũng đã bàn đến vụ Cambridge Analytica trong một cuộc họp tại Bruxelles. Theo thông báo của Ủy Ban Châu Âu, một đại diện của cơ quan này đã yêu cầu Washington đòi Facebook phải làm sáng tỏ nhiều điểm liên quan đến vụ việc.

Về phần chủ tịch Nghị Viện Châu Âu, Antonio Tajani, hôm thứ hai vừa qua ông thông báo là các nghị sĩ châu Âu sẽ điều tra về hành động “vi phạm không thể chấp nhận được các quyền về bảo mật dữ liệu”.

Còn theo báo chí Mỹ, Ủy ban Thương mại Liên bang ( FTC ), cơ quan đặc trách việc bảo vệ người tiêu dùng và về cạnh tranh của Mỹ, cũng đã vừa mở điều tra vụ này. Điều tra của FTC là nhằm xác định xem Facebook có đã tuân thủ cam kết là phải được người sử dụng chấp thuận thì mới thu thập các dữ liệu cá nhân của họ và chia sẽ các dữ liệu đó cho các công ty khác.

Nếu thật sự Facebook đã không tuân thủ cam kết đó, cơ quan FTC có thể phạt mạng xã hội này 40.000 đôla cho mỗi vi phạm được ghi nhận.

Trước mắt, cổ phiếu của Facebook hôm qua đã sụt 2,6% điểm, sau khi đã mất 6,8% hôm thứ hai.

Facebook không bảo vệ được các dữ liệu cá nhân?

Vụ scandal Cambridge Analytica nổ ra vào lúc mà từ nhiều tháng qua, các mạng xã hội Facebook cũng như Twitter và công cụ tìm kiếm Google bị cáo buộc là bị các thực thể có liên hệ với Nga sử dụng để tác động dư luận các nước Âu Mỹ, nhất là trong dịp bầu cử tổng thống Hoa Kỳ 2016 hay trong cuộc trưng cầu dân ý về Brexit năm 2016.

Nói chung là trong thời gian qua, các mạng xã hội và tập đoàn Internet thường xuyên bị cáo buộc đã không bảo vệ được các dữ liệu cá nhân của những người sử dụng, trong khi chính những người sử dụng này “nuôi” các công ty đó.

Sau vụ này, hãng tin AFP đã phỏng vấn nhiều chuyên gia. Theo nhà phân tích Brian Wieser của công ty Pivotal Research, vụ scandal Cambridge Analytica phản ánh những vấn đề “mang tính hệ thống” của Facebook. Bà Jennifer Grygiel, chuyên gia về các mạng xã hội thuộc Đại học Syracuse, cho rằng các tiết lộ nói trên sẽ làm tăng áp lực lên các mạng xã hội. Theo chuyên gia này, chính các quy định luật lệ quá lỏng lẻo đã cho phép Facebook và các đối tác có thể khai thác các dữ liệu cá nhân của người sử dụng mà không ai kiểm soát được.

Ông Daniel Kreiss, giảng viên ở Đại học North Carolina, thì cho rằng Facebook đã không hiểu được sự khác nhau của quảng cáo thương mại và quảng cáo chính trị, trong việc sử dụng các dữ liệu cá nhân để nhắm đúng những đối tượng cần quảng cáo.

Ông David Caroll, giảng viên ở trường Parsons School of Design, dự báo là  Facebook và các công ty tin học khác sắp tới đây sẽ phải hoạt động đúng theo các luật mới của châu Âu hay của Mỹ về bảo vệ các dữ liệu cá nhân. Facebook và Google sẽ ngày càng phải xin phép những người sử dụng trước khi khai thác các dữ liệu cá nhân. Chắc chắn là nhiều người sẽ từ chối và điều này sẽ có ảnh hưởng rất lớn đến tương lai của các công ty đó.

---------------------------

LIÊN QUAN









No comments: