'Giới khoa học sẽ đưa ra khuyến cáo'
Cập nhật: 05:35 GMT - Thứ Sáu, 3 tháng 4, 2009
http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/2009/04/090403_bauxite_report.shtml
Mới đây, trên mạng internet có lưu truyền một văn bản, được nói là báo cáo của Liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Vusta) về dự án khai thác bauxite Tây Nguyên.
Văn bản có tựa đề "Liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam với bước đầu tìm hiểu các vấn đề xung quanh việc triển khai các dự án bauxite Tây Nguyên" gồm 16 trang, phân tích nhiều khía cạnh của ảnh hưởng mà các dự án khai khoáng sẽ mang lại cho xã hội-kinh tế-môi trường của địa phương.
Phản biện khoa học này, được nói là làm theo yêu cầu, nhận định rằng "đáng tiếc trong quá trình xây dựng quy hoạch, chúng ta đã thiếu một chiến lược tổng thể cho phát triển Tây Nguyên".
Khuyến cáo mà các nhà khoa học đưa ra trong văn bản là chính phủ nên thận trọng trong tiến hành các dự án bauxite, có thể bắt đầu bằng thí điểm, đánh giá kỹ lưỡng môi trường và chú trọng bảo đảm an ninh quốc phòng.
Đài BBC đã liên lạc với Phó Giáo sư - Tiến sỹ Hồ Uy Liêm, quyền Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Liên hội Vusta, và được ông cho biết:
PGS-TS Hồ Uy Liêm: Tôi chưa được đọc văn bản nói trên nhưng nếu thực đó là văn bản của chúng tôi, thì đó chỉ là một nghiên cứu sơ thảo ban đầu mà chúng tôi chưa gửi đi. Tới nay, nghiên cứu về các dự án bauxite đã được sửa đổi bổ sung nhiều lần.
BBC: Như vậy, đúng là Liên hội đã có thực hiện khảo sát về các dự án bauxite ở Tây Nguyên, thưa ông?
PGS-TS Hồ Uy Liêm: Đúng, chúng tôi đã làm khảo sát về chủ đề này theo đề nghị của bộ Công thương. Công trình khảo sát được tiến hành khoảng hai tháng nay, nhưng tất nhiên trong các chuyên gia của Liên hội thì có những người đã hoạt động trong lĩnh vực này cả mấy chục năm rồi.
Kết quả đánh giá có lẽ tới thứ Hai này (06/04) sẽ hoàn tất và sẽ được mang ra trình bày tại hội thảo toàn quốc về các dự án bauxite mà bộ Công thương sắp chủ trì.
BBC: Thưa ông có thể tiết lộ một vài ý chính của nghiên cứu?
PGS-TS Hồ Uy Liêm: Thời điểm này có lẽ chưa thể, vì chúng tôi làm theo đơn đặt hàng, và không thể công bố nếu chủ đơn hàng chưa cho phép.
BBC: Vậy các nhà khoa học tham gia nghiên cứu này, ý kiến của họ như thế nào, thưa ông?
PGS-TS Hồ Uy Liêm: Quan điểm chung của Liên hội là phải tập trung cho phát triển bền vững, tức là phát triển kinh tế phải đi đôi với bảo vệ môi trường và xã hội. Các lĩnh vực phải hài hòa với nhau. Và như vậy, sẽ có một loạt khuyến cáo mà chúng tôi sẽ trình bày tại hội thảo.
Liên hội chúng tôi là tổ chức duy nhất ở Việt Nam có quyết định 22 năm 2002 (lúc đó là của Thủ tướng Chính phủ Phan Văn Khải) về hoạt động tư vấn, phản biện, giám định xã hội. Theo đó chúng tôi được phép và được quyền tư vấn và phản hồi các chính sách phát triển của đất nước.
Có thể chúng tôi làm theo đơn đặt hàng, nhưng cũng có thể chúng tôi tự đề xuất thực hiện nếu thấy đó là vấn đề bức xúc và cần phải nghiên cứu.
BBC: Ngay cả khi các vấn đề đó đi ngược lại điều tạm gọi là chủ trương lớn của nhà nước?
PGS-TS Hồ Uy Liêm: Không có vấn đề gì cả, chúng tôi đưa ra quan điểm của các nhà khoa học, có nghe hay không là lựa chọn của các nhà lãnh đạo. Có những điều chúng tôi đưa ra được chấp nhận, có những cái không.
-----------------------------------
Tiếp tục triển khai dự án bauxite
Cập nhật :02:10 GMT - Thứ Tư, 18 Tháng 3, 2009
http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/2009/03/090318_bauxite_goahead.shtml
Báo Việt Nam đưa tin chính phủ vừa chỉ đạo triển khai dự án bauxite Tây Nguyên 'đúng tiến độ đã đề ra'.
Trang mạng VietnamNet cho hay Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải ra thông báo ngày 17/3, yêu cầu Tập đoàn Công nghiệp Than và Khoáng sản tiếp tục chỉ đạo chủ đầu tư triển khai các dự án khai thác quặng nhôm, là tổ hợp bauxite - nhôm Lâm Đồng và dự án Nhân Cơ ở Đăk Nông.
Trong khi đó, trên các trang mạng và ngay cả các tờ báo chính thống, vẫn có các ý kiến phản đối từ người dân và giới học giả, chủ yếu do quan ngại về ảnh hưởng môi trường của các dự án bauxite.
Được biết tháng Tư này, chính Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải sẽ chủ trì một hội thảo khoa học để "trình bày với tất cả các nhà khoa học, các nhà báo về phương án khai thác, công nghệ khai thác" nhằm đạt đồng thuận cho kế hoạch của chính phủ.
Thông báo của ông phó thủ tướng nói "chủ đầu tư cần ưu tiên thực hiện tốt các dự án bảo vệ môi trường tại khu vực khai thác, đồng thời cần xây dựng phương án cụ thể vận chuyển lượng alumin ra cảng biển khi hai nhà máy nêu trên đi vào hoạt động sau năm 2010".
Trong quá trình khai thác, tập đoàn Việt Nam được phép thành lập công ty cổ phần có sự tham gia của công ty nước ngoài. Chính phủ ra điều kiện phía Việt Nam giữ ít nhất 51% và phía nước ngoài không quá 40%.
Tập đoàn Alcoa (Hoa Kỳ) do vậy có thể tham gia cổ phần vào dự án Nhân Cơ (Đắk Nông) với tỷ lệ đến 40%; và Tập đoàn luyện kim Vân Nam (Trung Quốc) có thể tham gia vào dự án Tân Rai (Lâm Đồng) với tỷ lệ không quá 20%.
Cơ chế hợp tác với Tập đoàn BHP (Anh - Australia) đang được xem xét.
Mới đây, lãnh đạo tỉnh Đăk Nông trong chuyến thăm của đoàn Quốc hội cấp cao đã kiến nghị xem xét đẩy mạnh dự án bauxite để thúc đẩy kinh tế trong tỉnh.
Tham gia của Trung Quốc
Việc hợp tác khai thác bauxite tại Tây Nguyên đã được thỏa thuận và ghi nhớ trong tuyên bố chung ngày 1/6/2008 giữa Việt Nam và Trung Quốc, nhân chuyến thăm chính thức Trung Quốc của Tổng Bí thư Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam Nông Đức Mạnh.
Tuyên bố chung này viết: "Hai bên tích cực ủng hộ và thúc đẩy các doanh nghiệp của hai nước hợp tác lâu dài cùng có lợi trong các lĩnh vực cơ sở hạ tầng, công nghiệp chế tạo, phát triển nguồn nhân lực, năng lượng, chế biến khoáng sản và các lĩnh vực quan trọng khác. Hai bên tăng cường hợp tác trong các dự án như bauxite Đăk Nông... và các dự án lớn khác".
Tuy nhiên, sự tham gia của Trung Quốc, quốc gia đông dân, khát khoáng sản, đang khiến nhiều người đặt câu hỏi.
Trong bức thư của mình gửi thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng yêu cầu dừng triển khai dự án bauxite Tây Nguyên hồi đầu năm, đại tướng Võ Nguyên Giáp cũng nhắc tới hiện diện của "hàng trăm công nhân Trung Quốc đầu tiên có mặt trên công trường (dự kiến cao điểm sẽ lên tới vài nghìn tại một dự án)'.
No comments:
Post a Comment