GIẢI NOBEL VỀ MÔI TRƯỜNG 2009

Nhận giải cao quý vì môi sinh
BBC - Cập nhật: 14:57 GMT - thứ hai, 20 tháng 4, 2009
http://www.bbc.co.uk/vietnamese/world/2009/04/090420_gabon_prizes.shtml
Giải thưởng cao quý về môi sinh được trao cho nhà hoạt động người Gabon, ông Marc Ona Essangui, người đã chống lại một dự án khai thác khoáng sản của Trung Quốc để bảo vệ rừng nhiệt đới.

Các hãng thông tấn quốc tế đồng loạt ca ngợi giải Goldman Environmental Prizes, được coi như Nobel về môi trường trao hôm Chủ Nhật 19/04 cho các nhân vật từ Á Phi sang đến Âu Mỹ.

Nổi bật hơn cả có ông Essangui, từ Gabon, người nhận phần chia đều cùng sáu nhân vật khác khi khoản tiền trị giá 900 nghìn USD được trao cho họ.

Từ nhiều năm qua, ông vận động chống lại dự án khai khoáng Belinga trong Vườn quốc gia Ivindo khi nhận thấy nguy cơ phá hoại môi trường của nó.
Công ty khai khoáng Trung Quốc CMEC đã ký hợp đồng với chính phủ Gabon để biến khu vực này thành nơi khai thác quặng sắt.
Người ta đã tiến hành xây một đập thủy điện, một tuyến đường xe lửa để phục vụ khai khoáng.
Hiện con đập lớn đang được xây trên dòng sông Ivindo, gần thác nước cao nhất Gadon là Kongou.
Ông Ona coi đây là thác nước "đẹp nhất vùng trung bộ châu Phi".
Ông cho rằng chính quyền Gabon đã không chịu làm tốt việc tham vấn với cộng đồng địa phương và không đánh giá hết tác hại của tiến trình phát triển dự án đối với môi trường trước khi trao giấy phép khai thác.
Theo ông, chỉ thấy công ty của Trung Quốc là phía hưởng lợi chính từ dự án này mà thôi.

'Nobel môi trường vì can đảm'

Nói với BBC News, ông hy vọng việc ông nhận giải thưởng Goldman sẽ "thu hút sự chú ý của quốc tế đến giá trị của khu vực thiên nhiên này".

Giải thưởng Goldman do hai nhà từ thiện Mỹ lập ra năm 1990.
Giải thưởng năm 2009 được trao cho các nhà hoạt động môi sinh từ sáu châu lục, gồm cả bà Olga Speranskaya, người liên kết các tổ chức phi chính phủ khắp vùng Đông Âu và Caucasus để nêu ra vấn đề chất thải hóa học độc hại ở vùng thuộc Liên Xô cũ.
Bà Maria Gunnoe từ West Virginia, Hoa Kỳ cũng được giải.
Bà từng bị dọa giết vì các hoạt động ngăn việc tàn phá rặng Appalachia từ phía công nghệ khai thác than.
Những người khác gồm có cả Rizwana Hasan, luật sư môi trường Bangladesh.
Trong số những người từng được giải có nhà văn Ken Saro-Wiwa, người bị treo cổ năm 1995 vì dẫn đầu cuộc phản đối chống lại các công ty dầu ở Nigeria.
Bản thân ông Essangui, người phải ngồi xe lăn vì bệnh bại liệt từ nhỏ, cũng nhiều lần bị dọa giết vì hoạt động đấu tranh bảo vệ môi trường.
Ông cũng bị chính quyền cáo buộc là "làm việc cho các thế lực Phương Tây" và "kích động phản loạn".
Cảnh sát nước này bắt ông ngày 31/12 năm 2008 nhưng phải thả vì áp lực quốc tế hôm 12/01/2009.
Nhưng từ tháng Sáu 2006 nhà chức trách không cho ông ra khỏi nước.
Người ta chỉ trả hộ chiếu trong vòng 24 giờ trước khi ông lên đường đến San Francisco dự lễ trao giải Goldman.