TIN TỔNG HỢP NGÀY 05/09/2025 (RFI)

 

TIN TỔNG HỢP

© RFI

Đăng ngày: 05/09/2025 - 14:13  -  Sửa đổi ngày: 05/09/2025 - 15:03

https://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF/20250905-tin-t%E1%BB%95ng-h%E1%BB%A3p

 

(RFI) – Quân đội Israel kiểm soát 40% thành phố Gaza : hàng trăm nghìn người dân có thể không rời khỏi vùng chiến sự. 

Hôm qua, 04/09/2025, Quân đội Israel thông báo chiến dịch tại thành phố Gaza, phía bắc dải Gaza của người Palestine, « sẽ tiếp tục mở rộng và được tăng cường trong những ngày tới », cho đến khi « Hamas thất bại ». Israel hối thúc dân cư sơ tán khỏi các vùng chiến sự. Tuy nhiên, ước tính khoảng 200 nghìn thường dân Palestine sẽ không rời đi.

 

(AFP) – Trung Quốc đánh thuế thịt lợn nhập khẩu từ Liên Âu. 

Hôm nay, 05/09/2025, bộ Thương Mại Trung Quốc thông báo « các cuộc điều tra sơ bộ » cho thấy thịt lợn và các sản phẩm phụ từ thịt lợn nhập khẩu từ Liên Hiệp Châu Âu đang bị bán phá giá. Kể từ ngày 10/09, Bắc Kinh áp dụng các mức thuế dao động từ 15,6% đến 62,4%. Đây là biện pháp tạm thời, nên các doanh nghiệp phải « đặt cọc » tại Hải quan, trong khi chờ đợi kết thúc cuộc điều tra, có thể vào tháng 12 năm nay. Kết luận cuối cùng dự kiến ​​sẽ được đưa ra sau đó.

 

(AFP) – Lầu Năm Góc lên án hai máy bay quân sự của Venezuela bay qua tàu chiến của Mỹ. 

Hôm qua, 04/09/2025, bộ Quốc Phòng Hoa Kỳ lên án hành động « khiêu khích » của Venezuela và khuyến cáo Cararas « không nên tiếp tục các nỗ lực cản trở, ngăn chặn hoặc can thiệp vào các hoạt động chống ma túy và chống khủng bố do quân đội Hoa Kỳ tiến hành ». Washington đã triển khai tàu chiến đến vùng Caribe trong bối cảnh Donald Trump cáo buộc người đồng cấp Venezuela, Nicolas Maduro, điều hành một mạng lưới buôn bán ma túy. Hồi đầu tuần, Hoa Kỳ thông báo đã tấn công vào hai con tàu vừa rời khỏi Venezuela tại vùng biển quốc tế và triệt hạ 11 kẻ khủng bố.

 

(AFP) – Việt Nam : Vinfast báo cáo lỗ 812 triệu đô la trong quý II. 

Hôm nay, 05/09/2025, nhà sản xuất ô tô của Vinfast của Việt Nam đã công bố báo cáo tài chính, với khoản lỗ ròng lên đến 812 triệu đô la trong quý II năm 2025, cao hơn 40 triệu đô la so với cùng kỳ năm ngoái. Công ty thuộc tập đoàn Vingroup của tỷ phú Phạm Nhật Vượng cho biết đã giao hơn 35 800 xe trong giai đoạn này, tăng 172 % so với cùng kỳ năm trước và đạt doanh thu 663 triệu đô la, tăng 96,1 %. Xe máy điện, ô tô và xe buýt của VinFast có mặt khắp nơi tại đất nước 100 triệu dân, nhưng công ty, với gần 400 phòng trưng bày trên toàn thế giới, ở Trung Đông, châu Âu và Bắc Mỹ, vẫn đang chật vật thâm nhập thị trường quốc tế.

 

(Reuters) – Putin sẵn sàng hợp tác khai thác tài nguyên chung với Mỹ tại Alaska (miền tây Hoa Kỳ). 

Hôm qua, 04/09, tại một diễn đàn kinh tế ở thành phố Viễn Đông, Vladivostok,  tổng thống Nga Vladimir Putin, khẳng định Mỹ có tiềm năng khoáng sản, Nga có công nghệ hiệu quả để phát triển khai thác dầu khí. Lãnh đạo Nga nhấn mạnh là Washington cần có quyết định chính trị để nối lại quan hệ kinh tế.

 

(AFP) – Trump ra sắc lệnh gọi bộ Quốc Phòng là bộ Chiến Tranh. 

Bộ Quốc Phòng Mỹ sẽ có thêm tên là bộ Chiến Tranh, theo một sắc lệnh của tổng thống Donald Trump ký vào ngày hôm nay, 05/09/2025, theo Nhà Trắng. Phủ tổng thống Mỹ hôm qua chuyển cho AFP một văn bản giải thích rằng sắc lệnh này là nhằm « khôi phục lại tên gọi lịch sử của bộ Chiến Tranh trước đây ». Cũng văn bản này yêu cầu bộ trưởng Quốc Phòng Pete Hegseth có các bước tiếp theo, đặc biệt thông qua Quốc Hội, để « bộ Quốc Phòng đổi tên thành bộ Chiến Tranh ».

 

(AFP) – Lần đầu tiên một đại công ty Mỹ về AI ban hành lệnh cấm sử dụng dịch vụ AI của hãng đối với một số doanh nghiệp. 

Công ty Mỹ hàng đầu về AI Anthropic, hôm nay 05/09/2025, cấm các doanh nghiệp (mà Trung Quốc chiếm đa số cổ phần) sử dụng dịch vụ của hãng. Quyết định giới hạn việc tiếp cận dịch vụ nói trên nhắm vào các doanh nghiệp chịu sự chi phối của luật Trung Quốc, nằm tại Hoa lục hay bất cứ nơi nào khác.  Lệnh cấm cũng được áp dụng đối với các doanh nghiệp tại Nga, Iran và Bắc Triều Tiên. Đây là « lần đầu tiên một đại công ty Mỹ về AI áp đặt một lệnh cấm chính thức như vậy ». Theo Anthropic, lệnh cấm này nhằm « ngăn chặn việc lạm dụng » các dịch vụ AI tại các xứ sở độc tài.

 

(Korea Times – Chosun Daily) – Cơ quan An ninh Nội địa Mỹ bắt giữ hàng trăm nhân viên Hàn Quốc tại một công trường xây dựng nhà máy tại bang Georgia. 

Vụ bắt giữ diễn ra vào lúc 4 giờ sáng hôm nay, 05/09/2025 tại công trường xây dựng nhà máy sản xuất bình điện của hai hãng Hàn Quốc Hyundai Motor và LG Energy Solution. Tổng cộng 450 người bị bắt vì không có giấy tờ hợp lệ, trong đó đa số là người Hàn Quốc. Bộ Ngoại Giao Hàn Quốc bày tỏ quan ngại, kêu gọi phía Mỹ « không xâm phạm đến quyền lợi hợp pháp » của công dân Hàn Quốc.

 

(NHK) – Mỹ - Nhật triển khai thực hiện thỏa thuận thuế quan : Thuế với xe hơi Nhật « được hạ xuống mức 15% », nhưng Tokyo phải nhân nhượng trong hàng loạt lĩnh vực. 

Hôm qua, 04/09/2025, tổng thống Mỹ ra sắc lệnh thực thi thỏa thuận thuế quan. Thỏa thuận cho biết rõ là thuế mới sẽ không áp dụng với các hàng hóa Nhật đã chịu mức thuế 15%. Trong lĩnh vực nông nghiệp, Nhật Bản buộc phải gia tăng nhập khẩu gạo Mỹ thêm 75%. Nhật sẽ phải mua tổng cộng 8 tỷ đô la ngô, đậu tương, và nhiều sản phẩm nông nghiệp khác của Mỹ hàng năm. Chính quyền Nhật cũng sẽ không được phép áp đặt các kiểm tra bổ sung về mức độ an toàn đối với xe Mỹ bán tại Nhật. Theo thỏa thuận này, Nhật phải đầu tư 550 tỉ đô la vào Mỹ, trong các lĩnh vực do Mỹ quyết định, cho phép tạo thêm hàng trăm nghìn việc làm mới. Thủ tướng Nhật hôm nay ca ngợi « một kỷ nguyên vàng » mở ra trong hợp tác Nhật - Mỹ.

 

(Reuters) - Nhật Bản và Úc thắt chặt quan hệ tại Ấn Độ Thái Bình Dương. 

Sau cuộc họp ở Tokyo cùng ngoại trưởng Úc Penny Wong và bộ trưởng Quốc Phòng Richard Marles, ngoại trưởng Nhật Takeshi Iwaya hôm nay, 05/09/2025, cho biết hai bên nhất trí « tăng trường khả năng răn đe chung, thúc đẩy các cuộc thảo luận về những tình huống bất ngờ, có thể ảnh hưởng đến an ninh của hai nước và trong khu vực ». Ngoài ra, Tokyo cũng tìm cách tăng cường hợp tác công nghiệp quốc phòng với Canberra. Hai nước đều là thành viên của Bộ Tứ (Quad) và là đồng minh của Hoa Kỳ. Vào tháng 8, Tokyo cũng đã kỹ 1 thỏa thuận đóng tàu chiến trị giá 6,5 tỷ đô la với Úc.

 

(AFP) – Trump đe dọa : Mỹ sẽ sớm ban hành hàng loạt sắc thuế « quan trọng » với hàng bán dẫn. 

Bên lề một dạ tiệc với giới chủ các tập đoàn công nghệ, hôm qua 04/09/2025, tại Nhà Trắng, tổng thống Mỹ Donald Trump cho cho biết « sẽ rất sớm ban hành các sắc thuế với chip điện tử ». « Thuế sẽ không phải là cao lắm nhưng khá quan trọng », ông Trump nói thêm. Với áp lực của tổng thống Mỹ, trong những tháng gần đây, nhiều tập đoàn sản xuất vi mạch, như Apple hay Micron Technology, đã tuyên bố sẽ đầu tư hàng trăm tỉ đô la để phát triển ngành sản xuất này tại Mỹ.

 

(AFP) – Châu Âu khai trương máy tính nhanh nhất thế giới. 

Hôm nay, 05/09/2025, Liên Hiệp Châu Âu cho ra mắt máy tính mang tên Jupiter, máy tính tốc độ cao, trị giá 500 triệu đô la, do công ty Pháp Atos sản xuất, với đầu tư của Liên Hiệp Châu Âu và Đức. Máy tính tốc độ cao này cho phép Liên Âu giảm bớt khoảng cách với Mỹ và Trung Quốc, trong cuộc chạy đua huấn luyện các mô hình trí tuệ nhân tạo LLM. Hiện tại trên thế giới, về loại máy tính này, ngoài chiếc Jupiter nói trên của châu Âu, ba siêu máy tính khác đều do Mỹ sở hữu, được trang bị cho bộ Năng Lượng. Jupiter chiếm một diện tích bằng nửa sân bóng đá, sử dụng khoảng 24.000 chip điện tử của tập đoàn Mỹ Nvidia, chuyên về lĩnh vực trí tuệ nhân tạo.

 

(Reuters) – Elon Musk được đề nghị trả lương 1.000 tỉ đô la. 

Hội đồng quản trị của Tesla hôm nay, 05/09/2025, đề nghị một mức trả lương mới cho tỉ phú Musk. Hội đồng quản trị của Tesla nhấn mạnh đến công lao của ông Musk trong các cách tân công nghệ to lớn của hãng. Theo Reuters, mức trả lương mới này liên quan đến các mục tiêu đầy tham vọng của Tesla, đặc biệt về việc thúc đẩy các sản phẩm dựa trên trí tuệ nhân tạo và các hệ thống tự động.