1.000 ngày Nga xâm
lược Ukraine: Dư luận Việt Nam phân hóa như thế nào về Putin và Nga?
BBC News Tiếng Việt
19
tháng 11 năm 2024
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/clyre3wjd17o
“Từ
sau khi cuộc chiến ở Ukraine nổ ra, chúng tôi hứng chịu rất nhiều sự tức giận
và kích động từ nhiều người ở khắp nơi trên thế giới,” Nastya - quốc tịch Nga,
một người mẫu tự do tại TP HCM - nói với BBC News Tiếng Việt.
“Trước
đây khi người Việt Nam hỏi tôi 'Bạn đến từ đâu?' và tôi trả lời 'Nga', họ sẽ
nói 'Ồ, nước Nga rất tuyệt, anh trai, bố, mẹ... của tôi đã từng đến thăm xứ sở
bạch dương tuyệt vời hay từng làm việc ở đó'; hoặc họ sẽ giơ ngón tay cái và
nói 'Ôi nước Nga, Putin, quá tuyệt, thật mạnh mẽ!’
Còn
bây giờ thì mọi người chỉ im lặng hoặc 'Ồ, OK!'," cô gái Nga đến từ Saint
Petersburg chia sẻ, với điều kiện không nêu họ của mình.
Tuy
nhiên, cô cũng cho biết cảm thấy đỡ chạnh lòng khi chưa trải qua những phản ứng
tiêu cực hay giận dữ nào từ người Việt Nam.
“Có
lẽ cuộc chiến này cách xa ở đây nên người Việt cũng không suy nghĩ nhiều,”
Nastya cho biết.
Nhưng
không khó để nhận ra rằng tình cảm của người Việt Nam với Tổng thống
Vladimir Putin và nước Nga có sự thay đổi sau cuộc chiến Ukraine.
Ngày
19/11/2024 đánh dấu 1.000 ngày kể từ khi Nga phát động cuộc xâm lược quy mô lớn
vào Ukraine.
Việt
Nam, một người bạn lâu năm của Nga, đã duy trì chính sách ngoại giao trung lập
giữa các cường quốc toàn cầu, tránh lên án thẳng thừng các hành động của Nga.
Trong khi các quốc gia phương Tây chỉ trích lập
trường này, ông Putin đã ca ngợi cách tiếp cận "cân bằng" của Việt
Nam trong chuyến
thăm Hà Nội vào tháng 6/2024.
·
Ông Tô Lâm gặp
ông Zelensky: ‘Không nên coi là sự kiện nhất thời’
29 tháng 9 năm 2024
·
Một người Nga ở VN:
'Tôi yêu nước tôi nhưng xấu hổ vì lãnh đạo'
4 tháng 3 năm 2022
·
Ukraine dùng tên
lửa Mỹ tấn công lãnh thổ Nga: Ảnh hưởng gì tới thế cục?
18 tháng 11 năm 2024
Tổng
thống Nga Vladimir Putin đã có chuyến thăm cấp nhà nước tới Việt Nam - diễn ra
trọn trong ngày 20/6/2024
Phân
hóa dư luận
Khi
ông Putin đến thăm Hà Nội, chuyến đi bị
phương Tây chỉ trích, nhà lãnh đạo Nga nhận được sự chào đón nồng nhiệt
nhưng các nhà quan sát nói với BBC rằng không thể bỏ qua một thực tế rõ ràng là
vẫn có những luồng quan điểm ở Việt Nam không ủng hộ Nga, hoặc có những người vẫn
yêu mến nước Nga nhưng không ủng hộ hành động quân sự của quân đội Putin ở
Ukraine.
Trong
hơn hai năm sau khi Moscow xâm lược Kyiv, những thông tin về Nga và Ukraine được
đăng trên trang Facebook của BBC News Tiếng Việt thường thu hút một lượng tương
tác lớn hơn bình thường, khi cư dân mạng đưa ra những bình luận trái ngược.
Có
những người luôn ủng hộ ông Putin và nước Nga, lập luận rằng “Việt Nam luôn biết
ơn Liên Xô và nước Nga đã giúp đỡ Việt Nam chống quân xâm lược và bành trướng”,
nhưng cũng không ít ý kiến lên án ông Putin và nói rằng, “Kẻ xâm lược phải bị
xa lánh và trừng phạt”.
“Putin
được coi là người đã đưa quan hệ Việt – Nga trở lại đúng hướng sau khi ông
Gorbachev bỏ rơi Hà Nội. Hình ảnh 'người đàn ông mạnh mẽ' của Putin cũng được
người Việt Nam yêu thích, đặc biệt là đối với nam giới trẻ tuổi,” Tiến sĩ Ian
Storey, học giả của Viện ISEAS (Singapore), nói với BBC News Tiếng Việt trước
chuyến thăm Việt Nam của ông Putin hồi tháng Sáu.
Mối
quan hệ giữa Hà Nội và Moscow bền chặt trong nhiều thập kỷ. Sự hỗ trợ của
Moscow trong Chiến tranh Việt Nam rất quan trọng đối với chiến thắng của Hà Nội.
Sau
khi Liên Xô tan rã, Nga tiếp tục là nhà cung cấp vũ khí hàng đầu cho Việt Nam
và các công ty Nga khai thác dầu khí tại các mỏ của Việt Nam ở Biển Đông, nơi
Trung Quốc đưa ra các yêu sách chủ quyền và không ngừng gây sức ép. Hàng chục
ngàn cán bộ Việt Nam đã đi học ở Liên Xô cũ trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh,
trong đó có các lãnh đạo cấp cao.
Dù
thực thể Liên Xô từng hỗ trợ Việt Nam đã tan rã hơn ba thập niên, và thực thể ấy
từng bao gồm cả Ukraine và Nga, thì ngày nay, nhiều người Việt Nam luyến ái
Liên Xô vẫn chỉ coi Nga là sự kế thừa chính thống.
Tâm
lí lịch sử tạo ra một sự yêu mến rất lớn của đông đảo người dân Việt Nam với nước
Nga, cũng như Tổng thống Putin.
Trong
một phóng sự trước chuyến thăm Việt Nam của ông Putin, hãng thông tấn Reuters
đã phỏng vấn một người bán hàng ở Hà Nội, bà cho biết quà lưu niệm Nga ở cửa
hàng của bà bán rất chạy trong dịp đó.
Các
nhà quan sát nói với BBC rằng sau cuộc chiến Ukraine thì dư luận Việt Nam có sự
phân hóa trong cái nhìn về ông Putin
Tuy
nhiên, bên cạnh đó, cũng có một bộ phận người dân Việt Nam phản đối hành động
chiến tranh của Nga và không đồng tình với việc Việt Nam bỏ phiếu trắng tại Đại
hội đồng Liên Hợp Quốc khi biểu quyết lên án Nga.
“Những
người chỉ trích lập trường của Việt Nam trong cuộc chiến Ukraine đã đặt câu hỏi:
'Nếu chúng ta không đứng lên vì Ukraine, ai sẽ đứng lên bảo vệ chúng ta nếu Việt
Nam bị Trung Quốc tấn công?'," Tiến sĩ Ian Storey nói với BBC.
Nam
Phạm (không phải tên thật), một người kinh doanh tại TP HCM, nói với BBC rằng
ông vẫn mến mộ nước Nga vì sự giúp đỡ của Liên Xô trong thời chiến tranh Việt
Nam và Tổng thống Putin, một người “lịch lãm và quyền lực”, nhưng kiên quyết
không ủng hộ hành động xâm lược Ukraine.
Tố
Thanh, một chuyên gia truyền thông ở TP HCM, lại lên án kịch liệt và gọi ông
Putin là “tội phạm quốc tế bị truy nã”.
Tháng
3/2023, Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) đã ban hành lệnh bắt
giữ Tổng thống Vladimir Putin, buộc ông phải chịu trách nhiệm về các tội
ác chiến tranh, bao gồm cả việc bắt nhiều trẻ em từ Ukraine đưa về Nga.
“Một
nước thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc có trách nhiệm bảo vệ an ninh
hòa bình thế giới nhưng lại đi xâm lược một nước yếu hơn thì đáng bị thế giới
cô lập,” Tố Thanh bày tỏ quan điểm.
Chủ
tịch nước Tô Lâm (hiện là tổng bí thư) tiếp Tổng thống Nga Vladimir Putin tại
Phủ Chủ tịch ở Hà Nội vào ngày 20/6/2024
Đại
sứ Ukraine: ‘Chúng tôi hi vọng tìm thấy đồng minh quý giá ở Việt Nam’
Khi
cuộc xâm lược của Nga tại Ukraine tiến gần đến ngày thứ 1.000, Đại sứ quán
Ukraine đã gửi cho BBC News Tiếng Việt một bài viết của Đại sứ Đặc mệnh
toàn quyền Ukraine tại Việt Nam Gaman Oleksandr.
Trong
đó, ông Oleksandr đã bày tỏ lập trường về tình hình hiện tại cũng như tương lai
của mối quan hệ Việt Nam – Ukraine.
“Khi
Ukraine tiếp tục cuộc chiến vì toàn vẹn lãnh thổ và chủ quyền, chúng tôi hy vọng
tìm thấy một đồng minh quý giá ở Việt Nam, một quốc gia có lịch sử kiên cường
tương đồng với Ukraine,” ông Gaman Oleksandr cho biết.
Theo
ông, trong suốt lịch sử, Việt Nam đã chống lại sự đô hộ của ngoại bang, chiến đấu
để giữ gìn bản sắc, độc lập và chủ quyền, giống như Ukraine đang làm trước cuộc
xâm lược của Nga, và “cả hai dân tộc đã cho thế giới thấy rằng ý chí của một
dân tộc không thể bị dập tắt, bất kể các thế lực bên ngoài có mạnh đến đâu”.
Đại
sứ Ukraine cũng ca ngợi lịch sử và truyền thống bảo vệ chủ quyền của Việt Nam
trước những đối thủ mạnh, do đó ông cho biết Kyiv nhận thức rõ rằng Việt Nam
luôn nhất quán ủng hộ hòa bình, ngoại giao và tôn trọng luật pháp quốc tế, những
giá trị mà Ukraine cũng đang theo đuổi.
Nhưng
ông cũng nhấn mạnh rằng “Nga thường lợi dụng thiện cảm của các quốc gia trân trọng
di sản của Liên Xô, bao gồm cả Việt Nam, bằng cách khai thác những hồi ức đẹp đẽ
về sự hỗ trợ từ Liên Xô trong quá khứ để thúc đẩy lợi ích của họ, mong đợi sự
chấp nhận hoặc ủng hộ thầm lặng từ các quốc gia có mối liên hệ lịch sử với Liên
Xô”.
“Gửi
đến những người ở Việt Nam coi Ukraine và Nga là ‘các dân tộc anh em’, tôi muốn
nói rằng: Chúng tôi chưa bao giờ là anh em, cũng không phải họ hàng. Lịch sử,
văn hóa và bản sắc của chúng tôi hoàn toàn riêng biệt. Việc từng chung một
chính quyền trong quá khứ không khiến chúng tôi trở thành một dân tộc. Ukraine
luôn khao khát xây dựng con đường riêng của mình, tự do khỏi sự kiểm soát của
Nga. Hôm nay, chúng tôi đang bảo vệ quyền được sống như một quốc gia có chủ quyền,
độc lập khỏi sự thống trị của Nga,” Đại sứ Gaman Oleksandr viết trong văn bản
gửi cho BBC.
Nhà
ngoại giao Ukraine cũng nói rằng bằng việc huy động
binh sĩ từ Triều Tiên vào cuộc chiến, Tổng thống Putin đang đẩy
căng thẳng lên cao nhất, lôi kéo châu Á vào một cuộc xung đột đe dọa đến sự ổn
định của khu vực.
Từ
tháng 10/2024, có thông tin lính Triều Tiên đã được triển khai đến Nga và đang
hoạt động ở khu vực biên giới Kursk, nơi quân đội Ukraine đang đóng quân.
“Hành
động này không phải vì thiếu nhân lực quân sự. Đó là một chiến lược có chủ ý nhằm
lan truyền sự hỗn loạn trên diện rộng, bao gồm cả ở châu Á, khơi lên nỗi sợ hãi
về một cuộc xung đột lớn hơn,” Đại sứ Oleksandr nói.
Theo
ông, bằng các lôi kéo Triều Tiên tham gia vào cuộc chiến này, Putin muốn biến
châu Á, khu vực đông dân nhất trên thế giới, thành bàn cờ của mình, sử dụng mối
đe dọa về một cuộc chiến mở rộng để ép buộc cộng đồng quốc tế phải nhượng bộ
yêu cầu của ông ta.
“Mục
tiêu của ông ta là thao túng nỗi sợ hãi của công chúng và, dưới vỏ bọc của việc
tìm kiếm hòa bình tạm thời, buộc Ukraine phải từ bỏ tự do, lãnh thổ và người
dân của mình. Ý định của ông ta rất rõ ràng: gieo rắc nỗi sợ hãi và hỗn loạn,
gây áp lực buộc các quốc gia phải tuyệt vọng, giữ im lặng hoặc trung lập - tất
cả đều phục vụ cho lợi ích của ông ta,” ông Oleksandr viết.
Moscow
và Bình Nhưỡng phủ nhận việc binh lính Triều Tiên đang hướng tới Ukraine, một
bước đi được coi là sự leo thang đáng kể trong cuộc chiến ở Ukraine
Kể
từ khi Nga xâm lược Ukraine vào tháng 2/2022, Hà Nội luôn giữ lập trường trung
lập và thường nêu quan ngại sâu sắc về xung đột vũ trang, nhưng không chỉ trích
trực tiếp Nga.
Cụ
thể, đối với năm bản nghị quyết của Đại Hội Đồng Liên Hợp Quốc liên quan đến cuộc
chiến tranh xâm lược của Nga vào Ukraine, Việt Nam đã bỏ 4 phiếu trắng và 1 phiếu
chống, nằm trong nhóm nước thiểu số trong cộng đồng quốc tế khi bày tỏ quan điểm
về cuộc chiến đang diễn ra ở Ukraine.
Trong
khi Nga đã bị quốc tế cô lập và áp những lệnh trừng phạt chưa từng có tiền lệ
vì cuộc xâm lược, Việt Nam là một trong những nước vẫn giữ mối quan hệ giao hảo
với Moscow.
Đại
sứ Oleksandr chia sẻ: “Các quốc gia nhỏ, đặc biệt là những quốc gia giáp ranh với
các cường quốc có tham vọng vượt ra ngoài biên giới của họ, đặc biệt dễ bị tổn
thương trước những chiến thuật này.”
Nhưng
ông cho biết đối với những nước này, sự trung lập hoặc im lặng trước sự xâm lược
như vậy là một “con đường nguy hiểm, bởi điều này chỉ tiếp thêm động lực cho những
kẻ tìm cách làm suy yếu chủ quyền của họ”.
Chia
sẻ với BBC, đại sứ Ukraine lại Việt Nam nói rằng người dân Ukraine, hơn bất kỳ
ai khác, muốn chấm dứt cuộc chiến này.
“Chúng
tôi khao khát hòa bình, không phải là sự đầu hàng mà là một kết luận công bằng
buộc những kẻ gây án phải chịu trách nhiệm và thực thi các nguyên tắc của luật
pháp quốc tế,” ông nói.
Tuy
vậy, 1.000 ngày sau khi cuộc chiến Nga - Ukraine nổ ra, vẫn chưa thấy hồi kết
cho cuộc xung đột này.
Và
bất chấp dư luận ở Việt Nam thay đổi cái nhìn về nước Nga hay ông Putin như thế
nào, các thành phố, thị trấn và làng mạc của Ukraine đều bị chiến tranh tàn
phá, còn những người dân nơi đây vẫn phải chịu những mất mát to lớn.
Liên
Hợp Quốc ước tính hàng chục ngàn dân thường đã thiệt mạng, 10 triệu người
Ukraine, chủ yếu là phụ nữ và trẻ em, đã phải rời bỏ nhà cửa, trở thành người tị
nạn, phải di tản trong nước hoặc chạy ra nước ngoài.
Về
phía Nga, vào tháng 9/2024, BBC đã xác định được danh tính của 70.112 binh lính
Nga thiệt mạng ở Ukraine, nhưng con số thực tế được cho là cao hơn đáng kể.
Một
số gia đình không chia sẻ thông tin chi tiết về cái chết của người thân một
cách công khai - và phân tích của BBC không bao gồm những cái tên mà chúng tôi
không thể kiểm tra hoặc cái chết của dân quân ở các vùng Donetsk và Luhansk do
Nga chiếm đóng ở miền đông Ukraine.
Trong
khi đó, theo số liệu do Ukraine cung cấp, hơn 700.000 trường hợp được xác nhận
là lính Nga đã thiệt mạng hoặc bị thương nặng và sẽ không thể trở lại chiến trường.
Xem
thêm:
VIDEO
:
Ông
Putin đến Hà Nội: Việt Nam quan trọng như thế nào với Nga?
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/clyre3wjd17o
-------------------------------------
Tin
liên quan
·
Ukraine phản đối ‘đại
diện Crimea’ dự thi hoa hậu tại Việt Nam
27
tháng 9 năm 2024
·
Nga nổ sâm banh khi
Trump thắng cử năm 2016, nhưng giờ đây họ thận trọng hơn
23
tháng 10 năm 2024
·
Tổng thống
Zelensky: 'Kế hoạch Chiến thắng' của Ukraine đã sẵn sàng
20
tháng 9 năm 2024
No comments:
Post a Comment