Xôi
chè, văn hóa XHCN và... truy nã Karl Marx
Trân
Văn | Blog VOA
09/12/2023
https://www.voatiengviet.com/a/xoi-che-van-hoa-xhcn-va-truy-na-karl-marx/7390094.html
Đáng ngạc
nhiên là dù “chửi khách như chửi con” nhưng quán Xôi chè bà Thìn lúc nào cũng
đông, đặc biệt là nếu đến quán vào cuối buổi trưa và cuối buổi chiều thì rất
khó tìm được chỗ ngồi…
https://gdb.voanews.com/F45DE3E8-60A6-485E-BB29-213B2B35E8C8_w650_r1_s.jpg
Tổng thống
Barack Obama và ông Anthony Bourdain tại Hà Nội, tháng 5/2016. Ông Bourdain từng
giới thiệu với khán giả CNN về "bún chửi." (Hình: Twitter Barack
Obama)
Theo tờ
Dân Trí thì quán Xôi chè bà Thìn ỏ Hàng Bồ, quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội
đang ế khách. Đây là một trong những quán ăn nổi tiếng nhờ xôi chè và nhờ… nói
năng cộc cằn, xử sự thô lỗ với khách. Đáng ngạc nhiên là dù “chửi khách như
chửi con” nhưng quán Xôi chè bà Thìn lúc nào cũng đông, đặc biệt là nếu đến
quán vào cuối buổi trưa và cuối buổi chiều thì rất khó tìm được chỗ ngồi…
Hôm
4/12/2023 có thêm một người đưa lên mạng xã hội chuyện bị phục vụ viên ở quán
Xôi chè bà Thìn chửi. Khác với rất nhiều thực khách, người này dị ứng với việc
phục vụ viên gọi khách là “con này, thằng kia”, vừa nói, vừa đệm thêm
vài từ tục tĩu và khác với rất nhiều lần trước, lần này, quán Xôi chè bà Thìn đột
nhiên vắng ngắt (1). Có thể khách hàng thân thiết với quán đã chán
“đi nhẹ, nói khẽ” khi ăn phải “nhìn trước, ngó sau”!..
***
Hà Nội
không chỉ có Quán xôi chè bà Thìn nổi tiếng nhờ… nói năng cộc cằn, xử sự thô lỗ
với khách. Trước giờ, thiên hạ ở cả trong lẫn ngoài Việt Nam chẳng còn lạ gì với
“bún mắng, cháo chửi” như một đặc trưng của thủ đô Cộng hòa XHCN Việt Nam.
Tháng 10/2016, báo điện tử Đảng CSVN lên tiếng biện minh... “Bún mắng,
cháo chửi” không thể là văn hóa Hà Nội!
Sở dĩ báo
điện tử Đảng CSVN phải nhập cuộc vì sau khi giới thiệu bún chả với ông Obama,
ông Anthony Bourdain – vừa là đầu bếp trứ danh, vừa là người thực
hiện sách, phim tài liệu, show truyền hình về du lịch và ẩm thực –
giới thiệu với khán giả CNN về... “bún chửi” ở Hà Nội, làm thiên hạ... “ngạc
nhiên khi thấy khách hàng tới ăn uống vẫn bình thản chấp nhận sự yếu kém, thậm
chí vô văn hóa của dịch vụ tại Hà Nội” và “vì sao những hàng
"bún mắng, cháo chửi" khét tiếng vẫn đông khách?”. Báo điện tử Đảng
CSVN vừa băn khoăn: “Cái sự ngon, bổ, rẻ ấy liệu có đủ sức mạnh để khiến người
ta sẵn sàng chịu đựng bị chửi như tát nước vào mặt mà vẫn cúi đầu ngồi ăn? Thật
trớ trêu khi người ta sẵn sàng ẩu đả chỉ vì va chạm giao thông, sẵn sàng nóng nảy
cãi vã với hàng xóm vì những lý do nhỏ nhặt nhưng lại ngoan ngoãn nghe chửi để
được thưởng thức sự đặc sắc của ẩm thực”, vừa cho rằng đó là hệ quả của thời
bao cấp, đồng thời khẳng định: “Văn hóa Hà Nội không thể dễ dàng chấp nhận sự
bừa bãi hay tha hóa về cư xử” (2).
Trong thực
tế, “bún mắng, cháo chửi” vẫn song hành với sự phát triển của thủ đô Cộng
hòa XHCN Việt Nam. Bốn năm sau – 2020 – báo Pháp Luật Việt Nam than: “Không
biết từ bao giờ, trong văn hoá ẩm thực đường phố Hà Nội, các hàng quán bún mắng,
cháo chửi với phong cách phục vụ chửi khách như hát hay lại được coi là một nét
đặc sắc. Phải chăng chính thái độ dễ dãi thậm chí là sẵn sàng chịu nhục của
các ‘thượng đế’ để được thưởng thức bát bún, bát phở ngon đã và đang tiếp
tay cho những hành vi phi văn hóa này lên ngôi?” (3). Thêm hai
năm nữa – 2022 - “bún mắng, cháo chửi”vẫn còn đó, VnExpress tập hợp ý kiến
của nhiều người, vừa thể hiện sự hoang mang khi nhiều quán ăn, nhà hàng chọn mắng
chửi khách hàng làm phương thức quảng bá thương hiệu, vừa ngao ngán khi có nhiều
người không những chấp nhận bị xúc phạm mà còn coi sự xúc phạm như nét riêng về
ẩm thực, chọn việc đến những nơi đó làm phương thức thể hiện... “đẳng cấp”
về ẩm thực (4)...
***
Ai cũng biết
“bún mắng, cháo chửi” chỉ xuất hiện sau khi đảng CSVN quyết định xây dựng
CNXH tại Việt Nam, tạo ra những... “con người mới XHCN”. Chưa rõ bao giờ
sự nghiệp xây dựng CNXH thành công nhưng... “con người mới XHCN” không
dùng được nên cách nay hai năm, đảng CSVN tổ chức “Hội nghị Văn hóa toàn quốc”,
chính thức khai tử việc tạo ra những “con người mới XHCN”, nhận thức lại,
“văn hóa mới giúp thực hiện độc lập, tự cường và tự chủ” và “
soi đường cho quốc dân đi”...
Tuy nhiên
ai tin cung cách, tổ chức quản trị - điều hành quốc gia sẽ thay đổi nhận thức
và ứng xử lệch chuẩn của các cá nhân? Sự xuất hiện và tồn tại dai dẳng, đáng ngại
của những vấn đề liên quan đến “bún mắng, cháo chửi” chỉ là một trong vô
số ví dụ xác định trách nhiệm của đảng CSVN. Có người đã từng khẳng định, đại
khái thế này: Con người là thực thể hợp thành giữa yếu tố sinh học
và hiện thực xã hội chứ không phải là sinh vật trừu tượng. Con người
chính là sự hợp thành từ thế giới con người, xã hội, nhà nước...
Đã có vài thế hệ ở Việt Nam được hướng dẫn tư duy theo quan điểm vừa dẫn. Chiếu
theo quan điểm này, đảng CSVN “chính đảng duy nhất cầm quyền, lãnh đạo nhà
nước và xã hội” phải chịu trách nhiệm về “bún mắng, cháo chửi” nói
riêng và sự “tha hóa về cư xử” nói chung, song hướng dẫn tư duy theo
quan điểm vừa giới thiệu – quy trách cho đảng CSVN – thì không phải... “tuyên
truyền chống nhà nước” cũng là... “lợi dụng các quyền tự do, dân chủ xâm
phạm lợi ích của nhà nước”.
Khi phổ biến
quan điểm: Bản chất con người là tổng hòa những quan hệ xã hội. Nhận thức
về bản chất con người, đời sống xã hội của con người cần phải được tiến
hành trong đời sống xã hội cụ thể - nhân vật vừa đề cập đã lợi dụng
“triết học duy vật biện chứng” chỉ ra đảng CSVN phải chịu trách nhiệm về
thực trạng suy đồi đạo đức, văn hóa của xã hội Việt Nam. Căn cứ vào thực tế áp
dụng pháp luật của hệ thống thực thi pháp luật tại Việt Nam đối với “những
phần tử cơ hội, bất mãn chính trị, hận thù cách mạng”, không chỉ “có biểu
hiện” mà thật sự đã “tự diễn biến, tự chuyển hóa”, cần phải khởi tố
và truy nã nhân vật ấy. “Ta” đã có hồ sơ của Karl Marx, bao giờ “ta”
hành động?
----------------
Chú
thích
(2) https://dangcongsan.vn/ban-doc/bun-mang-chao-chui-khong-the-la-van-hoa-ha-noi-410785.html
(3) https://baophapluat.vn/bun-mang-chao-chui-ton-tai-nho-khach-hang-tot-nhin-post365516.html
No comments:
Post a Comment