Thượng
Đỉnh Mỹ-Nhật-Hàn đánh dấu thành công của TT Biden trong nỗ lực hòa giải giữa
Tokyo và Seoul?
Trọng Nghĩa - RFI
Đăng ngày: 16/08/2023 - 15:54
Ba ngày trước
hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Nhật-Hàn mở ra tại Camp David vào ngày 18/08/2023 dưới
quyền chủ tọa của tổng thống Mỹ Joe Biden, ngoại trưởng Hoa Kỳ hôm 15/08 không
ngần ngại tuyên bố rằng sự kiện đó sẽ đánh dấu “một kỷ nguyên mới trong hợp tác
ba bên” giữa Washington, Tokyo và Seoul. Theo giới quan sát, hội nghị Camp
David quả là một thành công của chính quyền Biden, nhưng câu hỏi đặt ra là kết
quả đó có lâu bền hay không.
Tổng thống Mỹ Joe Biden (T) nói chuyện với thủ tướng Nhật Fumio Kishida
và tổng thống Hàn QuốcYoon Suk Yeol, trong cuộc gặp ba bên nhân thượng đỉnh G7
tại Hiroshima, Nhật, ngày 21/05/2023. AP - Susan Walsh
Theo hãng tin Pháp AFP, muốn nói gì thì nói, đối
với tổng thống Joe Biden, người tự hào là một tay lão làng trong lĩnh vực ngoại
giao, cuộc họp sắp diễn ra là một thành công không thể phủ nhận: Ông đã lôi kéo
được Hàn Quốc và Nhật Bản, hai nước có quan hệ lịch sử khó khăn, cùng nhau tham
gia một hôi nghị chưa từng thấy trong lịch sử.
Thượng đỉnh lịch sử thực thụ
Dĩ nhiên, đây không phải là lần đầu tiên mà
lãnh đạo ba nước họp chung với nhau. Họ đã có nhiều cuộc gặp bên lề các hội nghị
quốc tế hay khu vực. Thế nhưng Thượng Đỉnh Camp David là hội nghị ba bên riêng
biệt và long trọng đầu tiên được tổ chức từ trước đến nay.
Và như để nêu bật ý nghĩa lịch sử của cuộc gặp,
theo AFP, Joe Biden đã chọn một khung cảnh cụ thể: ông sẽ tiếp thủ tướng Nhật Bản
Fumio Kishida và tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol tại Camp David, một địa điểm
gắn liền với lịch sử ngoại giao Hoa Kỳ. Một ví dụ: Chính tại nơi này mà hiệp định
hòa bình lịch sử giữa Ai Cập và Israel đã được ký kết vào tháng 9 năm 1978.
Đối với chính quyền Mỹ của tổng thống Biden, một
trong những ưu tiên hàng đầu là đối phó với tham vọng của Trung Quốc, đặc biệt
là tại Châu Á. Để làm được điều này, Washington cần đến sự trợ giúp của hai đồng
minh lớn của mình là Tokyo và Seoul, và tạo ra được một “khối đoàn kết” càng chặt
chẽ càng tốt.
Vấn đề là cho đến gần đây, dù là đồng minh của
Mỹ, Hàn Quốc và Nhật Bản lại duy trì một quan hệ hiềm khích, bắt nguồn từ việc
Nhật Bản chiếm đóng bán đảo Triều Tiên một cách tàn bạo từ năm 1910 đến năm
1945, khiến cho việc thành lập một mặt trận thống nhất ba bên rất khó khăn.
Biden gặp may
Trong bối cảnh đó, ngay từ ngày đầu tiên lên cầm
quyền, tổng thống Biden đã nỗ lực thúc đẩy hai đồng minh hòa giải với nhau và
những cố gắng này như đã gặt hái kết quả khả quan, nhờ thừa hưởng được một số
diễn biến thuận lợi.
Trước hết là thay đổi thái độ từ phía Hàn Quốc,
vốn cứng rắn hơn Nhật Bản trên vấn đề hòa giải, một thay đổi bắt nguôn từ sự kiện
cánh hữu – vốn thân Mỹ hơn – trở lại nắm quyền tại Seoul.
Kể từ khi đắc cử vào năm ngoái (2022), tổng thống
Hàn Quốc Yoon Suk Yeol đã liên tiếp có những quyết định mang tính chất hòa giải
hướng về phía Nhật Bản, mà tiêu biểu là chuyến thăm Nhật Bản vào tháng 5, chuyến
thăm đầu tiên của một tổng thống Hàn Quốc sau 12 năm.
Bên cạnh đó, bối cảnh quốc tế cũng hỗ trợ cho
tiến trình cải thiện quan hệ Nhật Hàn.
Cả Tokyo lẫn Seoul đều có chung mối quan ngại
về Bắc Triều Tiên cũng như về Trung Quốc. Theo AFP, một cuộc điều tra do trung
tâm nghiên cứu Mỹ Pew Research Center thực hiện vào năm ngoái cho thấy ít nhất
80% người trưởng thành ở Hàn Quốc và Nhật Bản có cái nhìn tiêu cực về Trung Quốc,.
Tokyo và Seoul cũng kiên quyết liên minh với
Washington trong việc lên án cuộc xâm lược Ukraina của Nga.
Liệu có lâu bền?
Giới phân tích tuy nhiên vẫn thận trọng, tự hỏi
rằng liệu sự hòa thuận giữa Nhật Bản và Hàn Quốc có lâu bền hay không.
Theo hãng tin Anh Reuters, ông Christopher
Johnstone, cựu quan chức Nhà Trắng hiện làm việc cho Trung Tâm Nghiên Cứu Chiến
Lược và Quốc Tế CSIS tại Washington cho rằng những bước tiến đặt được vẫn còn
mong manh: “Ở Hàn Quốc, những nỗ lực của tổng thống Yoon vẫn chưa được lòng dân
một cách rộng rãi, trong lúc ở Nhật Bản, người ta thường xuyên hoài nghi về
tính bền vững của sự cải thiện quan hệ, cho rằng một tổng thống (Hàn Quốc)
tương lai có thể lật ngược tình thế một lần nữa”.
Dẫu sao thì theo chuyên gia Johnstone, Hoa Kỳ
cũng hiểu rõ điều đó và Thượng Đỉnh Camp David nhằm “thể chế hóa những tiến bộ
đã đạt được, để các nhà lãnh đạo tương lai khó lùi bước”.
------------------------------
Các nội dung liên quan
Mỹ,
Nhật, Hàn Quốc triển khai các sáng kiến chung về công nghệ và quốc phòng
No comments:
Post a Comment