Tác giả: Carl Thayer
Dịch giả: Song Phan
18-7-2017
LTS: Như đã đề cập trong bản
tin ngày 15-7-2017, về chuyện GS Carl Thayer, một diễn giả có uy tín,
thường xuyên có mặt tại hội nghị Biển Đông do CSIS tổ chức hàng năm ở
Washington, rằng ông không được mời tham dự Hội thảo Biển Đông do CSIS tổ chức
hôm nay. Lý do theo ông, có lẽ là do ông chỉ trích chính quyền Hà Nội về vấn đề
nhân quyền, nên CSIS, nơi nhận tài trợ của Bộ Ngoại giao VN đã ngăn không cho
ông tham dự.
Dưới đây là 20 câu hỏi của GS Carl Thayer, dự định
nêu ra tại hội nghị Biển Đông hôm nay ở Washington, do dịch giả Song Phan dịch,
giới thiệu với độc giả Tiếng Dân.
____
Do tôi sẽ không tham dự hội nghị, nếu dự, tôi nghĩ
tôi sẽ hỏi 20 câu hỏi này tại Hội nghị Quốc tế lần thứ 7 của CSIS-DAV về biển
Đông:
Câu
hỏi 1: Sự phát triển kinh tế của Philippines phụ thuộc
vào việc bảo đảm nguồn tài nguyên năng lượng hóa thạch từ bãi Recto tới mức độ
nào? Sự phát triển kinh tế Philippines có đang bị những lời đường mật
của TQ sẽ không khoan và khai thác dầu khí trong vùng đặc quyền kinh tế của
Philippines giữ làm con tin hay không?
Câu
hỏi 2: Cơ sở pháp lý cho những lời cảnh báo của Trung Quốc
đối với máy bay và tàu chiến của nước ngoài khi đi ngang qua các đảo thuộc
quần đảo Trường Sa ở Biển Đông là gì? Trung Quốc chưa công bố bất kỳ đường
cơ sở nào như đòi hỏi đối với lãnh hải. Cơ sở luật pháp quốc tế nào cho
các cảnh báo của Trung Quốc là các máy bay nước ngoài đang xâm nhập vào “vùng cảnh
báo quân sự”?
Câu
hỏi 3: Hồi tháng 5 năm nay, theo tường thuật “Hệ thống
dàn phóng tên lửa phòng thủ chống người nhái 55mm Norinco CS / AR-1 với khả
năng khám phá, nhận diện và tấn công các lính lặn của đối phương đã được
lắp đặt trên đá Chữ Thập ở Quần đảo Trường Sa.” Những hoạt động nào của
“lính lặn của đối phương” đã dẫn tới phản ứng này? Việc đặt tên lửa
trên đá Chữ Thập có vi phạm điều khoản về tự kiềm chế trong Tuyên bố Ứng xử
của các Bên trên biển Đông (DOC) năm 2002 không?
Câu
hỏi 4: Khi Toà Trọng tài công bố phán quyết vào ngày 12
tháng 7 năm 2016 Bộ Ngoại giao Việt Nam cho biết sẽ đưa ra một tuyên bố phán
quyết này. Có tuyên bố nào như vậy đã được đưa ra chưa? Nếu chưa thì tại
sao?
Câu
hỏi 5: Những yêu sách của Việt Nam đối với quần đảo Trường
Sa chính xác là gì? Đặc biệt, Việt Nam có yêu sách tất cả các thể địa lý
(đảo nhân tạo) bị Trung Quốc chiếm không? Nếu không thì Việt Nam yêu sách
những thể địa lý nào? Việt Nam có yêu sách thể địa lý nào mà
Philippines cũng đòi chủ quyền là của Phi không? Nếu có thì đó là những
thể địa lý nào?
Câu
hỏi 6: Năm ngoái có tin rằng Việt Nam đã triển khai các
thiết bị phóng cho các pháo tên lửa phòng thủ tầm mở rộng (EXTRA) do Israel sản
xuất, trên một số thể địa lý ở Trường Sa. Các tin này có chính xác không và
quý vị có cho rằng đây là vi phạm điều khoản về tự kiềm chế trong Tuyên bố Ứng
xử của Các bên trên biển Đông năm 2002 hay không?
Câu
hỏi 7: Các hoạt động của lực lượng đặc công của Việt Nam
(Trung Quốc gọi là lính lặn đối phương) đã dẫn tới việc Trung Quốc lắp đặt
một hệ thống tên lửa phòng thủ trên đá Chữ Thập là gì?
Câu
hỏi 8: Điều gì đã thúc đẩy sự quyết đoán của Trung Quốc
trong việc phản đối việc thăm dò dầu mỏ của Philippines tại bãi Recto và các
hoạt động dầu khí của Việt Nam trong lô 118 và lô 136-03 ngoài khơi bờ biển
của họ?
Câu
hỏi 9: Có phải Phán quyết của Tòa Trọng tài “đã
chết chìm” (không hiệu lực) do Trung Quốc từ chối tuân thủ và quyết định của
Tổng thống Duterte gác nó lại hay không? Điều này sẽ không làm suy yếu một
trật tự khu vực dựa trên luật lệ hay sao?
Câu
hỏi 10: Các chuyên gia và các học giả pháp lý Trung Quốc
đã phải sửng sốt trước quyết định thống nhất của Toà Trọng tài. Việc đánh
giá lại nếu có xảy ra ở Trung Quốc là gì? Có phải Trung Quốc đang dần dần
thúc đẩy một cơ sở pháp lý mới cho các yêu sách của mình ở Biển Đông hay không?
Câu
hỏi 11: Trung Quốc đã bị Tòa án Trọng tài lên án thẳng
thừng vì gây hư hại lớn đối với hệ thống san hô và không bảo vệ môi trường biển.Những
hậu quả của việc tiếp tục không để ý và không hành động gì đối với vấn đề này
là gì?
Câu
hỏi 12: Tại sao Trung Quốc và các nước thành viên ASEAN
không bắt đầu hợp tác trong năm lĩnh vực được đề cập trong DOC 2002? Trung Quốc
có còn nhấn mạnh việc thực hiện hiệu quả DOC là một điều kiện tiên quyết cho
một bộ Quy tắc Ứng xử (COC)?
Câu
hỏi 13: Dường như có ít nhất hai trở ngại lớn
đối với bộ Quy tắc Ứng xử của ASEAN – Trung Quốc ở biển Đông – phạm vi địa lý
và tính chất ràng buộc pháp lý. Khu vực địa lý nào mà COC phải bao gồm? Và
liệu quốc hội các nước sẽ phê chuẩn COC và sẽ nộp lưu chiểu với Liên Hợp
Quốc hay không?
Câu
hỏi 14: Có phải cán cân sức mạnh hải quân ở biển
Đông đang nghiêng về phía Trung Quốc? Nếu thế thì không phải 7 căn cứ đảo
nhân tạo của Trung Quốc là sự đã rồi hay sao?
Câu
hỏi 15: Để Hoa Kỳ thực hiện ảnh hưởng có hiệu quả của
cường quốc biển đối với sự phát triển ở biển Đông, việc sử dụng (luân
phiên hay cách khác) các căn cứ và phương tiện ở Philipines quan trọng như
thế nào?
Câu
hỏi 16: Khi Tổng thống Barack Obama dỡ bỏ Quy chế buôn bán
vũ khí quốc tế (ITAR hoặc cấm vận vũ khí) đối với Việt Nam, ông nói, “Cũng
như tất cả các đối tác quốc phòng của chúng tôi, việc buôn bán sẽ vẫn cần phải
đáp ứng những đòi hỏi nghiêm ngặt, bao gồm cả những đòi hỏi liên quan đến
nhân quyền“. Chính sách này có còn áp dụng dưới thời Tổng thống Donald
Trump hay không?
Câu
hỏi 17: Các hành động của Chính quyền Trump ở biển Đông
như tiến hành các chuyến tuần tra tự do đi lại trên biển, máy bay ném bom
và máy bay tuần tra hàng hải bay ngang trên không và các cuộc tập trận chung với
Lực lượng Phòng vệ biển Nhật Bản thì đầy “âm thanh và cuồng nộ mà
không có ý nghĩa gì“, có phải không?
Câu
hỏi 18: Chính quyền Trump có thể tập hợp được một liên
minh các nước sẵn sàng hoặc có cách nghĩ tương tự để chống lại sự quyết
đoán của Trung Quốc ở Biển Đông hay không? Nếu vậy thì ai sẽ là thành viên của
liên minh này và cụ thể họ sẽ chống lại như thế nào?
Câu
hỏi 19: Trung Quốc lập luận rằng khi Hoa Kỳ chưa phê chuẩn
UNCLOS thì thực sự không có chỗ đứng tranh chấp biển ở biển Đông. Ví dụ, nếu
Trung Quốc can thiệp vào việc tuần tra tự do hàng hải của Hoa Kỳ ở quần
đảo Trường Sa thì Mỹ sẽ không thể tận dụng cơ chế giải quyết tranh chấp
trong UNCLOS được. Hoa Kỳ không nên tiến hành tuần tra tự do hàng hải với các
nước như Úc và Nhật Bản đã phê chuẩn UNCLOS? Sự đe dọa có hành động pháp lý có
thể ngăn cản sự quyết đoán của Trung Quốc hay không?
Câu
hỏi 20: Tình trạng (status) của Chiến lược An ninh Quốc
gia Hoa Kỳ được Quốc hội Hoa Kỳ uỷ thác là gì? Chiến lược này nên bao gồm những
gì? Điều tiếp theo, các thành phần thiết yếu của Chiến lược Hàng hải Hoa Kỳ mới
là gì?
___
Nguyên
văn tiếng Anh:
Since I won’t be there, I thought I would ask 20
questions to the CSIS-DAV 7th International Confernce on the South China Sea:
QUESTION 1: To what extent is Philippines economic
development dependent on securing hydrocarbon energy resources from Recto Bank?
Is Philippine economic development being held hostage by Chinese blandishments
not to drill and exploit oil and gas within the Philippines Exclusive Economic
Zone?
QUESTION 2: What is the legal basis for Chinese
warnings to foreign military aircraft and ships as they transit the Spratly
islands in South China Sea? China has not promulgated any baselines that are
required for a territorial sea. What is the basis in international law for
Chinese alerts that foreign aircraft are entering a “military alert zone”?
QUESTION 3: In May this year it was reported,
“Norinco CS/AR-1 55mm anti-frogman rocket launcher defense systems with the capability
to discover, identify and attack enemy combat divers had been installed on
Fiery Cross Reef in the Spratly Islands.” What activities by “enemy combat
divers” provoked this response? Is the emplacement of rockets on Fiery Cross a
violation of the self-restraint clause in the 2002 Declaration on Conduct of
Parties in the South China Sea?
QUESTION 4: When the Arbitral Tribunal issued its
Award on July 12, 2016 Vietnam’s Foreign Ministry said it would issue a
statement on the Award. Has any such statement been issued? If not, why not?
QUESTION 5: What precisely are Vietnam’s claims to
the Spratly Islands? In particular does Vietnam claim all of the land features
(artificial islands) occupied by China? If not, which ones does Vietnam claim?
Does Vietnam claim any land features also claimed by the Philippines? If so,
which ones?
QUESTION 6: Last year it was reported that Vietnam
deployed launchers for the Israeli-manufactured Extended Range Artillery
rockets (EXTRA), on several land features in the Spratlys. Are these reports
accurate and do you consider this a violation of the self-restraint clause in
the 2002 Declaration on Conduct of Parties in the South China Sea.?
QUESTION 7: What were the activities of Vietnamese
special forces (so-called enemy combat divers by China) that led China to
emplace a defensive rocket system on Fiery Cross Reef?
QUESTION 8: What has prompted Chinese assertiveness
in opposing oil exploration by the Philippines in Recto Bank and Vietnamese oil
and gas activities in Block 118 and Block 136-03 off its coast?
QUESTION 9: Is the Arbitral Tribunal Award “dead in
the water” as a result China’s refusal to comply and the decision by President
Duterte to set it aside? Doesn’t this undermine a rules-based regional order?
QUESTION 10: Chinese legal specialists and academics
must have been taken aback by the unanimous decision of the Arbitral Tribunal.
What re-evaluation if any has taken place in China? Is China gradually
advancing a new legal basis for its claims in the South China Sea?
QUESTION 11: China was roundly condemned by the
Arbitral Tribunal for massive damage to the coral reef system and for failure
to protect the marine environment. What are the consequences of continued
neglect and inaction on this issue?
QUESTION 12: Why haven’t China and ASEAN member
states commenced cooperation in the five areas mentioned in the 2002 DOC? Does
China still insist that the effective implementation of the DOC is a
prerequisite for a Code of Conduct?
QUESTION 13: It appears that there are at least two
major impediments to an ASEAN-China Code of Conduct in the South China Sea –
geographic scope and legally binding nature. What geographic area should the
COC cover? And should national legislatures ratify the COC and deposit copies
with the United Nations?
QUESTION 14: Is the naval balance of power in the
South China Sea shifting in China’s favor? If so, aren’t China’s seven
artificial island bases a fait accompli?
QUESTION 15: In order for the United States to exert
the effective influence of sea power on developments in the South China Sea,
how important is access – rotational or otherwise – to bases and facilities in
the Philippines?
QUESTION 16: When President Barack Obama lifted the
International Trafficking in Arms Regulations (ITAR or arms embargo) against
Vietnam he said, “As will all our defense partners, sales will need to still
meet strict requirements, including those related to human rights.” Does this
policy still apply under President Donald Trump?
QUESTION 17: Are the actions by the Trump
Administration in the South China Sea such as conducting freedom of navigation
patrols, overflights by bombers and maritime patrol aircraft, and joint
exercises with the Japan Maritime Self-Defense Force a lot of “sound and fury
signifying nothing”?
QUESTION 18: Can the Trump Administration assemble a
coalition of the willing or likeminded states to push back against China’s
assertiveness in the South China Sea. If so, who would be part of this
coalition and how specifically should they push back?
QUESTION 19: China argues that as the United States
has not ratified UNCLOS it really has no standing in South China Sea maritime
disputes. For example, if China interfered with U.S. freedom of navigation
patrols the Spratly islands, the U.S. would not be able to avail itself of
dispute settlement mechanisms in UNCLOS. Shouldn’t the U.S. conduct freedom of
navigation patrols with states like Australia and Japan who have ratified
UNCLOS. Would the threat of legal action deter Chinese assertiveness?
QUESTION 20: What is the status of the U.S. National
Security Strategy mandated by the U.S. Congress? What should this strategy
include? As a follow on, what should be the essential components of the new
U.S. Maritime Strategy?
No comments:
Post a Comment