VỤ
NỔI LOẠN PRIGOZHIN ĐÃ KHÉP LẠI
Cuộc nổi loạn của Wagner
như một màn kịch tiến triển rất nhanh, cả khi khởi đầu và khi kết thúc. Tuy
nhiên, các dữ kiện cho phép có thể bàn luận về các điểm sau.
1. Việc nổi loạn là thật chứ không phải là do Putin dàn dựng.
Nếu dàn dựng chắc không
có đoạn Putin phải lên truyền hình kết tội Prigozhin và tuyên bố nặng nề như vậy,
không có màn Wagner bắn rơi mấy máy bay của quân đội Nga và FSB như vậy, không
có màn một loạt quan chức chạy trốn khỏi Moskva như vậy, và cũng không phải có
màn đào chiến hào lập phòng tuyến ngăn quân Wagner như vậy…
2. Prigozhin đã chuẩn bị cho cuộc nổi loạn này từ lâu (vài tháng).
Ông ta nhiều lần giả vờ
kêu và chửi bới Bộ Quốc phòng Nga về cung cấp đạn dược
thiếu cho quân Wagner – mục
đích để tích trữ đạn dược. Ông ta nhiều lần phản ứng về quyết định “sáp nhập”
quân lính về Bộ Quốc phòng Nga quản lý, nhiều lần chỉ trích, mạt sát các quan
chức cao cấp Bộ Quốc phòng, thậm chí cả Putin. Làm các việc đó, ông ta có tăng
uy tín, tuyên truyền tạo dư luận đồng tình với ông ta, lôi kéo các đơn vị quân
đội đứng về phía ông ta trong thái độ đối với Bộ Quốc phòng.
3. Sắc lệnh sáp nhập quân Wagner mà không hứa hẹn vị thế chính trị gì
cao hơn cho Prigozhin được Bộ Quốc phòng (Shoigu ký) là đòn đánh của Putin/
Shoigu nhằm xóa sổ quyền lực của Prigozhin, như giọt nước tràn ly dẫn đến hành động nổi loạn, tiến đến đảo chính,
ít nhất là “đảo chính Bộ Quốc phòng Nga”. Và chuỗi sự kiện đã được thực hiện: Tạo
cớ, dẫn quân về Rostov, rồi Varonhetsk…
Lực lượng thì nói là quân
Wager có 20.000, có tài liệu nói là 50.000. Nhưng không phải tất cả tham gia cuộc
binh biến. Số lượng người tham gia chưa có báo cáo nào tính được chính xác
nhưng qua các ảnh chụp có thể thấy không nhiều, chỉ khoảng vài ngàn là nhiều,
thậm chí vài trăm. Vũ khí chủ yếu là vũ khí cá nhân với vài xe tăng, xe bọc
thép các loại, còn lại là xe vận tải chở lính và cả xe dân sự… Với lực lượng
như vậy, Prigozhin đủ hiểu không thể đọ lại lính chính quy của FSB và quân đội
Nga.
4. Prigozhin hy vọng vào sự hậu thuẫn và tham gia “đảo chính” của các
đơn vị quân đội FSB Nga, các chính khách có quyền lực Nga, mà hắn chắc đã nói
chuyện từ trước. (Hồi
1991 Yeltsin cũng đã làm một cuộc phản đảo chính ngoạn mục khi sử dụng lực lượng
quân sự của chính phe đảo chính). Việc các đơn vị FSB và quân đội khi thấy
Wagner nổi loạn đã không ngăn cản, đánh trả, dường như đã không làm gì đáng kể
cản đường tiến quân… Việc này cũng đã có tiền lệ hồi 1991 khi cuộc đảo chính
Gorbachev diễn ra – giữa các đơn vị vũ trang của Nga – bên theo lệnh đảo chính
và bên kháng cự bảo vệ – hầu như không dùng súng đạn, mà chỉ có kết cục cuối
cùng là bắt giữ người đứng đầu…
Sự hậu thuẫn đã không
theo hy vọng của Prigozhin. Hắn là kẻ khôn ngoan và rất tỉnh táo, nên đến khi
biết thế trận không thể thắng, đã vội bám vào chiếc cọc đàm phán của Lukashenko
đưa ra…
Ông ta phải “tỵ nạn” một
mình, không có lực lượng wagner, thậm chí về tài sản và văn phòng mới xây ở STB
cũng chưa biết sẽ phán xét kiểu gì. Theo truyền thống của Nga, tính mạng ông ta
về sau cũng khó bảo đảm.
Tại sao lại là
Lukashenko? Tại vì giữa Prigozhin và Lukashenko đã có mối tình sâu đậm từ hồi bầu
cử gian lận ở Belarus và quân Wagner đã hoạt động rất nhiều ở Belarus để giúp
Lukashenko
…
5. Vụ nổi loạn đã chứng tỏ sự rối loạn trong guồng máy quyền lực Nga và
uy tín Putin đã và sẽ giảm sút mạnh.
Chế độ cai trị siloviki của
Kremlin rạn nứt và sức đề kháng kém đối phó với các biến động.
Putin lộ rõ là một Tổng
thống hèn nhát và không còn uy quyền. Có tin máy bay của ông ta đã phải bay đi
St. Petersburg. Nhiều quan chức cấp cao bỏ chạy khỏi Moskva.
Ông ta sẵn sàng loại bỏ
người gắn bó và đã “làm việc hết mình” là Prigozhin.
Ông ta sẵn sàng biến những
công cụ quyền lực của quốc gia trao cho ông ta như kết tội phản quốc, phản bội,
lệnh bắt giam, truy tố… thành món hàng trao đổi ngay lập tức cốt chỉ đổi lấy sự
yên bình, viện cớ là để tránh đổ máu binh sĩ…
Ông ta phải dựa vào một
xác chết chính trị Lukashenko và ủy quyền về các điều kiện mặc cả với tội phạm
của quốc gia…
Ông ta không biết làm
cách nào để ngăn đội quân vài ngàn người tiến rất nhanh về thủ đô…
Ông ta không giữ được cân
bằng và ổn định giữa các thế lực trong bộ máy…
Dưới con mắt của công luận
quốc tế và cả dân Nga, Putin đã lộ rõ chân tướng và không còn uy tín.
.
No comments:
Post a Comment