Hoàng Quân - Saigon
Nhỏ
23 tháng 6, 2023
https://saigonnhonews.com/nua-the-ky-little-saigon/hon-viet-giua-troi-au/
Nhân sinh nhật lần thứ 90 của Nhạc sư Lê Văn Khoa
Đầu năm đó, do thất nghiệp, tôi được nhàn rỗi
một thời gian. Bởi thế, tôi cho phép mình sống “phóng túng” vài tháng, tức là rất
hào “phóng” về thời gian nhưng có thể “túng” bấn về tài chánh. Trước đây, áp lực
ba bên, bốn bề, tôi quá tất bật. Người lật đật hơn cả con lật đật. Giờ, được tự
do thoải mái, tha hồ thức khuya, dậy trễ. Cho nên, với tôi, mất việc lần này,
xem ra, thật được việc.
Từ thư viện thành phố, tôi ẵm một chồng sách về
gối đầu giường. Đọc sách giấy mỏi tay, tôi vào internet, tìm các trang mạng
quen thuộc, đọc tất cả các mục. Tôi đang trong thời kỳ “si mê” Tìm Một Ánh Sao
của nhạc sĩ Hoàng Trọng. Ngày nào, cũng vài lần, tôi “tìm một ánh sao” qua giọng
hát ca sĩ Mai Hương với hòa âm của nhạc sĩ Lê Văn Khoa. Vừa nghe nhạc, vừa lang
thang trong xóm làng chữ nghĩa trên mạng, tôi bắt gặp thông tin trong trang T.Vấn
và Bạn Hữu về buổi ra mắt phim Lê Văn Khoa-Một Đời Cho Nghệ Thuật của
Viet Nam Film Club*.
Tưởng tượng như mình đang nghĩ đến “người
trong mộng”. Bỗng nhiên, có ai nhắc, hứa, sẽ kể chuyện về “người ấy”. Buồn ngủ
mà được chiếu hoa, thích thật. Tôi mừng rỡ reo vui, thật là một sắp xếp đáng
yêu của cuộc sống. Bằng mọi cách, tôi sẽ đến dự buổi ra mắt phim. Viet Nam Film
Club là “dân” Mỹ. Thế mà ra mắt phim đầu tiên ở Âu Châu. Như vậy, mình được ưu
tiên hơn cả dân Mỹ. Tôi vội chuyển tiếp thông tin cho người thân, bạn bè và rủ
rê gia đình đi Pháp. Buổi ra mắt phim sẽ vào Chủ Nhật. Tôi nhẩm tính, mình vẫn
trong tình trạng “bảy nghề” vào những tháng tới, sẵn dịp, du xuân ở kinh đô ánh
sáng Paris vài bữa. Nhưng mình tính không bằng trời tính.
Thật bất ngờ, chỉ trong vòng hai tuần lễ, tôi
được hãng mời đến phỏng vấn và nhận việc làm, vài ngày trước khi tôi đi Pháp. Mới
vào hãng bốn ngày, tôi không thể nghỉ phép. Nhưng tôi nhất quyết không bỏ lỡ
chuyến đi dự ra mắt phim. Tôi phải thay đổi chương trình. Phải đi, về trong
ngày. Buổi ra mắt phim vào trưa Chủ Nhật. Tờ mờ sáng, vợ chồng chúng tôi, cùng
với người chị và người bạn, rời Đức, chạy nước rút để đến nơi vào 12 giờ trưa.
Chương trình kết thúc khoảng 7 giờ tối. Chúng tôi phóng một mạch về lại Đức, kịp
sáng hôm sau, thứ Hai tôi đi làm.
Chủ Nhật, ngoài trời nắng xuân trong lành,
trong lòng những người đến dự buổi ra mắt phim cũng rộn rã niềm vui. Địa điểm tổ
chức là hội trường C. Royal, thanh lịch, ấm cúng ở Vitry-sur-Seine, gần sát
Paris. Trên sân khấu, có trưng chân dung nhạc sĩ Lê Văn Khoa qua nét cọ của ông
Bút Tre Kỳ Văn Cục.
Nơi đây, chúng tôi cùng đứng chào cờ Việt Nam
Cộng Hòa, cùng hát quốc ca Việt Nam. Nơi đây, chúng tôi rưng rưng cảm động,
nghe ca sĩ Ngọc Hà, người vợ, người bạn đời của nhạc sĩ Lê Văn Khoa hát hai nhạc
phẩm Mơ Về Quê Tôi và Nhớ Em. Nơi đây, chúng
tôi được nghe nhạc sĩ Lê Văn Khoa tâm tình. Nhạc sĩ mong muốn đem nhạc dân tộc
ra khỏi biên giới Việt Nam, giới thiệu âm nhạc Việt Nam với thế giới. Nhạc sĩ
Lê Văn Khoa mong ước người Việt vẫn còn yêu thương âm nhạc Việt. Âm nhạc cũng
như xã hội, mỗi người có nhiệm vụ riêng, khác nhau. Mỗi người đều là phần tử
quan trọng của xã hội. Quan trọng là thi hành nhiệm vụ đúng lúc, đúng chỗ. Nuôi
quân nghìn ngày, dùng quân một giờ.
Đơn cử trường hợp người chơi phèng la trong
ban nhạc. Người ấy phải tập dượt cùng ban nhạc rất nhiều giờ. Mà trong buổi
trình diễn, có thể người ấy chỉ một hai lần gõ phèng la. Nhưng tiếng phèng la vẫn
cần thiết để buổi hòa nhạc được trọn vẹn.
Nơi đây, lần đầu tiên tôi gặp ông Chu Lynh,
người đã miệt mài làm những cuốn phim tài liệu Việt Nam (Hồn Việt – Quốc Kỳ
Quốc Ca Việt Nam, Hồn Tử Sĩ...) có giá trị. Ông Chu Lynh thuộc mẫu người
nói ít, làm nhiều. Ông có đôi lời ngắn gọn. Đại khái ông kể, ông đã nghe đâu đó
“phương châm”, nếu không nói được nhiều trước đám đông, thì hãy làm việc thật tốt
với máy móc phía sau hậu trường.
Lần đó, chúng tôi còn được hội ngộ những tên
tuổi khả ái. Nhạc sĩ Trần Quang Hải phát biểu ngắn. Ông bảo, nếu người ta gọi
ông là nhạc sĩ, ông phải gọi ông Lê Văn Khoa là nhạc sư. Bởi theo ông Trần
Quang Hải, ông chỉ là người viết bài nhạc. Còn nhạc sư Lê Văn Khoa soạn nhạc,
hòa âm, phối khí…
Ca sĩ Bạch Yến, dẫu không đàn trống, vẫn vút
cao giọng Chiều chưa đi màn đêm rơi xuống… Khán giả cùng phụ họa Đôi
cánh chim bâng khuâng rã rời… Khán giả cũng được cùng cô Phương
Oanh a li hò lờ trong bài hò tặng nhạc sĩ Lê Văn Khoa. Bên cạnh
những người Việt, còn có sự tham gia của ban hợp ca những người-không-phải-Việt,
nhóm Favic, do ông Đoàn Thiều thành lập. Nhóm hát những bài dân ca ba miền Việt
Nam thật dễ thương. Cô Thu Sương, trưởng ban tổ chức và người giới thiệu chương
trình, mời mọi người cùng vươn giọng với Việt Nam Quê Hương Ngạo Nghễ.
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2023/06/20230422_115240-1536x1152.jpg
Nhạc sư Lê Văn Khoa (ảnh: MK, chụp tại nhà riêng ông Lê Văn Khoa, Tháng
Tư 2023)
Trước đây, tôi có đọc các bài viết về nhạc sĩ
Lê Văn Khoa. Những gì tôi biết về nhạc sĩ Lê Văn Khoa quá ít ỏi, hời hợt, so với
những cống hiến cho đời của người nhạc sĩ. Tôi rất ngưỡng mộ nhạc sĩ. Nhưng vẫn
là thái độ kính nhi viễn chi. Đứng xa xa nhìn nhạc sĩ, xuýt xoa, nhạc sĩ Lê Văn
Khoa cao quá, lớn quá, tài hoa quá. Hôm nay, tôi mới được live “kiến kỳ hình”
nhạc sĩ.
Nhạc sĩ Lê Văn Khoa trịnh trọng trong bộ đồ
vest màu sẫm, đặc biệt với chiếc cà-vạt cờ vàng ba sọc đỏ. Lúc chuyện trò, ông
lại là ông ngoại, ông nội, người bác, người chú, người cậu thân tình. Nghe ông
nói chuyện, tôi càng cảm phục ông hơn. Nơi ông nổi bật đức tính khiêm cung và tấm
lòng nhân ái. Dẫu tài năng cao, thành công lớn, nhạc sĩ Lê Văn Khoa vẫn rất gần
gũi, thân thiện với mọi người. Ông vui vẻ trả lời những câu hỏi của những người
mù mờ về âm nhạc.
Đoạn đường chúng tôi đi về từ Đức sang Pháp
hơn ngàn cây số có là bao, so với biết bao thì giờ, công sức ông Chu Lynh và những
thành viên trong Việt Nam Film Club đã dành cho cuốn phim. Cuốn phim Lê
Văn Khoa, Một Đời Cho Nghệ Thuật đã giúp cho khán giả thấy con tim và
khối óc của nhạc sĩ thật phi thường. Cuốn phim để lại trong tâm trí khán giả
nhiều ấn tượng vô cùng đẹp đẽ về một người tài đức vẹn toàn.
Xem ra mắt phim về, nhiều ấn tượng còn nóng ấm,
tôi dự định, sẽ viết bài tường thuật, để chia sẻ với gia đình, bạn bè… với những
ai không có dịp đến dự buổi giới thiệu. Chưa viết, tôi vào internet tìm hiểu về
sinh hoạt của Vietnam Film Club. Tôi tìm thấy các bài của cô Trịnh Bình An và
ông Chu Lynh. Đọc xong, tôi đã lặng người một hồi. Tôi tự hỏi và trách mình,
sao vô tình quá. Tôi đâm ra ngần ngại. Những điều mình định viết, e sẽ nhỏ bé,
cạn cợt quá, so với những gì mình được nghe, được thấy. Bởi thế, tôi dùng dằng,
cầm bút lên, lại cất bút xuống. Đúng hơn, tôi ngồi trước bàn phím, viết vài chữ,
lại xóa. Tôi không “dám” viết.
Tự nhiên, tôi ngộ ra, mình mắc nợ nhiều quá.
Có những người, như nhạc sĩ Lê Văn Khoa, làm nhạc cho mình thưởng thức. Có những
người, như ông Chu Lynh, bỏ bao nhiêu công sức thu thập thông tin để thực hiện
phim tài liệu.
Ngẫm đi, nghĩ lại, tôi sẽ không viết để kể về
cuộc đời nhạc sĩ Lê Văn Khoa, về nhóm Viet Nam Film Club. Tôi muốn, chỉ viết rằng,
tôi là con nợ may mắn. Tôi xin nói lời cám ơn chân thành đến những chủ nợ rộng
rãi, ban cho tôi món nợ tinh thần lớn lao, quý giá. Trí vẫn còn vấn vương không
khí Việt của buổi ra mắt phim ở Pháp. Cuối tuần sau đó, tôi lại có dịp sống giữa
Hồn Việt.
Thứ Bẩy hôm đó, 12 Tháng Năm, mấy trăm người
Việt từ khắp nơi trên nước Đức cùng nhau tụ tập về thành phố Troisdorf gần
Bonn, cựu thủ đô Cộng Hòa Liên Bang Đức. Chúng tôi đến tham dự lễ khánh thành
tượng đài tưởng niệm Tiến Sĩ Rupert Neudeck, để tỏ lòng biết ơn sâu sắc của người
Việt tỵ nạn đối với ông. Vị đại ân nhân đã cứu sống gần 12,000 thuyền nhân Việt
và cùng nước Đức tạo cơ hội cho họ được sống trong một xứ sở tự do, nhân bản.
Trong khuôn viên của lâu đài Wissem, một địa danh
tiêu biểu của thành phố Troisdorf, chúng tôi giương cao biểu ngữ Danke
Deutschland, “Cám ơn nước Đức”. Những chùm bong bóng bay với với dòng chữ Danke
Dr. Neudeck, “Cám ơn tiến sĩ Neudeck”. Trong nắng xuân chan hòa, cờ vàng Việt
Nam Cộng Hòa bay phất phới bên cạnh cờ Cộng Hòa Liên Bang Đức. Mọi người cùng
hát hai bài quốc ca Việt Nam và quốc ca Đức.
Phút giây khi mọi người vang vang… Xứng
danh nghìn năm dòng giống Lạc Hồng, hẳn trong tim mỗi người đang ấm lên
tình quê hương. Mặc dầu đứng ngoài trời nhiều tiếng đồng hồ, người đến tham dự,
thuyền nhân và thế hệ con cháu thuyền nhân, đều nghiêm chỉnh lắng nghe những lời
phát biểu của các đại diện chính quyền liên bang, địa phương và các hội đoàn.
Ông Wolfgang Schäuble, (lúc đó là) đương kim Chủ tịch Quốc hội Đức, cũng có mặt
tại buổi lễ trọng đại này.
Ngày hôm sau, tờ nhật báo Đức Westdeutsche
Allgemeine Zeitung (WAZ) ra ngày Chủ nhật 13 Tháng Năm 2018 có bài của
ký giả Hubert Wolf tường thuật về buổi lễ. Đặc biệt trong bài tường thuật của
báo có kèm tấm hình với lời chú thích: “600 người Việt từ khắp nơi trên nước Đức
đã cùng nhau tụ tập về thành phố Troisdorf tham dự lễ khánh thành tượng đài tưởng
niệm. Chiếc dù với nền vàng và sọc đỏ dựa theo mẫu quốc kỳ của nước Việt Nam
ngày trước, chứ không phải là lá cờ của chế độ cộng sản hiện nay.”
Thông thường, phóng viên chụp nhiều hình ảnh
và chọn lựa tấm hình ưng ý, thích hợp nhất để đăng kèm bài báo. Tôi thầm cám ơn
người phóng viên, đã cảm nhận “Hồn Việt” qua lá cờ vàng. Bởi thế, ông đã chọn tấm
hình này để kèm theo bài phóng sự. Nhất là phóng viên đã nêu lên sự khác biệt của
hai màu cờ. Nơi đây, giữa trời Âu, Việt Nam xa lắc vạn dặm nhưng cảm giác gần
gũi quê hương vẫn ấm trong tim tôi. Bởi, Hồn Việt vẫn quanh tôi, Hồn Việt vẫn với
tôi.
_______________
(*) Phim tài liệu năm 2018 về Nhạc sĩ, Nhiếp ảnh gia
Lê Văn Khoa
Website của Vietnam Film Club:
www.vietnamfilmclub.org
Liên lạc:
vnfilmclub@gmail.com
chulynh@gmail.com
LỊCH SỬ VIỆT
NAM (TIẾNG ANH)
VFC - The Soul of Vietnam
– Updated
https://www.youtube.com/watch?v=YnVtj4Es6IQ
No comments:
Post a Comment