Hồng Thủy - GDVN
05/07/15 08:01
(GDVN)
– Một số công việc đã được xử lý bởi Đại sứ Trung Quốc tại The Hague, họ thành
lập một đường dây liên lạc chính thức với tòa án.
"Đàm phán Nga-Việt mua bán tàu chiến bị chậm vì Trung Quốc cản trở""Trung Quốc có thể tấn công các bên yêu sách Biển Đông từ các đảo nhân tạo"ASEAN thiếu một thủ lĩnh sẽ để Biển Đông rơi vào bất ổn kinh niên
Reuters ngày 4/7 đưa tin, yêu sách của Trung Quốc đối
với khu vực Biển Đông (nước này nhảy vào) tranh chấp sẽ được nghiên cứu kỹ về mặt
pháp lý quốc tế lần đầu tiên trong tuần này. Trong khi đó Bắc Kinh vẫn chính thức
từ chối tham gia vụ kiện đường lưỡi bò do Philippines khởi xướng tại Tòa án Quốc
tế về Luật Biển.
Đội ngũ pháp lý quốc tế của Manila đã có mặt tại Tòa
án Trọng tài thường trực tại The Hague để giải trình trước 5 thẩm phán có thẩm
quyền thụ lý đơn kiện của Philippines, các quan chức Bộ Ngoại giao Philippines
nói với Reuters. Động thái này là vì lo ngại một báo cáo công khai thể hiện lập
trường của Trung Quốc trong tháng 12 năm ngoái về thẩm quyền của tòa án đối với
vụ kiện.
Một quyết định ít được chú ý của tòa án vào tháng Tư
thừa nhận sự phản đối của Trung Quốc và thông báo rằng một cuộc điều trần về
quyền tài phán từ ngày 7 đến ngày 13/7 sẽ được tổ chức lần đầu tiên. Manila đệ
trình vụ kiện đường lưỡi bò vào năm 2013 để tìm kiếm một phán quyết về việc khai
thác các vùng biển ở Biển Đông trong phạm vi 200 hải lý vùng đặc quyền kinh tế
theo Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển.
Các chuyên gia pháp lý cho rằng bất kỳ phán quyết
nào có lợi cho Philippines sẽ khó được thi hành do không có cơ quan nào của
Liên Hợp Quốc buộc đối tượng phải thực hiện một phán quyết như vậy. Tuy nhiên
nó sẽ là một đòn ngoại giao đối với Bắc Kinh và nhắc nhở các bên yêu sách khác ở
Biển Đông để có hành động tương tự.
Vụ kiện đang được theo dõi chặt chẽ bởi các chính phủ
châu A và Washington bởi những căng thẳng gia tăng trên Biển Đông, đặc biệt là ở
quần đảo Trường Sa (thuộc chủ quyền Việt Nam) mà Trung Quốc đang tạo ra ít nhất
7 đảo nhân tạo (bất hợp pháp) sẽ cho phép hải quân nước này triển khai sức mạnh
vào sâu trung tâm hàng hải Đông Nam Á.
Một số học giả pháp lý quốc tế và chuyên gia về Biển
Đông lại cho rằng, Trung Quốc đã “tham dự hiệu quả” vào vụ kiện đường lưỡi bò,
mặc dù họ chính thức từ chối làm điều này. Ian Storey, một chuyên gia về Biển
Đông từ Viện nghiên cứu Đông Nam Á, Singapore cho biết, đã xuất hiện dấu hiệu
tiến trình xử lý vụ án đang quay lại “dàn xếp” lợi ích cho Trung Quốc.
Tuy nhiên một học giả pháp lý khác nói rằng điều đó
không có nghĩa là các thẩm phán sẽ làm gì có lợi cho Bắc Kinh: “Họ đang nỗ lực
đảm bảo công bằng nhất có thể. Họ dường như cảm nhận Trung Quốc sẽ soi kỹ từng
chữ trong bất kỳ phán quyết cuối cùng nào”.
Học giả Storey cho rằng các cuộc điều trần về thẩm
quyền của tòa án có thể trì hoãn bất kỳ phán quyết cuối cùng nào từ 6 đến 12
tháng, có nghĩa là phiên tòa sẽ kéo dài quá thời hạn nhiệm kỳ của Tổng thống
Benigno Aquino.
Aquino sẽ phải rời ghế Tổng thống 6 tháng nữa. Ông
là nhân vật chủ chốt đứng đằng sau các thách thức pháp lý đối với Bắc Kinh, từng
làm Trung Quốc tức tối khi so sánh bành trướng của Trung Quốc ở Biển Đông với
bành trướng của phát xít Đức trong Chiến tranh Thế giới II.
Các nhà ngoại giao và chuyên gia pháp lý Trung Quốc
đã theo dõi chặt chẽ mọi diễn biến của vụ kiện. Một số công việc đã được xử lý
bởi Đại sứ Trung Quốc tại The Hague, họ thành lập một đường dây liên lạc chính
thức với tòa án.
Báo cáo quy trình của tòa án trong vụ kiện này cho
thấy Trung Quốc có thể giao tiếp với tòa án thông qua Đại sứ của họ ở The
Hague, trong khi phiên tòa cũng cập nhật cho Trung Quốc về các bước đi tiếp
theo của vụ kiện cũng như cơ hội cho (Bắc Kinh) được đệ trình.
Mặc dù có sự trao đổi, Trung Quốc vẫn lên kế hoạch từ
chối bất kỳ phán quyết nào có lợi cho Philippines.
Trao đổi với chúng tôi về những diễn biến mới của vụ
kiện, Tiến sĩ Trần Công Trục, nguyên Trưởng ban Biên giới Chính phủ đánh
giá:
“Phiên điều trần của Tòa Trọng tài Liên Hợp
Quốc về Luật Biển về thẩm quyền thụ lý vụ việc diễn ra là theo trình tự thủ tục
cần phải có chứ không có nghĩa là tòa không đủ thẩm quyền. Nếu không đủ thẩm
quyền thụ lý vụ án, tòa đã bác ngay từ đầu chứ không để kéo dài đến hiện nay.
Tất nhiên Trung Quốc sẽ tìm mọi cách lobby, chạy chọt
đối với những người có khả năng ra quyết định ảnh hưởng đến lợi ích của họ tại
phiên tòa. Tuy nhiên tôi tin rằng các thẩm phán hiểu rất rõ, bản chất vụ kiện
này không phải sự việc riêng rẽ của Philippines hay bảo vệ lợi ích cho bất kỳ
bên nào, mà là bảo vệ thành quả của nhân loại trong rất nhiều năm mới xây dựng
được Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982.
Dù trong các vụ kiện yếu tố con người, tính công tâm
có bị ảnh hưởng tác động hay không bao giờ cũng rất quan trọng, nhưng tôi tin
các thẩm phán Tòa trọng tài Liên Hợp Quốc về Luật Biển hiểu điều này. Công ước
Liên Hợp Quốc về Luật Biển có được bảo vệ, giữ gìn và phát huy hay không đang
phụ thuộc vào họ.
Quan điểm của Trung Quốc rằng bản chất vụ kiện này
là “chủ quyền” chỉ là cách nói lấp liếm do họ không bám vào đâu được để có thể
phản bác vụ kiện của Philippines ngoài 2 điều khoản bảo lưu về “chủ quyền” khi
Trung Quốc phê chuẩn Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982.
Nhưng xin được nhắc lại một lần nữa, Philippines
không kiện về chủ quyền, các nội dung Philippines kiện đều xoay quanh việc giải
thích và vận dụng Công ước Liên Hợp Quốc 1982 về Luật Biển.”
Hồng
Thủy
No comments:
Post a Comment