Những
thanh niên công giáo bị cáo buộc tội âm mưu lật đổ
chế độ, tại Toà án nhân dân thành phố Vinh, Nghệ An
hôm 09/1/2013 . AFP photo
Cuộc
sống sau khi mãn hạn tù của những thanh niên Công giáo ở
Vinh, bị bắt giữ hàng loạt năm 2011 vì tội tuyên truyền
chống phá nhà nước, vi phạm Khoản 1 Điều 88 Bộ Luật
Hình Sự, xem ra không còn được bình thường bởi
những đeo bám sách nhiễu từ phía công an, thậm chí bị
đánh nếu dám ra khỏi địa phương như trường hợp anh
Chu Mạnh Sơn, mãn án từ ngày 2 tháng Hai năm nay:
Sau
khi ra tù thì em bị án quản chế nên không được đi đâu
ra khỏi địa phương. Trước đó em học trường Y Khoa ở
Đại Học Vinh và còn một tháng nữa thi tốt nghiệp
nhưng mà bây giờ em về thì trường không cho tiếp tục
học, coi như là đuổi học luôn. Công việc thì chính
quyền không cho ra khỏi địa phương nên cũng không đi
làm đâu được.
Hiện
tại cuộc sống của em cứ gọi là bức bách, chưa được
tự do đi ra làm ăn cũng chưa được gọi là làm kinh tế
gì mà gầy dựng cho gia đình cả. Chính quyền luôn cho
người theo sát, canh chừng, đi đâu luôn có người dòm
ngó. Sơn bị triệu tập lên xuống, cho người giám
sát liên tục.
Hôm
30 tháng Mười 2014, Chu Mạnh Sơn ra khỏi khu vực huyện
Yên Thành, nơi anh đang bị quản chế, để đón một
người bạn từ Sài Gòn ra. Anh bị công an thành phố Vinh
chận bắt ngay tại phi trường và đưa về đồn công an
huyện Yên Thành:
Vừa
đóng cửa phòng một cái thì bốn năm người họ đã
xông đến đánh đập Sơn một trận túi bụi nhừ người
và còn bị phạt hành chính hai triệu rưỡi đồng
nữa. Mình nói lý với họ là họ không có quyền gì để
đánh đập nhưng mà họ bảo “quyền gì ở đây “
và thế là họ cứ đánh.
Nếu
có phái đoàn quốc tế nào về thăm hoặc muốn gặp anh
em tù nhân hoặc những người như Sơn mà Sơn ra thì sau
về chính quyền lại gọi lên sách nhiễu, cho người
khủng bố tinh thần , dọa đánh rồi dọa giết nữa. Bởi
vì Sơn trong thời gian quản chế mà tự ý ra khỏi
địa phương khi không có sự đồng ý của chính quyền.
Tháng
Năm vừa rồi ông đặc phái viên về nhân quyền và tự
do tôn giáo Heiner Bielefelgt có giấy mời gặp Sơn ngay tại
Hà Nội thì Sơn ra gặp ông, rồi phía bên đại biểu
quốc hội Hoa Kỳ, đại biểu Châu Âu về nhân quyền họ
muốn gặp các tù nhân hoặc những người đấu tranh dân
chủ để trao đổi mà Sơn ra gặp họ xong trở về thì
bị sách nhiễu. Còn nếu họ biết có những phái đoàn
quốc tế hoặc đại diện nhân quyền của Liên Hiệp
Quốc về thì họ cấm Sơn không đi được.
Cuộc
sống khi mới ra tù của Trần Hữu Đức, mãn án 3
năm 3 tháng nhưng còn một năm quản chế, cũng không có
gì sáng sủa hơn. Là sinh viên cao đẳng ngành công nghệ
ô tô tại Nghệ An, vừa ra trường thì bị bắt cùng một
tội danh với Chu Mạnh Sơn, Trần Hữu Đức cho biết:
Em
vừa ra ngày mùng 2 tháng Mười Một vừa rồi. Bây giờ
em muốn làm hồ sơ đi học tiếp nhưng vấn đề
giấy tờ em chưa lo được. Em muốn học lại vể Luật,
nói chung ngành Luật phổ quát về dân sự và hình sự.
Trước khi bị bắt thì giấy tờ ví dụ chứng minh,
hộ khẩu, bằng lái xe cũng như hộ chiếu thì em bị tịch
thu vô lý lắm, họ lấy hết rồi.
Và
đương nhiên em bị coi là đối tượng không tuân thủ
những điều họ áp đặt, họ xếp mình vô thành phần
đó cho nên họ nói mình chưa phải là một công dân tốt.
Nếu làm thủ tục thì có nhiều cái cũng còn trắc trở
nhưng em vẫn biết đó là cái quyền tối thiểu em phải
được làm và em sẽ đòi quyền đó.
Được
hỏi về cảm giác của người tù chính trị vừa từ sau
những chấn song bước ra bên ngoài, Trần Hữu Đức
trả lời rằng cuộc sống bị tước đi những quyền
căn bản đã thường xuyên tạo áp lực tinh thần lên
anh:
Nói
thành thật khi ở trong đó mình đối diện với bốn bức
tường, đối diện với những cán bộ cộng sản, với
những căng thẳng khi họ nhìn mình dưới con mắt đó hay
những đối xử hàng ngày. Còn bước chân ra thì phải
nói có nhiều cái còn phức tạp hơn em tưởng. Từ cái
tương quan anh em họ hàng cũng như tương quan bạn bè hàng
xóm, tương quan với chính quyền cộng sản trong xã hội
này thì em thấy có những vấn đề rất khó khăn, khác
với những điều mình nghĩ.
Ra
đây thì em thấy có nhiều cái mình phải cập nhật liền,
một vấn đề nữa là cộng với cái sự chèn ép hàng
ngày, họ cứ đến rồi là triệu tập này triệu tập
no, bắt em đi lên xã để trình diện để làm thủ tục
này thủ tục nọ, làm báo cáo này khác.
Rồi
em đi lễ họ cũng không cho, đích thân họ lên bảo với
Cha xứ là không cho em với anh Đậu Văn Dương đi lễ.
Lý
do khiến anh Trần Hữu Đức và anh Đậu Văn Dương bị
ngăn cản không cho đi lễ là vì sau khi ra tù thì hai
anh được đề cử làm trưởng và phó của nhóm trẻ
trong giáo xứ:
Cho
nên họ chèn ép cái kiểu là tại sao lại đưa chúng em
vào vị trí đó rồi tại sao lại cho chúng em đi lễ.
Nhưng đương nhiên quan điểm và ý chí của em thì em thấy
những gì em đang làm là đúng với sự thật, đúng với
những quyền căn bản của em được hưởng, cho nên em
vẫn luôn luôn sống cái quyền của em.
Em
cũng cần cuộc sống riêng tư và cũng cần hòa nhập với
cộng đồng, làm việc để có thể giúp đỡ cha mẹ
trong đời sống hàng ngày. Nhưng họ cứ đến họ
hỏi, ngày này họ đến, ngày mai họ đến, họ cứ lượn
xung quanh nhà họ viết giấy triệu tập. Có khi thì đến
một lượt bảy tám người, liên tục như vậy rất là
phiền hà. Đi ra khỏi xã họ cũng không cho, rất chi
là nhiều áp lực.
Đó
là hai trong số mười bảy sinh viên, thanh niên Công giáo,
bị bắt trong một cuộc bố ráp tập thể ở Vinh tháng
Tám năm 2011. Chu Mạnh Sơn, Trần Hữu Đức cùng các
bạn bị khởi tố rồi lãnh án tù vì đã rải truyền
đơn tẩy chay cuộc bầu cử quốc hội ba cấp hồi tháng
Năm 2011, đồng thời kêu gọi đa nguyên đa đảng cho Việt
Nam. Anh Chu Mạnh Sơn nói tiếp:
Trong
vụ án của bọn em thì có tới 8 người dính líu đến
Điều 88 Bộ Luật Hình Sự, 16 người kia liên quan đến
Điều 79 Bộ Luật Tố Tụng Hình Sự là hoạt động
lật đổ chính quyền. Bọn em là 8 anh em đã rải truyền
đơn tẩy chay cuộc bầu cử đó. Án cao nhất là anh
Đậu Văn Dương 42 tháng tù giam và 18 tháng quản
chế tại địa phương, rồi đến Trần Hữu Đức
39 tháng tù giam, em thì 30 tháng tù giam còn Hoàng
Phong thì án tù treo tại tòa. Hiện tại bây giờ bốn anh
em đã ra khỏi nhà tù nhưng còn lại án quản chế.
Có
những trường hợp chẳng hạn như anh Hồ Đức Hòa, anh
Đặng Xuân Diệu, Nguyễn Đình Phương, Trần Minh Nhật
hay là những anh em khác còn đang bị tù đày về chính
trị. Ngoài 17 người bị bắt giam thì còn có bảy tám
người liên quan đến vụ án trốn được. Em mong tất cả
mọi người quan tâm đến những anh em ra rồi hay còn
ở trong kia.
Bỏ
nước ra đi
Khi
cuộc bố ráp các thanh niên và sinh viên Công giáo xảy ra
ở Vinh tháng Tám năm 2011, đã có vài người thoát lệnh
truy nã bằng cách chạy đến những thành phố khác trước
khi tìm đường ra khỏi nước.
Từ
một nơi đang trú ẩn ngoài Việt Nam, người thanh niên
thứ nhất cho biết trong giai đoạn đó anh đã chạy
trốn vào Sài Gòn. Sau, vì gia đình bị làm khó dễ và
bản thân bị truy lùng gắt gao, anh tìm cách rời
Việt Nam, bắt đầu cuộc sống lưu lạc:
Có
bốn người trong nhóm của em chạy thoát được. Ở bên
này thì cuộc sống có nhiều mặt hạn chế. Thứ nhất
là giấy tờ không có, thứ hai nữa không có giấy tờ
thì đi xin chổ này chỗ kia thì nó khó
khăn hơn . Nhưng mà hiện tại thì em thấy tạm thời đủ
sống.
Đi
ra đường không có giấy tờ thì sợ công an bắt. Sợ
nhất là vấn đề nó bắt nó đưa về Việt Nam thôi. Vì
đó em hạn chế vấn đề ra đường nhiều hơn.
Sau
một thời gian ẩn náu ở Huế, sinh viên thứ hai kể
lại cuộc đào thoát đơn độc của mình:
Trần
Hữu Đức, Đậu Văn Dương và Chu Mạnh Sơn là những
người bạn thân của em thời còn sinh viên. Lúc biết Đức
đã bị công an bắt là lúc em ở quê . Cuối tháng Tám
năm 2014, cảm thấy mình sẽ bị lộ, em bỏ nhà ra đi, em
vào trong Huế đến một nhà giòng xin trú nấp trong đó.
Từ
tháng Hai năm 2014 thì công an tìm em rất nhiều lần, gây
khó dễ cho gia đình, lúc đó lệnh truy nã em cũng xuất
hiện rất nhiều trên mạng. Cảm thấy không ở lại được
thì em rời bỏ đất nước. Thời gian em đi thì gia đình
thất vọng về em rất nhiều. Trong quá trình trốn chạy
đôi lúc em có mượn điện thoại trong nhà giòng điện
về nhưng bố mẹ không cho gặp nữa.
Cũng
như người bạn thứ nhất, cuộc sống ly hương của
người bạn thứ hai này cũng bất hợp pháp và luôn
trong tình trạng sợ bị bắt giữ:
Giấy
tờ mình không có, có nơi họ không cho em làm vì
không có passport, có nơi được nhận rồi thì họ hỏi
passport để đăng ký nhưng không có lại thôi.
Em
rất hạn chế vấn đề đi ra và liên lạc với bạn bè
ở Việt Nam. Cuộc sống dường như là một cuộc sống
khép kín.
Anh
bỏ nước đi tháng Tư năm nay, tính đến giờ là gần
8 tháng nhưng chỉ thời gian đầu thì có việc làm, còn
mấy tháng sau này là giai đoạn vất vả do không được
nhận việc:
Nói
chung cuộc sống bây giờ cũng quá là khó khăn vì mình
không có công ăn việc làm. Nhưng vì em còn trẻ em
không tuyệt vọng đâu. Em nghĩ trên con đường đấu
tranh thì bản thân em không cô đơn. Em nghĩ có những
người đấu tranh nếu họ biết đến thì bằng cách nào
đó họ sẽ giúp đỡ em.
Thực
tế sau hai tháng đặt chân lên một đất nước xa lạ để
tránh bị truy nã và bắt bớ của chính quyền và công an
thành phố Vinh, những thanh niên Công Giáo chạy lánh nạn
này đã đến trình diện và ghi danh với văn phòng Cao Ủy
Tị Nạn Liên Hiệp Quốc nơi nước sở tại. Họ đã
được UNHCR tức Cao Ủy Tị Nạn Liên Hiệp Quốc sơ vấn
và cấp một giấy tạm trong khi chờ đợi sự cứu
xét để được chấp thuận qui chế tị nạn chính trị.
Câu
chuyện cập nhật về nhóm thanh niên sinh viên Công giáo ở
Vinh, Nghệ An, bị bắt vì tội rải truyền đơn tẩy chay
cuộc bầu cử quốc hội và kêu gọi đa nguyên đa đảng
cho Việt Nam, mà nay người đã mãn án hay vừa được tự
do tháng trước, người còn ở trong ngục thất và người
thì d94 trôn khỏi nước, kết thúc với một mẫu số
chung là chừng như chẳng nơi nào đang sống được
coi là an toàn và tử tế với họ.
No comments:
Post a Comment