Friday, April 17, 2009

CÔNG NHÂN TRUNG QUỐC Ồ ẠT ĐỔ VÀO VIỆT NAM

Lao động phổ thông nước ngoài đổ vào Việt Nam
Tuổi Trẻ - Thứ Năm, 16/04/2009, 07:54 (GMT+7)
http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=311388
Hàng chục ngàn lao động nước ngoài đang làm việc ở VN nhưng chưa được cấp phép lao động. Phần lớn trong số họ đều là lao động phổ thông, không có tay nghề. Ngoài những công việc làm ôsin, buôn bán nhỏ, đông nhất trong số họ là đi theo các nhà thầu, phần lớn là nhà thầu Trung Quốc.
Nhiều nơi như ở công trình khai thác bôxit ở Tân Rai (Bảo Lộc, Lâm Đồng), Nhà máy nhiệt điện Quảng Ninh, Nhà máy nhiệt điện than Hải Phòng, công trình khí - điện - đạm Cà Mau…, số lao động Trung Quốc luôn áp đảo lao động trong nước, với số lượng mỗi nơi từ 700 đến trên 2.000 người/công trình.

Bài 1: Tràn ngập công trường

TT - Chưa ai thống kê được con số chính xác. Nhưng trên thực tế ước lượng số lao động phổ thông nước ngoài đang có mặt ở Việt Nam có thể vượt qua con số chục ngàn người. Và dòng người lao động đó còn tiếp tục. PV Tuổi Trẻ ở khắp các miền đất nước đã tiếp cận những công trường có lao động mới này.
Hiện ở miền Bắc đang có hai dự án nhà máy nhiệt điện lớn sắp hoàn thành là nhà máy nhiệt điện Quảng Ninh và Hải Phòng thì ở cả hai nhà máy, mỗi nơi đều có trên 2.000 công nhân “ngoại”, hầu hết là người Trung Quốc (TQ).

Phần đông công nhân TQ đến với dự án Nhà máy nhiệt điện Nông Sơn (Quảng Nam) đều là lao động phổ thông. Trong ảnh: một nhóm công nhân đang uốn những thanh sắt bị cong thành thẳng chuẩn bị cho khâu đổ móng (ảnh chụp chiều 15-4) - Ảnh: Đăng Nam
http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/ImageView.aspx?ThumbnailID=328131

Đường Đông Phương - tên đường do Tập đoàn điện khí Đông Phương (Trung Quốc), đơn vị trúng thầu xây dựng Nhà máy nhiệt điện Hải Phòng, đặt tên. Ở công trình này, tên các con đường nội bộ đều do nhà thầu Trung Quốc đặt - Ảnh: C.V.K.
http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/ImageView.aspx?ThumbnailID=328149

Ở đây họ đảm nhận các công việc từ quét dọn công trình, đào đất đến lắp tuôcbin khí cho nhà máy điện. Nhà thầu TQ gần như không sử dụng lao động VN mà tự đưa lao động sang, kể cả lao động phổ thông.
Trong khi đó, ở khu vực miền Trung, những lao động TQ đi theo nhà thầu cũng bắt đầu xuất hiện cách đây hai tuần tại Nông Sơn (Quảng Nam).

“Xóm mới” ở công trường phía Bắc
Chúng tôi vào công trường nhà máy nhiệt điện do Công ty cổ phần Nhiệt điện Quảng Ninh làm chủ đầu tư, nơi được coi là đại bản doanh của công nhân TQ ở Quảng Ninh. Vừa đi qua chân cầu Bãi Cháy ở TP Hạ Long vài cây số, đã nhìn thấy từng tốp công nhân TQ đi dạo phố. Tốp thì đi bên phải đường, tốp đi bên trái. Có tốp mặc áo rằn ri kiểu lính, tốp mặc áo bảo hộ lao động xanh. Càng vào sát cầu Bang (thuộc phường Hà Khánh, huyện Hoành Bồ, cách trung tâm Hạ Long 8km), công nhân TQ càng dày đặc hơn, có khi họ đi thành từng đoàn, ken đặc một góc phố.
Vượt qua cầu Bang nhìn về phía công trình nhiệt điện Quảng Ninh, ấn tượng nhất không phải là hai cột khói cao ngất của nhà máy sắp hoàn thành, mà là dãy nhà ở của công nhân TQ san sát kéo dài gần 1km ngay sát vệ sông. Nhà cấp 4, lợp tấm tôn xanh. Cứ cách khoảng 3m là một dãy nhà dài 30-40m. Các ngôi nhà ốp chặt toàn bộ công trường Nhà máy nhiệt điện Quảng Ninh.
“Xóm mới” không phải lúc nào cũng sẵn sàng đón khách. Ngay cổng công trường có một nhà bảo vệ luôn có vài người mặc áo rằn ri kiểu lính, bộ đàm lủng lẳng, mắt lạnh lùng canh con đường vào. Hỏi tiếng Việt, họ lắc đầu không hiểu vì… tất cả đều là người TQ.
Ông Vũ Thanh Hải, trưởng phòng kế hoạch vật tư của Công ty cổ phần Nhiệt điện Quảng Ninh, cho biết dãy nhà trên có thời điểm là chỗ ở cho gần 4.000 công nhân TQ sang thi công. Hiện tại “còn khoảng 2.200 người”, do gần đến giai đoạn hoàn thiện nên số công nhân TQ đã về bớt - ông Hải cho biết.
Trong khi đó, tại Công ty cổ phần Nhiệt điện Hải Phòng (xã Ngũ Lão, huyện Thủy Nguyên), công nhân TQ có kỹ thuật cao được ở dãy nhà hai tầng. Còn công nhân phổ thông được nhà thầu thuê đất của dân, dựng lán trại, ăn ở tạm bợ giống như tại công trường nhiệt điện Quảng Ninh.
Tại công trường Nhà máy nhiệt điện than Hải Phòng, từ xa ai cũng dễ dàng nhận ra đây là công trình của người Hoa. Tất cả pano, khẩu hiệu trong công trường đều được nhà thầu chính là Tập đoàn điện khí Đông Phương ghi bằng... chữ TQ. Các con đường trong khu vực công trình cũng đều đặt tên TQ. Con lộ to nhất dẫn vào khu lò hơi và tuôcbin được đặt tên là Đông Phương. Mặc dù cán bộ giám sát của chủ đầu tư là người VN tại công trường khá đông, lại bao gồm cả liên danh thầu chính từ Nhật Bản, nhưng trong nhà máy rộng hàng chục hecta này, tất cả tên đường đều do người TQ đặt.
Lao động phổ thông TQ sống trong những dãy nhà kéo dài cả cây số ở công trình nhiệt điện Quảng Ninh, mỗi dãy được chia ra sáu phòng, mỗi phòng rộng chừng 40m2 có đến trên 20 công nhân TQ ở. Giường tầng, màn giăng tứ phía, cả dãy mới có một khu vệ sinh chung tạm bợ. Vào phòng nào chúng tôi cũng bắt gặp các công nhân vừa được thay ca ngồi tụm nhau đánh bài. “Đừng chụp”- những tiếng í ới vang lên nhưng rồi họ vẫn chơi, mặc cho khách vào phòng. Gõ cửa bốn phòng, chúng tôi đều thấy có “hội đan quạt” - cách gọi nhóm cờ bạc của dân công trường.

Lao động TQ ở công trình Nhà máy nhiệt điện Quảng Ninh - công trình này có khoảng 2.000 công nhân TQ - Ảnh: C.V.K.
http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/ImageView.aspx?ThumbnailID=328132

Phần đông công nhân Trung Quốc đến với dự án Nhà máy nhiệt điện Nông Sơn (Quảng Nam) đều là lao động phổ thông. Trong ảnh: một nhóm công nhân đang làm nhiệm vụ khoan đá, xúc đất (ảnh chụp chiều 15-4) - Ảnh: Đăng Nam
http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/ImageView.aspx?ThumbnailID=328150

Công trường mới toanh ở Nông Sơn
Tại Quảng Nam, gần hai tuần nay lao động TQ cũng xuất hiện nhiều ở huyện Nông Sơn. Họ đến đây để làm dự án nhà máy nhiệt điện ở huyện này.
Đứng từ chân cầu Nông Sơn có thể thấy nhấp nhô nóc những dãy nhà lắp ghép chạy dọc dài, được vây quanh bởi hàng rào tôn sáng loáng. “Đó là khu nhà ở của đơn vị thi công, toàn bộ đều là người Quảng Tây” - ông Triết, trưởng phòng tổ chức của Công ty cổ phần Than điện Nông Sơn, đơn vị chủ đầu tư dự án, cho biết.
Khi đi vào khu vực thi công, chúng tôi được nữ phiên dịch Ngô Trí Tuệ đón tiếp và cho biết toàn bộ nơi đây đều là người TQ, đến từ TP Nam Ninh hay Ngọc Lâm, tỉnh Quảng Tây.
Ở khu vực đang thi công, nhìn đâu cũng thấy những bảng hiệu viết toàn chữ Hoa. Một nhóm công nhân TQ đang uốn những thanh sắt cong thành thẳng, chuẩn bị cho việc đúc móng của nhà máy. Cạnh đó, một nhóm công nhân khác đang đánh vật với những chiếc máy khoan đá. Giữa bụi đá mịt mù trong cái nắng gay gắt và tiếng máy khoan đá đinh tai nhức óc, cả nhóm vẫn vừa làm vừa thay phiên nhau rít thuốc từ một ống tre (như hút thuốc lào). Tại các khu vực nước uống của công nhân, những chiếc ca nhôm một thời quen thuộc của người TQ bắt đầu tái xuất hiện…
Cuối ngày, sau giờ nghỉ, những mâm cơm cạnh đó là đĩa rau muống luộc đầy ắp được đầu bếp - cũng là người TQ - dọn ra. Tiếng gọi nhau í ới vang cả một góc núi…
Theo xác nhận của ông Vi Quốc Thắng, một kỹ sư đo vẽ dự án nhiệt điện người TQ: hiện có khoảng 100 công nhân, kỹ sư là người TQ đang có mặt tại công trường. “Nhưng con số này sẽ tăng đến khoảng 500 người vào tháng 6, khi ấy dự án bắt đầu đi vào giai đoạn lắp ráp. Hiện toàn bộ số công nhân này đã hoàn tất thủ tục hộ chiếu chờ ngày nhập cảnh vào VN” - cô Tuệ dịch lời của một kỹ sư TQ. Tuy nhiên xem ra con số này vẫn còn ít so với sức chứa của toàn bộ 60 phòng ký túc xá (mỗi phòng 10 người) được xây dựng sẵn chờ công nhân đến ở trong nay mai.

Không có giấy phép lao động
Ông Vũ Thanh Hải, đại diện Công ty cổ phần Nhiệt điện Quảng Ninh, cho biết hầu hết công nhân TQ sang VN lao động đều qua con đường du lịch, không phép. “Đây là vấn đề lớn, chúng tôi phải tham gia giải quyết. Các công nhân TQ hầu hết không có giấy tờ gì, cứ tự sang, tự về” - ông Hải nói.

Ngại tiếp xúc
Một nam công nhân TQ còn khá trẻ ở Quảng Ninh cho biết anh là người Giang Tô, làm thợ hàn, sang VN làm việc và nhận được khoản lương khoảng 1.600 tệ/tháng (3 triệu đồng VN). Một người khác, họ Trương, xác nhận công nhân TQ tại đây lương từ 3-6 triệu đồng/tháng. Nói xong, họ lảng đi chỗ khác.
CẦM VĂN KÌNH - ĐĂNG NAM

Kỳ sau: Ở công trường bôxit Tân Rai (Bảo Lộc, Lâm Đồng), công trình khí - điện - đạm Cà Mau và cả ở TP.HCM, lao động phổ thông nước ngoài đều có mặt.
----------------------------------------------------

Công nhân nước ngoài ồ ạt vào VN ?
BBC Cập nhật: 09:11 GMT - thứ năm, 16 tháng 4, 2009
http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/2009/04/090416_china_labourers.shtml
Dư luận và báo chí trong nước gần đây bắt đầu nói nhiều tới hiện tượng lao động phổ thông ồ ạt vào Việt Nam, với con số được ước tính có thể lên tới hàng vạn.
Đa số họ là người Trung Quốc, làm việc cho các dự án mà nước này đầu tư, hoặc là nhà thầu chính.
BBCVietnamese.com đã nói chuyện với Tiến sỹ Phạm Sỹ Liêm, Phó Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam, nguyên Thứ trưởng bộ Xây dựng, về chủ đề này. Ông Liêm nhận xét:

TS Phạm Sỹ Liêm: Trước kia không có tình trạng lao động nước ngoài vào nhiều là vì các nhà đầu tư chủ yếu đến từ các nước tương đối phát triển. Họ vào đây cốt để đầu tư, hoặc có dự án thì họ chịu trách nhiệm về thiết kế xây dựng nhưng sử dụng lực lượng nhân công của Việt Nam vì rõ ràng giá nhân công rẻ hơn.
Thế nhưng gần đây có một số nước, trình độ phát triển chỉ hơn VN ít nhiều, đầu tư hoặc nhận thầu công việc tại VN và mang luôn nhân công của họ sang.
Cũng cần phải nói là khi Việt Nam đầu tư các dự án thí dụ ở Lào hay Campuchia, ta cũng mang công nhân VN sang vì người bản địa chưa được đào tạo cho phù hợp với công việc. Nhưng trong trường hợp công ty nước ngoài mang lao động phổ thông vào VN, thì lao động VN lại hoàn toàn đáp ứng được yêu cầu, chứ không hề thua kém.

BBC: Thưa ông tại sao các công ty nước ngoài này lại được phép làm như vậy ?
TS Phạm Sỹ Liêm: Thực ra đây là sơ suất, chứ không phải chủ trương. Chính phủ VN cũng biết rằng phát triển đất nước là để tạo điều kiện công ăn việc làm cho công nhân nước mình, không có lý gì mình phát triển để tạo việc làm cho người nước khác.
Do vậy chính phủ đã có quy định là những dự án đầu tư nếu cần phải đưa người nước ngoài vào thì phải là giới nhân viên kỹ thuật hoặc quản lý và số người cũng giới hạn.

BBC: Tức là nhà thầu nước ngoài khi đưa người vào là đã vi phạm quy định của Việt Nam, thưa ông ?
TS Phạm Sỹ Liêm: Đúng thế, và có khi lao động của họ còn vào VN theo con đường du lịch, đến làm và VN không kiểm soát được.

BBC: Vậy thưa ông, ai sẽ phải chịu trách nhiệm giải quyết vấn đề này ?
TS Phạm Sỹ Liêm: Thứ nhất là chủ dự án, chủ đầu tư, người ký hợp đồng với nhà thầu. Thứ hai là những đơn vị nhận thầu. Thứ ba là chính quyền địa phương nơi có dự án. Nếu họ không kiểm tra kiểm soát được, có nghĩa là không là, tròn trách nhiệm về quản lý nhà nước.

BBC: Gần đây báo chí đưa tin một số nước, đơn cử như Trung Quốc, đã thắng thầu trong nhiều dự án, nhất là trong lĩnh vực xây dựng. Liệu có gì bất thường trong điều này không, thưa ông ?
TS Phạm Sỹ Liêm: Thực ra họ cũng không thắng thầu nhiều lắm, nhưng so với các công ty của các nước khác, họ gây chú ý nhiều hơn. Đó là vì họ mang không những nhân công, mà cả vật liệu của mình vào VN. Những loại vật liệu như xi măng, sắt thép ở VN đều có, và có thừa nữa là đằng khác. Điều đó là không lợi cho kinh tế VN.
Tôi được biết nhà thầu TQ ra nước ngoài có nhận được một số trợ giúp của chính phủ, chằng hạn về thuế. Thí dụ một quy định về nhận thầu xây dựng ở nước ngoài của TQ nói nếu công ty TQ mang được lực lượng lao động và công trình sử dụng được ít nhất 30% nguyên vât liệu của TQ, thì họ được miễn thuế.


No comments: