Thursday, July 31, 2025

VIỆN DƯỠNG LÃO THỊ NGHÈ 150 NĂM và CƠN 'BỨC TỬ' ĐAU XÓT! (Phạm Hùng Nghị – Saigon Nhỏ News)

 



Viện Dưỡng Lão Thị Nghè 150 năm và cơn ‘bức tử’ đau xót!

Phạm Hùng Nghị – Saigon Nhỏ News

30 tháng 7, 2025

https://saigonnhonews.com/thoi-su/viet-nam/vien-duong-lao-thi-nghe-150-nam-va-con-buc-tu-dau-xot/#google_vignette

 

https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2025/07/Vien-Duong-Lao-Thi-Nghe-1.jpg

Viện Dưỡng Lão Thị Nghè đang được “cải tạo” bên trong, nhiều cây xanh hàng trăm năm tuổi đã bị cưa bỏ. (Hình: Phạm Hùng Nghị)

 

Giữa Tháng Bảy 2025, Dòng Thánh Phaolô thành Chartre (SPC) tổ chức lễ kỷ niệm 150 năm thành lập Viện Dưỡng Lão Thị Nghè. Nhưng viện dưỡng lão này từ mấy chục năm qua không còn được hoạt động đúng như mục đích của ngày đầu thành lập, bị “cải tạo” dưới chế độ cộng sản.

 

Viện Dưỡng Lão Thị Nghè (số 153 Xô Viết Nghệ Tĩnh, Thị Nghè, phường 17- Bình Thạnh (nguyên là số 43 Hùng Vương, Thị Nghè-Gia định) – Tổng diện tích lên tới hơn 70,500 m2, là một cơ sở của dòng SPC), được thành lập nằm 1875 để làm nơi nuôi dưỡng hoàn toàn miễn phí các cụ già và trẻ mồ côi không chốn nương thân.

 

Viện Dưỡng Lão Thị Nghè được thành lập ban đầu với tên gọi là “Nhà Cứu Tế Phú Mỹ” do Sơ Marie Conception phụ trách, gồm 19 nữ tu: bốn nữ tu người Pháp và 15 nữ tu người Việt. Năm 1900, tại đây đã có khoảng 800-1,000 cư dân, được phân bố sống trong năm trại người già, một trại cô nhi, hai trại lao. Ngoài ra còn có trại chăn nuôi và một nghĩa trang. Có lẽ do việc chăm sóc, điều trị  cho cư dân trong các trại và vùng phụ cận hoàn toàn được miễn phí, nên từ đầu thế kỷ 20, người ta đã gọi đây là “Nhà Thương Thí Thị Nghè” hay “Bệnh Viện Phú Mỹ.”

 

Năm 1960, viện nuôi dưỡng 1,199 cụ già và hơn 500 trẻ cô nhi. Từ đây, chính thức mang tên “Viện Dưỡng lão Thị Nghè.” Năm 1964, viện đón nhận tám trẻ mồ côi bại liệt đầu tiên, do Sơ Fidéline phụ trách.

 

Năm 1972 số trẻ em mồ côi bại liệt tăng nhanh, viện có thêm ba trại chuyên biệt dành cho các em này, mang tên là “Trại nuôi trẻ bại liệt Polios.” Như thế viện không đơn thuần chuyện “dưỡng lão” mà còn “gồng gánh” thêm các trẻ em mồ côi, bại liệt, và vẫn mang tên gọi cũ. Số nữ tu phục vụ tại đây lên tới 40 người, trong đó có 20 người lo giáo dục, 15 người lo y tế.

 

Đến năm 1975, toàn viện có các trại chuyên biệt, gồm: sáu trại nam, sáu trại nữ, một trại con lai, một trại tâm thần,… và khu nghĩa trang là nơi an nghỉ của hơn 3,000 người già và trẻ mồ côi quá cố.

 

Tới ngày 19 Tháng Chín 1975, các nữ tu dòng SPC, thuộc Tỉnh Dòng Sài Gòn, đảm nhận tất cả mọi công việc từ tổ chức, điều hành các hoạt động y tế, giáo dục, đến phát triển kinh tế, xã hội, phục vụ cho khoảng trên 2,000 cư dân thường xuyên sống trong viện. Dần từng bước, nhà nước thông qua Sở Lao Động-Thương Binh và Xã Hội TP.HCM, chiếm lĩnh toàn bộ cơ sở này, đặt tên là “Nhà nuôi dưỡng người già và tàn tật Số 1” với số hơn 800 cụ già từ trước còn được lưu lại, và cộng đoàn các nữ tu SPC vẫn được tiếp tục sinh hoạt tại tu viện, những người ngày đêm chăm sóc phục vụ các cụ, còn đội ngũ cán bộ quản lý thì… không biết họ làm gì.

 

Viện Dưỡng Lão Thị Nghè đã bị “bức tử” từ ngày 10 Tháng Tám 1996, khi nhà nước cộng sản đổi tên thành “Trung Tâm Dưỡng Lão Thị Nghè,” có chức năng chủ yếu là chăm sóc, nuôi dưỡng người già là những người “có công với cách mạng,” hoặc những người già khác do thân nhân gởi vào và phải trả phí, khoảng 3 triệu VNĐ/tháng. Còn người già, trẻ em mồ côi khuyết tật được chăm sóc miễn phí, hoàn toàn không còn có chỗ nữa.

 

                                                       ***

 

Trở lại với Dòng SPC của hàng trăm năm trước. Nữ tu Benjamin, Mẹ Bề trên Miền Viễn Đông nhà dòng SPC là người sáng lập nên cộng đoàn nữ tu SPC Phú Mỹ-Thị Nghè tại mảnh đất này. Đây là cộng đoàn thứ 8 trong tổng số 10 cộng đoàn SPC được bà thành lập tại Việt Nam. Mục đích của cộng đoàn này là “phục vụ các người nghèo khổ, nạn nhân của chiến tranh.”

 

Dấu ấn ban đầu của cộng đoàn này chính là Tu Viện Phaolô và Nhà Nguyện Viện Dưỡng Lão được xây dựng từ ngày 10 Tháng Sáu năm 1876, đến nay vẫn còn tồn tại, và trở thành Nhà Thờ Thánh Martino de Porres (nằm bên ngoài khuôn viên Trung Tâm Dưỡng Lão Thị Nghè).

Ngày 1 Tháng Sáu 1983, tu viện bị tiếp quản, 20 nữ tu bị đuổi ra ngoài với lời hứa sẽ xây một nhà mới  đền bù. Hơn 20 năm rồi, lời hứa ấy vẫn còn treo lơ lửng. Các nữ tu rời tu viện, nhưng vẫn gắn bó việc phục vụ chăm sóc các cụ “trong can đảm và nhẫn nại” – như lời chứng của các nữ tu nay vẫn còn sống.

 

Vào một ngày đầu năm 1994, tất cả 165 cụ già đang sống những ngày cuối cùng của cuộc đời, bỗng bị buộc phải rời viện, và bị đưa đi phân tán mỗi người mỗi chốn ở tận Hóc Môn, Sông Bé. Các cụ già, các nữ tu chỉ biết nhìn nhau mà khóc.

 

Tu viện không còn. Các cụ già neo đơn, nghèo khó, không nơi nương tựa không còn, các nữ tu như mất đi đối tượng để yêu thương và phục vụ. Tuy vậy vẫn những trẻ em tàn tật mồ côi, được các sơ nuôi dưỡng trong Nhà nuôi trẻ Polios, và được chuyển thành “Nhà Nuôi Trẻ Tàn Tật Mồ Côi Mầm Non 6,” nay là “Trung Tâm Bảo Trợ Trẻ Tàn Tật Mồ Côi Thị Nghè.”

Hầu hết các em ở đây đều mang các chứng bệnh nặng như bại não, não úng thủy, thiểu năng trí tuệ, và những người chăm sóc các em không ai khác chính là các nữ tu SPC.

 

Sau hơn 30 năm điều hành, phục vụ cơ sở nuôi trẻ tàn tật mồ côi này, vào năm 2005, cộng đoàn SPC xây dựng và phát triển thành trung tâm nuôi trẻ mồ côi tàn tật lớn nhất cả nước, với hơn 500 em. Từ va dãy nhà nhỏ ban đầu, cơ sở 1 tại Thị Nghè đã có 10 dãy nhà và cơ sở 2 tại Bảo Lộc (Lâm Đồng) cũng có 10 dãy nhà mới. Các em được đón nhận nuôi ăn học miễn phí, điều trị bệnh, tạo điều kiện hòa nhập xã hội.

 

https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2025/07/Vien-Duong-Lao-Thi-Nghe-2.jpg

Chăm sóc trẻ mồ côi tật nguyền tại Trung Tâm Bảo Trợ Trẻ Tàn Tật Mồ Côi Thị Nghè. (Hình: sfccharity.com)

 

                                                         ***

 

Bàn tay và trái tim yêu thương của các cộng đoàn SPC đã thực sự chữa lành cho hàng ngàn, thậm chí hàng vạn cư dân đã từng được vui sống trong Viện Dưỡng lão Thị Nghè xưa.

 

Sau 1995 và 2005, lần lượt các cơ sở nuôi dưỡng chăm sóc người già, trẻ tàn tật mồ côi  không còn được sự quản lý, hay trực tiếp phục vụ của các nữ tu, nhưng có một nhu cầu hồi phục, hòa nhập xã hội cho các trẻ tần tật của không ít gia đình rộ lên khá bức thiết. Năm 2008, các sơ dòng SPC mạnh dạn thuê một căn nhà nhỏ để có điều kiện can thiệp sớm cho các trẻ tự kỷ, mở dần các cơ sở giáo dục chuyên ngành. Năm 2018, cơ sở Trúc Linh đã ra đời. Tiếc là cho tới nay, do điều kiện cơ sở vật chất hữu hạn, nên Trúc Linh không thể phát triển hơn.

 

Trong lúc, Viện Dưỡng Lão Thị Nghè trước đây (nay là Trung Tâm Dưỡng lão Thị Nghè) còn mênh mông bạt ngàn diện tích, các giới chức thẩm quyền từ nhiều năm qua vẫn sử dụng một phần, còn lại cho nhiều doanh nghiệp khác thuê mướn làm mặt bằng kinh doanh.

 

Ước nguyện được phục vụ một cách vô vị lợi, phục vụ các thành phần yếu thế trong xã hội của các cộng đoàn SPC hoặc của nhiều cộng đoàn tu sĩ khác tại Việt Nam vẫn chưa được chính quyền đáp ứng, và mơ ước có lại một nơi nuôi dưỡng hoàn toàn miễn phí các cụ già và trẻ mồ côi không chốn nương thân, đúng như mục đích ban đầu của Viện Dưỡng Lão Thị Nghè, cách đây 150, chắc mãi chỉ là ước mơ.

 





VÃN TUỒNG CẢI LƯƠNG (Đoàn Xuân Thu / Saigon Nhỏ News)

 



Vãn tuồng cải lương

Đoàn Xuân Thu   -   Saigon Nhỏ News

30 tháng 7, 2025

https://saigonnhonews.com/van-hoa-van-nghe/tan-man/van-tuong-cai-luong/

 

https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2025/07/Ly-ca-phe-Franki-Chamaki-Unsplash.jpg

Giờ xa quê, ở xứ kangaroo, ngồi uống ly cà phê Úc mà lòng vẫn nhớ tiếng đờn cổ nhạc. (Hình minh họa: Franki Chamaki/Unsplash)

 

Bà con có còn nhớ cải lương hông? Nhớ cái tiếng đờn ca réo rắt, nhớ đèn măng xông rọi sáng sân khấu gác tía lầu son, nhớ cả tiếng khóc thút thít của mấy bà ngoại, mấy cô bồ, và cả… tiếng hỉ mũi rột rột của em ngồi kế bên anh?

 

Tui thì nhớ lắm! Nhớ tới nao lòng. Nhớ cái buổi tối năm 1958, gánh hát Hoa Sen của bầu Bảy Cao về hát tại nhà lồng chợ Cái Bè. Năm đó ông Nguyễn Bá Cẩn làm quận trưởng, cả vùng Cái Bè như lên cơn sốt. Bà con tụm năm tụm bảy bàn chuyện… cải lương còn hơn bàn chuyện đất ruộng hay giá cá hú. Thiên hạ chen nhau mua vé như đi xem Mỹ Châu – Trọng Thủy bị đứt đường dây tình ái!

 

Thiệt ra, đi coi hát là phụ thôi, hẹn với em yêu mới là chánh! Trời ơi, cái thuở mới lớn, yêu nhau còn mắc cỡ, hẹn hò thì rón rén như thằng trộm trâu.

 

Hẹn nàng bảy giờ, tui tới từ sáu rưỡi… chờ muốn rụng râu. Chờ cho mãn kiếp chờ, gần kéo màn nàng mới chịu ló mặt ra. Nàng đẹp như đào chánh, còn tui thì… bụng đói meo, đành làm hết chục mía ghim với hai lon đậu phộng luộc, ăn vô mà bụng còn thấy đói!

 

Khi khán giả đã chật cứng, tiếng gõ “cồm cộp” trên sàn vọng lên, màn nhung kéo sang, ánh đèn măng xông sáng như trăng rằm rọi xuống. Trước mắt tui là gác tía, lầu son lộng lẫy y như mộng, chẳng khác gì cung vua triều Nguyễn. Tuồng “Phạm Công – Cúc Hoa” mở màn bằng cảnh Nghi Xuân dắt Tấn Lực – hai đứa mặc đồ rách tơi tả, tay cầm cái thau móp méo, bước xuống giữa hàng ghế thượng hạng, ca điệu Xuân Tình: “Bà con cô bác dùm thương, bố thí cho con một chén cơm thừa… Tấn Lực ơi! Ráng nhịn đói chút xíu nữa nghe! Chừng nào bà con cho tiền, chị mua bánh canh giò heo ngoài cửa rạp, đút em ăn!”

 

Bà con thiệt là… thương người dữ lắm. Mấy ngoại ục trong túi áo bà ba, tháo kim tây, móc ra tờ một đồng, dúi cho Nghi Xuân. Có người còn nói: “Nè, Nghi Xuân, ra ngoài rạp mua cho thằng Tấn Lực tô bánh canh giò heo ăn đỡ đi nghen con!”

 

Rồi đèn tắt, nhạc lên, cảnh đổi. Cái “mi cà rô” treo lủng lẳng giữa sân khấu từ từ hạ xuống. Ông bầu Bảy Cao, mặc complet tươm tất, thắt cà vạt “cà ra oách” bước ra kính cẩn chào khán giả. Ông giới thiệu:

 

-Kính thưa quý bà con! Đêm mai, đoàn Hoa Sen sẽ trình diễn tuồng “Tôn Tẫn giả điên!” Xin mời bà con trở lại!

 

Nói xong, ông xuống liền sáu câu vọng cổ. Đèn xanh đỏ chớp tắt. Khán giả vỗ tay rào rào như trống trận. Tui thì vỗ một tay… tay kia bận nắm tay em!

 

Tới năm 1960, tui theo gánh Hữu Tâm của bầu Ba Khuê về tỉnh Rạch Giá, coi tuồng “Nắm cơm chan máu” của hai soạn giả Bạch Diệp – Minh Nguyên. Nghe tên tuồng thôi là thấy… máu đỏ lòm rồi!

 

Kép Bửu Tài (trước kép Tấn Tài) đóng vai Trần Ai, đi ăn trộm về nuôi đào Thanh Hương vai Đỗ Lệ, bị đánh lỗ đầu, máu me chảy ròng ròng.

 

Em yêu ngồi kế bên tui, coi tới đoạn đó bèn khóc tức tưởi. Khóc đã đành, còn hỉ mũi cái rột, nghe rõ mồn một. Tui vừa cảm động, vừa mắc cười, vừa… mắc cỡ dùm!

 

Có bữa khác, tuồng hát tới đoạn “tróc mã đề thương,” tức là ngựa bị thương, kèn lệnh vang lên:

 

-Cấp báo! Cấp báo!

 

-Điều chi?

 

-Dạ chí nguy! Giặc Hung Nô vượt biên! Dũng tướng đều tử trận!

 

Khán giả giựt mình muốn té ghế! Có bà hét:

 

-Lui! Lui! Thôi rồi!

 

-Ồ o e í e o è! Kìa ma trêu trước cửa! Nọ quỷ lộng sau hè!

 

Cả rạp như hóa thành chiến trường! Ấy là tuồng hát thôi mà khán giả nhập tâm như đang ở… Mã Pì Lèng!

 

Giờ xa quê, ở xứ kangaroo, ngồi uống ly cà phê Úc mà lòng vẫn nhớ tiếng đờn cổ nhạc. Cải lương bây giờ như giấc chiêm bao đã tàn, như tiếng trống trường cũ chỉ còn trong trí nhớ.

Tui nghiệm lại: đời người cũng như một vở cải lương. Cũng mở màn, cũng cao trào, rồi cũng tới lúc vãn tuồng. Quan quyền, địa vị, xe hơi nhà lầu… trước sau gì cũng hết vai.

 

Có người múa chàng múa tiên trên chính trường, nói toàn chuyện tào lao cỡ Donald Trump,… rồi cũng hạ màn không kèn không trống.

 

Bởi vậy mới có câu:

 

“Quan nhất thời, dân vạn đại.

Hát xong tuồng, ai về nhà nấy!”

 

(Melbourne)

 





LÁI XE QUÁ LÂU CHẲNG KHÁC GÌ TỰ . . . CẮT BỚT TUỔI THỌ (Mai Lâm – Saigon Nhỏ News)

 



Lái xe quá lâu chẳng khác gì tự… cắt bớt tuổi thọ

Mai Lâm  -  Saigon Nhỏ News

30 tháng 7, 2025

https://saigonnhonews.com/doi-song/suc-khoe/lai-xe-qua-lau-chang-khac-gi-tu-cat-bot-tuoi-tho/

 

Anh Peter Nguyễn, nhà ở Santa Ana, CA., tuy chưa đến tuổi, anh vẫn quyết định về hưu non, với lý do: “Mỗi ngày ngồi trên xe 3,4 tiếng đồng hồ lái đi, lái về công ty trên Los Angeles khiến sức khỏe của tôi giảm đi rất nhiều, thôi thì thà hưởng tiền hưu ít hơn một chút, mà còn sức khỏe để… hưởng già,” anh nói.

 

Bất kỳ ai từng dành nhiều thời gian ngồi sau tay lái sẽ biết rằng sự mệt mỏi của tài xế là điều hoàn toàn có thật.

 

Mặc dù lái xe là một hoạt động ít vận động, nhưng tài xế phải chịu áp lực tinh thần lớn. Việc ngồi nhiều giờ, ăn uống và nghỉ ngơi không điều độ, và hạn chế vận động thể chất  – tất cả đều làm tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như tăng huyết áp, tiểu đường và cholesterol cao.

 

Không cần phải lái xe đường dài sang các tiểu bang khác mới cảm nhận được sự mệt mỏi khi lái xe. Nếu bạn là tài xế xe thuê riêng, tài xế taxi hoặc nhân viên giao hàng, thì lịch trình làm việc từ chín giờ sáng đến năm giờ chiều chắc chắn không phải dành cho bạn. Mặc dù không có số liệu thống kê chính thức nào về số giờ làm việc hàng ngày, nhưng không có gì lạ khi thấy nhân viên giao hàng dành từ ít nhất 10 đến 12 giờ trên đường.

 

Thực tế, theo một nghiên cứu năm 2022 trên gần 1,000 nhân viên của Viện Nghiên Cứu Chính Sách thuộc Đại Học Quốc Gia Singapore, nhân viên chính thường làm việc khoảng 59 giờ mỗi tuần, tương đương với 12g một ngày.

 

“Những người lái xe bị mệt mỏi có thể biểu hiện các dấu hiệu như ngáp và chớp mắt thường xuyên, khó mở mắt, giảm khả năng tập trung và tỉnh táo,” Tiến Sĩ Licia Tan, chuyên gia tư vấn tại Khoa Y Học Lao Động, Bệnh Viện Đa Khoa Sengkang, cho biết.

 

Hành khách cũng có thể nhận thấy tài xế trở nên bồn chồn, lệch làn đường hoặc lái xe mất kiểm soát.

 

Lái xe là một nhiệm vụ đòi hỏi nhận thức cao, đòi hỏi sự tập trung liên tục, phản xạ nhanh và khả năng ra quyết định, tất cả những yếu tố này sẽ giảm đi khi tài xế mệt mỏi. Tất nhiên, tốc độ suy giảm trí nhớ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, sự khác biệt giữa mỗi người về khả năng tập trung liên tục, mệt mỏi, ngủ đủ giấc, trạng thái tâm lý, độ minh mẫn và điều kiện môi trường. Và vào những ngày đặc biệt nóng nực, tình trạng chảy máu chất xám thậm chí còn rõ rệt hơn.

 

Điều kiện thời tiết khắc nghiệt, chẳng hạn như nhiệt độ môi trường cao, cho thấy mối liên hệ tích cực với các triệu chứng mệt mỏi và có liên quan đến việc ra quyết định kém hơn và tai nạn giao thông đường bộ.

 

Hiện nay, không nhiều người lái xe liên tục 18 giờ (và bạn không nên làm vậy). Nhưng nếu bạn lái xe liên tục, hãy biết rằng tình trạng tỉnh táo kéo dài, làm suy yếu chức năng não bộ, tương đương với tình trạng say rượu.

 

Việc thức liên tục 18 giờ tương đương với việc có nồng độ cồn trong máu (BAC) là 0,05%, và 24 giờ tương đương với 0,10%, theo Tiến Sĩ Tan.

 

Tiến Sĩ Tan giải thích, có hai loại mệt mỏi.

 

- Trong tình trạng mệt mỏi chủ động, người lái xe phải nỗ lực tinh thần rất lớn để vượt qua các điều kiện khắc nghiệt bên ngoài như thời tiết xấu, đường xá nguy hiểm và mật độ giao thông cao.

 

- Mệt mỏi thụ động xảy ra khi người lái xe có ít việc phải làm trong thời gian dài. Điều này có thể xảy ra khi lái xe trên đường cao tốc với cài đặt phương thức kiểm soát hành trình chẳng hạn.

 

Cả hai đều sẽ khiến bạn kiệt quệ về mặt tinh thần nhưng theo những cách khác nhau. Trong tình trạng mệt mỏi chủ động, người lái xe phải nỗ lực tinh thần rất lớn để duy trì sự tập trung và điều này cuối cùng sẽ dẫn đến sự suy giảm sự tỉnh táo, bà nói. Trong khi đó, “sự đơn điệu của việc lái xe có thể làm lộ ra tình trạng buồn ngủ và ngủ gật tiềm ẩn, gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu suất lái xe.”

 

Tất nhiên, những tác nhân gây rối loạn điển hình bao gồm rượu bia và sử dụng điện thoại di động. Rượu bia chắc chắn là một trong những nguyên nhân chính gây ra tai nạn giao thông vì nó làm giảm sự tỉnh táo, suy giảm khả năng phán đoán, ảnh hưởng đến sự phối hợp vận động và làm chậm thời gian phản ứng. Những sự xao nhãng như sử dụng điện thoại di động làm tăng nguy cơ tai nạn bằng cách tiêu tốn sự chú ý về thị giác và tinh thần của bạn.

 

Lái xe có tác hại gì đến sức khỏe lâu dài?

 

Như đã đề cập, mặc dù phải chịu áp lực tinh thần lớn, nhưng xét cho cùng, lái xe là một hoạt động ít vận động. Nó bao gồm việc ngồi nhiều giờ, ăn uống và nghỉ ngơi không đều đặn, và hạn chế hoạt động thể chất – tất cả đều làm tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như tăng huyết áp, tiểu đường, cholesterol cao và béo phì.

 

Cũng có bằng chứng mạnh mẽ về sự đóng góp của các yếu tố nguy cơ như công thái học kém và ngồi lâu trong nhiều giờ liền với sự phát triển của các rối loạn cơ xương khớp như đau lưng dưới.

 

Rung động toàn thân (WVB), mà người lái xe hạng nặng gặp phải, là một mối lo ngại khác, Tiến sĩ Tan cho biết. Một số nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ giữa việc tiếp xúc nhiều lần hoặc lâu dài với những rung động như vậy với các tác động tiêu cực đến sức khỏe như tổn thương thần kinh, thoái hóa cột sống, mất thăng bằng và tổn thương mạch máu ở cánh tay và bàn tay.

 

Có bốn lời khuyên để có sức khỏe tốt hơn:

 

-Duy trì phương pháp ăn uống cân bằng và giữ giờ ăn đều đặn: Chuẩn bị đồ ăn nhẹ bổ dưỡng như trái cây và các loại hạt không muối để dùng khi khó tiếp cận thực phẩm.

 

-Uống ít nhất hai lít nước mỗi ngày. Để một chai nước mát trong xe sẽ giúp bảo đảm bạn được cung cấp đủ nước. Mất nước có thể dẫn đến mệt mỏi, đau đầu và giảm khả năng tập trung.

 

-Sắp xếp nghỉ giải lao thường xuyên. Nếu có thể, hãy nghỉ giải lao từ năm đến 10 phút mỗi giờ. Hãy giãn cơ, đi bộ vài bước hoặc thực hiện một số động tác giãn cơ nhẹ nhàng để cải thiện lưu thông máu.

 

-Nếu không thẩ ngừng xe nghỉ ngơi, hãy thử các bài tập đơn giản khi ngồi như xoay cổ, nhún vai và duỗi chân tay trong xe.

 

Điều chỉnh ghế ngồi đúng cách để đạt được tư thế công thái học nhất cũng có thể giúp giảm căng thẳng cơ xương khớp.

 

(theo CNA)

 

 





KHÁM PHÁ MỚI : ROBOT 'NUỐT CHỬNG ĐỒNG LOẠI (Sam Nguyễn  –   Saigon Nhỏ)

 



Khám phá mới: Robot 'nuốt chửng đồng loại'

Sam Nguyễn  –   Saigon Nhỏ

30 tháng 7, 2025

https://saigonnhonews.com/doi-song/cong-nghe/kham-pha-moi-robot-nuot-chung-dong-loai/

 

https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2025/01/DS-Robot-Andy-Kelly-Unsplash-1024x683.jpg

(Hình minh họa: Andy Kelly/Unsplash)

 

Hãy tưởng tượng một thế giới nơi robot không chỉ thực hiện nhiệm vụ mà còn phát triển, tự chữa lành và cải thiện bản thân bằng cách “dung nạp” các bộ phận từ môi trường xung quanh, kể cả các robot khác.

 

Khái niệm này, bước ra từ khoa học viễn tưởng, đang nhanh chóng trở thành hiện thực nhờ nghiên cứu đột phá của Columbia Engineering và University of Washington. Phương pháp tiếp cận mới của họ, “Robot Metabolism” (Sự trao đổi chất của robot), đánh dấu một bước phát triển đáng kể so với robot truyền thống, đưa máy móc tiến gần hơn đến khả năng thích nghi của các sinh vật sống.

 

Không giống như các hệ thống khép kín, cố định đặc trưng của hầu hết các robot ngày nay, những cỗ máy mới này được thiết kế để thay đổi và thích nghi về mặt vật lý. Cốt lõi của sự đổi mới này nằm ở một thành phần robot dạng module, hay Truss Link. Mỗi Truss Link là một khối hình thanh đơn giản, được trang bị các đầu nối từ tính cho phép nó mở rộng, co lại và gắn vào các module khác. Từng khối này khá cơ bản, nhưng khi được kết hợp lại, sẽ có thể tự lắp ráp thành những robot phức tạp, có chức năng.

 

 

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Science Advances cho thấy các liên kết Truss này có khả năng tạo thành các hình dạng phẳng, sau đó biến đổi thành các robot 3D phức tạp.

 

Điều mang tính đột phá là khả năng kết hợp các bộ phận mới của những robot này – dù lấy từ môi trường xung quanh hay các robot khác – để nâng cao khả năng của từng robot. Ví dụ như một robot ban đầu có hình dạng giống khối tứ diện có thể gắn thêm một bộ phận để hoạt động như một cây gậy chống, giúp tăng đáng kể tốc độ xuống dốc lên hơn 66.5%. Điều này minh họa một bước tiến quan trọng hướng việc tới những robot có khả năng thích nghi về mặt thể chất với những thử thách mới và tối ưu hóa hiệu suất mà không cần sự can thiệp của con người.

 

Tác giả chính Philippe Martin Wyder, một nhà nghiên cứu của dự án, nhấn mạnh rằng sự tự chủ có nghĩa là robot không chỉ phải tự suy nghĩ mà còn phải duy trì về mặt thể chất. Quan điểm này nhấn mạnh một hạn chế quan trọng của robot hiện tại: sự phụ thuộc của robot vào việc bảo trì và sửa chữa của con người.

 

Cũng giống như các cơ thể sinh học thích nghi thông qua quá trình tăng trưởng và chữa lành, thường tái sử dụng các module (như axit amin) từ các dạng sống khác, cuối cùng, robot cũng sẽ cần phải làm điều tương tự. Lĩnh vực “sự trao đổi chất của máy móc” (machine metabolism) mới ra đời này nhằm mục đích cho phép robot sử dụng và tái sử dụng các bộ phận từ các robot khác, thúc đẩy một hệ sinh thái máy móc tự duy trì.

 

Tầm nhìn dài hạn của Robot Metabolism là một tương lai nơi robot được tích hợp vào môi trường, nơi máy móc phát triển mạnh mẽ và thông minh hơn bằng cách kết hợp các vật liệu sẵn có, giống như cách các sinh vật sống hấp thụ chất dinh dưỡng. Wyder giải thích rằng Robot Metabolism cung cấp một giao diện kỹ thuật số với thế giới vật lý và cho phép AI không chỉ phát triển về mặt nhận thức mà còn về mặt thể chất – tạo ra một chiều hướng tự chủ hoàn toàn mới.

 

Ban đầu, những cỗ máy thích nghi như vậy là vô giá trong những môi trường đầy thách thức và xa xôi, chẳng hạn như khu vực thảm họa nơi con người không thể tiếp cận, hoặc trong không gian rộng lớn, hạn chế về tài nguyên của không gian vũ trụ. Trong những trường hợp này, robot sẽ tự sửa chữa và thích nghi sẽ giảm đáng kể nhu cầu bảo trì phức tạp và tốn kém do con người thực hiện.

 

Mặc dù ý tưởng về robot tự sinh sản gợi lên những cảnh báo mang tính khoa học viễn tưởng, nhưng những tác động của nó lại thực tế hơn nhiều. Khi ngày càng nhiều khía cạnh trong cuộc sống của chúng ta được tự động hóa – từ xe tự lái và sản xuất đến quốc phòng và thám hiểm không gian – câu hỏi ai sẽ bảo trì những cỗ máy phức tạp này ngày càng trở nên cấp bách.

 

Như Wyder và nhóm của ông chỉ ra, việc chỉ dựa vào sự can thiệp của con người để duy trì lực lượng lao động robot ngày càng đông đảo là không bền vững. Cuối cùng, robot sẽ cần phải học cách tự chăm sóc bản thân, mở ra một kỷ nguyên của những cỗ máy biết tự chủ, tồn tại và phát triển độc lập.






NGHỊCH LÝ Ở QUỐC GIA CÓ HỘ CHIẾU QUYỀN LỰC THỨ HAI THẾ GIỚI (Nguyên Lee   –   Saigon Nhỏ)

 



Nghịch lý ở quốc gia có hộ chiếu quyền lực thứ hai thế giới

Nguyên Lee     Saigon Nhỏ

30 tháng 7, 2025

https://saigonnhonews.com/doi-song/the-gioi-quanh-ta/nghich-ly-o-quoc-gia-co-ho-chieu-quyen-luc-thu-hai-the-gioi/

 

https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2025/07/Nhat-Ban-Sorasak-Unsplash-1024x653.jpg

Nhật Bản có 123 triệu người, nhưng chỉ khoảng 21 triệu người có hộ chiếu. (Hình minh họa: Sorasak/Unsplash)

 

Nhật Bản là một trong vài quốc gia có hộ chiếu quyền lực nhất thế giới. Trong lần công bố bảng xếp hạng hộ chiếu của Henley Passport Index quý III năm nay, Nhật Bản cùng Nam Hàn giữ vị trí á quân với 192 điểm đến miễn visa.

 

Nhưng người dân Nhật Bản không ăn mừng vì điều này, thể hiện qua tỷ lệ sở hữu hộ chiếu của người dân nước này thấp đáng kể. Chỉ 17% người Nhật sở hữu hộ chiếu, giảm từ khoảng 24% vào năm 2019.

 

Đồng tiền Nhật Bản đã mất khoảng một phần ba giá trị kể từ cuối năm 2019. Số lượng người Nhật Bản đi du lịch quốc tế năm ngoái vẫn thấp hơn đáng kể so với năm năm trước khi đại dịch xảy ra.

 

Theo dữ liệu do Bộ Ngoại Giao Nhật Bản mới công bố, mặc dù lượng khách du lịch đổ về xứ phù tang này với số lượng kỷ lục, nhưng người dân nước này lại tỏ ra ít hào hứng với việc đi ra ngoài khi chỉ có một trong sáu người Nhật Bản sở hữu hộ chiếu. Con số này phản ánh xu hướng ngày càng phổ biến trong giới trẻ Nhật Bản: ưu tiên du lịch nội địa thay vì quốc tế.

 

Kết quả này được công bố trong nghiên cứu hồi giữa năm của ứng dụng du lịch Newt. Trong khi đó, 40% công dân Hàn có hộ chiếu và tại Mỹ, con số đó là 50%.

 

CEO Hiệp Hội Đại Lý Du Lịch Nhật Bản (JATA) kiêm phụ trách bộ phận du lịch quốc tế, Hiroshi Tanimura, cho biết sự sụt giảm này đến từ nhiều yếu tố như đồng Yên yếu, vé máy bay cao, tâm lý lo ngại an toàn ở nhiều điểm đến quốc tế. Đồng Yên yếu làm giảm khả năng chi tiêu ở nước ngoài của du khách Nhật Bản, giá cả nước ngoài tăng và sự quan tâm đến du lịch quốc tế giảm sút ở thế hệ trẻ dường như là những yếu tố khiến việc sở hữu hộ chiếu đang giảm ở Nhật Bản, ngăn cản sự phục hồi hoàn toàn từ mức thấp thời đại đại dịch. Việc sở hữu hộ chiếu cũng thường phổ biến hơn nhiều ở các quốc gia phát triển khác.

 

Theo dữ liệu từ Hiệp Hội Đại Lý Lữ Hành Nhật Bản, tỷ lệ sở hữu hộ chiếu ở Nhật Bản thấp hơn nhiều so với 60% công dân Anh và 50% công dân Mỹ. Dữ liệu tương tự cũng cho thấy các nước láng giềng Đài Loan và Nam Hàn cũng có tỷ lệ sở hữu hộ chiếu cao hơn, với 60% người Đài Loan và 42% người Nam Hàn.

 

Ashley Harvey, chuyên gia tiếp thị du lịch với hơn 15 năm kinh nghiệm tại Nhật Bản, nhận định xu hướng sụt giảm số người có hộ chiếu đã diễn ra từ sau thời hoàng kim du lịch những năm 1990. 10 năm trước, tỷ lệ người dân có hộ chiếu vẫn còn ở mức 23%. Đại dịch là bước ngoặt khiến nhiều người nhìn ra thế giới và cảm thấy Nhật Bản đủ an toàn, thoải mái nên họ không gia hạn hộ chiếu khi hết hạn, theo Harvey.

 

Theo dữ liệu du lịch do Cơ Quan Du Lịch Nhật Bản cung cấp, du khách Nhật Bản đã phải đối mặt với mức tăng chi phí đáng kể trong những năm gần đây nếu họ muốn đi du lịch nước ngoài vào mùa hè. Năm ngoái, du khách chi trung bình khoảng 347,000 Yên ($2,303.9), trong khi cùng kỳ mùa hè năm 2019, họ chi trung bình 277,000 Yên, ($1,863.38), tăng hơn 20%.

 

Những thực tế đó càng trở nên tồi tệ hơn khi mức lương thực tế ở đất nước này vẫn dậm chân tại chỗ trong một thời gian dài. Số liệu của IMF cho thấy thu nhập bình quân đầu người tính theo đôla Mỹ đã giảm xuống còn $32,859 vào năm 2024 do đồng Yên yếu đi. So với mức $32,008 vào năm 1992, mức lương tại Nhật Bản xem như đứng yên trong suốt ba thập kỷ.

 

Theo một cuộc khảo sát do JTB Corporation, công ty lữ hành lớn nhất nước này, thực hiện vào năm ngoái, lý do chính khiến người Nhật không đi du lịch quốc tế chủ yếu là do hạn chế tài chính. Khoảng 17% số người được hỏi cho biết họ không thể đi du lịch vì tiền tệ và lạm phát, trong khi khoảng 13% cho biết họ lo lắng về vấn đề an toàn.

 

Dường như những chuyến đi du lịch nội địa là đủ với nhiều người Nhật. Nhiều thanh niên Nhật chỉ gia hạn hộ chiếu do công việc và không có kế hoạch cho những chuyến nghỉ dưỡng ở các quốc gia khác. Họ thấy túc tắc du lịch bằng xe hơi trong Nhật Bản thoải mái hơn nhiều so với việc phải đau đầu tính toán chi phí khủng cho chuyến đi quốc tế.

 

Những người này cho rằng Nhật Bản có mọi thứ mà du khách cần, từ hoạt động trượt tuyết ở Hokkaido vào mùa đông đến các đảo cận nhiệt đới như Okinawa. Người Nhật không phải lo lắng về việc xin visa hay tỷ giá chênh lệch giữa các loại tiền tệ khác nhau, gặp tình trạng lệch múi giờ và nhiều bất lợi khác khi đi du lịch nội địa.

 

Đối phó với thực tế này, ngành du lịch Nhật Bản đang đẩy mạnh chiến dịch quảng bá các điểm đến quốc tế, trong đó có Việt Nam, Đông Nam Á và thậm chí là Thổ Nhĩ Kỳ – những nơi thu hút lượng lớn khách Nhật trong mùa hè năm nay.

 

Hiện tại, dân số Nhật Bản có 123 triệu người, nhưng chỉ khoảng 21 triệu người có hộ chiếu. Trong sáu tháng đầu năm, Nhật Bản là thị trường gửi khách top 5 đến Việt Nam với gần 393,000 lượt, sau Trung Quốc đại lục, Nam Hàn, Đài Loan và Mỹ.

 

(tổng hợp từ SCMP)

 

 




HỒI KẾT VỀ THẾ KỶ DÀI CỦA HOA KỲ (Robert O. Keohane & Joseph S. Nye, Jr.  -  Foreign Affairs)

 



Hồi kết về thế kỷ dài của Mỹ

Robert O. Keohane & Joseph S. Nye, Jr.  -   Foreign Affairs

Đỗ Kim Thêm dịch

Posted on 30/07/2025 by Boxit VN

https://boxitvn.online/?p=94506

 

Trump và các nguồn gốc về sức mạnh của Mỹ

 

 

Hình : https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEjPYKe93EAVnrCYwlHmNNVsi0BHCjIdY6wPJhW5E9RH6VpsnFZdPBU2uK0BFnU9MyuTPmg-1JYwMo-kTbQUtGY3IeCuBVxx-J8AuIFwdbG08ec9LXrRMQdJpuKFnBdIcRmfyih7E1WokToN0Gp3wa0aWuAnmSCSo-ssv1EmGSaxkb3SHp2OZAvxLYxuhdY

(Dave Murray)

 

Tổng thống Donald Trump đã cố gắng áp đặt Hoa Kỳ lên thế giới và tách đất nước ra khỏi thế giới. Ông bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai bằng cách vung vũ lực cứng của Mỹ, đe dọa Đan Mạch về quyền kiểm soát Greenland, và đề nghị sẽ giành lại kênh đào Panama. Ông đã sử dụng thành công các mối đe dọa về thuế quan trừng phạt để ép buộc Canada, Colombia và Mexico về các vấn đề nhập cư. Ông đã rút khỏi các hiệp định khí hậu Paris và Tổ chức Y tế Thế giới. Vào tháng 4, ông đã khiến thị trường toàn cầu rơi vào hỗn loạn bằng cách công bố thuế quan sâu rộng đối với các quốc gia trên toàn thế giới. Không lâu sau đó, ông đã thay đổi chiến thuật bằng cách rút lại hầu hết các mức thuế bổ sung, mặc dù vẫn tiếp tục gây sức ép cho một cuộc thương chiến với Trung Quốc – mặt trận chủ yếu trong cuộc tấn công hiện nay để chống lại đối thủ chính của Washington.

 

Khi làm tất cả những điều này, Trump có thể hành động từ một vị thế mạnh mẽ. Những nỗ lực của ông trong việc sử dụng thuế quan để gây áp lực với các đối tác thương mại của Mỹ cho thấy rằng ông tin rằng các mô hình hiện nay về tình trạng tương thuộc sẽ tăng cường sức mạnh của Mỹ. Các quốc gia khác dựa vào sức mua của thị trường Mỹ khổng lồ và sự chắc chắn về sức mạnh quân sự của Mỹ. Những lợi thế này mang lại cho Washington điều kiện để trang bị vũ khí mạnh mẽ  đối với các đối tác của mình. Quan điểm của ông phù hợp với một lập luận mà chúng ta đã đưa ra gần 50 năm trước: tình trạng tương thuộc bất đối xứng mang lại lợi thế cho tác nhân ít phụ thuộc hơn trong một mối quan hệ. Trump than thở về thâm hụt thương mại đáng kể của Mỹ với Trung Quốc, nhưng ông dường như cũng hiểu rằng sự mất cân bằng này mang lại cho Washington đòn bẩy to lớn đối với Bắc Kinh.

 

Ngay cả khi Trump đã xác định một cách chính xác cách mà Hoa Kỳ là mạnh mẽ, về cơ bản, ông đang sử dụng sức mạnh đó theo những cách phản tác dụng. Bằng cách công kích tình trạng tương thuộc, ông đã làm suy yếu nền tảng của quyền lực Mỹ. Sức mạnh liên quan đến thương mại là sức mạnh cứng, dựa trên khả năng vật chất. Nhưng trong 80 năm qua, Hoa Kỳ đã tích lũy quyền lực mềm, dựa trên sự hấp dẫn hơn là cưỡng ép hoặc áp đặt chi phí. Chính sách khôn ngoan của Mỹ sẽ duy trì, thay vì phá vỡ các mô hình về việc tương thuộc mà nó củng cố sức mạnh của Mỹ, cả quyền lực cứng bắt nguồn từ các mối quan hệ thương mại và sức mạnh mềm của sự thu hút. Việc tiếp tục chính sách đối ngoại hiện tại của Trump sẽ làm suy yếu Hoa Kỳ và đẩy nhanh sự xói mòn trật tự quốc tế mà kể từ Đệ nhị Thế chiến đã phục vụ rất nhiều quốc gia – trên hết là Hoa Kỳ.

 

Trật tự dựa trên sự phân phối quyền lực ổn định giữa các quốc gia, các chuẩn mực mà nó ảnh hưởng và hợp pháp hóa hành vi của các quốc gia và các tác nhân khác, và các định chế giúp củng cố nó. Chính quyền Trump đã làm rung chuyển tất cả các trụ cột này. Thế giới có thể đang bước vào một thời kỳ hỗn loạn, một thời kỳ chỉ lắng xuống sau khi Toà Bạch Ốc thay đổi hướng đi hoặc một khi một thời kỳ mới nắm giữ ở Washington. Nhưng sự suy giảm đang diễn ra có thể không chỉ là một sự sụt giảm tạm thời; nó có thể là một cú lao xuống vùng nước đục. Trong nỗ lực thất thường và sai lầm của mình để làm cho nước Mỹ trở nên hùng mạnh hơn, Trump có thể đưa thời kỳ thống trị của mình – điều mà nhà xuất bản Mỹ Henry Luce lần đầu tiên gọi là “thế kỷ Mỹ” – đi đến một kết thúc không kèn trống.

 

XEM TIẾP >>>>>

 

 

 

 


HỘI NGHỊ VỀ HAI NHÀ NƯỚC ISRAEL - PALESTINE HY VỌNG HƯỚNG TỚI MỘT GIẢI PHÁP CHÍNH TRỊ BỀN VỮNG (Thùy Dương / RFI)

 



Hội nghị về hai Nhà nước Israel-Palestine hy vọng hướng tới một giải pháp chính trị bền vững

 Thùy Dương  -  RFI

Đăng ngày: 30/07/2025 - 13:33  -  Sửa đổi ngày: 30/07/2025 - 14:47

https://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF/20250730-h%E1%BB%99i-ngh%E1%BB%8B-v%E1%BB%81-hai-nh%C3%A0-n%C6%B0%E1%BB%9Bc-israel-palestine-hy-v%E1%BB%8Dng-h%C6%B0%E1%BB%9Bng-t%E1%BB%9Bi-m%E1%BB%99t-gi%E1%BA%A3i-ph%C3%A1p-ch%C3%ADnh-tr%E1%BB%8B-b%E1%BB%81n-v%E1%BB%AFng

 

Sau 2 ngày thảo luận, hội nghị của Liên Hiệp Quốc tại trụ sở ở New York, Hoa Kỳ bàn về giải pháp hai Nhà nước Israel và Palestine đã khép lại hôm 29/07/2025. Hội nghị quốc tế do Pháp và Ả Rập Xê Út đồng chủ trì, nhưng Mỹ và Israel không tham gia.

 

HÌNH :

Thủ tướng Palestine Mohammed Mustafa phát biểu tại hội nghị quốc tế về giải pháp hai Nhà nước Israel-Palestine tại trụ sở Liên Hiệp Quốc, New York, Hoa Kỳ, ngày 28/07/2025. AP - Adam Gray

 

Trong tuyên bố cuối cùng, các nước tham gia hội nghị đã tái khẳng định cam kết hành động để đạt được lệnh ngừng bắn ngay lập tức ở Gaza, giải phóng con tin và tái thiết Gaza và cũng là để đạt được một giải pháp chính trị lâu bền. Họ hy vọng hội nghị tạo được động lực thúc đẩy quốc tế công nhận một Nhà nước Palestine.

 

Từ New York, thông tín viên Loubna Anaki tổng kết cuộc họp :

 

« Chúng ta đang họp ở đây vào một thời điểm đen tối ». Ngoại trưởng Anh David Lammy phát biểu như vậy tại Liên Hiệp Quốc. Đây là một trong những thời khắc quan trọng trong ngày hôm qua tại cuộc họp bàn về giải pháp hai Nhà nước.

 

Ngoại trưởng Anh nhận định : « Việc chính phủ Netanyahu bác bỏ giải pháp hai Nhà nước là một sai lầm ! Một sự sai trái về đạo đức và một sai lầm về chiến lược. Điều này gây tổn hại đến lợi ích của nhân dân Israel và đóng sập lại con đường duy nhất dẫn đến hòa bình bền vững ».

 

Ngoại trưởng Anh tái khẳng định Luân Đôn có ý định công nhận một Nhà nước Palestine vào tháng 9 tới nếu Israel không chấm dứt chiến tranh Gaza, một lập trường được Pháp hoan nghênh. Paris hy vọng sẽ tạo động lực cho việc công nhận một Nhà nước Palestine.

 

Pháp cũng đã ký một văn bản mang tên « Lời kêu gọi từ New York », cùng với 14 quốc gia khác, trong đó một số nước vẫn chưa thực hiện bước tiến kể trên, ví dụ Canada và Bồ Đào Nha, nhằm hỗ trợ và khuyến khích sáng kiến ủng hộ việc công nhận một Nhà nước Palestine. Cũng chính các nước này nhấn mạnh đến tầm quan trọng của việc bình thường hóa quan hệ với Israel và việc Israel hội nhập vào khu vực, cũng như việc giải giáp lực lượng Hamas.

 

Theo những nước ký kết văn bản, đây là những bước quan trọng để hướng tới việc thiết lập một giải pháp chính trị bền vững ».

 

 

Gaza : Liên Hiệp Quốc kêu gọi tăng cường chuyển phát hàng cứu trợ, Pháp thả dù 40 tấn thực phẩm từ 01/08

 

Các định chế của Liên Hiệp Quốc hôm 29/07 đã kêu gọi đưa nhiều hàng lương thực thực phẩm cứu trợ vào dải Gaza, nơi đang bị đe dọa bởi « nạn đói diện rộng ». Sau Jordani, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất và Anh Quốc, hôm qua đến lượt Pháp tuyên bố sẽ thả dù 40 tấn hàng viện trợ xuống Gaza kể từ thứ Sáu 01/08.

 

Áp lực quốc tế và trong nước đã buộc Israel từ cuối tuần trước phải công bố các biện pháp, trong đó có lệnh tạm ngừng bắn mang tính nhân đạo ở Gaza để tạo thuận lợi cho cho việc thả dù hàng cứu trợ và vận chuyển lương thực bằng đường bộ vào vùng lãnh thổ này qua các chốt kiểm soát như Zikim ở phía bắc. Tuy nhiên, quanh cảnh hỗn loạn đã xảy ra quanh các xe tải chở hàng cứu trợ. Nhiều người dân Gaza đói ăn đã liều mạng để cướp lương thực, một số người sau đó đem hàng đánh cắp ra chợ bán với giá rất cao.

 

Thông tín viên RFI Rami El Meghari từ Gaza và Aabla Journaïdi từ Jerusalem hôm nay 30/07 gửi về bài phóng sự :

 

Một cân cà chua có giá lên tới 100 shekel (25 euro). Từ nhiều tháng nay, người dân ở Gaza đã quên mất hương vị của một số loại rau. Bột mì và đường hiện được bán theo gram. Thị trường được cung ứng phần nào nhờ nguồn hàng hóa là thực phẩm bị cướp từ những chiếc xe tải chở hàng cứu trợ vào Gaza trong những ngày gần đây. Nhưng giá cả thì lại không giảm.

 

Một thanh niên giấu tên và nói : « Tôi bán 250 gram đường với giá 90 shekel. Dĩ nhiên là phải vậy rồi. Tôi lấy được 4 cân gần một chiếc xe tăng ở cửa khẩu Zikim. »

 

Giống như nhiều người khác, thanh niên này đã tranh thủ tình hình và tự biến mình thành một người bán hàng, khiến ông Aboul Hassan, cha của 8 đứa con, vô cùng tức giận. Ông Aboul Hassan nói : « Bây giờ có những người bán hàng kín đáo lại gần chúng tôi để chào mời chúng tôi mua bột mỳ, cứ như thể bán ma túy và họ sẽ hét giá « 45 shekel ». Những người bán hàng này là bộ mặt khác của sự chiếm đóng của Israel. Tôi là một người cha và tôi không thể tìm được thức ăn cho con mình, tôi không hề thấy có hàng cứu trợ gì cả ».

 

Bà Khitam, một phụ nữ có 8 con, cũng tức giận không kém. Bà tin rằng một số người bán hàng đang tích trữ thực phẩm để giữ giá cao. Bà nói : « Tôi lấy đâu ra tiền ? Những người bán hàng đang bán đắt như cắt cổ chúng tôi ! Tôi phải đi ăn cắp để có cái ăn hay sao ? Thật không công bằng. Người ta phải bảo vệ được hàng cứu trợ chứ ».

 

Quân đội Israel cáo buộc lực lượng Hamas tổ chức đánh cắp hàng viện trợ để có thu nhập. Tuần trước, báo cáo của Cơ quan USAID của Hoa Kỳ đã bác bỏ cáo buộc nói trên, chủ yếu cho rằng đây là hành động của một số nhóm vũ trang không xác định ».

 

--------------------------

Các nội dung liên quan

 

HOA KỲ - ISRAEL - PALESTINE

Hoa Kỳ chỉ trích gay gắt hội nghị quốc tế về giải pháp hai Nhà nước Israel-Palestine

 

LIÊN HIỆP QUỐC - ISRAEL - PALESTINE

Liên Hiệp Quốc họp về giải pháp hai Nhà nước Israel và Palestine