Bí thư Thành ủy
TP HCM – bước đệm quyền lực hay điểm cuối sự nghiệp?
5
tháng 9 2025, 15:35 +07
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/c2kzkk93y45o
Khi
ông Trần Lưu Quang quay trở lại TP HCM nhậm chức bí thư Thành ủy, câu hỏi đặt
ra là liệu đó có phải là bước đệm để ông bước chân vào Bộ Chính trị đầy quyền lực
hay không?
Từng
có bốn bí thư thành ủy TP HCM thăng tiến lên các chức vụ trong Tứ Trụ và hai
người khác có kết cục không tươi sáng
Khi
TP HCM sáp nhập hai địa phương là Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu để trở thành
một siêu đô thị, chiếc ghế của người đứng đầu địa phương này càng trở nên quyền
lực hơn.
Lịch
sử các đời bí thư ở thành phố này cho ra những kết quả khác nhau: có những người
lên đỉnh cao danh vọng như tổng bí thư, chủ tịch nước, thủ tướng, nhưng cũng có
người rơi xuống vực sâu của tù tội hay bị kỷ luật nặng nề.
Kể
từ năm 1975 đến nay, trong số các bí thư Sài Gòn - Gia Định trước đây, và TP
HCM sau này, tổng cộng có 11 bí thư thành ủy.
Trong
số này đã có 4 người được thăng tiến lên các chức vụ lãnh đạo cấp cao, gồm một
tổng bí thư, 2 chủ tịch nước và một thủ tướng, đều là các lãnh đạo thời kỳ đầu.
Nhưng
liên tiếp trong 4 nhiệm kỳ gần đây, những người giữ vị trí quan trọng này đã
không theo được bước chân của những người đi trước.
Vậy,
lịch sử cho ta thấy điều gì?
Ông
Nguyễn Văn Linh và Võ Văn Kiệt
Ông
Nguyễn Văn Linh
Khi
Sài Gòn – Gia Định được đổi tên thành TP HCM vào tháng 7/1976, ông Nguyễn
Văn Linh, quê ở Hưng Yên, trở thành người đầu tiên giữ chức Bí thư thành ủy.
Ông
Linh thực chất là một nhà lãnh đạo chuyển tiếp, vì trước đó ông đã là người
lãnh đạo Đảng bộ của thành phố này từ năm 1975 khi quân Giải phóng tiến
vào Sài Gòn.
Từ
vị trí quan trọng này, ông Linh được bầu vào Bộ Chính trị tại Đại hội
4 vào tháng 12/1976.
Bốn
tháng sau, ông rời TP HCM ra Trung ương đảm nhiệm nhiều chức vụ khác
nhau, trong đó có thời gian làm trưởng ban Cải tạo công thương nghiệp tư doanh
– một ban của Đảng chuyên tập trung vào "cải tạo tư sản".
Nhưng
vì chủ trương "không nên nóng vội" trong cải tạo xã hội chủ
nghĩa ở miền Nam, ông Linh đã được chuyển công tác sang làm Trưởng ban Dân vận
Mặt trận Trung ương, Chủ tịch Tổng Công đoàn Việt Nam đến năm 1980.
Đến
tháng 12/1981, ông được điều động trở lại giữ chức bí thư Thành ủy TP
HCM, thay cho ông Võ Văn Kiệt, lúc này ra Hà Nội.
Ông
Linh là một trường hợp khá đặc biệt khi tại Đại hội Đảng lần thứ 5 diễn ra
vào đầu năm 1982, ông không được bầu vào Bộ Chính trị.
Theo
một phóng sự đăng vào năm 2006 của báo Tiền Phong dẫn lại lời kể
của ông Võ Trần Chí – người mà sau này là bí thư TP HCM kế nhiệm ông
Linh vào năm 1986 - ông Linh đã chủ động rút khỏi Bộ Chính trị vào
năm 1982.
Khi
ông Chí hỏi lý do, ông Linh nói rằng "bởi vì mình thấy các anh ấy
không muốn mình ở đó nên mình xin rút".
Dù
vậy, ông vẫn giữ chức bí thư Thành ủy TP HCM, lúc này đang thử nghiệm một
không gian kinh tế "mở" hơn, không chỉ về tình hình sản xuất
của thành phố mà còn về khía cạnh mở rộng hợp tác với các địa
phương khác.
Trong
bối cảnh kinh tế Việt Nam khi đó đang có rất nhiều khó khăn, thiếu thốn, lạm
phát, những hành động "xé rào" của TP HCM đã bắt đầu nhen nhóm cho tư
duy đổi mới.
Đến
tháng 6/1985, ông Linh được bầu lại vào Bộ Chính trị, và khoảng một năm
sau đó, ông rời TP HCM để ra Trung ương giữ chức thường trực Ban Bí
thư.
"Cuộc
đổi mới thử nghiệm ở TP HCM dưới sự đứng mũi chịu sào của Bí thư Nguyễn Văn
Linh thành công, cũng là lúc những sai lầm của cách làm kinh tế theo tư duy cũ
được chính thức nhìn nhận, ông Linh trở lại Trung ương, tham gia Bộ Chính trị
và là Thường trực Ban bí thư," báo Tuổi Trẻ mô tả về ông Linh trong
bài viết vào tháng 1/2016.
Đến
tháng 12/1986, ông Nguyễn Văn Linh được bầu làm tổng bí thư tại Đại hội lần thứ
6 - còn gọi là Đại hội Đổi mới.
Ông
Nguyễn Văn Linh là trường hợp duy nhất cho tới nay giữ chức bí thư
Thành ủy TP HCM trong hai giai đoạn không liền mạch.
Như
vậy, hai lần giữ chức bí thư Thành ủy TP HCM, rồi hai lần vào ra Bộ Chính trị của
ông Nguyễn Văn Linh đã dẫn đến những kết quả khác nhau.
Cho
đến nay, ông Nguyễn Văn Linh, vẫn là người duy nhất giữ chức vụ cao nhất của Đảng
Cộng sản Việt Nam mà đi lên từ chức vụ bí thư Thành ủy TP HCM.
No comments:
Post a Comment