Wednesday, September 10, 2025

BA NĂM THAY BỐN THỦ TƯỚNG : NHỮNG KỊCH BẢN BẾ TẮC CHÍNH TRỊ CỦA NƯỚC PHÁP (Minh Anh / RFI)

 



Ba năm thay bốn thủ tướng: Những kịch bản bế tắc chính trị của nước Pháp

Minh Anh  -  RFI

Đăng ngày: 09/09/2025 - 14:52

https://www.rfi.fr/vi/ph%C3%A2n-t%C3%ADch/20250909-ba-n%C4%83m-thay-b%E1%BB%91n-th%E1%BB%A7-t%C6%B0%E1%BB%9Bng-nh%E1%BB%AFng-k%E1%BB%8Bch-b%E1%BA%A3n-b%E1%BA%BF-t%E1%BA%AFc-ch%C3%ADnh-tr%E1%BB%8B-c%E1%BB%A7a-n%C6%B0%E1%BB%9Bc-ph%C3%A1p

 

Việc chính phủ của thủ tướng Bayrou sụp đổ sau cuộc bỏ phiếu tín nhiệm ngày 08/09/2025, dù đã được tiên lượng, đánh dấu một bước ngoặt mới trong cuộc khủng hoảng chính trị đang làm rung chuyển nước Pháp từ hơn một năm nay. Bốn thủ tướng trong vòng 20 tháng là điều chưa từng thấy trong nền Đệ Ngũ Cộng Hòa. Đối với nhiều nhà quan sát, thất bại của ông Bayrou đang mở ra một thời kỳ bất định cao độ.

 

HÌNH :

Những người biểu tình chống chính phủ, giơ biểu ngữ có dòng chữ "Tạm biệt Bayrou" trước tòa thị chính ở Nantes, Pháp, ngày 08/09/2025. © Stephane Mah / Reuters

 

Cuộc bầu cử Quốc Hội sớm do tổng thống Emmanuel Macron yêu cầu năm 2024 đã chia rẽ sâu sắc nghị trường Pháp thành ba khối chính trị khó thể hòa hợp. Không một đảng nào, khối nào có được đa số và các nỗ lực thỏa hiệp gần như hoài công. Sự phân mảnh và phân hóa chưa từng có khiến cho « phương trình chính trị không thể giải được », theo như nhận xét của nhà chính trị học Olivier Rouquan trên đài RFI sau kết quả cuộc bỏ phiếu hôm qua.

 

 

Bế tắc hoàn toàn

 

Thứ nhất, đối với nguyên thủ Pháp, việc tìm chủ nhân mới cho điện Matignon là một vấn đề cực kỳ hóc búa. Cả cánh tả lẫn cánh hữu đều không thể hình thành một đa số đủ lớn. Nếu chọn giải pháp xã hội dân sự, đó cũng là một canh bạc rủi ro. Thiếu nền tảng chính trị vững chắc, nhân vật này có nguy cơ bị cô lập, khó có thể hoạt động tại một Quốc Hội bị chia rẽ và phân hóa. Còn nếu đưa người cùng phe, tổng thống Macron chưa chắc gì bảo đảm có được sự ổn định do việc « bản thân những chính đảng có thể giúp duy trì một chính phủ thiểu số cũng bị chia rẽ », theo như lưu ý của nhà chính trị học Olivier Rouquan.

 

Thứ hai, giải tán Quốc Hội và tổ chức bầu cử sớm lần nữa, như đòi hỏi của đảng cực hữu Tập Hợp Dân Tộc RN và được đa số người dân Pháp ủng hộ, cũng chưa hẳn là một giải pháp tốt. Đất nước vẫn sẽ trong tình trạng bị tê liệt, dù đó là một chính phủ do đảng RN lãnh đạo nhưng thiếu đa số tuyệt đối, hay là một chính phủ tạm quyền để xử lý thường vụ. Tình trạng này kéo dài thêm sự bất định, và như vậy, chỉ làm nghiêm trọng thêm cảm giác mất lòng tin và trì trệ chính trị, vào lúc ngày càng có nhiều lời chỉ trích, kêu gọi nguyên thủ Pháp từ chức từ phe đối lập.  

 

Thứ ba, sự bế tắc này còn phản ảnh rõ sự rạn nứt sâu sắc giữa xã hội và các đại diện của dân. Theo một thăm dò do báo Pháp Le Figaro thực hiện, tỷ lệ tín nhiệm của tổng thống Macron rớt thê thảm chỉ còn ở mức 15%, mức thấp nhất trong lịch sử. Việc ông Bayrou bị lật đổ cho thấy người dân không bằng lòng với kế hoạch thắt lưng buộc bụng của ông. Vì vậy, mối ngờ vực của người dân Pháp sẽ càng gia tăng nếu một chính phủ thiểu số mới lại được hình thành.

 

 

Đổi mới định chế : Nhu cầu cấp thiết

 

Giới chuyên gia cảnh báo, không chỉ có khủng hoảng chính trị, Pháp còn có nguy cơ đối mặt với bùng nổ xung đột xã hội. Phong trào « Phong tỏa tất cả », theo kế hoạch sẽ diễn ra vào ngày mai – một cuộc trắc nghiệm mới cho ông Macron – là một lời cảnh báo về nỗi bất bình, mất niềm tin của người dân đối với chính phủ. Sự bất ổn chính trị - xã hội này, một mặt, tạo thêm đà tiến cho đảng cực hữu RN, mặt khác, buộc Pháp phải đối mặt với một rủi ro khác không kém phần quan trọng : Những căng thẳng trên thị trường tài chính.

 

Nhìn từ toàn cảnh này, phải chăng đã đến lúc Pháp phải nhanh chóng đổi mới hệ thống chính trị, và có một khế ước xã hội mới để bình ổn xã hội ?  Thiếu văn hóa thỏa hiệp như những gì nước Đức láng giềng đã có, Pháp khó thể khôi phục niềm tin của người dân và chỉ tiếp tục kéo dài khủng hoảng định chế với một chính phủ không có đa số và luôn dưới áp lực của xã hội như hiện nay !

 

----------------------------

Các nội dung liên quan

Khủng hoảng chính trị tại Pháp khiến Đức lo lắng

 

ĐỨC - PHÁP - CHÍNH TRỊ

Thủ tướng Pháp đề nghị Quốc Hội bỏ phiếu tín nhiệm, đối lập tuyên bố muốn lật đổ chính phủ

 

PHÁP - CHÍNH TRỊ

Pháp: Thủ tướng từ chức sau khi bị Quốc Hội bất tín nhiệm, TT Macron chuẩn bị chọn lãnh đạo mới

 

PHÁP - CHÍNH PHỦ

 

 




No comments: