Đa
số các nước châu Âu đoàn kết với Ukraina, TT Zelensky được Anh mời dự thượng đỉnh
bán chính thức
Nguyễn Giang
- RFI
Đăng
ngày: 01/03/2025 - 12:42Sửa đổi ngày: 01/03/2025 - 14:09
Màn
chỉ trích trực tiếp tổng thống Zelensky trước truyền thông tại Phòng Bầu Dục ở
Nhà Trắng hôm 28/02/2025 đã gây sững sờ cho các nước đồng minh châu Âu của
Ukraina. Ngay sau đó, tổng thống Pháp và thủ tướng Anh đã lần lượt điện đàm với
tổng thống Ukraina.
HÌNH
:
Họp
báo sau hội nghị thượng đỉnh "Ủng hộ Ukraina" tại Kiev, Ukraina hôm
24 tháng 2 năm 2025. REUTERS - Gleb Garanich
Đáp
trả lời đe dọa Ukraina đùa với « Thế chiến thứ ba » của
tổng thống Mỹ Donald Trump, tổng thống Pháp Emmanuel Macron cáo buộc chính
nguyên thủ Nga Vladimir Putin mới « đang đùa với Thế chiến thứ
ba ». Ông khẳng định : « Tất cả chúng ta đều tôn trọng
người dân Ukraina và tổng thống Zelensky ».
Theo
AFP, khoảng 15 nhà lãnh đạo châu Âu được mời tới dự thượng đỉnh ở Luân Đôn ngày
02/03 đều nhanh chóng khẳng định sự ủng hộ với tổng thống Zelensky và người dân
Ukraina. Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk khẳng định « những người bạn
Ukraina không đơn độc ». Lãnh đạo ngành ngoại giao châu Âu Kaja Kallas
cho rằng « giờ rõ ràng là thế giới tự do cần một thủ lĩnh mới,
chính chúng ta, các nước châu Âu, phải vượt qua thách thức này ».
Báo
chí Anh chỉ trích thái độ của tổng thống Mỹ
Nhiều
báo Anh chưa kịp bình luận xong cuộc gặp hôm 27/02, được coi là « thành
công » giữa thủ tướng Keir Starmer và tổng thống Donald Trump tại
Washington, đã phải lên tiếng bày tỏ phẫn nộ về cách ông chủ Nhà Trắng đối xử với
đồng nhiệm Ukraina.
Thông tín
viên Nguyễn Giang tường trình từ Luân Đôn :
« Dù
một số ý kiến nói đáng ra ông Zelensky phải kiềm chế hơn, không để JD Vance
“khiêu khích, gài bẫy”, nhưng nhìn chung báo chí và dư luận Anh phẫn nộ trước cặp
đôi Trump-Vance vì họ chọn thế đứng hoàn toàn về phía tổng thống Nga
Vladimir Putin và trên thực tế là không cho Ukraina đồng xu nào, mà còn đòi “trả
nợ chiến phí” mà không đảm bảo an ninh cho Ukraina trong tương lai.
Ví
dụ Simon Walters viết trên trang The Independent rằng “đây là cuộc gặp đi vào lịch
sử như một sự kiện chính trị tàn bạo, gây sốc trực tiếp trên truyền
hình từ trước tới nay”. Ông Walters viết rằng nếu châu Âu và thế giới đạt được
điều gì thì đó là “một Zelensky nhỏ bé, dũng cảm” đã cho cả thế giới thấy
“một Bố Già (Godfather) thô thiển, bắt nạt, đang là ông chủ của Thế giới tự do
ra sao”. Tờ Daily Mirror còn gọi ông Trump là “trẻ con” và dùng “cuộc mắng nhiếc
độc địa” (vile rant) để tấn công vị khách Ukraina.
Ngay
cả các báo cánh hữu ở Anh như Daily Telegraph cũng thừa nhận vụ “Tổng thống
Ukraian bị quát mắng” (dressing down) công khai trong Nhà Trắng. Tờ Times cảnh
báo ông Trump “đừng đem Thế Chiến III ra đe dọa” và trang Daily Express thì nói
hy vọng về thỏa thuận hòa bình nay “tan thành mây khói” (in tatters). Báo The
Sun, thường không thích gì phe tả ở Mỹ và các nước, cũng coi “trận đấm
đá trong Nhà Trắng” xảy ra khi tổng thống Zelensky “bị phục kích”.
Chính
giới Anh, gồm cả đảng Bảo thủ vốn thân thiện hơn phe tả trong quan hệ với đảng
Cộng Hòa Mỹ, đều đã lên tiếng ủng hộ Ukraina. Bà Kemi Badenoch, lãnh tụ đảng Bảo
thủ nói : “Đừng ai quên rằng đêm nay, còi hụ báo động bom rơi đang vang
lên trên đất Ukraina”.
Bản
thân thủ tướng Keir Starmer thì ngay lập tức có cuộc điện đàm nhanh với cả ông
Trump và ông Zelensky. Lãnh đạo Anh cũng mời ông Zelensky ngày mai, Chủ Nhật
02/03 tới Anh dự hội nghị cao cấp với lãnh đạo các nước chủ chốt của NATO ở
châu Âu để bàn cách đối phó với tình hình mà một số tờ báo nói “đã thay đổi 180
độ chỉ sau 20 phút đấu khẩu dữ dội trong Nhà Trắng, vào hôm qua”. Trước mắt,
Anh sẽ vẫn cố gắng làm trung gian hòa giải giữa Mỹ và Ukraina cùng châu Âu.
Nhưng
vấn đề lớn nhất mà nhiều nhà bình luận tại Anh nay chỉ ra là người châu Âu, gồm
cả Anh đã thực sự thấy ông Trump muốn gì, và cách “make deal” (đạt thỏa thuận)
của ông không vì ai khác ngoài chính ông, bởi đa số thành viên đảng Cộng Hòa Mỹ
vẫn ủng hộ Ukraina.
Trước
tình cảnh này, các nước châu Âu cùng chung ý chí chống Nga có thêm “vấn đề
Trump” (a Trump problem), và họ chỉ còn cách dựa vào nhau ở châu Âu để giúp
Ukraina. Anh cùng Liên Âu giúp Ukraina thế nào, tốn kém bao nhiêu và các nước
châu Âu có sẵn sàng “trả giá bằng tiền và máu ngày càng tăng hay không” (The
Guardian), là chủ đề rất lớn mà một hội nghị thượng đỉnh cuối tuần ở Anh
khó có thể giải quyết được ».
No comments:
Post a Comment