“Vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng”: cớ để cùng chính phủ siết quyền tự do
ngôn luận!
Diễm Thi, RFA
2023.12.21
“Vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng” là thông báo từ Facebook gửi đến chủ
danh khoản Facebook nhằm chặn một bài viết, một hình ảnh hay đường dẫn nào đó,
mà chính chủ trang Facebook cũng không biết mình vi phạm gì. Ông Kế, một
facebooker ở Việt Nam nói với RFA thực trạng này:
“Tôi không hiểu cụ thể mình vi phạm
cái gì, vi phạm vấn đề gì. Không hiểu mình đăng hình ảnh, thông tin hay bài viết
gì vi phạm vào những điều cấm. Mình không rõ vì Facebook chỉ thông báo chung
chung là vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng. Họ nói vậy mình biết vậy thôi. Tôi có
tìm hiểu mà cũng chịu thôi. Trong vòng một tháng nay mà tôi bị ba lần rồi đấy.
Nếu họ nói rõ ràng thì tôi mới biết vi
phạm cái gì để đồng ý hay phản đối. Đằng này họ chỉ báo chung chung là vi phạm
tiêu chuẩn cộng đồng thôi. Có lần Facebook đưa ra một cái hình tôi đăng tù ba
năm trước, báo là hình này vị phạm tiêu chuẩn cộng đồng.”
Không chỉ thông báo “vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng” để chặn bài viết,
Facebook còn bị cho là đang sử dụng một phương cách khác mà người dùng Facebook gọi là “chặn tương tác”; “bóp
tương tác”; “hạn chế tương tác” để ngăn những bài viết của họ lan truyền mạnh
trên mạng xã hội. Luật sư Nguyễn Văn Đài hiện đang ở Đức cho RFA hay, trang
Facebook của ông thường bị khóa khi ông đưa những thông tin mà chính quyền Việt
Nam coi là nhạy cảm về chính trị. Ông nói thêm:
“Họ chặn tương tác. Hạn chế tương tác.
Tức là họ hạn chế, không cho phép những người ở Việt Nam có thể tương tác hay
nhìn thấy những bài đăng của mình trên Facebook. Trước đây, khi xảy ra vụ Tây
Nguyên thì Facebook của tôi bị khóa thường xuyên. Cứ mở ra một tháng thì khóa một
tháng, mở lại rồi khóa hai tháng… triền miên trong suốt năm 2022, đến giữa năm
2023 mới hết.
Theo tôi, họ (chính quyền VN) sẽ theo
dõi, và khi có bài viết nào đó họ cho là nguy hiểm đối với chế độ và họ không
muốn người dân trong nước đọc bài viết đó thì ngay lập tức họ “khiếu nại” với
Facebook và Facebook Việt Nam phải có trách nhiệm chặn ngay bài viết đó ở Việt
Nam. Facebook phải có trách nhiệm tuân theo tiêu chuẩn của chính quyền Việt
Nam. Vấn đề là tiêu chuẩn đó nó trái với tiêu chuẩn quốc tế.”
Là một phần của Chiến dịch Tự do Internet, Đảng Việt Tân ở Hoa Kỳ phát
hành một tài liệu nói về một cách kiểm duyệt khác từ chính phủ tới người sử dụng
Facebook với khái niệm “vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng”.
Ông Hoàng Tứ Duy, Tổng bí thư Đảng Việt Tân nhận định, “vi phạm tiêu
chuẩn cộng đồng” là một cách kiểm duyệt internet. Ông nói với RFA sáng 21 tháng
12 năm 2023:
“Có hai cách mà Facebook đang kiểm duyệt
tại Việt Nam. Cách cổ điển là do chính quyền áp lực Facebook phải tháo gỡ những
nội dung mà họ cho là vi phạm luật Việt Nam, làm chậm tốc độ truy cập Facebook
để người dùng không thể truy cập được.
Bây giờ họ áp dụng một cách nữa rất độc
hại, đó là báo cáo vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng. Nó không xuất phát trực tiếp từ
nhà nước mà do mạng lưới dư luận viên lạm dụng chức năng báo cáo yêu cầu
Facebook chặn bài và còn chế tài luôn. Việc này gây ảnh hưởng trầm trọng đến tự
do ngôn luận tại Việt Nam.
Chúng tôi có khuyến nghị cho Meta một
số thay đổi mà Meta cần làm để thay đổi, điều chỉnh việc cảnh cáo về vi phạm
tiêu chuẩn cộng đồng bởi môi trường độc tài ở Việt Nam khác với môi trường cộng
đồng của các quốc gia tây phương. Chúng tôi cũng thường xuyên trao đổi với Meta
nhưng điều đó chưa đủ. Việt Tân có mở ra một cuộc vận động để cùng với những giới
quan tâm, chẳng hạn như các tổ chức nhân quyền, các chính giới ngoại quốc…, nói
chung là những người quan tâm đến nhân quyền, đến tự do internet để họ cùng với
chúng tôi áp lực công ty Meta phải có những thay đổi.”
Theo ông Hoàng Tứ Duy, các tiêu chuẩn cộng đồng của Meta có mục đích tốt
nhưng dễ bị lạm dụng trong các xã hội độc tài như Việt Nam. Do đó, Đảng Việt
Tân có đưa ra một số khuyến nghị cho Meta, chẳng hạn như nội dung bị nghi vấn
có thể bị gỡ xuống để chờ xem xét thêm nhưng trang sẽ không phải đối mặt với
các trừng phạt cho đến khi quá trình khiếu nại hoàn tất; Meta phải xem lại các
tiêu chuẩn cộng đồng trong các quốc gia độc tài: cần phải phân biệt giữa nội
dung thực sự có hại và báo chí công dân vạch trần hành vi sai trái của chính
quyền và bất công xã hội.
Cũng theo ông Duy, do Meta là một công ty toàn cầu nên Meta phải đầu tư
vào các bộ lọc ngôn ngữ chỉnh chu hơn cũng như đội ngũ nhân viên để xem xét bối
cảnh và sắc thái của nội dung bài đăng, thay vì dựa vào các quy trình xét duyệt
tự động. Ngoài ra, Meta cần loại bỏ báo cáo đến từ các tài khoản liên tục báo
cáo vi phạm. Còn các trang của những cá nhân hoặc các tổ chức hoạt động xã hội,
nhân quyền thường xuyên bị báo cáo hàng loạt cần được sự bảo vệ bổ sung để
tránh bị “những cảnh cáo sai lầm”.
Ông Hoàng Tứ Duy nói thêm, có nhiều bài đăng của Việt Tân bị cho là vi
phạm tiêu chuẩn cộng đồng của Facebook, nhưng lại được các tài khoản Facebook
khác tiếp tục chia sẻ rộng rãi mà không bị bất kỳ hạn chế hay trừng phạt nào.
“Những bài đó bị dư luận viên hoặc
chính quyền Hà Nội báo cáo. Chúng tôi đã nêu tình trạng đó với Facebook và họ
có nói là sẽ tìm hiểu thêm. Tuy nhiên, việc đó cho thấy một sự phi lý trong “vi
phạm tiêu chuẩn cộng đồng” của Facebook. Nếu thật sự một bài viết vi phạm thì
nó phải bị lấy xuống trên tất cả các trang Facebook. Điều này cho thấy có sự lạm
dụng chức năng báo cáo của thành phần dư luận viên.
Hôm 19 tháng 6 năm 2023, báo The Washington Post có
bài viết của tác giả Rebecca Tan có tựa: “Facebook helped bring free speech to
Vietnam. Now it’s helping stifle it.”, tạm dịch là “Facebook đã giúp mang lại tự
do ngôn luận cho Việt Nam. Bây giờ Facebook lại giúp ngăn chặn tự do ngôn luận”.
Theo bài viết, khoảng một thập kỷ trước, khi Facebook bắt đầu vào Việt
Nam, nó giống như một “cuộc cách mạng” khi lần đầu tiên, người dân trên cả nước
có thể trao đổi trực tiếp về các vấn đề thời sự. Người dùng đăng bài về sự lạm
dụng của công an, sự lãng phí của chính phủ, đi thẳng vào sự tuyên truyền của Đảng
Cộng sản cầm quyền. Nhưng khi sự phổ biến của Facebook bùng nổ ở Việt Nam, đưa
quốc gia này trở thành thị trường lớn thứ bảy của công ty trên toàn thế giới
thì chính phủ bắt đầu yêu cầu những hạn chế.
Kể từ đó, Facebook đã nhiều lần nhượng bộ chính phủ độc tài Việt Nam,
thường xuyên kiểm duyệt những người bất đồng chính kiến và cho phép những người
bị chính phủ coi là mối đe dọa buộc phải rời khỏi nền tảng này. Bài viết dẫn
nguồn tin ẩn danh cho biết, Facebook phải tuân theo một danh sách nội bộ các
quan chức Đảng Cộng sản Việt Nam không để bị chỉ trích trên Facebook. Danh sách
này được giữ kín ngay cả trong nội bộ công ty.
---------------------
Tin, bài liên quan
THỜI SỰ
Từ Blackpink nhìn về giải trí bị kiểm duyệt
ở Việt Nam
Tuyên giáo Việt Nam 93 năm: Ngày càng khó
khăn trong thuyết phục lòng tin nhân dân
Dọa cấm TikTok: Việt Nam muốn kiểm soát nội
dung hơn lo ngại về bảo mật
Quy định cấm sóng nghệ sỹ: “phong sát” kiểu
Trung Quốc?
Trung ương Đảng lại ra Quy định siết chặt
đối với báo chí
No comments:
Post a Comment