Kissinger
– người kiến tạo hòa bình hay tội phạm chiến tranh?
Hiếu Chân/Người Việt
December 1, 2023
https://www.nguoi-viet.com/binh-luan/kissinger-nguoi-kien-tao-hoa-binh-hay-toi-pham-chien-tranh/
Sự kiện ông Henry Kissinger qua đời hôm 29
Tháng Mười Một đã khơi lại những cuộc tranh cãi bất tận về đóng góp cũng như tội
lỗi của nhà ngoại giao kỳ cựu nhất nước Mỹ. Mỗi người, từ hoàn cảnh và chỗ đứng
của mình, đều có cách đánh giá riêng về nhân vật đã góp phần định hình thế giới
hậu bán thế kỷ 20. Nhưng với những người Việt quốc gia, tên tuổi Kissinger luôn
gợi lại một niềm cay đắng.
https://www.nguoi-viet.com/wp-content/uploads/2023/12/A1-Kissinger-chien-tranh-1536x1014.jpg
Ông Henry Kissinger. (Hình: Adam Berry/Getty Images)
Ông Kissinger là người rất thông minh và quyết
đoán, nhưng rất xảo quyệt. Thuyết ngoại giao thực dụng (realpolitik) của ông
xoay quanh cái triết lý “cứu cánh biện minh cho phương tiện,” sẵn sàng làm những
gì có lợi, bất chấp luật pháp và đạo lý. Realpolitik đã có từ lâu nhưng được
ông Kissinger nâng lên thành học thuyết, thành kim chỉ nam cho chính sách đối
ngoại của nhiều chính phủ Mỹ, kéo dài đến tận ngày nay và gây hại không nhỏ cho
uy tín và vị thế của Hoa Kỳ. Thất bại lớn nhất của học thuyết realpolitik
Kissinger là không bao giờ quan tâm đến khát vọng tự do dân chủ của những dân tộc
nhược tiểu. Nó thể hiện một tầm nhìn thiển cận, bắt tay với các chế độ độc tài
để trục lợi mà đi ngược truyền thống tôn trọng tự do, dân chủ nhân quyền vốn là
nền tảng của nước Mỹ.
Nhiều cây bút viết tiểu sử cho rằng, trong đời
mình ông Kissinger hành động chỉ vì lợi ích của nước Mỹ và là nhà thương thuyết
đại tài đã đưa nước Mỹ tránh khỏi những vụ đụng độ nguy hiểm với Liên Xô và
Trung Quốc; ông ta là sứ giả hòa bình, đáng khen hơn đáng trách. Ông Walter
Isaacson, người viết tiểu sử ông Kissinger năm 1992, nhận định: “Cơ cấu hòa
bình mà Kissinger thiết kế đã đặt ông ta ngang hàng với Henry Stimson, George
Marshall và Dean Acheson trên đỉnh ngôi đền thờ các chính trị gia Hoa Kỳ hiện đại.”
Có thật vậy không? Nhìn lại cuộc đời một thế kỷ
của ông Kissinger, nhất là giai đoạn ông tham chính, cái mà người ta thấy rõ nhất
là ông Kissinger đã trực tiếp hoặc gián tiếp gây ra vô số những cái chết oan
khuất tới mức có thể truy tố ông ta về tội ác chiến tranh.
Trong cuốn sách xuất bản năm 2001 “Xét xử
Henry Kissinger” (Trial Henry Kissinger) nhà văn Christopher Hitchens cho rằng
ông Kissinger phải bị xét xử theo luật quốc tế vì đã “ra lệnh và chủ trì việc
tiêu diệt các cộng đồng dân cư, ám sát các chính trị gia bất đồng, bắt cóc và
thủ tiêu các binh lính, nhà báo và tu sĩ cản đường ông ta.” Một số hoạt động
chính của ông Kissinger trong thời gian làm cố vấn an ninh quốc gia cho các tổng
thống Richard Nixon và Gerald Ford chứng minh điều đó.
Năm 1969, ngay sau khi được Tổng Thống Nixon bổ
nhiệm làm cố vấn an ninh quốc gia, ông Kissinger đã đề ra chiến dịch mang mật
danh Operation Menu, ném bom rải thảm xuống lãnh thổ Cambodia, được cho là nơi
Việt Cộng và quân Bắc Việt đặt căn cứ để tiến hành chiến tranh tại miền Nam Việt
Nam.
Theo những tài liệu mới giải mật, từ 1969 đến
1972, theo lệnh ông Kissinger, Không Quân Mỹ đã thực hiện 3,875 phi vụ oanh tạc
vào các tỉnh miền Đông Cambodia giáp Việt Nam, ném nửa triệu tấn bom và giết chết
hơn 150,000 người, đa số là thường dân. Chính ông Kissinger là người nói câu
nói khét tiếng, hãy bắn vào “tất cả cái gì bay được, chuyển động được”
(“anything that flies or anything that moves) mà sau này thường bị gán ghép cho
chiến thuật vô nhân đạo của Mỹ tại chiến trường Việt Nam.
Cuộc xâm lăng trái luật quốc tế của Mỹ vào nước
Cambodia trung lập là một trong những nguyên nhân dẫn tới sự ra đời của phong
trào Khmer Đỏ được Trung Cộng và Việt Cộng hậu thuẫn, phong trào mà sau này đã
đưa Cambodia vào cuộc diệt chủng kinh khủng nhất trong lịch sử hiện đại. Trả lời
nhà báo Evan Solomon năm 2003 về sự kiện Cambodia, ông Kissinger trâng tráo nói
rằng “không có người trong các thôn làng” [bị ném bom] và tuyên bố “tôi không
có gì phải ân hận” (I have no… I have no regrets)!
Năm 1970, ông Kissinger đặt ra chiến dịch
Operation Fubelt, chỉ đạo CIA ám sát tổng tham mưu trưởng quân đội Chile là
Raul Schneider, đưa Tướng Augusto Pinochet lên thay. Sau đó Mỹ giúp ông
Pinochet làm cuộc đảo chính quân sự Tháng Chín, 1973, lật đổ tổng thống dân cử
Salvador Allende mà ông Kissinger cho là thân cộng, đưa ông Pinochet lên nắm
quyền, kẻ sau này đã thiết lập ở Chile một chế độ độc tài quân phiệt khét tiếng
đến tận năm 1990.
Năm 1971, ông Kissinger bí mật đến Trung Quốc
qua ngả Pakistan nhờ sự hỗ trợ của nhà độc tài Agha Muhammad Yahya Khan lãnh đạo
nước này. Để trả công môi giới của Yahya, ông Kissinger đã không chỉ làm ngơ mà
còn hỗ trợ vũ khí cho Pakistan tiêu diệt người Bengali ở Đông Pakistan (Đông Hồi)
khi họ bỏ phiếu tán thành việc lập nước Bangladesh độc lập. Cuộc diệt chủng của
Pakistan năm 1971 làm hơn 300,000 người Bengali ở Đông Hồi bị giết. Giáo Sư
Gary Bass của Đại Học Princeton cho rằng sự ủng hộ của chính quyền Nixon-Kissinger
cho vụ diệt chủng Bangladesh là “một trong những chương đen tối nhất thời Chiến
Tranh Lạnh.”
Sự thông đồng của Mỹ với Pakistan khi ấy cũng
là yếu tố chính đẩy Ấn Độ – nước lớn nhất khu vực – vào vòng ảnh hưởng của Liên
Xô trong một mối quan hệ hợp tác kéo dài tới ngày nay mà chính quyền Joe Biden
đang cố gắng hóa giải.
Ông Kissinger bí mật đến Bắc Kinh sắp xếp cho
chuyến công du Trung Quốc năm 1972 của Tổng Thống Nixon và mở ra thời kỳ mới
trong quan hệ Trung-Mỹ. Ông Kissinger đã soạn thảo để ông Nixon ký với ông Chu
Ân Lai, thủ tướng Trung Quốc khi ấy, bản thông cáo chung Thượng Hải, làm nền
cho chính phủ Mỹ sau đó cắt đứt quan hệ với Đài Loan và đưa Bắc Kinh vào ghế
thường trực Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc.
Sự kiện ông Kissinger đi Bắc Kinh đã được nói
nhiều trong vô số sách báo, xin phép không bàn đến nữa, chỉ xin lưu ý rằng, nếu
không có thông cáo chung Thượng Hải 1972 sẽ không có Trung Quốc ngày nay và đó
là lý do ông Kissinger luôn được đảng Cộng Sản Trung Quốc tôn vinh là “một người
bạn” và đón tiếp trọng thị mỗi khi ông ta tới Bắc Kinh.
Với người Việt Nam, ông Kissinger là điển hình
của sự tráo trở vô liêm sỉ. Khi nghe tin ông Kissinger chết, đã có nhiều người
Mỹ gốc Việt lên mạng nguyền rủa, cầu cho ông ta đọa xuống hỏa ngục vì đã phản bội
đồng minh, tiếp tay cho Cộng Sản thôn tính miền Nam và đưa cả đất nước vào chế
độ độc tài toàn trị hà khắc.
***
Trên đây chỉ là vài chính sách và hành động
chính của ông Kissinger trong thời gian nắm quyền lực vô đối về đối ngoại của Mỹ.
Những chính sách đó có thật sự phục vụ lợi ích của nước Mỹ hay không? Chúng tôi
cho rằng, lợi ích trước mắt là có nhưng về chiến lược thì lợi bất cập hại.
Đi đêm với Cộng Sản Bắc Việt, bỏ qua chính quyền
Việt Nam Cộng Hòa, thậm chí dối trá với cả Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu và Tổng
Thống Nixon, ông Kissinger đạt được mục đích rút quân Mỹ ra khỏi chiến trường
Việt Nam, bảo đảm cho ông Nixon thắng lợi trong cuộc bầu cử tổng thống năm
1972. Nhưng hành động bỏ rơi đồng minh đã để lại một vết nhơ không thể gột rửa
trong uy tín chính trị của Mỹ, tạo một tiền lệ rất xấu để các nước nhìn vào đó
mà suy ngẫm. “Làm đồng minh của Mỹ thì cũng nguy hiểm như làm kẻ thù của Mỹ” là
bài học mà các chính trị gia thế giới đúc kết từ vụ bỏ rơi Việt Nam Cộng Hòa do
ông Kissinger thiết kế.
Thậm chí, năm 2021, khi Tổng Thống Joe Biden
tuyên bố “nước Mỹ đã trở lại” thì các nhà lãnh đạo và công chúng nước ngoài tỏ
ý không tin vì họ vẫn còn bị vụ Mỹ tháo chạy khỏi Việt Nam Cộng Hòa ám ảnh. Làm
đối ngoại mà để mất lòng tin, để đối tác nghi ngờ là một sự thất bại đau đớn mà
ông Kissinger gây ra cho nước Mỹ.
Ông Kissinger ve vãn Trung Quốc, những tưởng sẽ
khai thác được vết rạn nứt trong khối Cộng Sản quốc tế, giữa Bắc Kinh và
Moscow. Đi xa hơn, ông Kissinger đã nhân nhượng vô nguyên tắc trong nhiều vấn đề
đối ngoại với ý đồ lôi kéo Trung Quốc vào cái trật tự thế giới do Hoa Kỳ lãnh đạo.
Nhưng thực tế cho thấy đó chỉ là ảo vọng liều lĩnh. Trung Quốc đã khai thác sự
nhân nhượng của Mỹ để thoát ra khỏi nghèo đói và cô lập, trở thành một cường quốc
toàn cầu, nhưng vẫn là một chế độ độc tài toàn trị; quan hệ Bắc Kinh-Moscow
không sụp đổ mà trái lại, đã trở thành “hợp tác không giới hạn;” Trung Quốc
không trở thành bạn như ông Kissinger nghĩ mà là một “đối thủ chiến lược” của
thế giới dân chủ tự do khiến Hoa Kỳ phải đối phó vất vả.
Xem ra dù thông kim bác cổ, ông Kissinger vẫn
chưa hiểu rõ người Cộng Sản, nhất là Cộng Sản phương Đông thâm trầm và xảo quyệt
như Mao Trạch Đông, Chu Ân Lai, Tập Cận Bình – những kẻ gối đầu giường sách Tư
Bản Luận của Karl Marx và binh pháp Tôn Tử.
“Cái quan luận định,” người ta đã nói về ông
Kissinger hàng chục năm qua, và sẽ tiếp tục nói về di sản hết sức phức tạp của
ông ta trong nhiều tuần lễ nữa. Mặc dù ông Kissinger đã viết rất nhiều sách, đọc
rất nhiều diễn văn tại các hội nghị quốc tế để bào chữa và bảo vệ sự nghiệp của
mình nhưng cho đến khi nhắm mắt xuôi tay, ông ta vẫn không tránh được lời lên
án nặng nề của “một nửa thế giới” là những nạn nhân trực tiếp hoặc gián tiếp của
hành động của ông ta.
Ông Kissinger đã chết nhưng tàn dư của học
thuyết realpolitik mà ông ta cài vào đường lối ngoại giao Mỹ vẫn còn đó. Các tổng
thống Mỹ gần đây vẫn thường hỏi ý kiến của ông Kissinger về những vấn đề đối
ngoại, rất lâu sau khi ông ta từ giã chính trường. Và nếu không thận trọng,
chính quyền Biden hiện nay hoàn toàn có thể đi vào vết xe đổ mà ông Kissinger để
lại. [qd]
No comments:
Post a Comment