Quan
hệ với Mỹ được nâng cấp có giúp cải thiện nhân quyền tại Việt Nam?
RFA
2023.08.09
Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden, vào sáng 9/8 (giờ Hà Nội), cho biết
ông sẽ sớm đến thăm Việt
Nam để “thay đổi mối quan hệ với nước này”, theo CNN.
Ông Biden phát biểu như vậy tại một buổi gây quỹ cho Đảng Dân Chủ ở tiểu bang New
Mexico.
Ngoại
trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken gặp Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính hồi tháng
4/2023. (Reuters)
Khi được hãng tin Reuters hỏi về thông báo của ông Biden, một phát ngôn
viên của Nhà Trắng cho biết "không có gì để chia sẻ thêm vào thời điểm
này.
Hy
vọng cải thiện nhân quyền mờ nhạt
Một số nhà hoạt động nhân quyền nhận định với RFA rằng khả năng hai nước
nâng cấp lên mối quan hệ lên tầm Đối tác chiến lược trong chuyến thăm sắp tới của
ông Biden gần như là chắc chắn. Và khi đó, các nhà hoạt động nhân quyền sẽ có
cơ hội hơn để vận động cho nhân quyền Việt Nam.
Luật sư Nguyễn Văn Đài, từ Đức đánh giá rằng trước đây, Mỹ muốn nâng cấp
mối quan hệ lên Đối tác chiến lược nhưng Việt Nam còn chần chừ. Tuy nhiên, giờ
đây, khi nền kinh tế Việt Nam đang tụt dốc với các chỉ số về xuất nhập khẩu,
công ăn việc làm… đều rất ảm đạm thì Việt Nam lại muốn xích lại gần hơn với Mỹ
để có thể hưởng được lợi ích về kinh tế.
Do đó, theo ông Đài, hai bên nâng cấp mối quan hệ sẽ mở ra nhiều cơ hội
cho các nhà hoạt động nhân quyền thúc đẩy dân chủ, nhân quyền cho Việt Nam:
“Các cá nhân, tổ chức ở Hoa Kỳ có cơ hội để làm cho
phía bộ Ngoại giao và chính phủ Hoa Kỳ đưa ra những điều kiện và yêu sách Việt
Nam phải cải thiện tình trạng nhân quyền.”
Tiến sỹ Nguyễn Bá Tùng, trưởng ban điều hành Mạng lưới nhân quyền Việt
Nam, từ bang California, nhận định rằng kỳ vọng vào sự tiến bộ nhân quyền ở Việt
Nam là rất mờ nhạt:
“Khả năng về cải thiện nhân quyền sau chuyến thăm của Biden là rất mờ nhạt.
Nói như vậy
nhưng chúng tôi cũng không loại
đi một số khả năng tích cực, chẳng hạn như
là việc có thể Việt Nam sẽ thả một số tù nhân chính trị như họ đã làm.
Nhưng điều đó không phải là cải thiện nhân quyền. Đó
chỉ là buôn người. Theo tôi nghĩ là họ lấy sinh mạng của các tù nhân chính
trị để đổi lấy quyền lợi trong vấn đề bang giao.”
Trên trang web của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, nước này khẳng định luôn coi trong
các giá trị nhân quyền trong các mối quan hệ ngoại giao; đồng thời sử dụng nhiều
biện pháp khác nhau để thúc đẩy tự do, bao gồm ngoại giao song phương, can thiệp
đa phương, hỗ trợ nước ngoài, báo cáo và tiếp cận công chúng, hoặc các biện pháp trừng phạt
kinh tế.
Việt
Nam phớt lờ mọi nghĩa vụ nhân quyền
https://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/will-upgraded-us-vietnam-relation-help-improve-human-rights-in-vietnam-08092023130201.html/image.jpeg/@@images/b5b748a8-d640-4b00-adcd-44b1aae432ea.jpeg
Ba nhà hoạt động Mai Phan Lợi, Đặng Đình Bách và Nguỵ
Thị Khanh trong một hội thảo của các CSOs. Ảnh: citizen
Cũng theo ông Nguyễn Bá Tùng, Việt nam, từ sau năm 1975, đã có rất nhiều
cơ hội để cải thiện tình trạng nhân quyền trong nước. Đó là những điều khoản
ràng buộc về nhân quyền trong các hiệp định thương mại mà Việt Nam buộc
phải tuân theo nếu muốn làm ăn với các đối tác lớn trên Thế giới. Tuy nhiên,
trong hàng chục năm qua, Việt Nam đã cố tình phớt lờ thực hiện các nghĩa vụ
nhân quyền của mình:
“Ví dụ như trong Hiệp định thương mại Việt Nam và
Liên Âu EVFTA có nói rõ rằng Việt
Nam phải tôn trọng tự do nghiệp đoàn của người công nhân.
Nhưng sau hai năm rồi không những Việt Nam không thi
hành điều đó mà họ càng bóp chặt hơn
những điều kiện về tự do hội họp, tự do lập hội… và số tù
nhân chính trị càng
ngày càng gia tăng.”
Một người học thạc sỹ về nhân quyền, hiện đang ở trong nước, yêu cầu được
giấu danh tính vì lý do an toàn, cũng không mấy kỳ vọng về sự tiến bộ nhân quyền
ở Việt Nam, ngay cả khi hai nước Mỹ - Việt đã xích lại gần nhau hơn:
“Bao nhiêu cam kết, hiệp định Việt Nam đã ký mà có
xi nhê gì đâu. Ví dụ như CPTPP cho phép lập
công đoàn độc lập nhưng thực chất là đâu có được.
CSVN như con tắc kè vậy,
nó đổi màu nhanh lắm. Họ tận dụng quan hệ
với Mỹ để độc tôn lãnh đạo, vun
vén cho quyền
lực của họ thôi.”
Cả hai hiệp định thương mại mà Việt Nam đã ký kết, bao gồm Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), đã có hiệu lực từ đầu năm 2019, và Hiệp định Thương mại Tự do EU-Việt Nam (EVFTA), có hiệu lực từ tháng 8/2020, đều yêu
cầu Việt Nam phải gia đảm bảo các quyền của người lao động dựa trên Tuyên bố của
Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO).
Nội dung hiệp định EVFTA
cho phép người lao động
được thành lập các tổ chức công đoàn cơ sở. Đến năm 2023, Việt Nam sẽ ký công ước
cho phép thành lập công đoàn từ cấp cơ sở đến cấp toàn quốc.
Tuy nhiên, cho đến nay, người lao động vẫn chưa được thành lập một tổ chức
nghiệp đoàn độc lập, tách biệt với Công đoàn do nhà nước lập nên, để bảo vệ quyền
lợi cho mình.
Còn các nhà hoạt động nổi bậc thuộc Mạng lưới
VNGO-EVFTA, gồm bảy tổ chức xã hội dân sự trong nước, như Mai Phan Lợi, Đặng Đình Bách,
Nguỵ Thị Khanh… bị bắt với cáo buộc “Trốn thuế”.
Ủy ban Cố vấn Trong nước của Liên minh châu Âu (EU DAG) vào tháng 3/2022, lên án các bản án này và cho
rằng họ bị bắt vì đã thúc đẩy sự tham gia của khối xã hội dân sự trong việc giám sát EVFTA.
-------------------
Tin,
bài liên quan
THỜI SỰ
·
Thiết
lập ‘Đối tác Chiến lược Việt – Mỹ’, một tín hiệu tốt và là cơ hội cho Việt Nam
·
Phần
2: Lợi - hại cho Việt Nam nếu nâng cấp quan hệ với Mỹ
·
Chuyên
gia: VN nên nâng cấp quan hệ với Mỹ càng sớm càng tốt
·
Đại
sứ Hoa Kỳ nói gì về nhân quyền và cuộc chiến chống tham nhũng ở Việt Nam?
·
Thủ
tướng VN nêu lập trường về quan hệ Việt-Mỹ, Biển Đông và Ukraine
No comments:
Post a Comment