Cuộc
gặp lịch sử giữa Mỹ, Nhật, Hàn Quốc ở Camp David
Mai Vũ Phạm -
Saigon Nhỏ
18 tháng 8, 2023
Hội nghị thượng đỉnh ở Camp
David giữa ba nguyên thủ quốc gia, thực sự là một sự kiện hết sức quan trọng:
“Một kỷ nguyên mới có thể sắp xuất hiện.”
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2023/08/GettyImages-1485486060-1024x683.jpg
Tổng Thống Joe Biden và Tổng Thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol tại Vườn Hồng,
White House trong chuyến thăm Hoa Kỳ của ông oon Suk-yeol ngày 26 Tháng Tư,
2023. Ảnh: Drew Angerer/Getty Images
Trong hơn 5 thập niên, Camp David,
tọa lạc tại Catoctin Mountain Park ở Maryland, cách thủ đô Hoa Thịnh Đốn khoảng
60 dặm, đã trở thành điểm hẹn cho những cuộc họp quan trọng giữa các tổng thống
Hoa Kỳ và nguyên thủ các nước.
Tin mới nhất từ Toà Bạch Ốc cho biết, giữa những
mối đe dọa đang gia tăng ở châu Á, Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden, sẽ có cuộc họp
với Thủ tướng Nhật Bản, Fumio Kishida, và Tổng thống Hàn Quốc, Yoon Suk
Yeol tại Camp David vào Thứ Sáu ngày 18 Tháng Tám.
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2023/08/GettyImages-1616823672-1280x853.jpg
Ngoại trưởng Antony J. Blinken thông báo về cuộc gặp lịch sử ở Camp David
sẽ diễn ra vào ngày 18 Tháng Tám. Ảnh: Kevin Dietsch/Getty Images
Đây sẽ là lần đầu tiên nguyên thủ của ba quốc
gia gặp nhau ngoài khuôn khổ của hội nghị thượng đỉnh, cũng như là lần đầu tiên
Biden mời các nhà lãnh đạo nước ngoài đến David Camp. Tổng thống Biden hy vọng
sẽ củng cố mối quan hệ giữa Nhật Bản và Hàn Quốc. Ngoại trưởng Antony J. Blinken
cho biết cuộc họp sẽ tạo cơ hội cho ba nhà lãnh đạo thảo luận về các bước cụ thể
nhằm duy trì hòa bình và ổn định khu vực. Nhìn chung, mục tiêu của cuộc họp là
để tăng cường hợp tác kinh tế và quân sự giữa Hoa Kỳ và hai đối tác chiến lược
châu Á, bao gồm chiến lược ngăn chặn các mối đe dọa hạt nhân của Triều Tiên và
tham vọng bành trướng của Trung Quốc.
Nhật Bản và Nam Hàn vượt qua bất đồng lịch sử để hợp
tác với Hoa Kỳ
Một trong những thách thức của Biden là trở
thành cầu nối tin cậy giữa Nhật Bản và Hàn Quốc, khi hai nước này có lịch sử
ngoại giao căng thẳng và thậm chí thù địch, trong lúc Hoa Kỳ phải đối phó với
thách thức lớn từ Trung Quốc, Nga, và Bắc Hàn. Hoa Kỳ đã dành nhiều thập kỷ để
cố gắng thuyết phục Nhật Bản và Hàn Quốc hợp tác với nhau trong các vấn đề an
ninh, nhưng không có nhiều kết quả.
Kể từ khi nhậm chức vào năm ngoái, Tổng thống
Yoon Suk Yeol đã nhấn mạnh ưu tiên cải thiện quan hệ với Nhật Bản và liên kết
Hàn Quốc chặt chẽ hơn với Hoa Kỳ và Nhật Bản, nhằm đối phó với Bắc Hàn và Trung
Quốc. Trong bài phát biểu hôm thứ Ba đánh dấu kỷ niệm ngày Nam Hàn giành được tự
do trước Nhật Bản vào cuối Thế chiến II, Tổng thống Yoon đã tránh thảo luận về
những bất bình lịch sử của nước này với Nhật Bản, thay vào đó nhấn mạnh đến lợi
ích của quan hệ đối tác.
Có lẽ quan trọng nhất, ông Yoon đã thực hiện
các chính sách để giải quyết những tranh cãi dai dẳng về việc hơn 700 ngàn người
Hàn Quốc đã bị Nhật Bản cưỡng bức lao động trong 35 năm chiếm đóng. Nỗ lực hòa
giải của ông Yoon đã mở ra cơ hội cho nhiều cuộc gặp gỡ giữa ông và Thủ tướng
Kishida, cũng như dỡ bỏ các lệnh trừng phạt của Nhật Bản đối với ngành công
nghiệp bán dẫn của Hàn Quốc.
Không phải mọi người dân Hàn Quốc đều hài lòng
với chính sách thân Nhật của ông Yoon. Các nhà phê bình trong nước chỉ trích
cho rằng Nhật Bản đã thất bại trong việc đền bù lỗi lầm cho chế độ thực dân tàn
bạo của mình. Họ cũng lo ngại rằng những nỗ lực nhằm tăng cường hợp tác quân sự
với Hoa Kỳ và Nhật Bản của ông Yoon sẽ làm gia tăng nguy cơ chiến tranh trên
bán đảo Triều Tiên.
Còn đối với thủ tướng Nhật, vị thế chính trị
và uy tín của ông không được đánh giá cao, đặc biệt nhiều chính trị gia bảo thủ
đã cảnh giác ông Kishida về tâm lý bài Nhật của Nam Hàn.
Hợp tác chặt chẽ để đối phó Trung Quốc
Mối thâm giao ngày càng tăng giữa các cường quốc
hạt nhân, Trung Quốc, Nga, và Bắc Hàn, trong thời gian gần đây, khiến cả Nhật Bản
và Nam Hàn phải lo ngại.
Cuối Tháng Bảy vừa qua, truyền thông nhà nước
Bắc Hàn đưa tin về một cuộc duyệt binh lớn được tổ chức ở Bình Nhưỡng với sự
tham dự Bộ trưởng Quốc phòng Nga, Sergei Shoigu, và Phó Chủ tịch Ủy ban Thường
vụ Đảng Cộng sản Trung Quốc, Lý Hồng Trung (Li
Hongzhong). Cuộc diễu hành quân sự của Bắn Hàn
là để phô trương các tên lửa có khả năng mang đầu đạn hạt nhân mà nước này đã
phát triển để thách thức Hoa Kỳ và Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc.
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2023/08/GettyImages-1527463725-1280x853.jpg
Tổng Thống Joe Biden và Thủ Tướng Nhật Bản Fumio Kishida. Ảnh: Aytac
Unal/Anadolu Agency via Getty Images
Trước đó, Bình Nhưỡng cũng đã bắn một tên lửa
đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) mới nhất, được nước này mô tả là cốt lõi của lực
lượng tấn công hạt nhân, như một “lời cảnh báo thực tế mạnh mẽ” đối với
các đối thủ. Để đáp trả, lực lượng hải quân Hoa Kỳ, Nam Hàn, và Nhật Bản đã tổ
chức một cuộc tập trận phòng thủ tên lửa hải quân chung để chống lại các mối đe
dọa hạt nhân đang gia tăng của Bắc Hàn.
Hoa Kỳ đã thừa nhận trong nhiều năm rằng một
mình nước này không thể chống lại Trung Quốc. Hoa Kỳ cần sự trợ giúp tích cực
và có chiến lược từ hai đồng minh Nhật Bản và Nam Hàn. Trong khi đó, mối lo ngại
từ hợp tác quân sự của Trung Quốc, Nga, và Bắc Hàn đã khiến Nhật Bản và Nam Hàn
tìm cách vượt qua những hiềm khích lịch sử, để chung tay hợp tác với Hoa Kỳ.
Kunihiko Miyake, giám đốc nghiên cứu tại Viện
Nghiên cứu Toàn cầu, cho biết tình hình “trên thế giới đang trở nên tồi tệ
hơn rất nhiều so với dự đoán của nhiều người.” Sự viện trợ tài chính
và quân sự của Nhật Bản và Nam Hàn đối với đồng minh dân chủ Ukraine là rất
đáng kể, bởi họ ý thức rõ chỉ có liên minh dân chủ mới đối phó hiệu quả với các
hiểm họa chuyên chế.
Quan trọng hơn, cả hai đồng minh Châu Á của Mỹ
đều lo lắng rằng các cam kết hợp tác của Hoa Kỳ sẽ bị hủy bỏ, nếu Donald J.
Trump đắc cử tổng thống vào năm tới. Vì thế, Rahm Emanuel, đại sứ Hoa Kỳ tại Nhật
Bản, cho biết một trong những mục tiêu chính của cuộc họp tại David Camp là gắn
các cơ chế hợp tác “vào DNA” của ba chính phủ và để “tạo ra một chuẩn mực mới”
khó có thể thay thế, hay đảo ngược.
Kim Tae-hyo, phó cố vấn an ninh quốc gia của Tổng
thống Yoon, cho biết chính quyền Hàn Quốc kỳ vọng sẽ “thiết lập một cấu trúc
quan trọng cho hợp tác ba bên và thể chế hóa nó.” Thêm nữa là ba quốc gia
cam kết sẽ tổ chức cuộc họp thường niên giữa các nhà lãnh đạo. Các quan chức dự
kiến sẽ công bố hợp tác mở rộng không chỉ trong các cuộc tập trận quân sự chung
và chia sẻ tình báo quân sự, mà còn trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, chuỗi cung
ứng, an ninh mạng, và kinh tế.
Đối với Tổng thống Nam Hàn, hội nghị tại Camp
David “sẽ đặt một cột mốc mới trong hợp tác ba bên góp phần vào hòa
bình và thịnh vượng trên Bán đảo Triều Tiên và ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình
Dương”.
Tetsuo Kotani, một thành viên cấp cao tại Viện
Các vấn đề Quốc tế Nhật Bản, cho biết cuộc gặp mặt là cần thiết để “đối phó
với những thách thức đến từ Trung Quốc.” Ông Kotani cũng nhấn mạnh các vấn
đề liên quan đến cuộc xâm lược của Nga ở Ukraine cũng sẽ được thảo luận.
Uông Văn Bân (Wang Wenbin), phát ngôn viên của
Bộ Ngoại giao Trung Quốc, cảnh báo Hoa Kỳ, Nhật Bản, và Nam Hàn không nên thành
lập “bè lũ”, “phản đối hành vi tăng cường đối đầu và gây tổn hại đến an ninh
chiến lược của các nước khác.”
Vào tháng trước, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương
Nghị, đã cảnh báo Nhật Bản và Hàn Quốc về việc liên kết quá chặt chẽ với
Hoa Kỳ: “Cho dù bạn nhuộm tóc vàng thế nào, mũi bạn nhọn ra sao, bạn sẽ
không bao giờ trở thành người châu Âu, hay người Mỹ, bạn sẽ không bao giờ trở
thành người Tây.”
Vương Nghị hiểu rõ hơn ai hết mục tiêu mà Nhật
Bản và Nam Hàn liên kết chặt chẽ với Hoa Kỳ không phải để trở thành người Mỹ,
hoặc người Tây. Nhưng mục tiêu tối hậu là hợp tác chặt chẽ với Hoa Kỳ về quân sự
và kinh tế để tạo thành gọng kiềm vững chắc, đối phó với liên minh độc tài:
Trung Quốc, Bắc Hàn, và Nga.
Politico dẫn lời Robert
Sutter, cựu sĩ quan tình báo quốc gia phụ trách Đông Á và Thái Bình Dương, hiện
là giáo sư về các vấn đề quốc tế tại Đại học George Washington, cho biết hội
nghị thượng đỉnh ở Camp David giữa ba nguyên thủ quốc gia, thực sự là
một sự kiện hết sức quan trọng: “Một kỷ nguyên mới có thể sắp xuất hiện.”
Không có gì khiến Trung Quốc phải lo ngại hơn
là một liên minh dân chủ, do Hoa Kỳ lãnh đạo, bằng chiến lược quyết đoán và cam
kết an ninh vững chắc.
No comments:
Post a Comment