06/04/2023
https://www.voatiengviet.com/a/phan-lan-thang-putin-thua/7038970.html
Khi tấn công Ukraine năm ngoái, một trong những lý
do Vladimir Putin nêu ra là ngăn chặn không cho khối NATO bành trướng. Bây giờ
kết quả ngược lại. Putin đã thua lớn trên mặt ngoại giao.
https://gdb.voanews.com/01000000-0a00-0242-77fe-08db3530e5fb_w1023_r1_s.jpg
Cờ Phần Lan được kéo lên tại trụ sở NATO ở Brussels khi nước này trở
thành thành viên thứ 31 của liên minh.
Một người tự cảm thấy mình đang hạnh phúc, nếu
được hỏi có muốn thay đổi gì trong đời sống không, thì chắc sẽ nói “không!”
Một dân tộc thì khác. Dân
Phần Lan, 5.5 triệu người, thấy họ sống rất hạnh phúc, đứng đầu thế giới suốt
5, 6 năm vừa qua. Nhưng họ lại muốn thay đổi: Nước Phần Lan vừa mới ký hợp đồng
làm thành viên thứ 31 của khối NATO, Liên minh Bắc Đại Tây Dương.
Một người đang sống hạnh phúc chắc cũng làm
như vậy: Kết thân với bà hàng xóm bên tay mặt vì lo ông hàng xóm bên trái có thể
lấn áp, xâm phạm đến nhà mình.
Tổng thống Phần Lan Sauli Niinisto giải thích
rằng chính phủ Nga không cho nước ông được tự do lựa chọn. Họ “muốn tạo ra một
vùng trái độn chung quanh nước họ,” nhưng “chúng tôi không phải là một cái
vùng,” ông nói khi đến Bruxelles họp kỷ niệm 74 năm ngày thành lập NATO.
Tổng Thư Ký NATO, ông Jens Stoltenberg nói rằng
bây giờ “Nga không thể tính toán sai lầm, nghi ngờ quyết tâm của NATO sẵn sàng
bảo vệ Phần Lan; điều này giúp Phần Lan yên tâm hơn, mạnh hơn, và tất cả chúng
ta bình an hơn.”
Phần Lan gia nhập NATO làm chính phủ Nga nổi
giận. Thứ trưởng Ngoại giao Alexander Grouchko coi đây là một hành động đe dọa
trên nước Nga, và cảnh cáo sẽ áp dụng những “biện pháp cần thiết để bảo vệ an
ninh quân sự” tại biên giới hai nước.
Trước đây, biên giới này vẫn không yên ổn. Trong lịch sử, dân tộc Phần Lan đã
phải đấu tranh giành độc lập giữa hai nước lớn là Thụy Điển và Nga. Khi chế độ
Nga hoàng tan rã năm 1917, Phần Lan được độc lập, nhưng phải chấp nhận không
bao giờ chống Nga. Trong thời Đại chiến Thứ Hai, quân Nga đã tiến đánh Phần Lan
từ tháng 11 năm 1939. Cuộc Chiến tranh Mùa Đông đến tháng Tư năm 1940 chấm dứt
vì người Phần Lan kháng chiến dũng cảm. Quân sĩ không nhiều, súng đạn ít hơn, họ
mặc đồ mầu trắng, nấp dưới những tấm khăn trải giường trắng, trượt ski hoặc
mang giầy có lưới đan đi trên tuyết, đánh du kích khi biến khi hiện, sau hai
tháng rưỡi đuổi được quân Nga, ký hòa ước vào tháng Tư 1940, nhưng vẫn phải chấp
nhận nhường một phần lãnh thổ. Trong thời Chiến tranh Lạnh, Phần Lan giữ vai
trò trung lập giữa hai khối Nga, Mỹ, và tiếp tục chính sách đó sau khi Liên Xô
sụp đổ, cho tới năm 2022.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy đã gửi
lời chúc mừng tới Tổng thống Sauli Niinisto. Nga xâm lăng Ukraine khiến các nước
trung lập ở Bắc Âu thay đổi chính sách ngoại giao. Các nước láng giềng khác của
Nga cũng đều lo có thể bị Vladimir Putin nhòm ngó. Ba nước vùng Baltic, và Ba
Lan, Bulgaria, Albania, Cộng Hòa Czech, Rumania đã vào khối NATO rồi.
Thụy Điển và Phần Lan xin gia nhập giữa năm
2022, ba tháng sau khi quân Nga đánh Ukraine. Cả hai nước đều gửi vũ khí giúp
Ukraine không khác gì các nước NATO. Phần Lan đã gia nhập Liên hiệp Âu châu từ
năm 1995. Một cuộc nghiên cứu dư luận cuối năm 2022 cho biết 78% dân chúng ủng
hộ việc vào khối NATO.
Thụy Điển còn phải chờ vì chưa được Thổ Nhĩ Kỳ
và Hungary đồng ý. Thổ Nhĩ Kỳ chỉ trích Thụy Điển đang nhận những chiến binh
trong lực lượng PKK được tị nạn. PKK là tổ chức của người Kurds, sống ở Iraq,
Iran và Thổ Nhĩ Kỳ muốn lập một quốc gia độc lập. Tuy nhiên, Ngoại trưởng Thụy
Điển Tobias Billstrom cũng có mặt tại Brusselles dự lễ thâu nhận Phần Lan.
Tổng thống Niinisto tuyên bố nếu Thụy Điển
chưa được vào thì việc Phần Lan gia nhập NATO chưa hoàn tất. Ông Stoltenberg hy
vọng đến tháng Bảy năm nay, khi NATO họp thượng đỉnh ở Lithuania thì sẽ thâu nhận
thêm Thụy Điển. Tổng thống Volodymyr Zelensky đã được mời tới dự khán.
Sau khi thu nhận Phần Lan, biên giới giữa khối
NATO và nước Nga sẽ dài gấp đôi, thêm 1,340 km. Trước đây, chỉ có Estonia và
Latvia nằm giáp nước Nga. Biên thùy Na Uy, một nước thuộc NATO, với Nga dài 200
km. Vùng Kaliningrad của Nga nằm giữa Ba Lan và Lithuania, hai nước trong NATO.
Về mặt quân sự, cuốn The World
Factbook của cơ quan tình báo Mỹ CIA chỉ kể Phần Lan có 22,000 quân hiện
dịch, so với 850,000 quân Nga. Nhưng Phần Lan có thể huy động một lực lượng
280,000 binh sĩ trong chế độ quân dịch được trang bị vũ khí tân tiến, cùng với
900,000 quân trừ bị. Nhưng từ nay NATO được quyền sử dụng các hải cảng, đường
biển và không phận Phần Lan nếu cần. Việc bảo vệ các nước đồng minh vùng Baltic
và Na Uy, Thụy Điển sẽ dễ dàng hơn.
Ngay bây giờ, việc thâu nhận thêm Phần Lan vào
NATO không thay đổi gì về mặt quân sự. Về mặt tâm lý, dân Phần Lan có thể yên
tâm rằng nếu bị Nga tấn công, tất cả khối NATO sẽ đem quân đến giúp. Ngược lại,
Phần Lan cũng sẵn sàng gửi quân đi chiến đấu ở các nước khác trong khối.
Chính phủ mới ở Phần Lan sẽ quyết định có cho
phép quân đội nước ngoài vào trong nước hay không, như Ba Lan, Rumania và các
nước Baltic đã chấp nhận. Họ cũng sẽ quyết định có nhận vũ khí nguyên tử hay
không. Nhưng ngay bây giờ, được chiếc dù nguyên tử của Mỹ, Anh, Pháp bảo vệ, họ
phải chuẩn bị một chiến lược về vũ khí hạch tâm và quan điểm về kiểm soát các
vũ khí đó.
Khi tấn công Ukraine năm
ngoái, một trong những lý do Vladimir Putin nêu ra là ngăn chặn không cho khối
NATO bành trướng. Bây giờ kết quả ngược lại. Putin đã thua lớn trên mặt ngoại
giao.
Phát ngôn viên chính phủ Nga Dmitry Peskov
tuyên bố rằng việc Phần Lan gia nhập NATO chứng tỏ khối này nhắm bành trướng để
bao vây nước Nga. Ông đe dọa Nga sẽ phản ứng thích đáng, tùy theo NATO sẽ đưa tới
Phần Lan những thứ vũ khí nào. Ông nhắc lại rằng giữa hai nước hiện không có
tranh chấp lãnh thổ, nhưng Nga sẽ có những biện pháp quân sự để trả đũa và đề
phòng. Ông Jens Stoltenberg, tổng thư ký NATO xác nhận sẽ không gửi quân đội tới
Phần Lan, trừ khi nước này kêu cứu.
Trong khi đó các tin tặc từ nước Nga đã mở một
chiến dịch tấn công tin học ở Phần Lan. Các hệ thống máy điện toán của quốc hội
Phần Lan bị tràn ngập đến tê liệt. Bà Sanna Marin, cựu thủ tướng mới thất cử,
cũng là một nạn nhân. Một nhóm tin tặc Nga mang tên NoName057 đứng ra nhận họ
chủ mưu, vì muốn trừng phạt Phần Lan. Trước đây nhóm này đã từng nhận trách nhiệm
đã đánh phá các hệ thống tin học ở Mỹ và các nước khác.
Đó là những hành động phản đối duy nhất mà Nga
có thể thi hành. Trên chiến trường Ukraine, quân Nga đang tắc nghẽn không chiếm
được thành phố Bakhmut. Trong khi các nước NATO đang gửi thêm xe thiết giáp, đại
pháo tới giúp Ukraine chuẩn bị cuộc phản công mùa Xuân; Mỹ đóng góp $2.6 tỷ mỹ
kim. Cuộc tổng phản công mùa Xuân của quân Ukraine sắp bắt đầu.
Nhiều người cho rằng chế độ Vladimir Putin sẽ
sụp đổ nếu quân Nga thất bại ở Ukraine. Điều đáng lo ngại nhất là biến cố này sẽ
gây hỗn loạn không khác gì vụ sụp đổ của Liên bang Xô Viết năm 1991. Phần Lan,
khối NATO đều phải chuẩn bị đối phó.
No comments:
Post a Comment