CHUYỆN NGƯỜI THƯƠNG BINH VNCH VÕ PHÙNG DƯƠNG, NHÂN
VẬT TRONG BỨC HÌNH LỊCH SỬ 30 THÁNG 4
NỘI DUNG :
Kể lại chuyện đi dò tìm người thương binh Võ Phùng Dương
Ngọc Đàm -
Saigon Nhỏ
.
Nhân
vật trong bức ảnh lịch sử 30 Tháng Tư qua đời
Y
Nguyên - Saigon Nhỏ
.
Phóng sự : Kỳ 1 - Đi
tìm nhân vật trong bức ảnh lịch sử
.
Phóng Sự: Kỳ 2 - Điều
chưa kể của một thương phế binh VNCH
======================================================
.
.
Kể lại chuyện đi dò tìm người thương binh Võ Phùng Dương
Ngọc Đàm -
Saigon Nhỏ
7 tháng 3, 2023
Xẩm tối ngày 29 Tháng Tư, hai năm trước, tôi
đang nằm trên căn gác lưu đày, gặm nhấm nỗi buồn dân tộc, qua từng ca từ bài
hát “Chiều Tây Đô” (Lam Phương): “Bao năm giải phóng như thế này phải không
em?!”. Thì bất ngờ ông anh nhắn tin, gọi giật dậy:
– Ê mậy! Mai đi Bình Phước được chứ? Đi gặp
người lính bị đuổi ra khỏi Tổng Y Viện Sài Gòn, ngày 30 Tháng Tư 1975.
– Dạ! Tuyệt quá anh! Thời gian, địa điểm mai gặp,
anh báo em nhen!
Xe của anh Lê
Phước phải đi rất sớm, đón hai ông nhạc sĩ Tuấn Khanh, Trịnh Gia Kiệt, cùng cô ca sĩ Thu Tâm, rồi ghé đón tôi là người cuối cùng, mà chưa đến 7h. Từ ngã tư An
Sương, mấy anh em trên một chiếc Camry, theo QL1A xuôi về ngã tư Bình Phước, rồi
quẹo trái vào Quốc lộ 13, thẳng tiến hướng Chơn Thành, Bình Phước.
Miền Nam (Đông và Tây Nam Bộ) thì Bình Dương
là một trong hai tỉnh, đường sá được quy hoạch bài bản, xây dựng khang trang, đặc
biệt chất lượng được bảo chứng theo thời gian. Tỉnh còn lại là Bến Tre, nhưng
chỉ mới trong 10 năm trở lại đây, còn Bình Dương từ hơn hai thập niên trước rồi.
Dân tình đồn rằng, hai tỉnh này được vậy là nhờ
có lần lượt cựu Chủ tịch nước và Chủ tịch Quốc Hội. Hơn nữa, còn “nâng đỡ không
trong sáng” cho một tay đàn em, lừa tài sản của bạn, trốn vào Sông Bé, nay đã
trở thành tỷ phú ngàn tỷ. Dân vẫn đồn với nhau như vậy. Xe qua Khu công nghiệp
VSIP, đi hoài đi mãi mà chưa hết “thành Đại Nam” của vợ chồng tỷ phú ấy.
Theo địa chỉ có được, nhà của ông Võ Phùng Dương – cựu
quân nhân VNCH mà chúng tôi tìm gặp – ở gần ngã tư Chơn Thành. Phải đi vào ngõ
hẻm, gần cây xăng, nơi có biển hiệu một dịch vụ nấu ăn phục vụ tiệc, đám cưới
làm dấu. Ngoài ra không có cách nào để biết. Ông Võ Phùng Dương là nhân vật
trong bức ảnh lịch sử về người thương binh VNCH đang chữa trị ở Tổng Y Viện Sài
Gòn, đã phải chống nạng và dìu đồng đội thương tật nặng hơn mình bước ra sau
khi quân Bắc Việt tràn vào, đuổi hết mọi người ra ngoài, kể cả những người đang
mổ giữa chừng.
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2023/03/6458c4eb-49ab-4138-8431-b2e65952d2da.jpg
Cô ca sĩ Thu Tâm cùng ông Võ Phùng Dương
Xe chạy tới chạy lui tìm chỗ đến. Không khí trầm
xuống hẳn, khi lúc đó cố liên lạc với người bạn cho thông tin về ông Dương,
cũng như gọi vào số phone ông Dương, cả hai đều bất thành. Vậy là cả ngày hôm ấy,
chúng tôi quyết định phải “mò” đường, dò địa chỉ cho bằng được. Đến ngã tư Chơn
Thành, đi thẳng là Bù Gia Mập, biên giới Việt-Campuchia; quẹo phải đi thị xã Đồng
Xoài, ngược lại đi Tây Ninh, còn hướng nào đi đến “Võ Phùng Dương” thì những
người mà chúng tôi đã gặp, hỏi thăm, họ sống xung quanh khu vực ngã tư này,
nhưng thảy đều không biết. “Phải tìm cho ra, mới được về” – chúng tôi đều đồng
ý với đề nghị của anh Phước.
Theo ý kiến của cô ca sĩ Thu Tâm, xe rà đến gần
ngã tư Chơn Thành thì thấy hẻm đầu tiên, đối diện cây xăng một góc 45 độ. Vừa
đi vào tầm 500 thước, chúng tôi như đồng thời la lên: “Nấu ăn! Nấu ăn kìa!”.
Hóa ra, thấy được biển hiệu “Dịch vụ nấu ăn Đáo Thu” – như được chỉ dẫn – mà
quýnh quáng, nói không thành lời! Và quả nhiên, chúng tôi thấy đối diện biển hiệu
là ngã rẽ đi tiếp vào hẻm. Bụng dạ ai nấy mừng rơn.
Gần đứng bóng, chúng tôi gặp được nhau – xêm
xêm thời khắc của 48 năm về trước, khi ông Dương Văn Minh phát đi lời kêu gọi mọi
quân nhân VNCH hạ vũ khí. Sau thời khắc mất nước ấy, số phận những thương bệnh
binh (TBB) như ông Võ Phùng Dương càng bi đát hơn, khi giặc chiếm lấy Tổng Y Viện,
liền đuổi tất cả TBB ra ngoài đường, với vết thương còn tứa máu!
Sự e dè ban đầu lập tức tan biến, sau khi chúng
tôi tự giới thiệu về mình, và nguyện vọng vì sao chúng tôi có mặt nơi này, với
tất cả sự chân thành, biết ơn đối với những người là Cha, Anh đã không tiếc máu
xương, nhằm Vệ Quốc, giữ gìn giang sơn, gìn giữ nền “Tự Do – Nhân Bản – Khai
Phóng” và tất thảy là “Tổ Quốc – Trách Nhiệm – Danh Dự”. Ông Dương cười và vui
vẻ nói cả nhóm vào nhà. Trà nước với nhau làm quen, câu chuyện lập tức quay về
quá khứ.
“Trước và trong ngày 22 Tháng Hai, quân Bắc Việt tràn xe tăng từ hướng
Phú Giáo qua, Bình Long xuống, đánh về Chơn Thành. Tiểu đoàn 52 Bộ binh của tui
án ngữ mặt này (Chơn Thành), quyết tử thủ. Năm 1972 tử thủ An Lộc, thì 1975 tử
thủ Chơn Thành đâu có sao! Nhưng, lệnh rút Chơn Thành, hành quân dần về Biệt
Khu Thủ Đô. Cùng ngày 22 này, tui bị thương, từ khẩu canon 12 ly7 bắn trúng
xuyên phá…” – cựu quân nhân Võ Phùng Dương, thuộc Tiểu đoàn 52 Sư đoàn Bộ binh của
Quân lực VNCH, thuật lại khi được chúng tôi hỏi chuyện về những ngày tháng bi
hùng sau cuối.
Mọi người trầm mặc lắng nghe như nuốt từng lời
của người quân nhân chiến bại trong tư thế những anh hùng. Còn tôi, vừa nghe
chuyện, trí óc lại chìm sâu vào câu chuyện hồi ức cũng của một người thương phế
binh khác – là ông Trần Đình
Trọng – nhưng thuộc về Bên Thắng Cuộc (đúng đạo
nghĩa, tôi phải gọi ông Trọng là Thầy, nhưng trong ngữ cảnh này, mạn phép thứ lỗi
cho tôi, được gọi người Cựu Chiến Binh Cộng Sản này là ông). Cuộc đời của ông
Trọng mà một mảng đối lập với hình ảnh người lính VNCH Võ Phùng Dương.
Xin được tạm cắt ngang, để kể đôi chút về những
năm chiến tranh, trước năm 1975, ở những nơi như xã Hành Phước, huyện Nghĩa
Hành, tỉnh Quảng Ngãi – quê hương của ông Trần Đình Trọng – được mệnh danh là
“ban ngày theo Quốc Gia, ban đêm thân Cộng Sản”, thì những thanh, thiếu niên tầm
tuổi 18-20 như ông Trọng, có không muốn “hăng hái nhảy núi làm du kích”, thì e
rằng cũng quá khó!
Ông Trọng tham gia đội vũ trang, chống lại
chính quê hương, nơi chôn nhau cắt rốn bao đời của tổ tiên ông ấy. Năm 1972,
ông đạp phải mìn, bị thương khá nặng (một chân bị đứt lìa từ đầu gối). Báo chí
nhà nước kể lại rằng, lúc bấy giờ, những đồng đội của ông nếu cõng mang ông
theo thì có thể bị chết hết, nên ông Trọng thều thào: “Các đồng chí đi đi. Đừng
vì tôi mà nguy hiểm vô ích. Nếu không là tôi sẽ chết ngay bây giờ”.
Còn thực hư ra sao, không ai trong chúng ta biết
rõ, nhưng ông Trọng lại tường tận vô cùng. Các đồng chí của ông khi đi, chắc vội
quá hay vì lý do khác, mà họ quên không để lại cho ông lương khô, hay nước uống
gì cả! Bị thương mất máu, khiến cơ thể thiếu nước rất, ai cũng biết. Ông Trọng
nằm đó, với vết thương cùng đói khát. Nhưng, sự sống là vô cùng trân quý, nên
ông vẫn nhắm mặt hy vọng, chứ nếu không thì ông ấy sẽ tự sát ngay, để khỏi rơi
vào tay “giặc VNCH”, bởi sự tàn ác của phe miền Nam mà ông luôn được tuyên truyền.
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2023/03/38a941f4-2c9d-42aa-be5f-f0849f50d358.jpg
Nhà báo Đàm Ngọc Tuyên chụp lưu niệm cùng ông Võ Phùng Dương
Thế rồi, người thanh niên nằm thoi thóp, ông
Trọng, đã lọt vào tay “đế quốc sài lang, bọn ngụy quân ngụy quyền”. Nhưng mọi
thứ không như ông tưởng tượng. Không có tra tấn hay hành hình không tòa án, mà
ông còn được cho hai bịch gạo sấy và một bi-đông nước.
Trần Đình Trọng đã được sống nhờ vào tính nhân
đạo của những quân nhân VNCH – dù trên chiến trường chỉ có hoặc địch, hoặc ta.
Câu chuyện này, được Tạp chí Sự Kiện và Nhân Chứng (của Cộng Sản) đăng tải với
tựa đề “Tình người giữa hai chiến tuyến”, vì sau 30 Tháng Tư 1975, sau nhiều thập
niên, thì ông Trọng hành trang quyết đi tìm lại người lính phe đối nghịch đã cứu
ông ngày ấy. Người lính “ngụy” để cơm sấy và nước uống cho ông Trọng cuối cùng
hội ngộ, sau những năm tháng mà quân nhân VNCH nếu không bị chết trong những
“trại cải tạo” thì cũng phải đi làm “kinh tế mới” ở một nơi nào đó nơi rừng sâu
nước độc. Tháng Tư về, có những người lính Bắc Việt sống sót ngậm ngùi nhớ về
ơn cứu tử của phía miền Nam. Ngược lại, có những người lính VNCH chỉ cười mỉa,
về cái gọi là “giải phóng”…
Ông Dương kể rất nhiều, giơ bàn tay với ngón
út đã liệt (trong bức ảnh là bàn tay ông đang băng bó) để nhắc lại chuyện xưa.
Giọng của ông sảng khoái và thậm chí kiêu hãnh khi nhớ về thời quân nhân của
mình. Trước khi siết chặt tay nhau tạm biệt, tôi nhìn thẳng mắt ông Dương, hỏi:
“Nếu thời gian quay trở lại, buộc phải cầm súng, chú Dương sẽ chiến đấu cho Quốc
Gia hay Cộng Sản?”. Không chớp mắt nghĩ ngợi gì ráo trọi, ông nói: “Quốc Gia!
Phải là Quốc Gia thôi! Dù không phải lúc nào đứng về Chánh Nghĩa đều Thắng Cuộc!
Nhưng, ta làm Người, cốt ở điều, phải giữ lấy Chánh Nghĩa!”
Đã mấy năm trôi qua, giờ thì tôi chỉ còn biết
thở dài, lặng người, khi hay tin ông Võ Phùng Dương, người cựu quân nhân thuộc
Tiểu đoàn 52 Sư đoàn Bộ binh của Quân lực VNCH, đã qua đời. Tôi nhìn lại bức ảnh
chàng thanh niên Võ Phùng Dương khi bị đuổi ra khỏi Tổng Y Viện Sài Gòn nay đã
đi vào lịch sử. Hình ảnh người quân nhân, người con đất mẹ Việt Nam, sau ngày
thống nhất địa lý hai miền Bắc-Nam, nhưng quê hương như vẫn còn đó thương tật,
không biết đến khi nào lành miệng vết cắt. Còn đó những bóng dáng xiêu vẹo như
bức ảnh để lại của ông Võ Phùng Dương, như tượng hình giang san phải ngả
nghiêng trước biến động của thời cuộc khôn lường.
____________
.
.
Nhân
vật trong bức ảnh lịch sử 30 Tháng Tư qua đời
Y Nguyên -
Saigon Nhỏ
6 tháng 3, 2023
https://saigonnhonews.com/thoi-su/viet-nam/nhan-vat-trong-buc-anh-lich-su-30-thang-tu-qua-doi/
Tin từ Bình
Phước cho hay, cựu quân nhân VNCH Võ Phùng Dương đã
qua đời do tuổi già sức yếu, một phần những di chứng chiến tranh đi kèm lao động
nặng nhọc suốt một thời gian dài.
Ông Võ Phùng Dương là nhân vật trong bức ảnh lịch
sử về người thương binh VNCH đang chữa trị ở Tổng Y Viện Sài Gòn, đã phải chống
nạng và dìu đồng đội thương tật nặng hơn mình bước ra sau khi quân Bắc Việt
tràn vào, đuổi hết mọi người ra ngoài, kể cả những người đang mổ giữa chừng.
Đôi mắt buồn và ngơ ngác trước sự thật quá phũ phàng của người quân nhân Võ
Phùng Dương trong bức ảnh, được sử dụng nhiều trên các tờ báo nước ngoài về cuộc
ngừng bắn vào buổi trưa ngày 30 Tháng Tư 1975.
Võ Phùng Dương
Thương phế binh Võ Phùng
Dương, Số quân: 74/145 811, KBC: 3506, Tiểu Đoàn 52, Liên Đoàn 3, Biệt Động
Quân, tạ thế vào 23g45, ngày 3 Tháng Ba 2023, hưởng thọ 69 tuổi. Linh cữu của
ông được quàn tại nhà ở thị trấn Chơn Thành, huyện Chơn Thành, Bình
Phước – vốn là một miếng đất của ông chủ vườn thuê mướn ông từ giai đoạn “kinh
tế mới”, thương tình cho để cất nhà. Từ năm 1979 ông sống ở đó, trồng rau nuôi
gà để mưu sinh.
Lễ tang ông Võ
Phùng Dương
Trong một phóng sự đi tìm nhân vật chứng nhân
lịch sử với bức ảnh nổi tiếng, báo
Saigon Nhỏ đã tìm đến nhà ông và thăm hỏi, chia sẻ và thương mến một công
dân VNCH không khuất phục thời thế và cuộc đời của mình.
Lúc đó, nhắc về nguyên cớ của việc có bức hình
này, ông Dương kể với giọng buồn buồn “Người chụp tấm hình đó, là bạn của chú, cũng bị đuổi từ Tổng Y Viện ra, ảnh
tên Lài. Sẵn tay đang cầm cái máy Kodak, ảnh kêu tên chú rồi chụp luôn. Không
ngờ tấm hình đó sống dai vậy”, ông Dương nói rằng giờ cũng không biết Lài ở
đâu, còn sống hay đã chết với những ngày tháng cam go không thua gì như cuộc
chiến, sau cái Tháng Tư đó”.
Sau năm 1975, khi có các phái đoàn quốc tế đến
tìm hiểu cách ứng xử với các cựu quân nhân VNCH sau ngày 30 Tháng Tư, nhiều
nhân chứng có kể về việc họ bị đẩy ra khỏi giường bệnh, bị đuổi ra đường không
có thuốc men chuẩn bị cho các ngày kế. Nhưng không ai có mang giá trị lịch sử đầy
sức nặng như ông Võ Phùng Dương, vì ông là người chứng kiến, là nạn nhân trực
tiếp, và hình ảnh xuất hiện trên khắp thế giới.
Ông Võ Phùng Dương
Nhắc lại giờ phút đó, ông Võ Phùng Dương nói,
suýt bật thành tiếng chửi thề, “Họ nói giọng Bắc, kêu đ*t mẹ chúng mày
cút ra hết”. Tất cả phải lặng lẽ kéo nhau ra bằng cổng sau, vì phía quân Bắc
Việt không muốn bị dân chúng nhìn thấy cảnh tàn nhẫn này.
Ông Võ Phùng Dương là thương phế binh VNCH,
nhưng chưa một lần ghé đến được chương trình Tri ân TPB VNCH của các Cha Dòng
Chúa Cứu Thế vì xa xôi và đi đứng bất tiện. Ông nói mình chỉ muốn gặp anh em là
chính, chứ đời sống thì có thể tự lo toan được. Quà hỗ trợ, ông nói là để nhường
cho anh em khó khăn hơn. Sự ra đi của ông Dương cũng là điều buồn và tiếc nuối
của những người có lòng với di sản VNCH và khát khao ghi lại những chứng tích lịch
sử, mà chưa có cơ hội để thực hiện.
----------------------------------------
Đọc thêm:
Phóng sự : Kỳ 1 - Đi
tìm nhân vật trong bức ảnh lịch sử
Tuấn Khanh
30 tháng 4, 2021
Người lính VNCH Võ Phùng Dương và bức ảnh lịch sử
Những
ai đã từng nhìn qua những hình ảnh về cuộc chiến tranh Việt Nam, chắc cũng có
lúc đã bắt gặp hình ảnh một người lính Việt Nam Cộng Hòa (VNCH) đang bị thương
tật, bị đuổi ra nơi chữa trị của mình là Tổng Y Viện Việt Nam Cộng Hòa vào chiều
ngày 30-4. Tấm hình nhỏ không có nhiều sự thuyết minh nhưng chỉ với ánh mắt của
người thanh niên đau đớn, mệt mỏi đang chống nạng bước đi, đã là sự ám ảnh
không lời đến tận cùng.
Trong
bộ quân phục có vẻ mặc vào vội vã, anh lính VNCH đó bước đi và lọt vào khung
hình, trở thành một dữ liệu giằng xé im lặng, như một vết thương không bao giờ
lành về một câu chuyện có thật: Những người thương bệnh binh bị chĩa súng, đuổi
ra đường, ngay sau khi quân bộ đội Bắc Việt tràn vào Sài Gòn.
Nhiều năm trôi qua, người ta vẫn tự hỏi, người
lính ấy còn sống không, giờ này người đàn ông ấy ra sao…? Như mọi tấm ảnh
trắng đen khác của những ngày tháng 4-1975 làm nhức nhối người xem – kể cả thế
hệ chưa bao giờ trải qua ngày tháng đó – câu hỏi đó chất chứa với muôn vàn điều
u uẩn trong lòng.
Với đôi chút thông tin vặt, chút hình ảnh và
luôn dò hỏi… thật bất ngờ là đúng vào Tháng Tư, của 46 năm sau, sự có mặt của
người lính ấy bỗng bất ngờ hiện ra trong cuộc tìm kiếm nhiều ngày của chúng tôi
– những người miền Nam thế hệ hôm nay. Thật kỳ diệu: Ông vẫn còn sống, hiện ở
Chơn Thành, Bình Phước.
Người lính ấy, hạ sĩ nhất Võ Phùng Dương, Số
quân: 74/145 811, KBC: 3506, Tiểu Đoàn 52, Liên Đoàn 3, Biệt Động Quân, vẫn im
lặng tồn tại non nửa thế kỷ qua nhiều biến động của cuộc đời. Thật khó nói đó
là những điều đắng cay số phận hay kiên cường cao quý của ông: Khi gặp, ông vẫn
giữ được nụ cười bình dị, hiền lành và kiểu trò chuyện chơn chất khi tiếp chúng
tôi tại ngôi nhà nhỏ của mình.
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2021/04/20210430_112409-640x710.jpg
Ông Võ Phùng Dương với tấm hình lịch sử
Đi tìm một ánh mắt câm lặng
Suốt đoạn đường dài từ Sài Gòn tìm đến nhà của
ông Dương, chúng tôi chia nhau nhìn lại tấm ảnh về người lính trẻ (lúc ấy, ông
chỉ mới 22 tuổi) khi bị đuổi ra khỏi giường bệnh và cố lết đi về nhà ở Quận 4,
Sài Gòn, trong một buổi chiều nghiệt ngã của đời mình. Không ai trong chúng tôi
tin được, người sắp gặp mặt, đó lại là một chứng nhân của sự kiện, lại là một
nhân vật nổi tiếng từ bức ảnh luôn được chia sẻ trên các trang mạng, bản tin quốc
tế, đặc biệt vào mỗi Tháng Tư.
Con đường dẫn vào nhà ông Dương im vắng đến lạ,
nắng gắt oi bức đuổi theo mọi nơi. Đến con chó của nhà gần đó, nằm trong bóng
râm cũng mệt mỏi nhìn chúng tôi mà không buồn sủa. Nhiều năm trước đó, khu vực
này xác xơ, khốn khó và được gọi là vùng kinh tế mới.
Ông Dương có lối nói chuyện thuần chất nông thôn
miền Nam, dễ làm người đối diện gần gũi, tạo nên sự cảm mến tức thì. Ngồi với
nhau chỉ vài giờ đồng hồ, mà tưởng chừng như ai nấy đã thân thiết lâu rồi. Mỗi
khi cao hứng lúc kể chuyện quá khứ, ông bật cười lớn, và nhất là khi kể về ngày
tháng cũ, có lúc ông phấn chấn, lớn giọng mô tả không chút e ngại.
“Người chụp tấm hình đó, là bạn của chú, cũng bị đuổi
từ Tổng Y Viện ra, ảnh tên Lài. Sẵn tay đang cầm cái máy Kodak, ảnh kêu tên chú
rồi chụp luôn. Không ngờ tấm hình đó sống dai vậy”, ông Dương cười buồn, và nói rằng giờ cũng không biết Lài ở đâu, còn sống
hay đã chết với những ngày tháng cam go không thua gì như cuộc chiến, sau cái
Tháng Tư đó.
Buổi chiều ngày 30-4-1975, khi mọi người đang
nằm trên giường bệnh, khắp nơi cứ mỗi lúc tràn về những tốp thương binh mới, nằm
chật cả lối đi, chen chúc nhau ở mỗi phòng. Dù là ngày cuối cùng của cuộc chiến,
đã có lệnh đầu hàng từ trưa, nhưng có vẻ giao tranh vẫn không dứt hẳn. Có những
người được đưa vào với vết thương mới, tuôn máu không ngớt. Bất ngờ, tràn vào khắp
ngõ trong Tổng Y Viện là những nhóm lính quân phục miền Bắc, súng AK chĩa lăm
lăm, đằng đằng sát khí, lên giọng quát.
“Họ nói sao khi đuổi mọi người, kể cả những người vừa
mới mổ xong, phải ra bệnh viện?”, ông Dương cười, suýt bật
thành tiếng chửi thề, “Họ nói giọng Bắc, kêu đ*t mẹ chúng mày cút ra hết”.
Theo lời ông kể, người ta hình dung rằng đây là một chủ trương có tính toán chứ
không phải là ngẫu hứng từ viên chỉ huy cực đoan nào đó. Bởi theo lệnh phát đi
và nòng súng hướng dẫn, những người thương bệnh binh VNCH đó phải nhanh chóng tựa
vào nhau đi ra bằng ngõ sau và những ngõ phụ, chứ không phải là cổng chính, Mục
đích rất rõ là không muốn tạo sự chú ý với dân chúng, hay để cho giới phóng
viên nước ngoài còn trụ lại Sài Gòn có thể ghi hình được.
Ông Dương lúc đó, chỉ còn một chân, cố chống nạng
đi. Vết thương đó, ông nhận vào tháng 2 năm 1975, trong một trận tử thủ ở ngay
Bình Phước. Xe tăng bộ đội Bắc Việt tràn vào với biển người nhưng vẫn bị 3 tiểu
đoàn đã tơi tả của phía ông chận lại. Lúc đó, quân VNCH chỉ còn lại những thành
phần tử thủ, nhiều người đã bỏ đi, súng đạn không còn nhiều. 3 tiểu đoàn mà ông
Dương có mặt, quyết cầm cự mặt trận trong lòng đô thị chỉ còn hơn khoảng 500
người. Trong khi đó, ráo riết tiến công để dứt điểm, tin cho biết 3 sư đoàn của
Bắc Việt áp sát với đủ các loại hỏa lực yểm trợ.
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2021/04/0000_0000_000000002-01-1024x683.jpeg
Nụ cười của ông Võ Phùng Dương
“Bây giờ kể lại, mới thấy ngày đó những lính trẻ tụi
tôi đánh dữ dằn ra sao. Riêng phía Biệt Động Quân tụi tui thì được huấn luyện
chiến đấu trong lòng đô thị, trong khi đó, quân Bắc Việt sau khi ra khỏi rừng
thì mất lợi thế do không biết địa hình, nên dù mạnh hơn, nhưng nhiều đợt xông
lên đều bị chúng tôi đánh chặn, bắn cháy cả loạt xe tăng đi đầu”, ông Dương cười ha hả, nói. Ngay vào lúc giằng co không phân thắng bại
ấy, thì đột nhiên có lệnh rút quân. Thế trận vỡ ngay từ lúc đó. “Chính vì
khi chuyển thế rút quân, tui mới bị đạn 12.7 bắn ngay chân, nát mọi thứ”.
Ông Dương được chuyển về Tổng Y Viện, và cắt
chân ngay vì sợ hoại tử, cũng như không thể cứu chữa gì được. Từng ngày, ông cảm
nhận được sự sụp đổ của Sài Gòn đến khi thấy thêm thương bệnh binh nhập vào, mà
các nơi đánh chặn thì mỗi lúc càng gần Sài Gòn hơn.
Ông Dương đi lính từ năm 1971, và tham gia nhiều
trận ở An Lộc, Long Bình… những năm tháng đó khi cùng đồng đội chia lửa ở mọi
trận tuyến, dù thế nào đi nữa, ông đã có một phía chọn lựa của mình rõ ràng,
không hề nao núng, đó là một nước VNCH tự do của mình, nơi đó, có anh em, có
cha mẹ, ngôi nhà… mà ông phải bảo vệ.
“Vì sao có những người đã bỏ chạy, nhưng sao chú và
những người lính khác vẫn tiếp tục trụ lại?”,
ông Dương không thể giải thích hết bằng ngôn từ đơn giản của mình, ông thoáng
suy nghĩ và tả rằng, “Là nghĩ tới cái chết. Mình thua thì mình cũng sẽ bị bắn
chết, thôi thì chiến đấu để chết ngay ở mặt trận, phải tốt hơn là bị quỳ rồi bị
chĩa súng bắn, đúng không?”.
Dĩ nhiên, ông Dương tóm tắt vậy. Nghe cũng
không có gì là quá đặc biệt, nhưng đằng sau đó, đó chính là trùng trùng khí chất
của hàng hàng những quân nhân VNCH trong cuộc chiến: Nghĩa vụ, tổ quốc và danh
dự nằm trong máu và trái tim, sâu và chân thành đến mức không thể hoa mỹ ngôn từ.
Sâu đến mức đã có người mỉm cười tuẫn tiết khi thất trận, mạnh mẽ đến mức có
người đã dõng dạc kết tội kẻ kết liễu mình bằng tuyên ngôn của nền tự do
bị tước đoạt.
Và rồi vào buổi trưa ngày 30, đang nằm trong Tổng
Y Viện, đột nhiên mọi người nghe tin đầu hàng từ Tổng thống Dương Văn Minh. Ông
Dương và nhiều người nữa, kêu “trời ơi” và chết lặng. Đằng sau lời đầu
hàng đó, là một đại diễn biến khác, dù không hình dung rõ được, nhưng những người
lính đó biết chắc rằng sẽ không thể có bình yên như những bài hát và lời kêu gọi
tình anh em trên đài phát thanh của đạo quân vừa tiến vào Sài Gòn. “Đ.mẹ, gì
đầu hàng, kỳ vậy?”, ông Dương kể mình la lên như vậy ở phòng bệnh. Có người
cũng thảng thốt như ông.
*****
Phóng
Sự: Kỳ 2 – Điều
chưa kể của một thương phế binh VNCH)
Tuấn Khanh
1 tháng 5, 2021
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2021/05/20210430_120130-1024x596.jpg
Võ Phùng Dương
trước và sau 1975
Câu chuyện hạ sĩ nhất Võ Phùng Dương chống nạng
bước ra khỏi Tổng Y Viện VNCH hay bị hỏi là “sao biệt động quân mà mặc đồ bộ binh”.
Tại ngôi nhà của mình ở Chơn Thành, Bình Phước, đúng buổi trưa 30 tháng Tư, đủ
46 năm kỷ niệm đó, ông Dương nhớ lại, cười ngất “Lúc đó bị chĩa súng đuổi
ra, ai quơ được bộ đồ nào mặc được là lo bận đi ra, còn sợ tụi nó không vui bắn
luôn nữa chớ”.
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2021/05/banbetoi.png
Hạ sĩ nhất,
Biệt Động Quân VNCH, ông Võ Phùng Dương
Ông Dương về nhà, và lại
trải qua 5 năm tù với cái chân cụt của mình. Do
ông nghĩ mình là thương phế binh nên không cần tập trung làm gì, thế nhưng ông
bị áp giải mang đi vì tội “ngoan cố không trình diện”. Lúc vào ở trại tù A20,
ông có hỏi cán bộ là mình bị án bao lâu, viên cán bộ quản trại nhếch mép “20
hay 30 năm… tùy theo thái độ hối cải của các anh”.
Quay trở lại nhà vào cuối năm 1979, ông mới
hay nhà của ông bị trưng thu, anh chị em, cả mẹ già… đều đi kinh tế mới ở Bình
Phước. Hỏi ra mới biết là quân quản khu vực đến nói là nên đi kinh tế mới để
ông được ra trại, bị giam 2 năm thôi. “Tụi nó gạt để lấy nhà, chứ chính tụi
nó cũng không biết khi nào chú được thả về”, ông Dương kể.
Từ đó, ông Dương sống bằng nghề cạo mủ cao su
cho một chủ đất. Công việc ngày qua ngày và được ông chủ thương, giúp cất cho
cái nhà kề bên. Cuộc sống của ông Dương chọn Bình Phước làm chỗ trú thân, không
muốn bị phiền nhiễu bởi thế sự nữa.
Danh sách cải táng đồng đội do ông Dương ghi chú lại.
Dựng mộ cho đồng đội
Thế rồi một ngày khi không quá khó khăn, ông
Dương chợt nhớ đến đồng đội của mình, đặc biệt là những người đã nằm lại ở Bình
Long năm 1972. Ông gom góp tiền bạc và đi đến An Lộc, mua một rẻo đất nhỏ, đi bốc
mộ, tìm hài cốt đồng đội theo trí nhớ… tập hợp về chung ở nơi mà ông gọi tên là
nghĩa trang An Lộc.
Có cả thảy 81 ngôi mộ như vậy nằm ở đó, ông
Dương chi tiết lập bản đồ, tên họ những ai còn ghi lại được để hy vọng sau này
thân nhân tìm tới, dễ nhận ra hơn. Công việc của ông kéo dài từ năm 2012 đến
năm 2013 thì hoàn thành tương đối. Công việc khởi đầu thì lặng lẽ nhưng sau đó
thì có thêm người biết, cùng bắt tay nhảy vào tiếp sức với ông. Danh sách những
quân nhân ở nghĩa trang này được ghi lại với nét chữ nắn nót: “Tui ít học lắm,
không có giỏi chữ nghĩa đâu”.
“Tui nhớ trận đó dữ lắm, năm 1972 mà. Ác liệt vô
cùng. Phải nói là đánh như xi-nê luôn”, ông Dương nói.
Theo Quân sử, An Lộc là địa bàn quân sự chiến
lược tối quan trọng đối với Quân lực Việt Nam Cộng Hòa vì đây là cửa ngõ Tây Bắc
ngăn chận quân Bắc Việt tiến về Thủ đô Sài Gòn sau khi quận lỵ Lộc Ninh rơi vào
tay họ ngày 7 tháng 4 năm 1972.
Trận An Lộc là trận then chốt mà phía Hà Nội
tin chắc là sẽ thắng, nên khi đó, bà Nguyễn Thị Bình, trưởng đoàn đàm phán của
Mặt trận Giải phóng miền Nam (cờ nửa xanh nửa đỏ) mạnh miệng tuyên bố chỉ trong
vòng 10 ngày nữa An Lộc sẽ là thủ đô của Chính phủ Cách mạng Lâm thời Cộng hòa
miền Nam Việt Nam. Chính vì vậy mà có đến 7 đợt tấn công (kể từ ngày 13-4)
không ngừng phía Bắc, để cố chứng minh cho lời tuyên bố nói trên.
Thế nhưng, trong cuộc đánh chặn và đối diện cả
hai đợt tấn công dữ dội của phía Bắc Việt phối hợp với Mặt trận Giải phóng miền
Nam, quân lực Việt Nam Cộng Hòa đã chiến thắng vẻ vang và tuyệt đối, trong đó,
có sức trẻ của ông Dương, và sự hy sinh của nhiều bạn bè ông.
Quân sử ghi, phía cộng sản tấn công trực tiếp
thị xã An Lộc có Sư đoàn 9, 2 trung đoàn pháo binh 28 và 42, 4 tiểu đoàn pháo
phòng không và tiểu đoàn tăng thiết giáp 20, về sau tăng cường thêm tiểu đoàn
tăng thiết giáp 21. Tham chiến ở vòng ngoài là Sư đoàn 5, 7 và Đoàn C30B. Kéo
dài nhiều ngày, phía cộng sản thoái lui, chấp nhận thất bại. Dòng tin ngắn gửi
về Hà Nội, sau này được tiết lộ, là “25 xe tăng thì đến 18 chiếc bị bắn cháy hoặc
hư hại nặng”.
Trung tướng
Nguyễn Văn Minh của Việt Nam Cộng Hòa, khi tiếp xúc với báo chí tại Lai Khê ngày 31 tháng 5/1972 đã mô tả trận
chiến này là trận đánh khó khăn nhất và dài nhất trong cuộc đời binh nghiệp của
ông. Ông tuyên bố: “Cộng sản đã đạt được một lợi thế ngay từ đầu với quân số
đông gấp bốn lần, và quân đội Việt Nam Cộng Hòa đã phải chấp nhận khá nhiều tổn
thất. Tuy nhiên, sau 54 ngày giao tranh, Cộng quân đã thiệt hại ít nhất là
30.000 bộ đội trong tổng số 4 sư đoàn. Mưu đồ của Cộng sản mong tiến đánh thủ
đô Sài Gòn đã hoàn toàn bị chặn đứng tại An Lộc”.
Chính tay ông Dương chôn
cất những đồng đội mình ở nơi vùng đất giao tranh đó. Thỉnh thoảng có người từ hải ngoại về tìm thân nhân của mình tại An Lộc,
được ông Dương giúp đỡ, có ghi lại tin tức cám ơn hoặc nhắc về ông. Nhưng đó
cũng là những lúc công an địa phương đến “làm việc” với ông về việc tập kết
thành một nghĩa trang nhỏ như vậy. “Tụi nó rầy rà lắm, nhưng riết rồi chú
cũng quen vì mình cũng làm một mình chứ có băng nhóm gì đâu, vả lại, chuyện đã
lâu rồi”, ông Dương bồi hồi nhớ, “cũng may sao trời xui đất khiến khi đó
mình làm, ít ai để ý, mà chính quyền địa phương cũng cho qua, chứ không biết
bây giờ làm thì có được vậy không”.
Điều làm chúng tôi bất ngờ là câu chuyện cải
táng 81 nấm mộ đồng đội đó của hạ sĩ nhất Võ Phùng Dương không phải là câu chuyện
ông định kể, mà bất ngờ bật ra khi chúng tôi hỏi han về thời đi lính của ông,
vào lúc chuẩn bị chia tay ra về.
“Tui thấy mình còn sống được, anh em thì chết hết rồi,
nên thôi thì quy tập lại cùng nhau. Tình thương, tình đồng đội thôi mà, khi mấy
ông công an hỏi, tui cũng chỉ biết nói như vậy”, ông Dương nói đến đây, là lúc giọng ông chùng xuống, buồn buồn. “Lúc
sau này người thân của của các hài cốt đến quay phim, đưa lên mạng gì đó, nên
công an biết, đến nói này nói nọ, kiếm chuyện với tui…”, ông bật cười, đời
ông tới nay, 68 tuổi, vẫn chưa quen biết làm quen với mạng xã hội hay
smartphone.
Chia tay chúng tôi, đưa ra tới tận cửa, ông bước
đi với dáng khỏe mạnh và tự tin, dù một bên là chân gỗ. Người cựu quân nhân
VNCH khiến chúng tôi, trên đường về, cứ im lặng suy nghĩ điều ông nói. Khi hỏi
về tâm trạng của ông là một thương phế binh VNCH, và cũng bị nhà nước hiện thời
đối xử với định kiến, liệu ông có mặc cảm là một kẻ thua trận không? Ông Dương
bật cười lớn sảng khoái “Người ta đầu hàng chứ tụi tui có nói mình đầu hàng
đâu? Không đầu hàng thì sao gọi là thua?”.
No comments:
Post a Comment