9/11/22
https://thongluan-rdp.org/di-n-dan/item/26745-hoi-tho-kie-u-ba-o
Cambodia có nhiều nơi mà tên gọi bắt đầu
bằng từ ngữ kampong : Kampong Cham, Kampong Thon, Kampong Luong,
Kampong Speu, Kampong Cham, Kampong Chhnang… Tôi xem bản đồ thì thấy là
những địa danh này đều nằm ở ven sông, rồi hỏi ra mới biết
rằng kampong (trong ngôn ngữ Khmer) có nghĩa là bến bãi.
Cũng tựa như người Việt gọi Bến Thành hay Bến Ngự vì cả hai ngôi
chợ này đều nằm cạnh bờ sông.
https://live.staticflickr.com/65535/52491722190_c9ca94f45c.jpg
Thủ tướng : “Tổ quốc lắng nghe hơi thở của bà con kiều
bào”
Tôi ghé Kampong Chhnang nhiều lần nhưng
mãi đến hôm rồi mới biết là nơi đây có một xóm nhỏ tên thuần Việt
là Bến Ván. Cũng như tất cả những bờ bến khác, Bến Ván nằm sát
mé sông (sông Tonlê Sap) cách Phnom Penh chừng 70 KM về hướng Bắc. Cứ đi
theo Quốc Lộ 5 – đến ngay Cột Cây số 66 – sẽ thấy bên phải có ngã rẽ
vào một hương lộ nhỏ, vắng tanh.
Xe tiếp tục chạy tung bụi đỏ mịt mù
khiến tôi có cảm tưởng là mình sẽ đi vào một… cõi hư vô nào đó
nhưng chả bao lâu thì chợt thấy lờ mờ phía trước là một đám đông.
Hoá ra là một cái chợ lộ thiên. Có lẽ vì không mấy khi có một
chiếc xe bốn bánh lạc lõng tới đây nên lòng đường bị bạn hàng lấn
chiếm đến hơn phân nửa. Phải bóp còi inh ỏi không ngừng mới vượt qua
thêm được một đoạn đường chỉ chừng hai hay ba trăm mét.
Sau chợ đến chùa, nếu có thể gọi một
gian nhà sàn với vài ba tượng phật là một ngôi chùa – chùa Bến Ván.
Kề cạnh là một gian khác (nhỏ nhắn hơn) tứ bề cũng trống huơ trống
huếch. Bên trong có kê mấy cái bàn thô ráp, hơi dài, được giới thiệu
là trường học – trường Bến Ván.
https://live.staticflickr.com/65535/52490783457_3385568861.jpg
Chùa & Trường Bến Ván. Ảnh – Tưởng Năng Tiến
Thầy trụ trì tuy chưa bước vào ngưỡng
cửa tứ tuần nhưng tóc đã lốm đốm bạc rồi. Cử chỉ và ngôn từ của
ông đều vô cùng điềm đạm :
– Sư đệ mất gần mười năm nhưng mới thực hiện
được có bi nhiêu đó thôi à.
– Bộ Phật tử không cúng dường gì hết
trơn, hết trọi sao ?
Nhà sư chỉ tay xuống mấy chục túp lều
lụp xụp, bồng bềnh dưới mé sông, với ít nhiều ái ngại :
– Đồng bào mình ở đây nghèo lắm, và
đều là dân chài hết nên kêu gọi họ đóng góp chả khác nào khuyến
khích sát sanh nên sư đệ sợ mang tội.
– Còn Hội Việt Kiều có giúp đỡ gì
mình không sư ?
Tôi hỏi theo thói quen nghề nghiệp chớ
cũng đã đoán trước được câu trả lời :
– "Không dám giúp đỡ" đâu. Họ
không sách nhiễu là mừng muốn chết rồi. May nhờ mấy ông xã ấp người
Miên họ thương và bênh vực dữ lắm lắm nên bây giờ mới được yên như
vậy đó, chớ mấy năm trước hội cứ cho người tới kiếm chuyện rầy rà
hoài hà !
Tôi niệm thầm ("Nam Mô A Di Đà
Phật") thay cho một tiếng thở dài, cố nén :
– Thiệt ra thì ở đâu có hội này là chỗ
đó phải có chuyện thôi, sư ơi.
Tôi nói hết sức nhỏ nhẹ, và cũng rất
thực lòng, như một lời an ủi gửi đến một vị tu sĩ trẻ đang bơ vơ
hoằng pháp giữa quê người đất khách. Dù chỉ loanh quanh ở Biển Hồ
vài ba năm nay thôi nhưng thái độ, cũng như cung cách làm việc của nhân
viên Đại sứ quán Việt Nam (và Hội Việt Kiều) ở cái Xứ Chùa Tháp
này thì tôi … rành lắm. Tôi "đụng chuyện" với họ hoài mà.
Lẽ ra tui cũng không thèm nói đâu nhưng
mới rồi nghe ông Nguyễn Xuân
Phúc lên giọng giả nhân/giả ngãi ("Tổ quốc lắng nghe hơi thở
của bà con kiều bào, đặc biệt lắng nghe những nguyện vọng, những ý kiến đóng
góp quý báu của bà con dành cho đất nước …) nên cũng xin có đôi lời xin
thưa cùng "tổ quốc" cho nó tỏ tường.
Là thành viên của một hội thiện nguyện
(Hiệp Hội
Vì Dân – Vidan Foundation) tôi được cử đến làm việc ở trường làng
Kandal – cũng thuộc Kampong Chhnan, cách Bến Ván cỡ 70 cây số
về hướng Bắc – do Hội Đồng Hương Perth Tây Úc (cùng với sự bảo trợ
của 2VNR Radio) khởi công xây cất từ năm 2010.
VIDEO :
Người Việt ở
Biển Hồ Campuchia: Những điều chưa thấy hết
https://www.youtube.com/watch?v=a6aXYm3dFko
Khi tới nơi, vào cuối năm 2014, tôi mới
biết rằng ngôi trường khang trang này không có nước cũng không có điện
luôn. Loay hoay mãi mới bắt được nước, câu được điện, để có thể sử
dụng được nhà vệ sinh, và gắn đèn với quạt cho ba lớp học. Trước
khi rời khỏi đây, tôi cũng xin được Hiệp Hội cho phép gửi lại một số
tiền tráng xi măng nền trường, vốn bằng đất nện, để biến nó thành
sân chơi cho học sinh (vào mùa nước cạn) và hẹn sẽ quay lại trước Hè.
Về chưa được nửa đường, mới tới sân bay
Taoyuan (Đài Loan) đã nghe có chuyện phiền hà̃ : Hội Việt Kiều cho
người tới điều tra coi nguồn tiền ở đâu ra mà bắt nước, kéo điện,
lắp đèn, lắp quạt tùm lum thứ vậy ? Có biết tên tuổi, lý lịch của
người tài trợ không ? Họ còn đòi kiểm soát sách giáo khoa, sợ dậy
sai đường lối chính sách, dù trường làng Kandal chỉ dậy tới lớp ba
thôi !
Qua năm 2015 – 2016, tôi được cử đi làm
việc với mấy trường học có dậy tiếng Việt ở Neak Loeung (tên Việt
là Hố Lương) một thành phố nhỏ giáp biên Miên/Việt, cách thủ đô Nam
Vang 65 KM về hướng Đông Nam.
Thì cũng gọi là trường vì quen miệng
chứ thực ra thì đây là những lớp học tuyềnh toàng, tạm bợ. Tuy học
phí mỗi ngày chỉ là 500 riels tiền Miên (cỡ 12 xu U.S.D) nhưng số học
sinh hiện diện vẫn rất thất thường vì còn tùy thuộc vào khả năng
(chạy ăn từng bữa) của cả gia đình.
https://live.staticflickr.com/65535/52491722165_a21fc2f211.jpg
Trường Hố Lương. Ảnh tnt
Với khả năng tài chính (rất giới hạn)
của Hiệp Hội, chúng tôi chỉ có thể thực hiện được những trợ giúp
vô cùng nhỏ nhặt : tặng sách bút chỗ này, thêm bàn ghế chỗ kia, cơi
nới chỗ nọ cho thêm rộng, và mọi trường đều được tài trợ để cả
thầy lẫn trò yên tâm hơn … trên con đường học vấn !
Chỉ vậy thôi nhưng khi chúng tôi trở lại
lần thứ hai là có chuyện liền. Đang ngồi ăn trưa tại nhà của một
người dân địa phương thì mấy cái xe Honda đã lạng tới lạng lui trước
cửa, với mấy khuôn mặt rất cô hồn cùng ánh mắt vô cùng soi mói.
– Đám công an bên Hồng Ngự đó. Sao mà họ
biết tin lẹ quá, vậy Trời !
Chủ nhà nói như than. Ngay sau đó thì
điện thoại kêu. Không rõ nội dung cuộc điện đàm ra sao, chỉ nghe khổ
chủ cuống quýt vâng dạ liên hồi. Xong, ông nhỏ giọng phân trần :
– Nhân quyền không biết ở tận đâu, chớ
chính quyền thì gần lắm. Dù nằm ở bên kia biên giới nhưng đồn công an
Hồng Ngự chỉ cách nhà tui có vài chục cây số thôi hà !
Ngay lúc đó, tôi thực tình không tin rằng
đám công an VN có thể lộng hành đến như vậy trên lãnh thổ của một nước
láng giềng có chủ quyền. Chả qua vì dân Việt ở Cambodia hiền lành
quá nên bị họ bắt nạt thôi. Nhưng sau vụ công an Việt Nam sang đến tận
Bangkok để bắt Trương Duy Nhất thì tôi biết rằng mình lầm lớn, và
lầm lắm.
https://live.staticflickr.com/65535/52491535924_4ac9318072.jpg
Kiều bào Cambodia. Ảnh tnt
Hung hãn như vậy đó nhưng khi "Campuchia tước
quyền công dân 70.000 người gốc Việt" thì tất cả im re. Bản tin của
Đại Sứ Quán Việt Nam tại Cambodia còn không hề có được một
dòng chữ nào về sự kiện vô đạo lý và pháp lý này. Trong lúc thiên
hạ vô cùng hoang mang thì người phát ngôn của bộ ngoại giao ta,
bà Lê
Thị Thu Hằng, "phát ra" một câu lãng xẹt :
Việt Nam và Campuchia có
quan hệ láng giềng hữu nghị truyền thống tốt đẹp. Cộng đồng người Campuchia gốc
Việt sinh sống ở Campuchia đã có nhiều đóng góp cho sự phát triển của Campuchia
cũng như vun đắp quan hệ hữu nghị truyền thống giữa hai nước. Trên tinh thần
đó, Việt Nam mong muốn Campuchia tiếp tục tạo điều kiện pháp lý thuận lợi và có
biện pháp phù hợp để đảm bảo các quyền lợi hợp pháp, chính đáng của người
Campuchia gốc Việt.
Sau bà Hằng lại đến bà Ngân và ông Phúc
:
- Chủ tịch Quốc hội :
"Yêu cầu chính phủ Campuchia chú ý nhiều hơn đến hoàn cảnh của những người
Việt sống ở hồ Tonle Sap được tái định cư trên đất liền".
- Thủ tướng :
"Tổ quốc lắng nghe hơi thở của bà con kiều bào…"
Lắng cái mả cha, nghe cái mả mẹ chúng
mày !
Tưởng Năng Tiến
Nguồn
: VNTB, 09/11/2022
No comments:
Post a Comment