Cuộc
khủng hoảng gọng kìm chưa ai muốn thừa nhận
Thục Quyên
13/02/2022
https://baotiengdan.com/2022/02/13/cuoc-khung-hoang-gong-kim-chua-ai-muon-thua-nhan/
Bài này dựa trên bài bình luận của Joachim Krause, giám đốc Viện
Chính sách An ninh tại Đại học Kiel (Cộng Hỏa Liên bang Đức), đăng trên báo
Neue Zürcher Zeitung, nhật báo Thụy Sĩ, tiếng Đức, ngày 22-4-2021.
*
Không phải ngẫu nhiên khi Trung Quốc và Nga
đang cùng lúc leo thang quân sự. Trong khi Nga đổ quân ồ ạt dọc biên giới
Ukraine thì Trung Quốc tăng cường vi phạm không phận Đài Loan: Đôi bên cấu kết
để cùng lúc gây ra các cuộc khủng hoảng khu vực, một cuộc chiến chống lại
phương Tây đang hình thành.
Một mô hình mà thật ra các chuyên gia quân sự
từ lâu đã nhắc tới: Đó là mối hiểm nguy khi Moscow và Bắc Kinh thông đồng với
nhau, cùng lúc chọn cách giải quyết các cuộc khủng hoảng khu vực chung quanh họ
bằng quân sự.
Gần một năm qua người ta có thể theo dõi hoạt
động triển khai quân sự của Nga ở khu vực biên giới phía đông với Ukraine và tại
Crimea. Đồng thời, Trung Quốc có vẻ chuẩn bị giải quyết “vấn đề Đài Loan” thông
qua phong tỏa hàng hải hòn đảo này, cũng như bằng các cuộc tấn công có chủ đích
vào các cơ sở chính trị và quân sự quan trọng, hoặc thậm chí thông qua một cuộc
xâm lược quân sự bằng đường biển và đường hàng không.
Liên minh chính trị
và quân sự
Nga và Trung Quốc không chỉ thách thức những
luật lệ điều hành trật tự quốc tế, mà họ còn coi những khu vực chung quanh họ
thuộc phạm vi ảnh hưởng và dưới quyền thống trị độc quyền của họ, đẩy Hoa Kỳ
vào vai trò đối thủ chính trị và quân sự chính. Nhiều dấu hiệu cho thấy, rõ
ràng Moscow và Bắc Kinh đã tạo thành một liên minh chính trị và quân sự, cho
phép họ tăng cường sức mạnh trong khu vực, hầu khẳng định quyền lực tối cao của
mình.
Họ né tránh một cuộc xung đột vũ trang lớn với
Hoa Kỳ. Thay vào đó, họ cố gắng sử dụng chiến thuật lát xúc xích (salami) trong
các cuộc xung đột khu vực ở những vùng ngoại vi của họ, dùng các biện pháp can
thiệp quân sự hạn chế, để dần dần đạt kết quả mong muốn. Những can thiệp này có
thể gián tiếp về bản chất, nhưng cũng có thể dưới dạng một cuộc xâm lược cổ điển.
Tại những khu vực này (cụ thể: Biển Đông, Đài
Loan, Biển Hoa Đông, các nước Baltic và khu vực Biển Đen), có những quốc gia nằm
trong một liên minh an ninh chính thức với Hoa Kỳ hoặc ít nhất duy trì hợp tác
chặt chẽ với Hoa Kỳ trong các vấn đề an ninh.
Trên thực tế, Mỹ là quốc gia duy nhất có thể bảo
vệ những quốc gia này khỏi sự xâm lược quân sự của Moscow hoặc Bắc Kinh. Tuy
nhiên, điều này chỉ có thể thực hiện hiệu quả nếu các lực lượng vũ trang Mỹ
trong trường hợp khẩn cấp có thể nhận được lực lượng tiếp viện đang đóng quân ở
Mỹ hoặc các khu vực khác.
Điểm mấu chốt hiện nay là Mỹ không còn khả
năng huy động quân tiếp viện cho hai cuộc chiến tranh khu vực đồng thời xảy ra ở
châu Âu và châu Á.
Đây chính là động lực để Moscow và Bắc Kinh
cùng lúc thúc đẩy các mục tiêu lan rộng trong khu vực. Điều này sẽ buộc chính
quyền Biden phải chỉ chọn một trong hai nơi để đối đầu, hoặc lâm vào nguy cơ bị
tê liệt nếu đối đầu cả hai.
Trong hoàn cảnh hiện tại, không thể phân biệt
được ai đang “phò” ai. Có phải Nga đang ủng hộ Trung Quốc cho một cuộc tấn công
Đài Loan sắp xảy ra? Hay ngược lại, chính Trung Quốc đang đánh trống trận với
Đài Loan để tạo cơ hội cho Nga xâm lược Ukraine?
Châu Âu cần phải
bước vào vòng
Tình hình trên có ý nghĩa gì đối với chính
sách an ninh của châu Âu?
Một mặt, trước các cuộc khủng hoảng, các chính
trị gia châu Âu hàng đầu không thể chỉ theo chính sách giảm leo thang. Đã đến
lúc họ phải chia nhau trách nhiệm cụ thể để vượt qua các cuộc khủng hoảng, và
phải phát triển các cách tiếp cận chính trị, hầu hạn chế hành vi gây hấn của
Nga ở châu Âu.
Mặt khác, vô cùng cần thiết, là các quốc gia
như Đức hoặc các nước châu Âu khác phải xây dựng lực lượng vũ trang của mình
càng nhanh càng tốt để bù đắp cho các nguồn lực quân sự đang giảm dần của Hoa Kỳ.
Năm 2014, chính phủ Liên bang Đức đã quyết định
không chỉ tái vũ trang hoàn toàn quân đội cho tới năm 2030, mà còn mở rộng nó
thành ba đơn vị để sẵn sàng cho các hoạt động ở các nước Baltic. Đáng tiếc, việc
thực hiện mục tiêu này cho tới nay liên tục bị trì hoãn.
Hiện nay, Anh tuyên bố có kế hoạch triển khai
binh lực sang châu Âu và Liên minh Bắc Đại Tây Dương đang xem
xét triển khai quân ở sườn phía Đông, trong đó có Slovakia, Bulgaria, Hungary
và Romania. Trong trường hợp xảy ra một cuộc tấn công vào Ukraine, Liên minh
châu Âu đã lên kế hoạch dùng các biện pháp trừng phạt sâu rộng nhắm vào Nga như
giới hạn xuất khẩu, khóa tài khoản, và cả đường ống dẫn khí Nord Stream 2.
No comments:
Post a Comment